Kongre, ‘Malley meselesi’ hakkında brifing talep ediyor

İran’da nükleer müzakerelerin gidişatı hakkında sorular gündeme geldi

Robert Malley geçen mayıs ayında Washington’daki Kongre binasında Senato önünde konuşurken (AFP)
Robert Malley geçen mayıs ayında Washington’daki Kongre binasında Senato önünde konuşurken (AFP)
TT

Kongre, ‘Malley meselesi’ hakkında brifing talep ediyor

Robert Malley geçen mayıs ayında Washington’daki Kongre binasında Senato önünde konuşurken (AFP)
Robert Malley geçen mayıs ayında Washington’daki Kongre binasında Senato önünde konuşurken (AFP)

ABD’nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley’in güvenlik izninin askıya alınmasının ABD ve İran çevrelerindeki etkisi artarken, Washington’da Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Michael McCaul, Dışişleri Bakanı Antony Blinken’e, gizli belgelerin olası kötüye kullanımı hakkında ek bilgi verilmesini talep eden bir mektup gönderdi.

McCaul, Malley’in yerine vekaleten atanan Abram Paley ile Ulusal Güvenlik Konseyi Orta Doğu ve Kuzey Afrika Koordinatörü Brett McGurk’un bu ayın (Temmuz) sonuna kadar komiteye kapalı oturumda bir brifing vermesini talep etti. McCaul “Basında çıkan haberler, ABD’nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley’in, gizli belgelerin olası kötüye kullanılmasına yönelik bir soruşturma kapsamında güvenlik izninin bu yılın başlarında askıya alınmasının ardından ücretsiz izne çıkarıldığını gösteriyor” ifadelerini kullanarak bu haberlerin, hem Malley’in davranışları hem de Dışişleri Bakanlığı’nın Kongre’yi ve ABD kamuoyunu yanlış yönlendirip yönlendirmediği konusunda ciddi endişeler uyandırdığını belirtti.

Cumhuriyetçi Senatör Marco Rubio ise Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Malley ile ilgili bu durum, Kongre’nin İran’la yaptığı gizli ‘anlaşmayı’ incelemesini ve tartmasını her zamankinden daha önemli hale getiriyor” ifadelerini kullandı.

Malley’in güvenlik izninin iptaline ilişkin haberler, İran’da hükümet medyasından temkinli bir iyimserlikle karşılanırken, analistler ve gazeteler Washington ile Tahran arasındaki nükleer anlaşmayı yeniden canlandırmayı amaçlayan müzakerelerin akıbetini sorguladılar.

Devlete bağlı İran gazetesi, Robert Malley’in müzakerelerle ilgili gelişmelerin hızlandığı bir sırada ayrılmasını “ABD Dışişleri Bakanlığı’nda İran konusundaki anlaşmazlıkların bir göstergesi” olarak değerlendirdi. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre resmi Haber Ajansı (IRNA) ise ABD hükümetinin “bazı insanları ikinci plana iterek” İran’la bir anlaşmaya varmak istediği değerlendirmesinde bulundu.



Gazze savaşı: Hamas, ateşkes şartlarında esneklik gösterebilir

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)
TT

Gazze savaşı: Hamas, ateşkes şartlarında esneklik gösterebilir

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 18 bini çocuk, 12 bini kadın olmak üzere 44 bin Filistinli öldü, 105 bin kişi de yaralandı (AFP)

İsrail ve Lübnan arasındaki ateşkesin ardından Hamas'ın çatışmaları durdurmak için şartlarını gevşetmeyi düşündüğü bildiriliyor. 

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Hamas'ın Gazze Şeridi ve Mısır arasındaki sınır bölgesinde İsrail askerlerinin geçiçi varlığını kabul edebileceğini yazıyor. 

"Philadelphia Koridoru" olarak da bilinen 14 kilometre uzunluğundaki şerit, Gazze savaşında İsrail ordusunun kontrolüne geçti. Aylardır sonuç alınamayan ateşkes görüşmelerinde Hamas, rehine takası için İsrail güçlerinin koridordan çekilmesini şart koşuyordu. Mısır da İsrail'e askerlerini çekmesi için defalarca çağrı yapmıştı.

Tel Aviv yönetimiyse bölgenin kontrolünün İsrail ordusunda olması gerektiğini savunarak buna yanaşmıyordu.

Aralarında İsrail'in de bulunduğu üç Ortadoğu ülkesinin istihbarat servislerinden yetkililer, Hamas'ın taviz vermeye daha istekli göründüğünü savunuyor. Kimliklerinin paylaşılmasını istemeyen yetkililer, Katar ve Türkiye'den gelen baskıların da bu değişime katkıda bulunmuş olabileceğini ileri sürüyor. 

Kaynaklar, Hamas'ın baş müzakerecisi Halil el-Hayye'yle görüşen Katarlı ve Türk yetkililerin, örgütün daha esnek davranmaya istekli olduğu izlenimini edindiğini belirtiyor. 

NYT, İsrail-Hizbullah arasında çarşamba günü devreye giren ateşkesin "Hamas'ı giderek yalnızlaştırdığını" iddia ediyor. Hamas, İsrail saldırıları sonucu eski lideri İsmail Haniye'yi 31 Temmuz'da, onun yerine geçen Yahya Sinvar'ı 16 Ekim'de kaybetmişti. Diğer yandan örgüt, Lübnan'daki anlaşmanın ardından ateşkese hazır olduğu mesajını vermişti.

Hamas liderliğine yakın analist Salahaddin el-Avavdeh şu yorumları paylaşıyor: 

Hamas'ın askeri kayıplarının çözümü basit, bir komuta piramidi var ve her komutan ya da asker değiştirilebilir. Ancak siyasi düzeyde işler çok daha karmaşık. Nihayetinde örgütün içinde seçimler yapılması gerekecek. Farklı fraksiyonlar ve güç dengeleri var. Tüm bunlar tahmini zorlaştırıyor.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'te düzenlediği Aksa Tufanı operasyonuyla başlayan Gazze savaşında İsrail-Lübnan sınırında da çatışmalar patlak vermişti. İsrail ordusunun 8 Ekim 2023'ten bu yana Lübnan'a düzenlediği saldırılarda yaklaşık 4 bin kişi öldürüldü, 16 bin kişiyse yaralandı. 

İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) verilerine göre saldırılarda, aralarında 1600 komuta merkezi ve bine yakın silah deposunun yer aldığı Hizbullah'a ait yaklaşık 12 bin 500 hedefn vuruldu. Operasyonlarda yaklaşık 12 bin patlayıcı cihaz ve drone'a ek olarak 13 bin roket, tanksavar ve uçaksavar füze sistemiyle 121 bin adet iletişim ekipmanı ve bilgisayar ele geçirdiği açıklandı.

IDF, bu saldırılarda 2 bin 500 Hizbullah savaşçısının öldürüldüğünün doğrulandığını savunuyor. Ancak ordu yetkililerine göre sayı 3 bin 500'e kadar çıkabilir.

Independent Türkçe, New York Times, Times of Israel