İsrail ve ABD’den ortak tatbikat

Pazartesi günü düzenlenen tatbikata katılan ABD ve İsrail uçakları. (İsrail ordusu)
Pazartesi günü düzenlenen tatbikata katılan ABD ve İsrail uçakları. (İsrail ordusu)
TT

İsrail ve ABD’den ortak tatbikat

Pazartesi günü düzenlenen tatbikata katılan ABD ve İsrail uçakları. (İsrail ordusu)
Pazartesi günü düzenlenen tatbikata katılan ABD ve İsrail uçakları. (İsrail ordusu)

ABD Başkanı Joe Biden'ın Binyamin Netanyahu hükümetini şiddetle eleştirdiği ve Netanyahu’yu Beyaz Saray'da ağırlamayı reddettiği açıklamaları uluslararası medyada kendine geniş yer bulurken diğer yandan iki ülkenin ordularına ait onlarca uçak, ortak taarruz operasyonlarının simüle edildiği büyük askeri tatbikata katıldı. İki ordudan oluşan ortak bir ekip de siber saldırılar için eğitim aldı.

Söz konusu adım, ABD ve İsrail hava kuvvetleri tarafından düzenlenen The Juniper Oak adlı ortak tatbikat kapsamında geldi. İsrail Ordu Sözcüsü tarafından yapılan açıklamaya göre, bu kapsamda düzenlenen stratejik saldırılar, hava sahası ihlalleri ve çeşitli tehditlere karşı siber savunma dahil olmak üzere birden fazla senaryoyu içerdi.

Açıklamada İran’ın ismi geçmedi. Ancak Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ordu kaynakları, söz konusu tatbikatların oklarının açıkça Tahran'a yöneldiğini, olduğunu, senaryoların uzun menzilli hedefler için saldırı niteliğindeki yeni eğitim operasyonlarıyla ilgili olduğunu doğruladı. Havada bir uçak savaşının ve bir ABD’ye ait bir KC-46 tanker uçağı tarafından havada yakıt ikmalinin yapıldığı aktarıldı. Kaynaklar, bu tatbikatların ortak saldırı operasyonları yönünde ortak koordinasyonun başka bir düzeye yükseldiğini gösterdiğini vurguladı.

İsrail'in güneyinde Ocak 2022’de düzenlenen ortak tatbikatta yer alan iki İsrail savaş uçağı ve bir ABD F-16’sı. (İsrail Savunma Kuvvetleri)
İsrail'in güneyinde Ocak 2022’de düzenlenen ortak tatbikatta yer alan iki İsrail savaş uçağı ve bir ABD F-16’sı. (İsrail Savunma Kuvvetleri)

Maariv gazetesinin aktardığına göre Tel Aviv'deki güvenlik kaynakları, Netanyahu hükümeti ile ABD yönetimi arasındaki siyasi ilişkilerde yaşanan ciddi krize ve İran konusunda aralarındaki anlaşmazlıklara rağmen ABD’nin İsrail’e onu yalnız bırakmayacağına, İsrail'in stratejik bir müttefik olmaya devam edeceğine, onu ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM) bir parçası tutmak istediğine dair net bir mesaj vermekle ilgilendiğini vurguladı.

İsrail ordusu, dün Suriye'deki Golan Tepeleri'nin kuzey bölgelerinde ve Celile'nin kuzeyinde gelecek Perşembe’ye dek devam edecek bir askeri eğitime başladığını duyurdu.

İsrail ordusu 22 Haziran'da, işgal altındaki Golan Tepeleri yakınlarında askeri tatbikat düzenledi. (AFP)
İsrail ordusu 22 Haziran'da, işgal altındaki Golan Tepeleri yakınlarında askeri tatbikat düzenledi. (AFP)

İsrail ordusu, bu tatbikat çerçevesinde Celile'deki 918 numaralı sokağın 22.00 ila Çarşamba sabahı saat 08.30 arası kapalı olacağını, bu alanda askeri araçların aktif hareket edeceğini, patlama ve silah seslerinin kaydedileceğini bildirdi.

Bu tatbikatın 2023 eğitim planının bir parçası olduğunu, önceden planlandığını doğrulayan İsrail ordusu, Kuzey sınırında gerilim yükseldiği sırada düzenlenmesinin Lübnan’daki Hizbullah’a yönelik bir mesaj teşkil ettiğini vurguladı.

Tel Aviv'deki askeri kaynakların aktardığına göre, İsrail mühendislik alanında adımlar attığı ve dikenli teller döşediği, Lübnan’ın ise İsrail güçlerini Lübnan topraklarına sızmakla suçladığı bir dönemde İsrail ordusu ise Hizbullah tarafından gönderilen Lübnan vatandaşları ve aktivistler ile İsrail ordusu güçleri arasında sınırlarda kaydedilen çatışmaları ciddiye alıyor.

Fotoğraf Altı: Mavi Hat yakınındaki Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü unsurları. (EPA)
Mavi Hat yakınındaki Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü unsurları. (EPA)

İsrail’deki muhalefet çevreleri, ABD Başkanı Joe Biden'ın pazar günü yaptığı sert açıklamalardan derin endişe duyduklarını dile getirdi. Netanyahu hükümetindeki kabine üyelerini hayatında gördüğü en radikal sağcılar olarak tanımlayan Biden, “Golda Meir dönemine geri dönüyorum” vurgusunda bulundu. Bu eleştirilerin son yıllarda ABD’nin İsrail’e yönelik en şiddetli eleştiriler olduğuna dikkat çeken Yedioth Ahronoth gazetesi de haberinde “İki ülke arasındaki ilişkilere, İsrail'in dünyadaki ve bölgedeki konumuna oldukça olumsuz yansımaktan başka bir şey yapamaz” ifadelerine yer verdi.

Biden, Netanyahu'yu Beyaz Saray'a davet edip etmeyeceği sorusuna verdiği cevapta İsrail Devlet Başkanı Isaac Herzog’un yakında Beyaz Saray'ı ziyaret edeceğini söyledi. Yedioth Ahronoth ise bu açıklamaların Netanyahu'ya Beyaz Saray'ın kapısını kapatmakla eşdeğer olduğunu belirtti. Bunun iki ülke ilişkilerinde hiç gerçekleşmediğine dikkat çeken Yedioth Ahronoth, “Bu, yeni bir İsrail muamelesi gerektiren ciddi ve tehlikeli bir krizin ifadesidir. ABD, Netanyahu'yu istenmeyen adam olarak görüyor” ifadelerini kullandı. ABD’nin mevcut yapısıyla Netanyahu hükümetinin bir an önce gitmesini istediğine dikkat çeken gazete, “Çünkü bu, bölgede krizlere yol açan, ortak değerlere dayalı ilişkileri koparan sorunlu bir iktidar” vurgusunda bulundu.



Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
TT

Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)

Avrupalı firmaların, Hindistan'daki silah üreticileri aracılığıyla son bir yıldır Ukrayna'ya top mermisi tedarik ettiği bildiriliyor.

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Rusya'nın transferlere tepki gösterdiğini fakat Hindistan'ın bunları durdurmak için herhangi bir adım atmadığını yazıyor. 

Kimliğinin açıklanmasını istemeyen Avrupalı ve Hindistanlı yetkililere göre, Hindistan'da üretilen top mermilerini Ukrayna'ya gönderen ülkeler arasında İtalya ve Çekya yer alıyor. Ürettiği top mermileri cephede kullanılan firmalardan biri de Hindistan devletine ait Yantra India.

İsveç merkezli düşünce kuruluşu Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün verilerine göre Hindistan 2018-2023'te en az 3 milyar dolarlık silah ihracatı yaptı. 

Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh, 30 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, savunma sanayisindeki ihracatın geçen mali yılda 2,5 milyar doları aştığını ve 2029'a kadar bu rakamı 6 milyar dolara çıkarmak istediklerini söylemişti. 

Reuters'ın incelediği gümrük kayıtlarına göre, 2020'den savaşın başladığı Şubat 2022'ye kadar Hindistanlı üç büyük mühimmat üreticisi Yantra India, Munitions India ve Kalyani Strategic Systems; İtalya, Çekya, İspanya ve Slovenya'ya 2,8 milyon dolarlık mühimmat ihraç etmişti.

Ancak Şubat 2022-Temmuz 2024'te bu rakamın 135,25 milyon dolara yükseldiği bildiriliyor. 

Analizde, dünyanın en büyük silah ithalatçısı konumundaki Hindistan'ın, Avrupa'da uzayan savaşı bir fırsat olarak gördüğü yorumu paylaşılıyor. 

ABD'nin prestijli üniversitelerinden Stanford'da görev yapan savunma uzmanı Arzan Tarapore, Yeni Delhi yönetiminin silah ihracatını genişletmek istediğini ve söz konusu artışın bu politikayla ilgili olduğunu belirtiyor. 

Diğer yandan Yeni Delhi'nin silah ithalatının yüzde 60'ından fazlasını karşılayan Rusya, Hindistan için değerli bir ortak. Hindistan Başbakanı Narendra Modi, üçüncü dönem için seçilmesinin ardından temmuzda yaptığı ilk uluslararası gezide Moskova'ya gitmişti. 

Modi, görüşmenin ardından barış için diplomatik çözüm çağrısı yaparken, Rusya lideri Vladimir Putin de Modi'ye ülkenin en önemli devlet nişanı olarak bilinen Aziz Andreas Nişanı'nı takdim etmişti.

Reuters, aynı ay Kazakistan'daki bir toplantıda Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar'la Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'un mühimmat meselesini görüştüğünü de aktarıyor. 

Kaynaklar, Lavrov'un bazıları Hindistan devletine ait firmalar tarafından üretilen mühimmatların Ukrayna cephesinde kullanılmasından rahatsızlık duyduklarını dile getirdiğini söylüyor. Diğer yandan Jaishankar'ın Lavrov'a ne yanıt verdiğine dair bilgi paylaşılmıyor.

Reuters, Rusya ve Hindistan yönetimlerinin yorum taleplerini reddettiğini aktarıyor. Aynı şekilde Ukrayna, İspanya, İtalya ve Çekya da yorum yapmayı reddediyor.

Soğuk Savaş boyunca Hindistan'la Sovyetler Birliği arasında güçlü bir stratejik, askeri, ekonomik ve diplomatik ilişki sürdürülmüştü. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra da iki ülke arasındaki yakın bağlar korundu. 

BRICS'in ortak kurucu üyelerinden Rusya ve Hindistan, "özel ve ayrıcalıklı bir stratejik ortaklığa" sahip. Ayrıca Hindistan; Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da kurduğu Şanghay İşbirliği Örgütü'ne de 2017'de katılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Hindustan Times