Ukrayna’ya ait SİHA’lar Rusya hava sahasına girdi

Rusya’nın Ukrayna sınırına yakın bir bölgesinde SİHA saldırısının ardından hasar gören bir bina (AFP)
Rusya’nın Ukrayna sınırına yakın bir bölgesinde SİHA saldırısının ardından hasar gören bir bina (AFP)
TT

Ukrayna’ya ait SİHA’lar Rusya hava sahasına girdi

Rusya’nın Ukrayna sınırına yakın bir bölgesinde SİHA saldırısının ardından hasar gören bir bina (AFP)
Rusya’nın Ukrayna sınırına yakın bir bölgesinde SİHA saldırısının ardından hasar gören bir bina (AFP)

Rusya Savunma Bakanlığı, ülkedeki birkaç eksende yeni saldırıların püskürtüldüğünü duyururken, Ukrayna’ya ait silahlı insansız hava araçları (SİHA) Rusya bölgelerine yeni bir saldırı başlattı ve bunlardan biri Kursk kentindeki bir nükleer santrale yaklaştı.

FOTO: Donetsk bölgesinde iki Ukrayna askeri Rus mevzilerine doğru gönderilen SİHA’yı kontrol ediyor (AFP)
Donetsk bölgesinde iki Ukrayna askeri Rus mevzilerine doğru gönderilen SİHA’yı kontrol ediyor (AFP)

Rusya’nın Voronej eyaleti valisi Alexander Gusev, Rus hava savunma sistemlerinin eyaletten birkaç kilometre uzakta üç SİHA düşürdüğünü bildirdi.

Gusev, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, “Hava savunması, dün Voronej’den sadece birkaç kilometre uzakta üç SİHA tespit etti ve imha etti. Can kaybı veya hasar bildirilmedi” diye yazdı.

Şarku’l Avsat’ın Sputnik’ten aktardığı habere göre, Gusev, durumu bizzat izlediğini de ekledi.

Voronej Belediyesi tarafından dün gece geç saatlerde yapılan açıklamada, şehirdeki durumun sakin olduğu ve kurtarma ekiplerinin müdahalesini gerektiren hiçbir acil olayın kaydedilmediği bilgisi verildi.

Rusya’nın Ukrayna sınırına yakın Belgorod kentinde SİHA saldırısının ardından hasar gören bir bina (AFP)
Rusya’nın Ukrayna sınırına yakın Belgorod kentinde SİHA saldırısının ardından hasar gören bir bina (AFP)

Patlama sesleri duyulmadan dakikalar önce şehirde sirenler çaldı ve Voronej sakinleri, sosyal medyada patlama anlarını ve havadan bir saldırıya karşı kara savunmalarının hareketini içeren videolar paylaştı.

Öte yandan, Ukrayna sınırına yakın Kursk şehrinin yetkilileri, hava sahasına giren bir SİHA’nın Kursk’a 38 kilometre uzaklıktaki Kurçatov kasabasında bulunan bir nükleer santrale birkaç kilometre yaklaştığını duyurdu.

Bölgedeki Acil Durumlar Birimi’nin Sözcüsü, SİHA’nın santrale birkaç kilometre kala 9 katlı bir meskun binanın civarında infilak ettiğini bildirdi.

Kursk Bölge Valisi Roman Starovoyt ise, SİHA saldırısında kritik tesislerin hasar almadığını açıkladı.

Rusya Savunma Bakanlığı, savaşın gidişatı hakkında günlük bir brifingde, Yuzhno-Donetsk ve Zaporijya yönlerinde üç saldırının püskürtüldüğünü ve Ukrayna’nın 180’den fazla askeri personel kaybettiğini öne sürdü.

İran’a ait bir SİHA Ukrayna’nın başkenti Kiev’in üzerinde uçuyor (AFP)
İran’a ait bir SİHA Ukrayna’nın başkenti Kiev’in üzerinde uçuyor (AFP)

Ukrayna Hava Kuvvetleri ise, Rusya tarafından bir gecede gönderilen İran yapımı Şahid 136/131 17 SİHA’dan 16’sının düşürüldüğünü duyurdu.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in doğum yeri olan Kryvyi Rih şehrinde ise, Rusya’ya ait bir SİHA bir idari binayı yıktı ve bir belediye kurumuna ait birkaç başka binaya da zarar verdi.

Ukrayna askerleri Zaporijya bölgesindeki Rus kuvvetlerine topçu ateşi açtı (Reuters)
Ukrayna askerleri Zaporijya bölgesindeki Rus kuvvetlerine topçu ateşi açtı (Reuters)

Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Rusya için süresi birkaç gün içinde dolacak olan tahıl anlaşmasının uzatılmasına ilişkin yeni unsurların bulunmadığını söyledi.

Peskov bugün yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in tahıl anlaşmasıyla ilgili Moskova’nın tutumunu detaylı bir şekilde açıkladığını vurguladı.

Putin, ülkesinin anlaşmaya katılımını askıya almakla tehdit etmiş ve anlaşmaya dönüşü Rusya’ya vaat edilen koşulların yerine getirilmesine bağlamıştı.

FOTO: Karadeniz’de tahıl anlaşması kapsamında bulunan bir kargo tankeri ve İstanbul Boğazı’nı geçmek için bekleyen diğer ticari gemiler (Reuters)
Karadeniz’de tahıl anlaşması kapsamında bulunan bir kargo tankeri ve İstanbul Boğazı’nı geçmek için bekleyen diğer ticari gemiler (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı, Batı’nın Kiev’e devam eden füze ve tank tedarikinin savaş alanında hiçbir şeyi değiştirmediğini iddia ederek ülkesinin savaşın başlangıcından bu yana üçte biri Batı’dan gelenler olmak üzere yüzlerce Ukrayna tankını imha etmeyi başardığını öne sürdü.

Putin, Rossiya 24 kanalına yaptığı açıklamada, uzun menzilli füzelerin kullanılmasıyla muharebe bölgesinde ciddi bir şey olmadığını söyleyerek, “Aynısı Batı’dan gelen tanklar ve piyade savaş araçları için de geçerli” diye ekledi.

4 Haziran’dan bu yana 311 tankın imha edildiğini açıklayan Putin, Leopard tankları da dahil olmak üzere bunların büyük bir kısmının, en az üçte birinin Batı üretimi olduğunu sözlerine ekledi.



İran, ABD'nin önerisi nedeniyle müzakereleri askıya aldığı iddialarını yalanladı

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (Reuters)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (Reuters)
TT

İran, ABD'nin önerisi nedeniyle müzakereleri askıya aldığı iddialarını yalanladı

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (Reuters)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (Reuters)

İran devlet televizyonu, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi arasındaki müzakerelerde ‘geçici’ bir çıkmaz yaşandığını iddialarını yalanladı.

İran medyası, yaklaşık bir saat süren görüşmelerin ardından Arakçi'nin ‘ABD tarafının nükleer olmayan konuları gündeme getirmesi nedeniyle müzakereleri 15 dakikalığına durdurduğunu ve görüşmelerin yeniden başlamasının sadece nükleer konulara odaklanılması şartına bağlı olduğunu açıkladığını’ bildirdi.

Bu açıklama, Tahran'ın ABD heyetine ‘İsrail'in etkisi altında gerçekçi olmayan ve mantıksız taleplerde bulunmaktan kaçınma’ çağrısı yapmasının ardından geldi.

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, müzakerelere 15 dakika ara verildiğine dair basında çıkan haberleri yalanladı. Haberleri ‘yalan’ olarak nitelendiren kaynak, “Söz konusu haberlerin gerçek dışı olduğu ortaya çıktı” dedi.

Duraklamanın yalanlanmasına rağmen, İran heyetine eşlik eden gazeteciler duraklamanın doğruluğunu teyit etti, ancak bunun İran heyetinin ‘namaz için ara verme’ talebinden kaynaklandığını söylediler.

Hem ABD hem de İran tarafından yetkililer, Witkoff ile Arakçi liderliğindeki İran heyeti arasında İran'ın nükleer programına ilişkin ikinci tur görüşmelerin cumartesi günü Roma'da başladığını duyurdu.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “İran ve ABD arasındaki dolaylı görüşmeler Roma saatiyle 12.00 sularında Umman Büyükelçisi’nin konutunda Umman Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi'nin de katılımıyla başladı... İtalyan tarafı ev sahipliği yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi” ifadelerini kullandı.

Bekayi sözlerini şöyle sürdürdü: “Müzakerelerin süreci ilk tura benziyor. İki heyet iki ayrı odada oturuyor ve Umman Dışişleri Bakanı iki heyet arasında gidip geliyor. Müzakereler başlamadan önce Ummanlı bakanla görüşmelerimiz oldu. Müzakereler bir önceki turda olduğu gibi tamamen Umman tarafından yönetiliyor.”

Bekayi, “Medya müzakerelerle ilgili yalan haberlere yer vermemeli ve doğru haberleri Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla takip etmelidir. Yalan haberler müzakerelerle ilgili kafa karışıklığı yaratma girişimlerinin bir parçasıdır. Bizim odak noktamız bu marjinal hususlara dikkat etmeden İran'ın çıkarlarını gerçekleştirmektir” şeklinde konuştu.

İran heyetinin Roma'ya varışının ardından devlet medyası Bekayi'nin şu sözlerini aktardı: “Son birkaç gün içinde bazı ABD yetkilileri tarafından yapılan çelişkili açıklamalar ışığında, ABD tarafının ilk aşamada niyeti ve ciddiyeti konusunda ortaya çıkan tehlikeli belirsizliği ortadan kaldıracak bir açıklama yapmasını bekliyoruz.”

Bekayi, “İran İslam Cumhuriyeti'nin gerek yasadışı yaptırımların kaldırılması gerekse nükleer meseleye ilişkin pozisyon ve talepleri son derece nettir ve müzakerelerin ilk turunda karşı tarafa iletilmiştir. Önceki yöntemlere geri dönmek bir sonuç getirmeyecektir. Karşı taraf gerçekçi davranmadıkça ve İsrail'in etkisi altında gerçekçi olmayan ve mantıksız taleplerde bulunmaktan kaçınmadıkça gerçek bir ilerleme sağlanamaz” dedi.

Adının açıklanmaması kaydıyla AP’ye konuşan ABD'li bir yetkili, görüşmelerin Camilluccia semtindeki Umman Büyükelçiliği’nde yapıldığını söyledi.

İran devlet televizyonu, Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ve üst düzey yardımcılarının İtalya'nın başkenti Roma'da bulunan Umman Büyükelçiliği’ndeki dolaylı görüşmelere geldiğini bildirdi.

Görüşmelere ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff başkanlığındaki ABD heyeti katıldı.

Arakçi görüşmeler öncesinde Ummanlı mevkidaşı Bedr el-Busaidi ile istişarelerde bulundu. İranlı bakan daha önce de İtalyan mevkidaşı Antonio Tajani ile istişarelerde bulunmuştu.

Witkoff ve Arakçi, Tahran ile Batılı ülkeler arasında gerilime neden olan İran'ın nükleer dosyasıyla ilgili görüşmelere 12 Nisan'da Umman'da başladı.

ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff (AP)ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff (AP)

İki ismin bu yüksek riskli müzakerelerde ortak bir zemin bulma becerileri görüşmelerin kaderini belirleyebilir. Her iki isim de bu sabah geç saatlerde Roma'nın Camilluccia semtindeki Umman Büyükelçiliği’ne vardı.

Görüşmeler, iki ülke arasında 1979 İran Devrimi ve ABD Büyükelçiliği rehine krizinden bu yana süregelen düşmanlık bağlamında tarihi bir an. ABD Başkanı Donald Trump'ın 2018 yılında İran nükleer anlaşmasından çekilmesi, ekonomik yaptırımların kaldırılması karşılığında İran'ın uranyum zenginleştirmesini sınırlandıran anlaşmayı yeniden tesis etmekte başarısız olan yıllarca süren saldırılara ve müzakerelere yol açtı.

Riskler, İran'ın nükleer tesislerine yönelik bir ABD ya da İsrail askeri saldırısı ya da İran'ın nükleer silah edinme tehdidini gerçekleştirmesi olasılığında yatıyor.

Bu arada, İsrail ile Hamas arasında Gazze Şeridi'nde yaşanan savaş ve ABD'nin Yemen'de İran destekli Husilere karşı düzenlediği ve onlarca kişinin ölümüne neden olan hava saldırıları Ortadoğu'daki gerilimi arttırdı.

Trump dün yaptığı açıklamada, “İran'ın çok basit bir şekilde nükleer silah edinmesini engellemekten yanayım. İran'ın büyük, müreffeh ve harika olmasını istiyorum” dedi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün X platformunda yaptığı paylaşımda, “İran her zaman iyi niyetle ve sorumluluk duygusuyla sorunları çözmenin medeni bir yolu olarak diplomasiye olan bağlılığını göstermiştir. Yolun kolay olmadığının farkındayız. Ancak geçmiş deneyimlerden yararlanarak her adımı açık gözlerle atıyoruz” ifadelerine yer verdi.

Arakçi bugün Witkoff ile yapacağı ‘dolaylı’ görüşmeler öncesinde İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani ile bir araya geldi.

Hem Arakçi hem de Witkoff görüşmeler öncesinde seyahat ettiler. Witkoff Ukrayna ve İran konulu görüşmeler için Paris'teydi. Arakçi ise Devlet Başkanı Vladimir Putin de dahil olmak üzere Rus yetkililerle bir araya geldiği Moskova ziyaretinin ardından Tahran'a döndü.

2015'teki İran nükleer anlaşmasını imzalayan dünya güçlerinin bir üyesi olan Rusya, Tahran ile Washington arasında gelecekte varılacak herhangi bir anlaşmada kilit bir oyuncu olabilir. Analistler Moskova'nın İran'ın silah üretmek için gerekli olan yüzde 90'a yakın bir seviye olan yüzde 60'a kadar zenginleştirilmiş uranyumunu taşıma görevini üstlenebileceğini öne sürüyor.

İlk tur görüşmelerde arabuluculuk yapan Umman Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi de dün Roma'ya gelerek İtalyan mevkidaşı ile görüştü. Bekayi, el-Busaidi'nin iki ülke arasında yine arabuluculuk yapacağını söyledi.

Arap Yarımadası'nın doğu ucunda yer alan Umman, İran ile Batı arasında arabuluculuk yapan uzun soluklu bir aktör. Maskat geçen hafta sonu Arakçi ve Witkoff arasındaki müzakerelerin ilk turuna ev sahipliği yaptı.

İran ekonomik istikrar anlaşması istiyor

İran'daki protestolar, halkın hayat pahalılığından duyduğu hoşnutsuzluğun bir sonucu olarak tırmanmaya devam ederken, ülkedeki sübvansiyonlu benzin fiyatlarının artırılabileceği ve bunun da yeni protestolara yol açabileceği söylentileri var.

İran'ın para birimi riyal, ay başında ABD doları karşısında bir milyon sınırını aşarak keskin bir düşüş yaşadı. Ancak Tahran'ın devam etmesini umduğu görüşmelerin başlamasıyla kısmen iyileşme görüldü.

Bir başka gelişme de İran Air'in uzun süredir beklediği iki adet Airbus A330-200'ün perşembe günü Tahran'a ulaşması oldu. Daha önce Çin'in Hainan Havayolları'na ait olan uçaklar İran adına yeniden tescil edildi. İran'a yönelik yaptırımlar nedeniyle anlaşmanın ABD Hazine Bakanlığı tarafından onaylanması gerekiyor ve Washington'dan henüz bir açıklama gelmedi.

2015 anlaşması kapsamında yeni uçaklar satın alabilen İran, Airbus ve Boeing ile büyük anlaşmalar yapmıştı. Ancak bu anlaşmalar Trump'ın nükleer anlaşmayı iptal etme tehditlerinden etkilendi.