Netanyahu'nun İsrail'deki Dürzileri yatıştırma planı 'yeterli ilgiyi görmedi'

Netanyahu, dün sabah kabine toplantısında konuştu (AFP)
Netanyahu, dün sabah kabine toplantısında konuştu (AFP)
TT

Netanyahu'nun İsrail'deki Dürzileri yatıştırma planı 'yeterli ilgiyi görmedi'

Netanyahu, dün sabah kabine toplantısında konuştu (AFP)
Netanyahu, dün sabah kabine toplantısında konuştu (AFP)

İsrail'deki Dürzi Cemaati Ruhani Lideri Şeyh Muvaffak Tarif, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya Dürzilerin içinde bulundukları şartları iyileştirmek için hükümetin tartışmaya başladığı planın barınma, planlama ve geliştirme boşluklarının doldurulması için yeterli olmadığı ve rüzgar türbini projesinin durdurulması başta olmak üzere birçok eksikliği olduğuna dair bir mesaj gönderdi.

Tarif, kendi arazileri üzerine ev yapan ve bu evlere ruhsat alan Dürzilere uygulanan mali cezaların ve yasal işlemlerin iptalini talep etti. Ayrıca, ‘Beni Maaruf’ adıyla bilinen Dürzi cemaatin statüsünü tesis etmek için yasaların çıkarılması talebinde bulundu.

İsrail'de Dürziler, işgal altındaki Golan Tepeleri’ndeki topraklarına rüzgâr türbini projesi nedeniyle Kurban Bayramı öncesi hükümetle karşı karşıya gelmiş ve gerginlik yaşanmıştı. Dürziler, rüzgar türbini projesinin durdurulmasına ilişkin taleplerine yanıt vermemesi durumunda hükümete karşı eşi benzeri görülmemiş adımlar atmaya ve gerekirse savaşmaya hazır olduklarını söylediler.

İsrail hükümeti, Golan Tepeleri’ndeki Dürzi köylerinde dev rüzgar türbini kurulmasını öngören projeyi yıllar önce onaylamıştı. Ancak Golan Tepeleri sakinleri, 2020 yılında projenin ilk girişimini engellemiş ve projeyi bir ‘savaş ilanı’ olarak değerlendirmişlerdi.

Dürzi eylemciler, rüzgâr türbini inşa etmenin toprağı, ekinleri ve çevreyi yok edeceğini iddia ederken, İsrail hükümeti, projenin yaklaşık 50 bin aileye elektrik sağlamayı hedeflediğini vurguladı.

Hükümet, projeyi kısa bir süreliğine dondurdu, ancak Kurban Bayramı'nın ardından yeniden başlaması beklentilerine rağmen pazar sabahı inşaat çalışmalarına devam edilmedi. Polis, çalışmaların salı günü başlayacağını açıkladı.

İşgal altındaki Golan Tepeleri’nin sakinleri, geçtiğimiz haziran ayında kendi bölgelerinde dev rüzgar türbinleri inşa edilmesine karşı protesto gösterileri düzenlediler (AP)
İşgal altındaki Golan Tepeleri’nin sakinleri, geçtiğimiz haziran ayında kendi bölgelerinde dev rüzgar türbinleri inşa edilmesine karşı protesto gösterileri düzenlediler (AP)

Türbin projesiyle ilgili gerilim, Dürzilerin ‘ikinci sınıf vatandaş’ konumuna düşecekleri gerekçesiyle İsrail hükümetini ‘Siyonizm Yasası’nın çıkarılması konusunda uyardıkları bir başka gerginliğin ortasında patlak verdi.

Dürzileri rüzgar türbini projesinde başlıca düşmanları olarak gören aşırı sağcı Itamar Ben-Gvir liderliğindeki Yahudi Gücü Partisi'nin sunduğu ve hükümetin onaylamaya çalıştığı yasa tasarısında Siyonizmin işaret ettiği ‘değerlere’ demokrasi ve eşitlik hakkı gibi diğer tüm temel yasalardan daha büyük bir yer veriliyor.

Tasarı onaylanırsa, hükümetin tüm bakanlıklara, Necef ve Celile'nin Yahudileştirilmesi planını ilerletmek de dahil başta orduda, güvenlik güçlerinde, muharip askerlikte ve yerleşim bölgelerinde görev yapanlara tanınan ayrıcalıklar olmak üzere her alanda ‘Siyonizmin değerlerini’ desteklenmesi talimatı vermesi garanti altına alınacak.

Ancak yasa tasarısına itiraz eden Tarif, tasarının Dürzi cemaati mensuplarını kendi ülkelerinde yabancı tebaa haline getirmeyi hedeflediğini ve bunun olmayacağını söyledi.

İsrail tarafından 1967'de ilhak edilen Golan Tepeleri'ndeki Mecdel Şems köyünde yaralı bir eylemciye yardım eden diğer eylemciler (AFP)
İsrail tarafından 1967'de ilhak edilen Golan Tepeleri'ndeki Mecdel Şems köyünde yaralı bir eylemciye yardım eden diğer eylemciler (AFP)

Çok sayıda Dürzi, İsrail ordusunda görev yapıyor. Dürzi cemaatinden askere alınanların yüzdesi azınlıklar arasında en yüksekler arasında yer alırken sayıları Yahudilerden daha fazla. Dürzilerin görev yaptıkları birliklere muharebe birlikleri de dahil.

Netanyahu hükümeti, Dürzilerin öfkesini yatıştırmak amacıyla dün, terhis edilen askerler için yeni mahalleler kurulmasını da içeren yeni bir plan hayata geçirdi. Başbakan Netanyahu, dünkü kabine toplantısının başında yaptığı açıklamada, Dürzilerin önde gelenlerinin bu konudaki çağrılarının hükümete ulaştığını ve hükümetin bunu çözmek için çalıştığını söyledi.



Çok eşlilik fetvası Rusya'da tartışma yarattı

Rus siyasetçiler, fetvaya karşı laiklik ve medeni kanun vurgusu yaptı (Reuters)
Rus siyasetçiler, fetvaya karşı laiklik ve medeni kanun vurgusu yaptı (Reuters)
TT

Çok eşlilik fetvası Rusya'da tartışma yarattı

Rus siyasetçiler, fetvaya karşı laiklik ve medeni kanun vurgusu yaptı (Reuters)
Rus siyasetçiler, fetvaya karşı laiklik ve medeni kanun vurgusu yaptı (Reuters)

Rusya'da Ulema Konseyi'nin çok eşlilikle ilgili çıkardığı fetva ülkede tartışma yarattı.

Rusya'daki Müslümanları temsil eden en üst düzey merci olan Ulema Konseyi'nden cuma günü yapılan açıklamada, erkeklerin birden fazla kadınla imam nikahı yapabileceği duyuruldu. 

Konseyin başkan yardımcısı İldar Alyautdinov, Müslüman erkeklere tüm eşlerine eşit ve adil davranması şartıyla azami 4 kadınla evlilik yapma izni verildiğini söyledi.

Moskova Müftüsü Alyautdinov, evliliklerde kadınların sağlık durumu, doğurganlığın sona ermesi ya da çocuk istememe gibi durumlarda erkeklerin bu seçeneğe başvurabileceğini belirtti.

Erkeğin tüm eşlerine eşit maddi imkanlar sunması ve onlarla benzer sürelerde vakit geçirmesi gerekiyor. 

Bu koşulların ihlal edilmesi durumunda çok eşliliğe izin verilmeyeceğini söyleyen Alyautdinov, erkeğin yeni bir kadınla evlenmeden önce mevcut eşlerini bilgilendirmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca kadınların buna itiraz etme ve eşlerinden ayrılma hakkı da olacak. 

Diğer yandan Rus medeni kanununda çok eşliliğe izin verilmiyor, bu nedenle Ulema Konseyi'nin fetvası bazı kesimlerin tepkisini çekti.

Rusya Federal Meclisi'nin alt kanadı Duma'da Aile, Kadın ve Çocuk Komitesi Başkanı Nina Ostanina, Rusya'nın laik bir devlet olduğunu vurgulayarak, dini farketmeksizin tüm vatandaşların medeni kanunlara uyması gerektiğini söyledi. Ostanina, fetvanın Anayasa'ya aykırı olduğunu belirtti. 

Rus devletine bağlı Sivil Toplum ve İnsan Hakları Konseyi'nden Kirill Kabanov da karara karşı çıkarak şunları söyledi: 

Gördüğüm kadarıyla bir sonraki adım, Rus yargı sisteminin reddedilmesi ve şeriat mahkemelerinin kurulması olacak.

Fetvaya Rus Ortodoks Kilisesi'nden de eleştiri geldi. Moskova Patrikhanesi'nden Vahtang Kipsidze, Hıristiyan topluluğunun tek eşlilik üzerine kurulu olduğunu ve aile kurumunun devamının ancak böyle sağlanabileceğini belirtti.

Moskova Müftüsü Alyautdinov ise karşı çıkışları haklı bulmadığını söyleyerek, fetvanın imam nikahı altındaki kadınların haklarını koruyacağını savundu.

Independent Türkçe, RT, RIA Novosti