Sri Lanka, başkanlık sarayından çalınan eserleri protestoculardan geri istiyor

Binden fazla eser ve arkeolojik parça hâlâ çalınmış durumda

Arşiv: Protestocular başkanın sarayını bastıktan sonra havuzda yüzmüştü (AFP)
Arşiv: Protestocular başkanın sarayını bastıktan sonra havuzda yüzmüştü (AFP)
TT

Sri Lanka, başkanlık sarayından çalınan eserleri protestoculardan geri istiyor

Arşiv: Protestocular başkanın sarayını bastıktan sonra havuzda yüzmüştü (AFP)
Arşiv: Protestocular başkanın sarayını bastıktan sonra havuzda yüzmüştü (AFP)

Sri Lanka bir yıl önce başkanlık sarayını basıp 5 gün boyunca elinde tutan protestoculardan yağmalanan tarihi hazineleri iade etmelerini istedi.

Sri Lanka Devlet Başkanı Ranil Wickremesinghe'nin ofisi, ülkenin en kötü ekonomik krizinin ortasında protestocuların sarayı ve başbakanın resmi konutunu yağmalamasıyla binden fazla değerli eserin ve arkeolojik parçanın kaybolduğunu açıkladı.

Temmuz 2022'de ülkenin dört bir yanından gelen protestocular güvenliği aşarak 5 gün boyunca başkent Kolombo'daki Colombo Fort Başkanlık Sarayı'nı ele geçirmiş ve eşi benzeri görülmemiş manzaralar oluşmuştu.

Şoke edici fotoğraf ve videolar, protestocuların saraydaki havuza atladığını ve bazılarının başkanlık bayrağıyla örtülü bir yatağa uzandığını, diğerlerininse mutfağı ve ofisi yağmaladığını gösteriyordu.

Ada ülkesindeki 22 milyonluk siyasi kriz, onlarca yıldır görülen en kötü ekonomik krizi çözemediği iddiasıyla Devlet Başkanı Gotabaya Rajapaksa yönetimindeki hükümeti protesto eden ve Rajapaksa'nın istifasını talep eden onbinlerce yurttaşın aylar süren gösterileriyle doruğa ulaşmıştı.

Pazar günü yetkililer, aralarında 1622'de adayı yönetmek üzere atanan 7. Portekiz valisi Jorge de Albuquerque'ye ait olan dahil halen kayıp 5 armanın resimlerini yayımladı.

Başkanın sekreteri Saman Ekanayake, bu parçaların 31 Temmuz'a kadar Başkanlık Sekreterliğine teslim edilmesini istedi.

Ekanayake bir aylık affın ardından nişanları elinde bulundurduğu tespit edilenlerin yasal sonuçlara ve cezalara katlanmak zorunda kalacaklarını, zira devlet malını yasadışı olarak bulundurmanın bir suç teşkil ettiğini söyledi.

Göstericiler başkanlık sarayını yağmalamıştı (Reuters)
Göstericiler başkanlık sarayını yağmalamıştı (Reuters)

Ranil Wickremesinghe'nin ofisinden yapılan açıklamada, "Sri Lanka'nın eski valileri ve başkanlarıyla ilişkili armalar da dahil çeşitli değerli eserler ve arkeolojik parçalar kayboldu" dendi.

Aktivistler, eski başkanın yatak odasında bulunan 6 bin doların üzerinde nakit parayı teslim etti. Ülkedeki bir mahkeme o zamandan beri Rajapaksa'nın bu parayı nasıl kazandığını ve neden yatak odasında sakladığına bakıyor. 

Martta Uluslararası Para Fonu (IMF), nakit sıkıntısı çeken ülkeye 3 milyar dolarlık kredi programı için onay verdi. Bu mali açıdan sıkıntılı ülkenin ekonomisini istikrara kavuşturması ve borçların yeniden yapılandırılması sürecini başlatması için kritik bir dönüm noktası oldu.

Merkezi Washington'da bulunan IMF'nin yönetim kurulu, 48 aylık programı onayladı ve yaklaşık 333 milyon dolarlık ilk ödemeyi duyurdu.

Independent Türkçe



Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
TT

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’, Libyalı analistlerin ABD Özel Temsilcisi Richard Norland'ın Libya'nın güneyine yaptığı benzeri görülmemiş ziyaretin sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerini gölgede bıraktı.

Norland'ın bu hafta başında güneydeki Sebha kentinde Mareşal Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter ile yaptığı görüşmelerin ayrıntıları yeterince açıklanmadı. Ancak gözlemciler Norland'ın Sebha'ya yaptığı ziyaretin ‘sembolik’ olduğunu bildirdi. Derne Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Yusuf el-Farisi, söz konusu ziyaretin ‘önceki güvensizlik dalgalarının ardından istikrarlı güvenlik koşulları ışığında bir ABD yetkilisinin güney kentine yaptığı ilk ziyaret’ olduğunu belirtti.

cdvfg
ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Sebha ziyareti sırasında gerçekleşen görüşmede konuşurken (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Johns Hopkins Üniversitesi Dış Politika Enstitüsü üyesi Hafız el-Guveyl'e göre, Libya'ya yönelik on yıllık stratejik planın ve Rus nüfuzunu sınırlama girişimlerinin gölgeleri, ABD Özel Temsilcisi’nin Güney Libya ziyaretinde de kendisini gösterdi. El-Guveyl'e göre Rusya'nın Libya'nın güneyindeki nüfuzunu arttırması, ABD'nin kırılgan bölgelere yönelik stratejisinden ve Norland'ın ziyaretinden daha uzak değil. Bu noktada, geçtiğimiz mart ayından bu yana Rus askeri kargo uçaklarının ülkenin güneyinde yer alan Brak eş-Şati Üssü’ne yönelik birden fazla hava ikmalinden söz eden sızıntıların ortaya çıktığını da belirtmek gerekir.

Xujık8
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile CIA Direktörü William Burns arasında Trablus'ta daha önce yapılan bir görüşmeden (UBH)

İki yıldan kısa bir süre önce Biden yönetimi, ‘Çatışmayı Önlemek ve İstikrarı Teşvik Etmek için ABD Stratejisi - Libya için On Yıllık Stratejik Plan’ olarak bilinen planı başlattı. Bu plan, diğer hususların yanı sıra, Libya'nın tarihsel olarak marjinalleştirilmiş güneyini ulusal yapılara entegre etmeyi, daha geniş bir birleşmeye yol açmayı ve güney sınırını güvence altına almayı amaçlıyor.

Norland, Hafter'le görüştükten sonra Libya'nın güneyinin istikrara kavuşturulması, Libya'nın egemenliğinin korunması ve bölünmelerin aşılmasında oynadığı hayati rol hakkında genel bir konuşma yapmakla yetindi. Trablus Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed el-Atraş'a göre söz konusu ziyaret Moskova'nın nüfuz mücadelesi ve Rusya'nın bölgedeki genişlemesini keşfetme bağlamının ötesine geçemeyebilir.

Diğer yandan Norland’ın Libya'nın güvenlik kurumlarını birleştirme çabalarını ülkenin dört bir yanından Libyalı askeri liderlerle ilişki kurarak desteklemekten bahsetmesi de dikkat çekiyor. El-Atraş Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu ziyaretin gerçekleri gizlemek için yapıldığını belirtti. El-Atraş’a göre bu ziyaret öncelikle Moskova'yı hedef alıyor ve ülkenin batısından sorumlu İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile Saddam arasında daha önce yapılan ve tek taraflı bir eylem olan görüşmeye dayanan vizyonları önemsizleştiriyor.

 sc
Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı ve Rus hükümetinden üst düzey bir heyetin daha önce Bingazi'ye yaptığı ziyaretten (Şarku’l Avsat)

Öte yandan bir grup analist, Çin'in Libya'daki faaliyetlerinin genişlemesine ilişkin ABD'nin güçlü endişelerinden bahsetti. Siyasi analist İzzeddin Akil'e göre güney Libya, Çin İpek Yolu'nun kesilmesinde önemli bir istasyon olabilir ve aynı zamanda Afrika'da Çinlileri rahatsız etmek ve onlara karşı koymak için bir üs olarak kullanılabilir.

Akil, Washington yönetiminin Trablus Büyükelçisi olarak atanması planlanan Amerikalı diplomat Jennifer Gavito'nun brifinginde Çin hakkında söylenenleri esas aldı.

Gavito geçtiğimiz haziran ayında Senato Dış İlişkiler Komitesi önünde yaptığı açıklamada, Çin'le bağlantılı şirketlerin Libya'da bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe gösterdikleri derin başarılar konusunda uyarıda bulundu.

Infra Global Partners Vakfı danışmanı Jonathan Bass, Pekin'in Mareşal Halife Hafter'e verdiği desteğe işaret ederek, Çin'in daha önce eski Libya Başbakanı Fethi Başağa döneminde çok cazip koşullarla ülkenin güneyinde Libya altını çıkarma hakkını elde ettiğini söyledi.

Sahel bölgesinin son iki yılda Fransa'ya sadık bazı yerleşik rejimlerin devrilmesine tanık olması ve Rusya'nın yeni rejimlerin müttefiki olarak bölgeye müdahil olması da dikkat çekiyor.

Norland'ın Sebha'yı ziyaretinden bir gün sonra Rusya'nın Libya Büyükelçisi Aydar Aganin'in Rus askeri kamyonu Ural'ın direksiyonuna geçmesi ve Ural’ın Libya pazarına girişini kutlaması da önemli bir noktaydı.