Ukrayna kuvvetleri Bahmut yakınlarında yavaş ilerliyor

Moskova, iki Ukraynalı generalin öldürüldüğünü iddia etti

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ile (AP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ile (AP)
TT

Ukrayna kuvvetleri Bahmut yakınlarında yavaş ilerliyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ile (AP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ile (AP)

Ukrayna, kuvvetlerinin Rus güçleriyle yaşanan şiddetli çatışmada Bahmut çevresinde yavaş kazanımlar elde ettiğini duyururken, Rusya iki gün önce Kramatorsk’ta düzenlediği bir saldırıda iki Ukraynalı generalin öldüğünü öne sürdü.

Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı Aleksandr Sırski, “Bakhmut yakınlarında ilerliyoruz ve devam ediyoruz” dedi.

Ukrayna kuvvetleri, bu ayın başlarında bir karşı saldırı başlattıktan sonra, birkaç haftadır Donbas bölgesindeki çatışmaların merkezi olan Bahmut’un eteklerinde ilerleme kaydediyor.

Wagner paralı askerleri tarafından desteklenen Rus kuvvetleri, aylarca süren şiddetli çatışmaların ardından Mayıs ayında Bahmut’un kontrolünü ilan etti.

Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Hanna Malyar dün yaptığı açıklamada, “Kuvvetlerimizin Melitopol, Berdyansk (güneydoğu) ve Bahmut yönündeki saldırısı devam ediyor” dedi.

Öte yandan Kremlin, Ukrayna’daki Rus kuvvetlerinin eski komutanı General Sergey Surovikin’in gözaltına alındığına dair haberler hakkında yorum yapmayı reddetti.

Surovikin, paramiliter grup Wagner’in lideri Yevgeniy Prigojin’e isyanı sona erdirmesi için çağrıda bulunan bir videoda göründüğü Cumartesi gününden beri görülmedi.

Şarku’l Avsat’ın The Moscow Times gazetesinden aktardığı habere göre, Rusya Savunma Bakanlığı’na yakın iki kaynak, General Sergey Surovikin’in gözaltına alındığını bildirdi.

Bu konuda konuşan kaynaklardan biri, “Yetkililerle durumu pek iyi gitmiyordu. Bundan daha fazlasını söyleyemem” dedi.

İkinci kaynak ise, Surovikin’in, Wagner Grubu lideri Yevgeniy Prigozhin’in isyanı bağlamında gözaltına alındığını söyleyerek, “Görünüşe göre, Surovikin ayaklanma sırasında Prigojin’in tarafını seçti ve onu yakaladılar” diye konuştu.

Generalin şu anda nerede olduğu sorulduğunda ise kaynak şu yanıtı verdi; “Bu bilgi hakkında dahili kanallarımız aracılığıyla bile yorum yapmıyoruz.”



Trump gümrük vergileri konusundaki tutumunu değiştirmeyince dünya piyasaları panikledi

Japonya'da Nikkei Endeksi’nin kapanışını gösteren elektronik bir borsa panosu (DPA)
Japonya'da Nikkei Endeksi’nin kapanışını gösteren elektronik bir borsa panosu (DPA)
TT

Trump gümrük vergileri konusundaki tutumunu değiştirmeyince dünya piyasaları panikledi

Japonya'da Nikkei Endeksi’nin kapanışını gösteren elektronik bir borsa panosu (DPA)
Japonya'da Nikkei Endeksi’nin kapanışını gösteren elektronik bir borsa panosu (DPA)

Asya-Pasifik bölgesindeki finans piyasaları, ABD Başkanı Donald Trump'ın dünyanın geri kalanına yönelik genel gümrük tarifelerinin dünya borsalarında yeni bir kara günü tetikleme tehdidi nedeniyle bugün panik modunda. Trump'ın gümrük vergilerinin cumartesi günü yürürlüğe girmesinin ardından bugün açılan ilk borsalar çakıldı. Öğle saatlerinde Hong Kong'da yüzde 12, Taipei'de yüzde 9,7, Pekin'de yüzde 8,7, Tokyo'da yüzde 6,4, Şanghay'da yüzde 6,3, Seul'de yüzde 4,9 ve Mumbai'de yüzde 3 düşüş ile 16 yılın en kötü seansı yaşandı.

Avrupa borsaları da bugünkü işlemlere keskin bir düşüşle başladı. Çöküş, cuma günü birçok Asya piyasasının hafta sonu için kapanmasının ardından telafi edici gümrük tarifeleri uygulayacağını açıklayan Çin'in tepkisiyle daha da şiddetlendi.

SPI Asset Management analisti Stephen Innes, “Bu artık sadece bir ticaret anlaşmazlığı değil; kuralları ‘ortadan kaldırılan’ küresel ekonomik sistemin tamamen yeniden işlenmesi” dedi. Bu arada pek çok ülke Trump'ı kendilerini gümrük vergilerinden muaf tutmaya ikna etmek için çaba sarf ediyor.

sxdfrgthy
Şanghay'ın Lujiazui finans bölgesinde bir elektronik panoda hisse senedi endeksleri gösteriliyor. (Reuters)

ABD Hazine Bakanı Scott Besant NBC'ye verdiği demeçte, “50'den fazla ülke tarife bariyerlerini ve vergilerini düşürmek ve döviz kuru manipülasyonlarını durdurmak için hükümete ulaştı” dedi. Trump, ABD'nin ekonomik ortaklarını ülkesini ‘yağmalamakla’ suçlayarak, tüm ABD ithalatına yüzde 10'luk genel gümrük vergisi uygulama kararı aldı.

Küresel ticaret üzerindeki etki çarşamba günü, başta Çin'e yüzde 34 ve Avrupa Birliği'ne (AB) yüzde 20 olmak üzere, ABD'ye ithal ettiklerinden daha fazla ihracat yapan ülkelerin uzun bir listesine uygulanan ek gümrük vergileriyle yoğunlaşacak. Trump dün Truth Social platformunda “Çin, AB ve diğer pek çok ülkeyle büyük bir ticaret açığımız var. Bunu çözmenin tek yolu ABD'ye on milyarlarca dolar kazandıracak gümrük vergileridir. Bu harika bir şey” diye yazdı. Besant ise ticaret ortakları konusunda, “Sundukları teklifin inandırıcı olup olmadığını göreceğiz. Çünkü 20, 30, 40 ya da 50 yıllık kötü davranışlardan sonra her şeye sıfırdan başlayamayız” ifadelerini kullandı.

sdfergty
Pekin'de Çin borsasının hareketlerini gösteren ekranın önünden geçen bir adam (AFP)

Çin, ABD'den ithal edilen mallara yüzde 34 ek gümrük vergisi uygulayacağını açıklayarak karşılık verirken, Ticaret Bakanı Yardımcısı Ling Ji dün ABD'li şirketlerin temsilcilerine yaptığı açıklamada, “Çin'in karşı önlemlerinin sadece Çin'deki işletmelerin meşru hak ve çıkarlarını korumayı değil, aynı zamanda ABD'yi çok taraflı ticaret sisteminin doğru yoluna geri döndürmeyi amaçladığını” söyledi ve ülkesinin yabancı yatırımlar için ‘güvenli ve umut verici bir ülke’ olmaya devam edeceği sözünü verdi.

Avrupalılar ise bugün Lüksemburg'da AB dış ticaret bakanlarının ‘Avrupa'nın ABD'ye vereceği yanıtı’ belirlemek üzere yapacakları toplantı öncesinde hafta sonu temaslarını hızlandırdı. Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer dün yaptığı açıklamada, küresel ticaret sistemindeki kargaşayı yorumlayarak, “Bildiğimiz dünya sona erdi” dedi.

‘İyileşme için tedavi’

Trump dün Air Force One'da borsadaki ağır düşüşle ilgili bir soruya yanıt olarak, “Bazen iyileşmek için tedavi görmeniz gerekir” cevabını verdi. Vadeli işlem sözleşmeleri, perşembe ve cuma günleri yaşanan çöküşün ardından pazar gecesi-pazartesi günü Wall Street'te yeni bir düşüş yaşanacağına işaret etti.

Trump'ın ticaret danışmanı Peter Navarro Fox News'e verdiği demeçte, “Satmazsak para kaybedemeyiz. Şu anda akıllı strateji paniğe kapılmamaktır” ifadelerini kullandı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bugün Beyaz Saray'da Trump ile bir araya gelecek. Görüşmede Cumhuriyetçi Başkan'ın İsrail'e uyguladığı yüzde 17'lik gümrük vergisinin yanı sıra Gazze Şeridi'ndeki savaş ve İran meselesinin de ele alınması bekleniyor.

Diğer yandan Vietnam lideri To Lam, iki ülkenin ‘mümkün olan en kısa sürede bir anlaşmaya varabilmesi’ için ülkesinin ABD'ye ihracatına yönelik yüzde 46'lık gümrük vergisinin yürürlüğe girmesinden önce ‘en az 45 gün’ süre istedi.

Besant, “Bu birkaç gün ya da birkaç hafta içinde müzakere edebileceğiniz bir şey değil” uyarısında bulunarak, artırılan tarifelerin en az birkaç ay yürürlükte kalabileceğini ima etti.

Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett, güncellemeleri başlatmayı teklif eden ülkelerin ‘bu tarifelerin yüksek bir yüzdesine tabi olacaklarını fark ettikleri için bunu yaptıklarını’ söyledi. Yeni gümrük vergilerinin ABD ekonomisi üzerinde olumsuz bir etki yaratacağı yönündeki uyarılara karşı çıkan Hassett, ‘fiyat artışları olacağını’ kabul etti. Hassett, “ABD'li tüketiciler üzerinde büyük bir etki göreceğimizi sanmıyorum” dedi.

Ancak çoğu ekonomist, ABD'ye ithal edilen ürünlere yönelik yeni gümrük vergilerinin enflasyonu hızlandırmasını ve tüketimi azaltmasını bekliyor.