Avrupa İran'ın nükleer bomba denemesi yapmasından korkuyor

İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)
İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)
TT

Avrupa İran'ın nükleer bomba denemesi yapmasından korkuyor

İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)
İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)

Avrupa istihbarat raporları, İran'ın nükleer bomba denemesi yapmak amacıyla, nükleer silah programı teknolojisini güvence altına almak için ABD ve Avrupa yaptırımlarını aşmaya çalıştığını ortaya koyuyor. İstihbarat belgelerinin çevirilerini internet sitesinde ilk yayınlayan Ortadoğu Medya Araştırma Enstitüsü'ne (MEMRI) göre İsveç, Hollanda ve Almanya güvenlik servisleri, 2023 yılının ilk altı ayında İran rejiminin yasa dışı nükleer silahlanma faaliyetlerine ilişkin hassas veriler ortaya çıkardı.

ABD merkezli Fox News kanalına göre raporlar, esas olarak İran'ın 2022 yılı boyunca yaptığı iddia edilen yasadışı davranışları kapsıyor. Şok edici ifşaat, Hollanda Genel Güvenlik ve İstihbarat Servisi tarafından yayınlanan ve İran'ın uranyumu silah üretimi için yeterli seviyeye doğru zenginleştirmesinin “İran'ın, potansiyel ilk nükleer test seçeneğini yaklaştırdığını” belirleyen bir dizi istihbarat verisinde yatıyor.

Hollanda raporunda, “İran geçen yıl nükleer programını uygulamaya devam etti. Zenginleştirilmiş uranyum stokunu yüzde 20'den yüzde 60'a çıkardı Bu, santrifüjler tarafından uranyum zenginleştirme oranını nükleer bir silah üretmek için gereken yüzde olan yüzde 90 seviyesine çıkarmak için bir adım” ifadeleri yer aldı.

Hollanda istihbarat raporuna göre İran, “uranyum zenginleştirmek için daha gelişmiş santrifüjler konuşlandırarak, nükleer anlaşma çerçevesinde imzalanan anlaşmaları görmezden gelmeye devam etti.”

Ortadoğu Medya Araştırma Enstitüsü'ndeki İran Medya Projesi Direktörü Ayelet Savion, İran'ın “nükleer silah üretme girişimlerinden hiçbir şekilde geri adım atmadığını, aksine bu hedefe ulaşmak için teknolojik yeteneklerini geliştirmek amacıyla tüm fırsatlardan yararlandığını” söyledi. Savion, “İran, yıllarca uluslararası toplumu niyetleri konusunda yanılttı ve aynı zamanda nükleer enerjiyi meşru bir şekilde elde etme hedefini geniş çapta desteklediğini” belirtti.



İsrail ordusu, yardım kuyruğundaki Filistinlilerin öldürülmesiyle ilgili soruşturma başlattı

GHF faaliyetlerine başladığından beri Gazze'deki yardım dağıtım noktalarında kaos yaşanıyor (AFP)
GHF faaliyetlerine başladığından beri Gazze'deki yardım dağıtım noktalarında kaos yaşanıyor (AFP)
TT

İsrail ordusu, yardım kuyruğundaki Filistinlilerin öldürülmesiyle ilgili soruşturma başlattı

GHF faaliyetlerine başladığından beri Gazze'deki yardım dağıtım noktalarında kaos yaşanıyor (AFP)
GHF faaliyetlerine başladığından beri Gazze'deki yardım dağıtım noktalarında kaos yaşanıyor (AFP)

İsrail Savunma Kuvvetleri, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilerin öldürülmesine dair soruşturma başlattı.

İsrail gazetesi Haaretz'in dünkü haberinde, kimliklerinin gizli tutulmasını isteyen İsrailli askerler, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilere ateş açma talimatı aldıklarını söyledi.

Askerler, Filistinlilerin orduya ait mevzilerden uzak tutulması için böyle bir emir verildiğini, ancak "gereksiz yere ölümcül güç kullanmaktan endişe duyduklarını" belirtti. Ordu ise iddiaları yalanlayarak "dağıtım merkezlerindekiler de dahil hiçbir sivile kasten ateş etme emri verilmediğini" savundu.

Haberde, ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) erzak dağıtım bölgelerinde yaşananlar hakkında inceleme başlatılması için ordu içinde özel bir birim kurulduğu belirtiliyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Dışişleri Bakanı Israel Katz da dün yayımladığı ortak açıklamada, gazeteyi İsrail ordusuna karşı dezenformasyon yapmakla suçlandı.

Gazze'deki sağlık yetkililerine göre GHF'nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs'tan bu yana 500'den fazla Filistinli yardım alanlarında öldürüldü.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek, kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, dünkü açıklamasında GHF'nin faaliyetleri hakkında şunları söyledi:

Çaresiz sivilleri askerileştirilmiş bölgelere yönlendiren her türlü operasyon doğası gereği güvensizdir. Yiyecek arayışı asla bir ölüm cezası olmamalıdır.

GHF CEO'su Johnnie Moore ise BBC'ye yaptığı açıklamada, BM ve benzeri kuruluşların, şirketin faaliyetlerine yönelik yalan bilgilerin yayılmasına yol açtığını iddia etti.

Moore, "Bu kayıpların yüzde 100'ünün GHF'nin dağıtım bölgelerinin yakınında yaşandığının doğru olmadığını" savundu. CEO, can kayıplarını yalanlamazken bunların "tamamen İsrail Ordusu'na mal edilemeyeceğini" ileri sürdü.

GHF,ordu ile ortak çalışarak Filistinlilerin yardım alanlarına ulaşması için takip edeceği rotaları belirtiyor. Kuruluş, Gazzelilerin öldürüldüğü olayların erzak dağıtım alanlarının dışında gerçekleştiğini iddia ediyor ve yardım ulaştırma sürecinin "olaysız ilerlediğini" savunuyor.

Independent Türkçe, Guardian, BBC, CNN, Haaretz