Ukrayna savaşı: Biden'ın misket bombasına onay vermesi tartışma yarattı

İnsan Hakları İzleme Örgütü, sivil kayıplarına dikkat çekerek Washington'dan silahları göndermemesini istedi

Ukrayna'ya yapılan ABD askeri yardımları (arşiv - AP)
Ukrayna'ya yapılan ABD askeri yardımları (arşiv - AP)
TT

Ukrayna savaşı: Biden'ın misket bombasına onay vermesi tartışma yarattı

Ukrayna'ya yapılan ABD askeri yardımları (arşiv - AP)
Ukrayna'ya yapılan ABD askeri yardımları (arşiv - AP)

ABD Başkanı Joe Biden'ın Ukrayna'ya misket bombası gönderilmesini onaylaması tartışma yarattı. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Washington yönetiminden bombaları tedarik etmemesini istedi. 

Ülkenin önde gelen gazetelerinden Washington Post (WP), Biden'ın 800 milyon dolarlık askeri yardım paketinde misket bombalarının da yer almasını onayladığını aktardı.

ABD merkezli haber ajansı Associated Press (AP) de kimliğini açıklamadığı kaynaklara dayandırdığı haberinde "binlerce misket bombasının" tedarik edileceğini doğruladı.

Pentagon'un elinde kalan stoklardan alınacak bombalardan kaç tane gönderileceği henüz bilinmiyor. Misket bombalarının üretimi ABD'de yasak. 

Bu hamleyle Biden yönetiminin yasağa takılmadan silahları tedarik edebileceğini yazan WP, Kiev yönetimine verilecek misket bombalarının etkisinin azaltıldığını da aktardı. 

"Bomba içinde bomba" olarak bilinen misket bombaları uçaktan ya da havan toplarıyla atılabiliyor. Bunlar düştüğü yerde ya da havada açılarak içindeki küçük bombaları etrafa saçıyor.

Patlamayan, toprağa gömülü kalan bombacıklarsa mayın etkisi görüyor ve yıllar sonra bile patlayabiliyor. WP, bu durumun yaşanmaması için misket bombalarının "hata payının" yüzde 2,35'e indirildiğini belirtti. 

Misket bombalarının kullanımı Cenevre Sözleşmesi'ne aykırı ve uluslararası insan hakları ihlali olarak kabul ediliyor. Misket Bombaları Üzerine Sözleşme'ye taraf olan 110 ülke, 2008'de misket bombasının kullanımına, stoklanmasına ve satılmasına yasak getirirken, sözleşmeye imza atan taraflar arasında ABD, Rusya, Ukrayna, İsrail, Suriye, İran ve Suudi Arabistan yer almıyor.

HRW ise perşembe günü yayımladığı raporda, Rusya ve Ukrayna'nın savaşta misket bombası kullanarak sivilleri öldürdüğünü öne sürdü. 

Raporda, "Her iki taraf da misket bombası kullanımını derhal durdurmalı. ABD, Ukrayna'ya misket bombası tedarik etmemelidir" dendi.

HRW, Ukrayna'nın geçen yıl mart ila eylülde İzyum şehrindeki işgalci Rus birliklerine karşı düzenlediği misket bombası saldırılarında en az 8 sivilin öldüğünü ve 15 kişinin yaralandığını bildirdi.

Rus birlikleri, İzyum'a geçen yıl martta girmiş, eylüldeyse şehrin kontrolü tekrar Ukrayna'ya geçmişti. 

HRW, Ukrayna Savunma Bakanlığı'na rapor sonuçlarını sunduklarını fakat bakanlığın misket bombası kullanılmadığını ileri sürdüğünü aktardı.

Raporda, Rusya'nın geçen yıl nisanda Kramatorsk şehrindeki tren istasyonuna düzenlediği misket bombası saldırısında da en az 58 sivilin öldüğü, 100 kişinin de yaralandığı bildirildi. Kremlin de misket bombası kullanıldığı iddialarını yalanladı.

HRW, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in geçen yıl 24 Şubat'ta verdiği emirle başlayan savaşta, misket bombası nedeniyle toplamda kaç sivilin hayatını kaybettiğine dair bilgi paylaşmadı.

Öte yandan örgüt, 19 Nisan Misket Bombalarına Karşı Uluslararası Eylem Günü kapsamında geçen yıl paylaştığı raporunda, 2020'de misket bombası nedeniyle 107 sivilin öldüğünü, 242 kişinin de yaralandığını bildirmişti. Söz konusu can kaybı ve yaralanmaların yüzde 44'ünü çocukların oluşturduğuna da dikkat çekilmişti.



İran vazgeçmiyor: Husiler ve Hizbullah yeniden silahlandırılıyor

Husi militanlar, Yunan şirkete ait Magic Seas gemisinin batma anını paylaşmıştı (Reuters)
Husi militanlar, Yunan şirkete ait Magic Seas gemisinin batma anını paylaşmıştı (Reuters)
TT

İran vazgeçmiyor: Husiler ve Hizbullah yeniden silahlandırılıyor

Husi militanlar, Yunan şirkete ait Magic Seas gemisinin batma anını paylaşmıştı (Reuters)
Husi militanlar, Yunan şirkete ait Magic Seas gemisinin batma anını paylaşmıştı (Reuters)

İran'ın Lübnan’daki Hizbullah ve Yemen’deki Husilere yeniden silah gönderdiği iddia ediliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde, Yemen yönetiminin, Kızıldeniz kıyısında Husilere gönderilen büyük bir silah sevkiyatını durdurduğu yazılıyor. 

Yemen hükümetinden çarşamba günü yapılan açıklamada, yönetime bağlı Ulusal Direniş Güçleri’nin 750 tonluk seyir füzesi, gemi ve hava savunma füzesi, savaş başlığı ve drone motoruna el koyduğu bildirildi. 

Yemen hükümeti, Birleşmiş Milletler (BM), Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) ve başta Suudi Arabistan’la ABD olmak üzere birçok ülke tarafından meşru yönetim olarak tanınıyor.

ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM), bunun İran’dan gönderilen ve Ulusal Direniş Güçleri’nin el koyduğu en büyük silah sevkıyatı olduğunu aktarıyor. 

Yetkililere göre klima kutularına saklanan silahlar arasında, İran tarafından geliştirilen Kader gemisavar füzeleri ve Husi milislerinin ABD'nin MQ-9 Reaper drone’larını düşürmek için kullandığı SA-67 füzeleri de bulunuyordu. 

ABD merkezli güvenlik danışmanlık şirketi Basha Report’un kurucusu Mohammed al-Basha, Tahran’ın ABD’nin Husilere martta düzenlediği hava saldırılarıyla imha edilen silah stokunu yenilemek için hamle yaptığını savunuyor. 

Husiler geçen hafta Kızıldeniz’de iki ticari gemiyi roketatar, füze ve drone saldırısıyla batırmıştı. En az üç mürettebat ölmüş, bazı kişiler de rehin alınmıştı. 

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, Yemen’e silah gönderildiği yönündeki iddiaları reddetti. 

WSJ, İran’dan Hizbullah’a gönderildiği iddia edilen silah sevkıyatının da Suriye’de durdurulduğunu yazıyor. 

Şam yönetimine bağlı güvenlik güçlerinin, aralarında Rus yapımı Grad roket ve Kornet tanksavar füzeleriyle İran menşeli hava savunma füzelerinin yer aldığı silah sevkıyatına, Irak ve Lübnan sınırında el koyduğu aktarılıyor. Mayıs ve haziranda düzenlenen operasyonlarda, sebze kolilerine saklanmış silahların bulunduğu ifade ediliyor. 

Haberde, Tahran’ın Suriye üzerinden Hizbullah’a silah sevkıyatı yaptığı ancak Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından İran’ın rotayı kullanmakta güçlük çektiği yazılıyor. 

ABD merkezli düşünce kuruluşu Washington Enstitüsü’nden Michael Knights, şunları söylüyor:

İran, Levant bölgesindeki varlığını yeniden inşa ediyor. Hizbullah’a füze gönderiyor ve Irak’tan Suriye’ye silah taşıyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Telegraph