İsrail'in gönderdiği antik eserler, Trump'ın malikanesinde çıktı

Trump'ın Mar-a-Lago'daki malikanede "çok gizli" ibaresi taşıyan en az 100 belge bulunmuştu (AP)
Trump'ın Mar-a-Lago'daki malikanede "çok gizli" ibaresi taşıyan en az 100 belge bulunmuştu (AP)
TT

İsrail'in gönderdiği antik eserler, Trump'ın malikanesinde çıktı

Trump'ın Mar-a-Lago'daki malikanede "çok gizli" ibaresi taşıyan en az 100 belge bulunmuştu (AP)
Trump'ın Mar-a-Lago'daki malikanede "çok gizli" ibaresi taşıyan en az 100 belge bulunmuştu (AP)

İsrail'in 4 yıl önce Beyaz Saray'a gönderdiği antik eserler, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın Mar-a-Lago'daki konutunda çıktı.

İsrail'in önde gelen gazetelerinden Haaretz'in haberine göre, Tel Aviv yönetimi 2019'da Yahudilerin kutsal bayramı Hanuka kutlamaları için Beyaz Saray'a kilden yapılma şamdanlar gönderdi.

Ancak Beyaz Saray yetkililerinin, Aralık 2019'da yapılan Hanuka kutlamasında işgal altındaki Batı Şeria'dan getirilmiş olabileceği endişesiyle şamdanların kullanılmasından vazgeçtiği belirtildi. 

İsrail Antik Eserler Başkanlığı'nın o dönemki direktörü İsrail Hasson'un onayıyla Trump yönetimine gönderilen şamdanlıkların, özel kurye aracılığıyla İsrail'e geri götürülmesinin planlandığı fakat Kovid-19 nedeniyle teslimatın sekteye uğradığı aktarıldı.

Haaretz'e konuşan Hasson, Antik Eserler Başkanlığı'nın önde gelen bağışçılarından Yahudi kökenli ABD yurttaşı Saul Fox'ın Trump'la Hanuka törenine katıldığını ve şamdanlıkların kendisine emanet edildiğini söyledi.

Ancak İsrailli yetkililerin, ulusal antik eserler koleksiyonundaki şamdanlıkların Trump'ın Florida eyaletindeki Mar-a-Lago'da yer alan malikanesinde bulunduğunu tespit ettiği bildirildi. 

Şamdanlıkların malikaneye nasıl götürüldüğü henüz anlaşılamadı. Trump'ın bunların malikanede tutulduğundan haberdar olup olmadığı da bilinmiyor. 

İsrail Antik Eserler Başkanlığı'nın direktörü Eli Eskozido'nun İsrail Dışişleri Bakanlığı'yla, İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer'le ve ABD'nin eski İsrail Büyükelçisi David Friedman'la şamdanlıkları geri almak için iletişime geçtiği fakat temaslardan olumlu sonuç çıkmadığı bildirildi.
Trump'ın Mar-a-Lago'daki malikanesi, geçen yıl düzenlenen FBI baskınıyla gündeme gelmişti. 8 Ağustos'taki baskında FBI görevlileri, "çok gizli" damgalı 11 set belge ele geçirildiğini duyurmuştu. Adalet Bakanlığı'nın Trump'ın Beyaz Saray'dan özel malikanesine götürdüğü gizli belgelerle ilgili yürüttüğü soruşturma halen devam ediyor.

Eski ABD Başkanı, geçen ay çıktığı duruşmada kendisine yöneltilen, devlet sırlarını içeren belgelere yasadışı şekilde el koyma ve yönetimin bunları geri almasını engelleme gibi suçları reddetmişti.

Independent Türkçe, Guardian, Haaretz, Times of Israel



İki farklı insansı türünün aynı yer ve zamanda yaşadığı keşfedildi

1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
TT

İki farklı insansı türünün aynı yer ve zamanda yaşadığı keşfedildi

1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)

1,5 milyon yıllık ayak izleri, iki hominin türünün aynı zamanda ve aynı yerde yaşadığını ortaya koydu. 

6 ila 7 milyon yıl önce büyük maymunlardan ayrılan hominin grubunun hâlâ yaşayan tek üyesi Homo sapiens, yani modern insanlar.

Bilim insanları, bu grubun eski üyelerinin aynı ekosistemleri paylaştığını bilse de ellerinde ne kadar yakından etkileşime girdiklerini gösteren bir kanıt yoktu.

Kenya'daki Turkana Gölü kıyısında bir dizi ayak izinin keşfi, araştırmacılara aradıkları kanıtı verdi. 

2021'de keşfedilen ve 1,5 milyon yıl önceye tarihlenen izler, Homo erectus ve Paranthropus boisei'ye ait.

Homo erectus'un modern insanların doğrudan atası olduğu tahmin edilirken, Paranthropus boisei maymunlara daha çok benzeyen başka bir cinse ait. 

Bulgularını hakemli dergi Science'ta dün (28 Kasım) yayımlayan araştırmacılar, Paranthropus boisei'ye ait 12 iz saptadı. Ayak izlerinin aynı kişi tarafından bırakıldığı tahmin edilirken, Homo erectus'a ait üç iz farklı kişilerin gibi görünüyor. 

Araştırmacılar iki türün de iki ayak üzerinde yürüdüğünü ancak yürüme biçimlerinin farklı olduğunu belirledi. 

Makalenin yazarlarından Dr. Neil T. Roach "Homo erectus'a atfettiğimiz izlerde, bizimkilere çok benzeyen ayak izleri görüyoruz" diyerek ekliyor: 

Sert ayakları varmış ve bir şeylere basarken önce topuklarını kullanıyor, sonra da ayak parmaklarını itiyorlar gibi görünüyor.

Paranthropus boisei ise muhtemelen daha çok insan ve şempanze arasında bir ayağa sahipti. Seri halinde bıraktığı izleri analiz eden ekip, nispeten hızlı yürüdüğünü de saptadı. 

Nasıl etkileşime geçtiler?

Bölgede bulunan kemik fosilleri de iki türün aynı ortamda yaşadığını gösteriyor. Ancak fosiller çok daha geniş bir zaman aralığını kapsarken iki ayak izi arasında birkaç saat veya birkaç gün olduğu tespit edildi. Bu da insanların bu eski akrabalarının belki de beraber yaşadığına işaret ediyor.

Dr. Roach "Geçerken birbirlerine el sallamamış olabilirler ancak bunlar, kesinlikle aynı yerden geçen ve kolayca etkileşime girebilecek iki tür" diyor.

ABD'deki Chatham Üniversitesi'nden makalenin başyazarı Kevin Hatala da iki tür için "İlk kez birbirleriyle yan yana yaşadıklarını biliyoruz" diyor:

Bu kadar yakın yaşarken muhtemelen birbirlerinin varlığından haberdardılar. Bu da rekabet ve bir arada yaşamayla ilgili bazı ilginç soruları akla getiriyor.

Bilim insanları Paranthropus boisei'nin otçul, Homo erectus'un da hepçil beslendiğini tahmin ediyor. Bu nedenle iki hominin türü arasında bir rekabet yaşanma ihtimali düşük görünüyor. 

Bu dönemde bölgenin sıcak ve yağmurlu bir iklime sahip olduğu ve geniş kaynaklar sunduğunu söyleyen araştırmacılar, iki türün, domuzlar ve kılıç dişli kaplanlarla beraber yaşadığını ekliyor.

Ayrıca bölgede bulunan ayak izleri, devasa kuşların da burada yaşadığını gösteriyor.
 

hyju
Bilim insanları Homo erectus'a ait diğer ayak izlerinin, aynı dönemde başka hayvanlar tarafından silinmiş olabileceğini düşünüyor (Chatham Üniversitesi)

İklimdeki değişimlerle Homo erectus ve Paranthropus boisei'nin rekabete girmiş olabileceğini de düşünüyorlar. Hatala iki tür arasındaki etkileşimlerin "Homo erectus'un evrimi üzerinde etki yaratmasının kesinlikle mümkün" olduğunu ifade ediyor.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi İnsan Kökenleri Programı'ndan paleoantropolog Dr. Briana Pobiner, yer almadığı çalışmada aynı bölgede yürüyen bir değil, iki türe ait ayak izleri bulmanın "akıl almaz" olduğunu söylüyor:

Belki aynı yiyecek için rekabet ettiler; belki de sadece çimenlik bir alanın karşısından birbirlerine ihtiyatla baktılar ya da birbirlerini tamamen görmezden geldiler. 

Dr. Pobiner'a göre iki tür birbiriyle çiftleşmiş bile olabilir. 

Bulgular, iki tür arasında rekabet yoksa Homo erectus'un gelişimini neyin tetiklediği sorusunu da gündeme getiriyor. Dr. Roach "Eğer rekabet bunu açıklamıyorsa, cinsimizin nasıl ortaya çıktığını yeniden düşünmemiz gerekebilir" diyor.

Independent Türkçe, IFL Science, Washington Post, CNN, Science