Putin’den Wagner savaşçılarına: “Ya orduya katıl ya da Belarus'a git”

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Putin’den Wagner savaşçılarına: “Ya orduya katıl ya da Belarus'a git”

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Wagner paralı savaşçılarının ya Rusya Savunma Bakanlığı ile sözleşme yapmalarını, ya istifa etmelerini ya da Belarus’a gitmelerini istedi.

Putin, Rus Güvenlik Şirketi Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin’in Rus yönetimine isyanı sonrasında televizyon kanallarından tekrar halka seslendi.

Wagner’in eylemlerinden sonra dayanışma ve vatanseverliği için halka teşekkür eden Putin, “Bu sivil dayanışma, herhangi bir şantajın, iç kargaşa yaratmaya yönelik her girişimin başarısızlığa mahkum olduğunu göstermiştir.” dedi.

Putin, ülkesinde toplumun, yürütme ve yasama gücünün her düzeyde en yüksek konsolidasyonunu gösterdiğini dile getirerek, “Kamu kuruluşları, dini mezhepler, önde gelen siyasi partiler, aslında tüm Rus toplumu anayasal düzeni desteklemek için kesin bir pozisyon aldı. Herkes birleşti ve en önemli şey olan vatanın kaderi için sorumluluk için toplandı.” diye konuştu.

Olayların en başından itibaren ortaya çıkan tehdidin etkisiz hale getirilmesi, anayasal düzenin, vatandaşların hayatının ve güvenliğinin korunması için gerekli tüm kararların derhal alındığını vurgulayan Putin, silahlı isyanın her halükarda bastırıldığını belirtti.

Putin, halihazırda muazzam bir dış tehditle, dışarıdan gelen benzeri görülmemiş bir baskıyla karşı karşıya olan ülkeyi bölmek ve zayıflatmak için, Wagner’in suç eylemlerine gittiğini anladığını aktararak, “Ancak isyanın organizatörleri, ülkelerine, halkına ihanet ederek, suça sürüklediklerine de ihanet ettiler. Onlara yalan söylediler. Onları ölüme ittiler.” şeklinde konuştu.

-"Kardeş katli istediler"

Rusya’nın düşmanlarının tam olarak böyle bir “kardeş katli” istediğine dikkati çeken Putin, böylece Rus toplumunun bölünüp kanlı iç çekişmelerde boğulmasının istendiğini belirtti. Putin, cephede başarısızlıklarının intikamını almak isteyenlerin yanlış hesap yaptığını söyledi.

Putin, isyancıların önünde duran tüm güvenlik kuvvetlerine teşekkür ederek, ölen pilotların cesareti ve fedakarlığının ise Rusya’yı trajik yıkıcı sonuçlardan koruduğunun altını çizdi.

“Wagner grubunun savaşçılarının ve komutanlarının büyük çoğunluğunun aynı zamanda halkına ve devletine bağlı Rus vatanseverler olduğunu biliyorduk ve biliyoruz.” diyen Putin, bu kimselerin kullanılmaya çalışıldığına işaret etti.

Putin, bu nedenle olayın en başından itibaren doğrudan kendi talimatıyla kan dökülmesini önlemek için adımlar atıldığını hatırlatarak, hata yapanlara tekrar düşünme şansı verdiklerini vurguladı.

“Kardeş katliamına gitmeyerek doğru karar veren” Wagner savaşçılarına teşekkür eden Putin, şöyle konuştu:

“Bugün, Savunma Bakanlığı veya diğer kolluk kuvvetleriyle bir sözleşme yaparak Rusya'ya hizmet etmeye devam etme veya ailenize ve arkadaşlarınıza dönme fırsatına sahipsiniz. İsteyen Belarus’a gidebilir. Verdiğim söz yerine getirilecek. Tekrar ediyorum, seçim sizin ama trajik hatasını anlayan Rus savaşçılarının tercihi olacağına eminim."

Putin, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko’ya durumun barışçıl çözümüne yönelik çabaları ve katkılarından dolayı minnettar olduğunu da söyleyerek, Rus toplumunun konsolide olması ve vatansever ruhunun belirleyici rol oynadığını, vatan için en zor sınavların birlikte aşılmasını sağladığını sözlerine ekledi.

Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna'da savaşan gönüllü askerlerin ve birliklerin 1 Temmuz'a kadar ordu ile sözleşme yapmasını istemişti.

- Putin, Rus güvenlik güçlerinin yöneticilerini topladı

Öte yandan Putin, ülkedeki güvenlik ve istihbarat güçlerinin yöneticileri ile toplantı yaptı. Toplantının başında konuşan Putin, "Sizi, bu noktada gelişen durumu müzakere etmek için topladım. Ayrıca ülkede meydana gelen olayların analizi sonucunda önümüzdeki görevlerden de bahsedeceğiz." ifadelerini kullandı.

- Wagner grubunun Rus yönetimine isyanı

Özel güvenlik şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin, Rus ordusunu Wagner'e saldırı düzenlemekle suçlayıp karşılık vermekle tehdit etmiş, Wagner savaşçıları Ukrayna'yı terk ederek sınırdaki Rostov bölgesine girmişti.

Bu durum üzerine Federal Güvenlik Servisi (FSB), "silahlı isyan" suçlamasıyla ceza davası açmıştı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Wagner'in isyanını "vatana ihanet" olarak nitelendirmişti.

Prigojin, Moskova'ya gideceklerini açıklamış, Kremlin yönetimi ise ülkenin pek çok bölgesinde güvenlik önlemlerini artırmıştı.

Yevgeniy Prigojin'in 24 Haziran'da, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun Rusya'da gerilimi azaltma önerisini kabul ettiği bildirilmişti.

Prigojin, Rus kanı dökülmesinin sorumluluğunu anladıklarını ve konvoylarını geri çevirerek plana göre saha kamplarına geri döneceklerini açıklamıştı.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Prigojin'e yönelik açılan ceza davasının kapanacağını belirterek, “isyancı liderin” Belarus'a gideceğini bildirmişti.



Trump gümrük vergileri konusundaki tutumunu değiştirmeyince dünya piyasaları panikledi

Japonya'da Nikkei Endeksi’nin kapanışını gösteren elektronik bir borsa panosu (DPA)
Japonya'da Nikkei Endeksi’nin kapanışını gösteren elektronik bir borsa panosu (DPA)
TT

Trump gümrük vergileri konusundaki tutumunu değiştirmeyince dünya piyasaları panikledi

Japonya'da Nikkei Endeksi’nin kapanışını gösteren elektronik bir borsa panosu (DPA)
Japonya'da Nikkei Endeksi’nin kapanışını gösteren elektronik bir borsa panosu (DPA)

Asya-Pasifik bölgesindeki finans piyasaları, ABD Başkanı Donald Trump'ın dünyanın geri kalanına yönelik genel gümrük tarifelerinin dünya borsalarında yeni bir kara günü tetikleme tehdidi nedeniyle bugün panik modunda. Trump'ın gümrük vergilerinin cumartesi günü yürürlüğe girmesinin ardından bugün açılan ilk borsalar çakıldı. Öğle saatlerinde Hong Kong'da yüzde 12, Taipei'de yüzde 9,7, Pekin'de yüzde 8,7, Tokyo'da yüzde 6,4, Şanghay'da yüzde 6,3, Seul'de yüzde 4,9 ve Mumbai'de yüzde 3 düşüş ile 16 yılın en kötü seansı yaşandı.

Avrupa borsaları da bugünkü işlemlere keskin bir düşüşle başladı. Çöküş, cuma günü birçok Asya piyasasının hafta sonu için kapanmasının ardından telafi edici gümrük tarifeleri uygulayacağını açıklayan Çin'in tepkisiyle daha da şiddetlendi.

SPI Asset Management analisti Stephen Innes, “Bu artık sadece bir ticaret anlaşmazlığı değil; kuralları ‘ortadan kaldırılan’ küresel ekonomik sistemin tamamen yeniden işlenmesi” dedi. Bu arada pek çok ülke Trump'ı kendilerini gümrük vergilerinden muaf tutmaya ikna etmek için çaba sarf ediyor.

sxdfrgthy
Şanghay'ın Lujiazui finans bölgesinde bir elektronik panoda hisse senedi endeksleri gösteriliyor. (Reuters)

ABD Hazine Bakanı Scott Besant NBC'ye verdiği demeçte, “50'den fazla ülke tarife bariyerlerini ve vergilerini düşürmek ve döviz kuru manipülasyonlarını durdurmak için hükümete ulaştı” dedi. Trump, ABD'nin ekonomik ortaklarını ülkesini ‘yağmalamakla’ suçlayarak, tüm ABD ithalatına yüzde 10'luk genel gümrük vergisi uygulama kararı aldı.

Küresel ticaret üzerindeki etki çarşamba günü, başta Çin'e yüzde 34 ve Avrupa Birliği'ne (AB) yüzde 20 olmak üzere, ABD'ye ithal ettiklerinden daha fazla ihracat yapan ülkelerin uzun bir listesine uygulanan ek gümrük vergileriyle yoğunlaşacak. Trump dün Truth Social platformunda “Çin, AB ve diğer pek çok ülkeyle büyük bir ticaret açığımız var. Bunu çözmenin tek yolu ABD'ye on milyarlarca dolar kazandıracak gümrük vergileridir. Bu harika bir şey” diye yazdı. Besant ise ticaret ortakları konusunda, “Sundukları teklifin inandırıcı olup olmadığını göreceğiz. Çünkü 20, 30, 40 ya da 50 yıllık kötü davranışlardan sonra her şeye sıfırdan başlayamayız” ifadelerini kullandı.

sdfergty
Pekin'de Çin borsasının hareketlerini gösteren ekranın önünden geçen bir adam (AFP)

Çin, ABD'den ithal edilen mallara yüzde 34 ek gümrük vergisi uygulayacağını açıklayarak karşılık verirken, Ticaret Bakanı Yardımcısı Ling Ji dün ABD'li şirketlerin temsilcilerine yaptığı açıklamada, “Çin'in karşı önlemlerinin sadece Çin'deki işletmelerin meşru hak ve çıkarlarını korumayı değil, aynı zamanda ABD'yi çok taraflı ticaret sisteminin doğru yoluna geri döndürmeyi amaçladığını” söyledi ve ülkesinin yabancı yatırımlar için ‘güvenli ve umut verici bir ülke’ olmaya devam edeceği sözünü verdi.

Avrupalılar ise bugün Lüksemburg'da AB dış ticaret bakanlarının ‘Avrupa'nın ABD'ye vereceği yanıtı’ belirlemek üzere yapacakları toplantı öncesinde hafta sonu temaslarını hızlandırdı. Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer dün yaptığı açıklamada, küresel ticaret sistemindeki kargaşayı yorumlayarak, “Bildiğimiz dünya sona erdi” dedi.

‘İyileşme için tedavi’

Trump dün Air Force One'da borsadaki ağır düşüşle ilgili bir soruya yanıt olarak, “Bazen iyileşmek için tedavi görmeniz gerekir” cevabını verdi. Vadeli işlem sözleşmeleri, perşembe ve cuma günleri yaşanan çöküşün ardından pazar gecesi-pazartesi günü Wall Street'te yeni bir düşüş yaşanacağına işaret etti.

Trump'ın ticaret danışmanı Peter Navarro Fox News'e verdiği demeçte, “Satmazsak para kaybedemeyiz. Şu anda akıllı strateji paniğe kapılmamaktır” ifadelerini kullandı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bugün Beyaz Saray'da Trump ile bir araya gelecek. Görüşmede Cumhuriyetçi Başkan'ın İsrail'e uyguladığı yüzde 17'lik gümrük vergisinin yanı sıra Gazze Şeridi'ndeki savaş ve İran meselesinin de ele alınması bekleniyor.

Diğer yandan Vietnam lideri To Lam, iki ülkenin ‘mümkün olan en kısa sürede bir anlaşmaya varabilmesi’ için ülkesinin ABD'ye ihracatına yönelik yüzde 46'lık gümrük vergisinin yürürlüğe girmesinden önce ‘en az 45 gün’ süre istedi.

Besant, “Bu birkaç gün ya da birkaç hafta içinde müzakere edebileceğiniz bir şey değil” uyarısında bulunarak, artırılan tarifelerin en az birkaç ay yürürlükte kalabileceğini ima etti.

Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett, güncellemeleri başlatmayı teklif eden ülkelerin ‘bu tarifelerin yüksek bir yüzdesine tabi olacaklarını fark ettikleri için bunu yaptıklarını’ söyledi. Yeni gümrük vergilerinin ABD ekonomisi üzerinde olumsuz bir etki yaratacağı yönündeki uyarılara karşı çıkan Hassett, ‘fiyat artışları olacağını’ kabul etti. Hassett, “ABD'li tüketiciler üzerinde büyük bir etki göreceğimizi sanmıyorum” dedi.

Ancak çoğu ekonomist, ABD'ye ithal edilen ürünlere yönelik yeni gümrük vergilerinin enflasyonu hızlandırmasını ve tüketimi azaltmasını bekliyor.