عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Avrupa İran'ın nükleer bomba denemesi yapmasından korkuyor

İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)
İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)
TT
TT

Avrupa İran'ın nükleer bomba denemesi yapmasından korkuyor

İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)
İran'ın güneyindeki Buşehr nükleer tesisi (AFP)

Avrupa istihbarat raporları, İran'ın nükleer bomba denemesi yapmak amacıyla, nükleer silah programı teknolojisini güvence altına almak için ABD ve Avrupa yaptırımlarını aşmaya çalıştığını ortaya koyuyor. İstihbarat belgelerinin çevirilerini internet sitesinde ilk yayınlayan Ortadoğu Medya Araştırma Enstitüsü'ne (MEMRI) göre İsveç, Hollanda ve Almanya güvenlik servisleri, 2023 yılının ilk altı ayında İran rejiminin yasa dışı nükleer silahlanma faaliyetlerine ilişkin hassas veriler ortaya çıkardı.

ABD merkezli Fox News kanalına göre raporlar, esas olarak İran'ın 2022 yılı boyunca yaptığı iddia edilen yasadışı davranışları kapsıyor. Şok edici ifşaat, Hollanda Genel Güvenlik ve İstihbarat Servisi tarafından yayınlanan ve İran'ın uranyumu silah üretimi için yeterli seviyeye doğru zenginleştirmesinin “İran'ın, potansiyel ilk nükleer test seçeneğini yaklaştırdığını” belirleyen bir dizi istihbarat verisinde yatıyor.

Hollanda raporunda, “İran geçen yıl nükleer programını uygulamaya devam etti. Zenginleştirilmiş uranyum stokunu yüzde 20'den yüzde 60'a çıkardı Bu, santrifüjler tarafından uranyum zenginleştirme oranını nükleer bir silah üretmek için gereken yüzde olan yüzde 90 seviyesine çıkarmak için bir adım” ifadeleri yer aldı.

Hollanda istihbarat raporuna göre İran, “uranyum zenginleştirmek için daha gelişmiş santrifüjler konuşlandırarak, nükleer anlaşma çerçevesinde imzalanan anlaşmaları görmezden gelmeye devam etti.”

Ortadoğu Medya Araştırma Enstitüsü'ndeki İran Medya Projesi Direktörü Ayelet Savion, İran'ın “nükleer silah üretme girişimlerinden hiçbir şekilde geri adım atmadığını, aksine bu hedefe ulaşmak için teknolojik yeteneklerini geliştirmek amacıyla tüm fırsatlardan yararlandığını” söyledi. Savion, “İran, yıllarca uluslararası toplumu niyetleri konusunda yanılttı ve aynı zamanda nükleer enerjiyi meşru bir şekilde elde etme hedefini geniş çapta desteklediğini” belirtti.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

İsrail Genelkurmay Başkanı: İran artık “nükleer eşikte” bir ülke değil

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
TT
TT

İsrail Genelkurmay Başkanı: İran artık “nükleer eşikte” bir ülke değil

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (Reuters)

İsrail Genelkurmay Başkanı General Eyal Zamir, meslektaşlarına, İran'ın nükleer programına yönelik İsrail ve ABD'nin saldırıları sonrasında artık “nükleer eşikte” bir ülke olmadığını söyledi. Bu bilgi, dün “Times of Israel” gazetesine verdiği demeçte, konuyla ilgili bilgisi olan bir kaynak tarafından doğrulandı.

Zamir, İran'ın nükleer programının bir kısmını hala elinde tutuyor olabileceğini, ancak kaynağa göre, ülkenin uğradığı zararlar, aralarında iki önemli bilim insanının öldürülmesi, önemli nükleer tesislerin saldırıya uğraması ve diğer üretim ve silahlanma unsurlarının tahrip edilmesi nedeniyle, programın yıllarca gerilediğini belirtti.

Bu açıklamalar, İran'ın Birleşmiş Milletler Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın İsrail ve ABD'nin bombardımanlarından zarar gören nükleer tesis ve malzemeleri denetleme talebini reddetmesinin ardından geldi.

 İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Reuters)İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Arşiv-Reuters)

Bu arada İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz, orduya İran'ın nükleer silah elde etme çabalarını engelleme talimatı verdiğini açıkladı. Katz, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın Gazze'de savaşı başlatan saldırısının ardından İsrail'in düşmanlarının “dokunulmazlığının” sona erdiğini belirtti.

Katz, “X” sitesinde yaptığı paylaşımda, “İsrail ordusuna, İran'a karşı İsrail'in hava üstünlüğünü korumayı, nükleer ilerlemeyi ve füze üretimini engellemeyi ve İran'ın İsrail'e karşı terörist faaliyetlerini desteklemesine yanıt vermeyi içeren bir eylem planı hazırlaması talimatını verdim” ifadelerini kullandı.

İsrail ordusunun İran'a karşı 12 gün süren harekatında alınan önlemleri özetleyen Katz, “Bu tür tehditleri bertaraf etmek için düzenli olarak çalışacağız” dedi.

Katz, “Tahran'da kesik başlı yılanın başına şunu söylemek istiyorum: Esed'in yükselişi, İsrail'in yeni politikasının sadece bir başlangıcıydı ve 7 Ekim'den sonra dokunulmazlık sona erdi” dedi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gidon Sa'ar ise İran'a saldırarak “İsrail, kendisine, bölgeye ve uluslararası topluma yönelik acil bir tehdide karşı son anda harekete geçti” ifadesini kullandı.

İran Dini Lideri Ali Hamaney, Tahran'da kalabalıkları selamlarken (Arşiv-EPA)İran Dini Lideri Ali Hamaney, Tahran'da kalabalıkları selamlarken (Arşiv-EPA)

İsrail ve İran, 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğuyla ateşkesle sona eren savaşta zafer ilan etti.

İsrail, 13 Haziran'da İran'a karşı ilk saldırıyı başlattı. İsrail'e göre İran'ın üst düzey askeri komutanlarına, nükleer bilim adamlarına, uranyum zenginleştirme tesislerine ve balistik füze programına yönelik kapsamlı saldırı, Tahran'ın Yahudi devletini yok etme planını gerçekleştirmekten alıkoymak için gerekliydi.

İran, İsrail'in saldırılarına 500'den fazla balistik füze ve yaklaşık bin 100 insansız hava aracı fırlatarak yanıt verdi. Şarku’l Avsat’ın Sağlık yetkilileri ve hastanelerden aktardığına göre İran'ın füze saldırıları İsrail'de 28 kişinin ölümüne ve binlerce kişinin yaralanmasına neden oldu. Bazı füzeler konut binalarını, iki üniversiteyi ve bir hastaneyi vurarak ağır hasara yol açtı.

İran, nükleer silah sahibi olma çabalarını yalanlasa da uranyumu barışçıl olmayan seviyelere kadar zenginleştirmiş, uluslararası müfettişlerin nükleer tesislerini denetlemesini engellemiş ve balistik füze kapasitesini artırmıştı.