Avrupa İran'ın nükleer bomba denemesi yapmasından korkuyor

İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)
İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)
TT

Avrupa İran'ın nükleer bomba denemesi yapmasından korkuyor

İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)
İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)

Avrupa istihbarat raporları, İran'ın nükleer bomba denemesi yapmak amacıyla, nükleer silah programı teknolojisini güvence altına almak için ABD ve Avrupa yaptırımlarını aşmaya çalıştığını ortaya koyuyor. İstihbarat belgelerinin çevirilerini internet sitesinde ilk yayınlayan Ortadoğu Medya Araştırma Enstitüsü'ne (MEMRI) göre İsveç, Hollanda ve Almanya güvenlik servisleri, 2023 yılının ilk altı ayında İran rejiminin yasa dışı nükleer silahlanma faaliyetlerine ilişkin hassas veriler ortaya çıkardı.

ABD merkezli Fox News kanalına göre raporlar, esas olarak İran'ın 2022 yılı boyunca yaptığı iddia edilen yasadışı davranışları kapsıyor. Şok edici ifşaat, Hollanda Genel Güvenlik ve İstihbarat Servisi tarafından yayınlanan ve İran'ın uranyumu silah üretimi için yeterli seviyeye doğru zenginleştirmesinin “İran'ın, potansiyel ilk nükleer test seçeneğini yaklaştırdığını” belirleyen bir dizi istihbarat verisinde yatıyor.

Hollanda raporunda, “İran geçen yıl nükleer programını uygulamaya devam etti. Zenginleştirilmiş uranyum stokunu yüzde 20'den yüzde 60'a çıkardı Bu, santrifüjler tarafından uranyum zenginleştirme oranını nükleer bir silah üretmek için gereken yüzde olan yüzde 90 seviyesine çıkarmak için bir adım” ifadeleri yer aldı.

Hollanda istihbarat raporuna göre İran, “uranyum zenginleştirmek için daha gelişmiş santrifüjler konuşlandırarak, nükleer anlaşma çerçevesinde imzalanan anlaşmaları görmezden gelmeye devam etti.”

Ortadoğu Medya Araştırma Enstitüsü'ndeki İran Medya Projesi Direktörü Ayelet Savion, İran'ın “nükleer silah üretme girişimlerinden hiçbir şekilde geri adım atmadığını, aksine bu hedefe ulaşmak için teknolojik yeteneklerini geliştirmek amacıyla tüm fırsatlardan yararlandığını” söyledi. Savion, “İran, yıllarca uluslararası toplumu niyetleri konusunda yanılttı ve aynı zamanda nükleer enerjiyi meşru bir şekilde elde etme hedefini geniş çapta desteklediğini” belirtti.



MI6’in ilk kadın şefinin dedesi, “Yahudi Kasabı” çıktı

Cambridge Üniversitesi'nde antropoloji eğitimi alan Blaise Metreweli, 47 yaşında (AFP)
Cambridge Üniversitesi'nde antropoloji eğitimi alan Blaise Metreweli, 47 yaşında (AFP)
TT

MI6’in ilk kadın şefinin dedesi, “Yahudi Kasabı” çıktı

Cambridge Üniversitesi'nde antropoloji eğitimi alan Blaise Metreweli, 47 yaşında (AFP)
Cambridge Üniversitesi'nde antropoloji eğitimi alan Blaise Metreweli, 47 yaşında (AFP)

Birleşik Krallık’ın (BK) dış istihbarat teşkilatı MI6’in başına geçecek ilk kadın direktör olan Blaise Metreweli’nin dedesinin Nazi ajanı çıktığı yazılıyor.

Britanya’nın tanınmış tabloid gazetelerinden Daily Mail’ın haberinde, Almanya’nın Freiburg kentindeki bir arşivde “yüzlerce belgenin” incelendiği belirtiliyor.

Bu belgelere göre Metreweli’nin Ukrayna doğumlu dedesi Constantine Dobrowolski, II. Dünya Savaşı’nda Kızıl Ordu’dan kaçıp Naziler için casus olarak çalışmış.

Alman işgali altındaki Ukrayna’da görevlendirilen “Kasap” lakaplı Dobrowolski’nin Yahudilerin katledilmesinde rol oynadığı ileri sürülüyor.

Dobrowolski’nin 1926’da Sovyet karşıtı ve Yahudi düşmanı faaliyetler nedeniyle hapse atıldığı, 1941’de Nazilerin safına geçtiği aktarılıyor. Belgelere göre kendisiyle ilgili son kayıt 1943’te ve bu tarihte ölmüş olabileceği düşünülüyor.  

Sovyetler Birliğini’nin, Nazi Almanyası Silahlı Kuvvetleri’nde (Wehrmacht) “30 No’lu Ajan” diye de bilinen Dobrowolski’nin başına 50 bin ruble ödül koyduğu da belirtiliyor.

Habere göre Metreweli soyadı, Blaise’in dedesi Dobrowolski'nin değil, babaannesi Barbara’nın savaş sonrası Britanya’da evlendiği ikinci eşi olan Gürcü kökenli David Metreweli’ye ait.

Baba Constantine Jr., 1943'te Nazi işgali altındaki Ukrayna şehri Snovsk’ta doğmuş, annesi Barbara tarafından Britanya’ya kaçırılmış ve burada kendisine Metreweli soyadı verilmiş.

Constantine Jr. daha sonra Britanya ordusunda radyolog olarak çalışmıştı. Kızı Metrewelli ise 1977’de doğdu ve 22 yaşında MI6’e katıldı.

BK Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, 1 Ekim’de MI6’in başına geçecek Metreweli’nin “dedesiyle hiç tanışmadığı” belirtildi.

Metreweli’nin soyunun “geçmişte birçok çatışma ve bölünme yaşamış Doğu Avrupa” gibi bir coğrafyadan geldiğine dikkat çekilerek, bunun onun MI6’in liderliğini daha etkili şekilde yapmasını sağlayacağı ifade edildi.

Independent Türkçe, BBC, RT, Daily Mail