Norveç, dünyanın "100 yıllık" batarya ve güneş paneli ihtiyacına yetecek bir maden buldu

(Norge Mining)
(Norge Mining)
TT

Norveç, dünyanın "100 yıllık" batarya ve güneş paneli ihtiyacına yetecek bir maden buldu

(Norge Mining)
(Norge Mining)

Norveç'te keşfedilen devasa fosfat kayası yatağının kontrolünü elinde tutan madencilik şirketine göre, bu keşif batarya ve güneş paneli talebini gelecek 100 yıl boyunca küresel çapta karşılamaya yetecek kadar mineral içeriyor.

Norge Mining (Norge Madencilik), Norveç'in güneybatısında titanyum ve vanadyum gibi diğer stratejik maden yataklarının yanı sıra 70 milyar tona varan yenilenemeyen enerji kaynağı da tespit edilmiş olabileceğini belirtti.

Fosfat kayası yüksek yoğunlukta fosfor içeriyor. Fosfor yeşil teknolojilerin geliştirilmesinde kilit bir bileşen görevi görmekle beraber halihazırda ciddi tedarik sorunlarıyla karşı karşıya kalınıyor.

Fosfor, felsefe taşını arayan Alman bilim insanı Hennig Brand tarafından ilk kez 1669'da keşfedildi. Sıradan metalleri altına dönüştürmede işe yaramadığı kanıtlansa da fosfor, elektrikli arabalardaki lityum-demir fosfat bataryaların yanı sıra güneş panellerinin ve bilgisayar çiplerinin temel bileşeni haline geldi.

Önceden dünyanın en büyük ultra saf fosfat kayası yatakları Rusya'nın kontrolündeydi. Avrupa Birliği (AB) bu "kritik hammaddelerin" yüksek tedarik riski taşıdığı uyarısında bulunuyor.

Halihazırda AB'nin neredeyse tamamen, fosfat kayasını dünyanın kalanından ithal etmeye bağımlı olduğunu belirten Lahey Stratejik Araştırmalar Merkezi'nin raporuna göre Çin, Irak ve Suriye de büyük yataklara ev sahipliği yapıyor.

Norveç'teki devasa yatağın keşfinden önce yayımlanan rapor, AB'nin "fosfat kayası kıtlığıyla ilgili endişelenmesi gerektiği" uyarısında bulunmuştu.

Geçen yıl Nature adlı bilimsel dergide yayımlanan bir makaledeyse, fosfor arzındaki kesintinin kapıda olduğu uyarısı yapılmış, piyasadaki dalgalanmanın potansiyel nedeni olarak da Rusya'nın Ukrayna'yı istilası ve bunu takip eden ekonomik yaptırımlar gösterilmişti .

Küresel ekonomi her yıl tahminen 50 milyon ton fosfor tüketirken, bilim insanları önceki aylarda, arzdaki eğilimlerin sürmesi durumunda gezegenin bir "fosfor kıyametiyle" karşı karşıya kalabileceği uyarısında bulunmuştu.

Norge Madencilik'in haziranda yayımladığı blog yazısında, "Kaynağa sahip bazı ülkelerdeki siyasi istikrarsızlığın ve kaynağa sahip diğer ülkelere uygulanan uluslararası yaptırımların yol açtığı sınırlı ticaret nedeniyle alıcı pazarı giderek kalabalıklaşıyor" diye belirtilmişti.

Bu durum ithalatçıların bir krizin yaklaştığından korkmasına neden oluyor.

Norveç Ticaret ve Endüstri Bakanı Jan Christian Vestre geçen ay hükümetin, yaklaşık 75 km'lik sondaj karotları üzerindeki analizler tamamlandıktan sonra Helleland'daki dev bir madeni hızla faaliyete geçirmeyi düşündüğünü söylemişti. Onay verilmesi halinde ilk büyük maden 2028'de faaliyete geçebilecek.

Siyasetçi, madenlerin keşfi sonrası, "dünyanın en sürdürülebilir maden sanayisini" geliştirmenin Norveç'in "yükümlülüğü" olduğunu belirtti.

Yerel haberlere göre madencilik planları halihazırda Avrupa Hammadde Birliği'nin desteğine sahipken yereldeki görüşmeler de sürüyor.

Avrupa Komisyonu'nun bir sözcüsü, Komisyon'un hammadde hedeflerine ulaşılması açısından bu keşfi, "harika bir haber" diye nitelendiriyor. Öte yandan Norge Madencilik, 4 bin 500 metre derinlikte olduğu tahmin edilen maden kütlesinin teoride, gelecek yüzyıl boyunca küresel talebi karşılayabileceğini Euractiv'e belirtti.

Independent Türkçe



Netanyahu: Burası bizim... Filistin devleti olmayacak

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)
TT

Netanyahu: Burası bizim... Filistin devleti olmayacak

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu dün, Filistinlilerin devlet kurmak istedikleri toprakları da içeren tartışmalı yerleşim genişletme planını ilerletmek için bir planı imzaladı.

Binlerce yeni konutun ekleneceği Batı Şeria'daki Maale Adumim yerleşimini ziyaret eden Netanyahu, “Filistin devleti kurulmayacak” dedi.

“Filistin devleti kurulmayacağına dair verdiğimiz sözü yerine getireceğiz. Burası bizimdir” diyen Netanyahu, “Mirasımızı, topraklarımızı ve güvenliğimizi koruyacağız... Şehrin nüfusunu ikiye katlayacağız” ifadelerini kullandı.

İşgal altındaki Batı Şeria'yı ikiye bölerek Doğu Kudüs'ten ayıracak olan E1 yerleşim projesi geçen ay nihai onayını almıştı.

juı
Batı Şeria'daki bir Yahudi yerleşim birimi olan Neve Daniel, 12 Mart 2024 (Reuters)

Filistin Devlet Başkan Yardımcısı Hüseyin el-Şeyh ise dün yaptığı açıklamada, "İster beğenin ister beğenmeyin, Filistin devleti geliyor" dedi.

Netanyahu'nun açıklamalarına yanıt veren el-Şeyh, X platformunda yaptığı paylaşımda, "Gerçeği militarizmin gücü ve zorbalığıyla şekillendirmek, kaçınılmaz tarihi yolu değiştirmeyecek: Halkın özgürlük, bağımsızlık ve kendi kaderini tayin hakkı iradesi boşa çıkarılmayacak" ifadelerini kullandı.

E1 yerleşim planı ve diğer işgal önlemlerinin, Filistin halkının meşru ulusal hedeflerine ulaşmasını engellemeyeceğini, dünyadaki kardeşlerimizin ve dostlarımızın yardımı ve desteğiyle bunu başaracağımızı söyledi.


Brezilya'nın eski Cumhurbaşkanı Bolsonaro, darbe planladığı gerekçesiyle 27 yıl hapis cezasına çarptırıldı

Brezilya Eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, ev hapsinde iken (Reuters)
Brezilya Eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, ev hapsinde iken (Reuters)
TT

Brezilya'nın eski Cumhurbaşkanı Bolsonaro, darbe planladığı gerekçesiyle 27 yıl hapis cezasına çarptırıldı

Brezilya Eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, ev hapsinde iken (Reuters)
Brezilya Eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, ev hapsinde iken (Reuters)

Brezilya Yüksek Mahkemesi dün aşırı sağcı eski Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro'yu darbe planlamak suçundan 27 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırdı.

70 yaşındaki Bolsonaro, beş yargıçtan dördünün, 2022 başkanlık seçimlerinde kendisini mağlup eden rakibi Luiz Inácio Lula da Silva'yı devirmek için komplo kurmaktan suçlu bulması üzerine mahkum edildi.

Bolsonaro, Brezilya tarihinde demokrasiyi baltalamaktan mahkum edilen ilk eski cumhurbaşkanı oldu.

Bolsonaro'yu darbe girişiminden mahkum etmek için oy kullanmadan önce Yargıç Carmen Lucia, “Bu ceza davası, Brezilya'nın geçmişi, bugünü ve geleceği ile yüzleşmesi gibidir” ifadelerini kullandı.

Yargıç, 70 yaşındaki Bolsonaro'nun “demokrasiyi ve kurumları zayıflatmak amacıyla hareket ettiğine” dair yeterli kanıt olduğunu ifade etti.

Karar oybirliğiyle alınmadı, çünkü Yargıç Luiz Fux meslektaşlarından farklı görüşteydi ve çarşamba günü eski cumhurbaşkanını aleyhindeki tüm suçlamalardan beraatını istedi.

Bu tek beraat kararı, temyiz yolunu açabilir. Aynı zamanda, beraatini memnuniyetle karşılayan eski cumhurbaşkanının destekçilerine de bir rahatlama getirdi.

Mahkeme, eski ordu komutanı Bolsonaro'nun yanı sıra asker kökenli dört sanığı daha mahkum etti.

Bu karar, Brezilya'nın yaklaşık 140 yıl önce cumhuriyet olmasından bu yana, demokrasiyi devirmeye çalışan askeri yetkililerin ilk kez cezalandırılması.


Güney Sudan Cumhurbaşkanı, başkanlık kararnamesiyle yardımcısı Machar'ı görevinden uzaklaştırdı

Güney Sudan Birinci Başkan Yardımcısı Riek Machar (Reuters)
Güney Sudan Birinci Başkan Yardımcısı Riek Machar (Reuters)
TT

Güney Sudan Cumhurbaşkanı, başkanlık kararnamesiyle yardımcısı Machar'ı görevinden uzaklaştırdı

Güney Sudan Birinci Başkan Yardımcısı Riek Machar (Reuters)
Güney Sudan Birinci Başkan Yardımcısı Riek Machar (Reuters)

Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir, dün devlet radyosunda okunan bir kararnameye göre, birinci yardımcısı Riek Machar'ı görevinden uzaklaştırdı. Bu karar, adalet bakanının Machar'ın vatana ihanet ve cinayetle suçlandığını açıklamasından birkaç saat sonra alındı.

Adalet Bakanı Joseph Ging, daha önce ülkenin birinci başkan yardımcısı Machar'ın, mart ayında etnik milislerin federal güçlere yönelik saldırılarına karıştığı iddiasıyla cinayet, vatana ihanet ve insanlığa karşı suçlardan suçlandığını açıklamıştı.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre Bakan gazetecilere, Machar ve eski petrol bakanı Pot Kang Chul dahil olmak üzere yedi kişinin, ülkenin kuzeydoğusundaki Yukarı Nil eyaletinde Beyaz Ordu milislerinin saldırıları ile bağlantılı olarak suçlandığını ifade etti.

fgthy
Güney Sudan Başkan Yardımcısı Rick Machar ve Başkan Salva Kiir, Juba'da (Arşiv- AP)

Askeri üsse düzenlenen saldırıda 250'den fazla asker hayatını kaybetti. Hükümet, milislerin Machar'ın emirleri doğrultusunda hareket ettiğini söylüyor.

Adalet Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, “bu suçların, cesetlere saygısızlık, sivillere yönelik zulüm ve insani yardım çalışanlarına yönelik saldırılar dahil olmak üzere Cenevre Sözleşmeleri ve uluslararası insani hukukun korkunç ihlalleriyle birlikte işlendiği” belirtildi.

Machar, Cumhurbaşkanı Salva Kiir ile yaşadığı iktidar mücadelesi nedeniyle mart ayından beri ev hapsinde tutuluyor. Muhalefet güçleri, 2013'ten 2018'e kadar süren ve yaklaşık 400 bin kişinin hayatını kaybettiği iç savaş sırasında Kiir'in sadık destekçileri ile savaştı.