Putin’den Wagner savaşçılarına: “Ya orduya katıl ya da Belarus'a git”

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Putin’den Wagner savaşçılarına: “Ya orduya katıl ya da Belarus'a git”

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Wagner paralı savaşçılarının ya Rusya Savunma Bakanlığı ile sözleşme yapmalarını, ya istifa etmelerini ya da Belarus’a gitmelerini istedi.

Putin, Rus Güvenlik Şirketi Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin’in Rus yönetimine isyanı sonrasında televizyon kanallarından tekrar halka seslendi.

Wagner’in eylemlerinden sonra dayanışma ve vatanseverliği için halka teşekkür eden Putin, “Bu sivil dayanışma, herhangi bir şantajın, iç kargaşa yaratmaya yönelik her girişimin başarısızlığa mahkum olduğunu göstermiştir.” dedi.

Putin, ülkesinde toplumun, yürütme ve yasama gücünün her düzeyde en yüksek konsolidasyonunu gösterdiğini dile getirerek, “Kamu kuruluşları, dini mezhepler, önde gelen siyasi partiler, aslında tüm Rus toplumu anayasal düzeni desteklemek için kesin bir pozisyon aldı. Herkes birleşti ve en önemli şey olan vatanın kaderi için sorumluluk için toplandı.” diye konuştu.

Olayların en başından itibaren ortaya çıkan tehdidin etkisiz hale getirilmesi, anayasal düzenin, vatandaşların hayatının ve güvenliğinin korunması için gerekli tüm kararların derhal alındığını vurgulayan Putin, silahlı isyanın her halükarda bastırıldığını belirtti.

Putin, halihazırda muazzam bir dış tehditle, dışarıdan gelen benzeri görülmemiş bir baskıyla karşı karşıya olan ülkeyi bölmek ve zayıflatmak için, Wagner’in suç eylemlerine gittiğini anladığını aktararak, “Ancak isyanın organizatörleri, ülkelerine, halkına ihanet ederek, suça sürüklediklerine de ihanet ettiler. Onlara yalan söylediler. Onları ölüme ittiler.” şeklinde konuştu.

-"Kardeş katli istediler"

Rusya’nın düşmanlarının tam olarak böyle bir “kardeş katli” istediğine dikkati çeken Putin, böylece Rus toplumunun bölünüp kanlı iç çekişmelerde boğulmasının istendiğini belirtti. Putin, cephede başarısızlıklarının intikamını almak isteyenlerin yanlış hesap yaptığını söyledi.

Putin, isyancıların önünde duran tüm güvenlik kuvvetlerine teşekkür ederek, ölen pilotların cesareti ve fedakarlığının ise Rusya’yı trajik yıkıcı sonuçlardan koruduğunun altını çizdi.

“Wagner grubunun savaşçılarının ve komutanlarının büyük çoğunluğunun aynı zamanda halkına ve devletine bağlı Rus vatanseverler olduğunu biliyorduk ve biliyoruz.” diyen Putin, bu kimselerin kullanılmaya çalışıldığına işaret etti.

Putin, bu nedenle olayın en başından itibaren doğrudan kendi talimatıyla kan dökülmesini önlemek için adımlar atıldığını hatırlatarak, hata yapanlara tekrar düşünme şansı verdiklerini vurguladı.

“Kardeş katliamına gitmeyerek doğru karar veren” Wagner savaşçılarına teşekkür eden Putin, şöyle konuştu:

“Bugün, Savunma Bakanlığı veya diğer kolluk kuvvetleriyle bir sözleşme yaparak Rusya'ya hizmet etmeye devam etme veya ailenize ve arkadaşlarınıza dönme fırsatına sahipsiniz. İsteyen Belarus’a gidebilir. Verdiğim söz yerine getirilecek. Tekrar ediyorum, seçim sizin ama trajik hatasını anlayan Rus savaşçılarının tercihi olacağına eminim."

Putin, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko’ya durumun barışçıl çözümüne yönelik çabaları ve katkılarından dolayı minnettar olduğunu da söyleyerek, Rus toplumunun konsolide olması ve vatansever ruhunun belirleyici rol oynadığını, vatan için en zor sınavların birlikte aşılmasını sağladığını sözlerine ekledi.

Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna'da savaşan gönüllü askerlerin ve birliklerin 1 Temmuz'a kadar ordu ile sözleşme yapmasını istemişti.

- Putin, Rus güvenlik güçlerinin yöneticilerini topladı

Öte yandan Putin, ülkedeki güvenlik ve istihbarat güçlerinin yöneticileri ile toplantı yaptı. Toplantının başında konuşan Putin, "Sizi, bu noktada gelişen durumu müzakere etmek için topladım. Ayrıca ülkede meydana gelen olayların analizi sonucunda önümüzdeki görevlerden de bahsedeceğiz." ifadelerini kullandı.

- Wagner grubunun Rus yönetimine isyanı

Özel güvenlik şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin, Rus ordusunu Wagner'e saldırı düzenlemekle suçlayıp karşılık vermekle tehdit etmiş, Wagner savaşçıları Ukrayna'yı terk ederek sınırdaki Rostov bölgesine girmişti.

Bu durum üzerine Federal Güvenlik Servisi (FSB), "silahlı isyan" suçlamasıyla ceza davası açmıştı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Wagner'in isyanını "vatana ihanet" olarak nitelendirmişti.

Prigojin, Moskova'ya gideceklerini açıklamış, Kremlin yönetimi ise ülkenin pek çok bölgesinde güvenlik önlemlerini artırmıştı.

Yevgeniy Prigojin'in 24 Haziran'da, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun Rusya'da gerilimi azaltma önerisini kabul ettiği bildirilmişti.

Prigojin, Rus kanı dökülmesinin sorumluluğunu anladıklarını ve konvoylarını geri çevirerek plana göre saha kamplarına geri döneceklerini açıklamıştı.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Prigojin'e yönelik açılan ceza davasının kapanacağını belirterek, “isyancı liderin” Belarus'a gideceğini bildirmişti.



UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
TT

UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında çıkardığı tutuklama emrinin yankıları sürüyor. 

İsrail'in köklü gazetelerinden Haaretz'in savunma analisti Amos Harel'in kaleme aldığı yazıda, UCM kararının İsrail'e karşı silah ambargosu taleplerini artırabileceğine dikkat çekiliyor.  

Gazetenin görüştüğü Kudüs merkezli düşünce kuruluşu İsrail Demokrasi Enstütüsü'nden Eran Şamir-Borer, UCM'nin kararını eleştirirken, sürecin bu noktaya varmasında Tel Aviv yönetiminin yol açtığına işaret ediyor. 

Analist, İsrail'de Gazze savaşıyla ilgili bağımsız bir inceleme yürütülse UCM'nin böyle bir karar vermek durumunda kalmayacağını savunarak şunları söylüyor: 

Devlet hiçbir şey yapmadı, kafasını kuma gömdü.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla patlak veren Gazze savaşında muhalefet kanadı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki radikal sağcı koalisyonun kararlarının incelenmesi için defalarca komisyon kurulmasını talep etmişti. Ancak Netanyahu, araştırma komisyonu kurulmasına savaş bitene kadar karşı olduğunu söylemişti. 

İsrail'in ekonomi gazetelerinden Globes'taki analizde UCM kararının, İsrail'in Gazze işgalini eleştirenlerle Tel Aviv'e silah satışının yasaklanmasını isteyenlerin elini güçlendirdiği yorumu paylaşılıyor. 

Haberde, İsrail'in askeri teçhizatının yüzde 30'unun Almanya tarafından gönderildiği hatırlatılıyor. UCM kararının, Berlin hükümetinin İsrail'e silah tedariki konusundaki ısrarcılığının zayıflamasına yol açabileceği değerlendirmesi yapılıyor. 

UCM'nin merkezi Hollanda'nın Lahey şehrinde yer alıyor. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, mahkemenin tutuklama emrini uygulayacaklarını duyurmuştu. 

Ancak sivil toplum kuruluşları (STK), Hollanda'nın İsrail'e silah gönderen ülkeler arasında yer aldığına dikkat çekerek ambargo talebiyle Lahey'de hükümete karşı dün dava açtı. Mahkeme, talebe ilişkin kararını 13 Aralık'ta açıklayacak.

Diğer yandan Times of Israel, UCM kararından önce de son dönemde İsrail'e silah tedarikinin durdurulması çağrılarının arttığına işaret ediyor. Haberde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın İsrail'e ambargo talep ettiği mektubu 1 Kasım'da Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne gönderdiği hatırlatılıyor. Ortak mektupta aralarında Rusya ve Çin'in de yer aldığı 52 ülkenin imzası var. 

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen ayki açıklamasında Gazze savaşının sonlandırılması için İsrail'e silah ambargosu çağrısı yapmıştı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macron'a destek verirken, Netanyahu açıklamaya tepki göstermişti. 

İsrail'in en büyük silah tedarikçisi olan ABD, UCM'yi kuran Roma Statüsü'ne taraf değil. ABD Başkanı Joe Biden, UCM kararını "rezalet" diye nitelerken, Netanyahu mahkemeyi "Yahudi düşmanlığıyla" suçlamıştı. İsrail de üye devletler arasında yer almıyor ve UCM'nin yargı yetkisini tanımıyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Globes, Times of Israel, AP