Rusya binlerce yetkilinin iPhone kullanmasını neden yasakladı?

Rusya Ticaret Bakanlığı iPhone’ların iş amaçlı kullanımını yasakladı (Reuters)
Rusya Ticaret Bakanlığı iPhone’ların iş amaçlı kullanımını yasakladı (Reuters)
TT

Rusya binlerce yetkilinin iPhone kullanmasını neden yasakladı?

Rusya Ticaret Bakanlığı iPhone’ların iş amaçlı kullanımını yasakladı (Reuters)
Rusya Ticaret Bakanlığı iPhone’ların iş amaçlı kullanımını yasakladı (Reuters)

Rus yetkililer, ABD merkezli teknoloji şirketine karşı artan casusluk endişeleri üzerine, binlerce yetkili ve devlet çalışanının iPhone ve diğer Apple ürünlerini kullanmasını yasakladı.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times gazetesinden aktardığı habere göre, Rusya Ticaret Bakanlığı, Pazartesi gününden itibaren iPhone’ların ‘iş amaçlı’ tüm kullanımının yasaklanacağını bildirdi.

Dijital Kalkınma Bakanlığı ve Rusya’nın Ukrayna’daki savaş araçlarını tedarik ettiği için Batı tarafından yaptırım uygulanan, Rus devletine ait şirket Rostec, Ticaret Bakanlığı ile aynı adımı atacaklarını açıkladı.

Önde gelen bakanlıklar ve kurumlarda iPhone’lar, iPad tabletler ve diğer Apple cihazlarının yasaklanması, Kremlin ve Rusya Federal Güvenlik Servisi’nin (FSB), ABD istihbarat teşkilatlarının Rus devlet kurumlarını hedef alan casusluk faaliyetlerine ilişkin artan endişelerini yansıtıyor.

Apple ürünlerini yasaklayan bir devlet kurumuna yakın bir kaynak, “Bakanlıklardaki güvenlik yetkilileri, ki bunlar bakan yardımcıları gibi sivil görevlerde bulunan FSB çalışanlarıdır, iPhone’ların artık güvenli kabul edilmediğini ve alternatiflerin aranması gerektiğini duyurdu” dedi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Şubat 2022’de Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından bir ay sonra, sağlık, bilim ve finans sektörünü içeren devlet kurumlarının kritik altyapılarında 2025’ten itibaren yabancı yazılım kullanılmasını yasaklama kararı aldı.

Rusya güvenlik ve istihbarat servisleri uzmanı Andrey Soldatov konuya ilişkin şu açıklamayı yaptı;

“Rus yetkililer, ABD’nin ekipmanlarını gizlice telefon dinlemek için kullanabileceklerine gerçekten inanıyor. FSB, resmi temaslar için iPhone’ların kullanılması konusunda uzun süredir endişeliydi, ancak başkanlık yönetimi ve diğer yetkililer, sırf iPhone’ları sevdikleri için bu konudaki kısıtlamalara karşı çıktılar.”

Devlet kurumuna yakın bir kaynak, benzer yasakların Maliye ve Enerji Bakanlıkları ile diğer resmi kurumlarda halihazırda yürürlükte olduğunu veya uygulanmak üzere olduğunu söyledi.

Ticaret Bakanlığı’ndan yetkili Vasily Osmakov, bakanlığın uyguladığı yasağın, iş faaliyetleriyle ilgili e-mail yazışmalarını kapsadığını belirtti.

Yasağı uygulayan bakanlıklardan birine yakın bir kaynak, “Bilişim departmanı uzmanları, birisi iPhone’dan iş e-mailini açtığında rapor veriyor. Kontrol etmesi kolay” dedi.

Rostec şirketinden bir yetkili de Financial Times’a yaptığı açıklamada, yasağın tüm Apple ürünlerini kapsadığını ve kişisel kullanımı içermediğini söyledi.

Söz konusu bir bakanlıktan kaynak, “Herkes bunun uygun olmadığından ve yanlarında başka bir telefon veya tablet taşımak zorunda kaldıklarından şikayet ediyor” ifadelerini kullandı.

Rus siber güvenlik uzmanı Alexey Lukatsky, yetkililerin Rus yapımı Aurora işletim sistemini çalıştıran cihazlara kalıcı olarak geçiş yapıp yapmayacağından şüphe ettiğini dile getirdi.

Lukatsky, “Daha önce de, güvenlik hizmetleri tarafından onaylanmamış cihazlarda iş e-mailinin kullanımına ilişkin kısıtlamalar vardı. Ancak çoğu yetkili buna uymadı. Şimdi de, buna uyup uymayacakları belirsiz” dedi.

Moskova’nın Apple’a karşı savaşı, FSB’nin 1 Haziran’da ‘ABD istihbarat teşkilatlarının Apple cihazlarını kullanarak yaptığı bir casusluk operasyonunun’ ortaya çıkarıldığını açıklamasının ardından başladı.

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov geçen ay yaptığı bir açıklamada şunları söyledi;

“Başkanlık yönetimindeki herkes iPhone’un açığa çıktığını ve resmi amaçlarla kullanılmasının kabul edilemez ve yasak olduğunun farkındadır.”

FSB’ye göre, hem Rus SIM kartlarına sahip, hem de NATO ülkelerinin yanı sıra İsrail, Suriye ve Çin’deki Moskova diplomatik misyonlarında kayıtlı olan birkaç bin iPhone’a, Apple ve ABD Ulusal Güvenlik Teşkilatı arasındaki ‘yakın koordinasyonu’ gösteren izleme yazılımı bulaştı.

FSB ayrıca, herhangi bir kanıt göstermeden, Apple’ın ABD istihbarat servislerine ‘Beyaz Saray’ın ilgi alanına giren kişiler üzerinde çok çeşitli kontrol araçları’ sağladığını iddia etti.

Apple ise yaptığı açıklamada, “Herhangi bir Apple ürününe ‘arka kapı inşa etmek’ için hiçbir hükümetle çalışmadık ve asla çalışmayacağız” ifadeleriyle, söz konusu iddiaları yalanladı.

Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev, “Büyük bir teknoloji şirketi istihbarat teşkilatıyla işbirliği yapmadığını iddia ettiğinde ya utanmadan yalan söylüyordur, ya da iflas etmek üzeredir” şeklinde bir açıklama yaptı.



İsrail hükümeti, Netanyahu’nun Beyaz Saray'a hızlı bir şekilde çağrılmasından endişe duyuyor

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte 4 Şubat 2025 tarihinde Washington'daki Beyaz Saray'da (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte 4 Şubat 2025 tarihinde Washington'daki Beyaz Saray'da (AFP)
TT

İsrail hükümeti, Netanyahu’nun Beyaz Saray'a hızlı bir şekilde çağrılmasından endişe duyuyor

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte 4 Şubat 2025 tarihinde Washington'daki Beyaz Saray'da (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte 4 Şubat 2025 tarihinde Washington'daki Beyaz Saray'da (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun derhal ve gecikmeksizin Beyaz Saray'a gelmesi yönündeki ısrarının ardından İsrail hükümetinin koridorlarında bir endişe havası hâkim oldu. İsrailli yetkililer, Gazze Şeridi'ndeki savaşı durdurmaları ve müzakere masasına dönmeleri için kendilerine bir anlaşma dayatılacağından korkuyor.

Ancak Netanyahu, Gazze Şeridi'ndeki savaşın, İran ve ikili ilişkiler de dahil olmak üzere ziyaret sırasında görüşülecek birkaç konudan sadece biri olduğu konusunda güvence verdi ve asıl konunun gümrük vergilerinin yükseltilmesi konusunda bir mutabakat olacağını vurguladı.

Netanyahu, Washington'a giderken başkanlık uçağında kendisine eşlik eden gazetecilere, ABD yönetiminin gümrük vergilerini arttırma kararının İsrail ekonomisini olumsuz etkilediğini ve bunu en aza indirmek için çaba göstereceğini söyledi.

İsrail, onlarca ülkeyi etkileyen gümrük vergilerini arttırma kararından muaf tutulmak için iyi niyet göstergesi olarak ABD'den ithal edilen tarım ürünlerinde İsrail gümrüklerini düşürme girişiminde bulunmuştu, ancak Amerikalılar İsrail mallarına yüzde 17'lik bir artış uyguladı. Netanyahu ise bunun tamamen iptal edilmesini ya da en fazla yüzde 10'a indirilmesini istiyor.

Bunun üzerine Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, Netanyahu'nun ABD Başkanı'nın daveti üzerine Washington'a gideceği ve ‘gümrükler, esirlerin iadesine yönelik çabalar, İsrail-Türkiye ilişkileri, İran tehdidi ve Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ile yaşanan ihtilaf’ gibi konuları görüşecekleri belirtildi.

Şarku’l Avsat’ın Kanal 12'den aktardığına göre hükümete yakın İsrailli kaynaklar, Beyaz Saray'ın görüşmeyi bugün yapma ısrarının İsrail'in beklemediği bir konu ya da konularla ilgili ‘Trump tarzı’ bir sürprizi gizliyor olabileceğinden endişe ediyor.

Witkoff toplantıya katılacak

Kaynaklar, Beyaz Saray'ın Netanyahu'nun ofisine, Trump'ın Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirme müzakerelerini yürüten temsilcisi Steve Witkoff'un görüşmenin hızlandırılmasında ısrar eden kişi olduğunu ve Netanyahu ile Beyaz Saray'daki oturumlara katılacağını bildirdiğini doğruladı. Bu da Gazze konusunun görüşmelerin büyük bir bölümünü işgal edeceği anlamına geliyor.

Kendisine eşlik eden gazetecilere konuşan Netanyahu iyimserdi. Netanyahu, “İsrail ekonomisi için çok önemli olan bir konu hakkında konuşmak üzere Başkan Trump ile bir araya gelecek ilk yabancı lider olduğumu söyleyebilirim. Ülkelerinin ekonomisi için bunu yapmak isteyen uzun bir liderler silsilesi var. Bunun da ABD ile İsrail arasındaki özel ilişkiyi yansıttığını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

Netanyahu, Suriye konusunu da gündeme getirerek şunları söyledi: “İsrail'in geçen hafta Suriye'deki saldırılarını arttırması, Türkiye'nin kontrolünü engellemek için Suriye'deki askeri havaalanlarını tahrip etmesi ve İsrail saldırılarını kısıtlayan hava savunma sistemleri kurması ışığında İsrail, Amerikalıların belki de Suriye'nin nüfuz bölgelerine bölünmesinde ve İsrail ile Türkiye arasında Suriye'de güvenlik anlaşmaları yapılmasında önemli bir rol oynayacağını umuyor.”

Macaristan'ın misafirperverliği

Netanyahu, ‘çok başarılı’ olarak nitelendirdiği Macaristan ziyaretini, Macaristan Cumhurbaşkanı'nın kendisine verdiği görkemli bir resepsiyon ve eşi Sara ile evlilik yıldönümlerini Tuna Nehri üzerinde lüks bir yatta romantik bir geziyle kutlamasıyla sonlandırdı.

Netanyahu burada bir silah anlaşması yaptığını ve Macaristan ile Çek Cumhuriyeti'nin İsrail'deki büyükelçiliklerini Tel Aviv'den Kudüs'e taşıyacaklarını duyurmayı planladıklarını söyledi. Böylece Guatemala, Kosova, Honduras, Papua Yeni Gine ve Paraguay olmak üzere beş olan büyükelçilik taşıma kararında ABD'yi takip eden ülke sayısı yediye yükselmiş oldu.

Netanyahu'nun Macaristan ziyareti İsrail'de, özellikle de cumartesi akşamı Tel Aviv'de ve başka yerlerde büyük gösteriler düzenleyen ve bir bildiri yayınlayan esirlerin aileleri tarafından ağır bir şekilde eleştirildi. Yayınlanan bildiride, “O ve eşi, Tuna Nehri’nde dinlenirken biz esaret altında ölen, acı içinde kıvranan çocuklarımız için yanıyoruz” ifadesi yer aldı.

defrgty
Cumartesi akşamı Tel Aviv'de İsrail hükümeti ve Başbakan Binyamin Netanyahu'ya karşı düzenlenen ve tüm esirlerin bir an önce serbest bırakılmasını talep eden protestolardan (Reuters)

Gazze Şeridi’nde esaret altında ölen Itai'nin kız kardeşi Merav Svirsky şunları söyledi: “Netanyahu savaşın genişletilmesi emrini verdi ve askeri baskının kardeşlerimizi geri getireceğini iddia etti. Oysa gerçekler onları öldürdüğünü kanıtlıyor. Şimdi de Hamas, esirlerin yarısının saldırıların planlandığı yerlerde tutulduğunu açıkladı.”

Svirsky, aileler adına şu soruyu sordu: “Netanyahu neden anlaşmayı ihlal etti ve B aşamasının başarısız olmasına neden oldu? Neden hepsinin birden iade edilmesini kabul etmedi? Neden Mısır'ın savaşı sona erdirme ve hepsini iade etme önerisi kabinede tartışılmadı?”

Kaçırılan asker Nimrod Cohen'in annesi Vicky Cohen, esirlerin yaşamı ile Başbakan'ın yaşamı arasındaki keskin zıtlığa dikkat çekti: “Esirler bir soykırımla karşı karşıyayken ve esaret altında tuvalet suyu içerken, Netanyahu Avrupa'da lüks bir tatilin tadını çıkarıyor. Onlar açlıktan ölüyor ve günde çeyrek ekmekle yaşıyorlar, Netanyahu ise lüks otel yemeklerinin tadını çıkarıyor. Esirler kelepçeli ve o, Şin-Bet Başkanı’ndan sevdiklerinin serbest bırakılması için mücadele eden vatandaşları yargılamasını istiyor.”

Ofer Calderon'un kuzeni Yifat Calderon ise doğrudan ABD Başkanı'na seslendi: “Netanyahu askeri baskının esirleri geri getireceğini söylerken yalan söylüyor. Tüm esirleri hızlı bir şekilde geri getirmenin tek yolu savaşı sona erdirmek ve hepsini bir kerede geri getirmektir. Sadece siz savaşı durdurabilir ve hepsini geri getirebilirsiniz. Diğer tüm tehditler esirlerin geri getirilmesinden sonra ele alınabilir. Lütfen Netanyahu'ya savaşı sona erdirmesi ve hepsini geri getirmesi için baskı yapmak için elinizden geleni yapın.”