Brüksel ve Paris saldırılarının failleri suçlu bulundu

Sanık Salah Abdusselam, 2016 Brüksel saldırıları davasında cinayetten suçlu bulundu

Belçika'nın başkentinde kaydedilen bombalı saldırıların bir gün ardından 23 Mart 2016'da Brüksel'deki Maelbeek metro istasyonunun girişinde Fransa Başbakanı Manuel Valls, Belçika eski Başbakanı Charles Michel ve eski Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’ın koyduğu çelenkler (AFP)
Belçika'nın başkentinde kaydedilen bombalı saldırıların bir gün ardından 23 Mart 2016'da Brüksel'deki Maelbeek metro istasyonunun girişinde Fransa Başbakanı Manuel Valls, Belçika eski Başbakanı Charles Michel ve eski Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’ın koyduğu çelenkler (AFP)
TT

Brüksel ve Paris saldırılarının failleri suçlu bulundu

Belçika'nın başkentinde kaydedilen bombalı saldırıların bir gün ardından 23 Mart 2016'da Brüksel'deki Maelbeek metro istasyonunun girişinde Fransa Başbakanı Manuel Valls, Belçika eski Başbakanı Charles Michel ve eski Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’ın koyduğu çelenkler (AFP)
Belçika'nın başkentinde kaydedilen bombalı saldırıların bir gün ardından 23 Mart 2016'da Brüksel'deki Maelbeek metro istasyonunun girişinde Fransa Başbakanı Manuel Valls, Belçika eski Başbakanı Charles Michel ve eski Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’ın koyduğu çelenkler (AFP)

Belçika yargısı, ülkenin başkenti Brüksel’de 32 can kaybına ve en az 300 kişinin yaralanmasına neden olan 2016 terör saldırılarında oynadıkları roller dolayısıyla 10 şüpheliyi terör cinayetlerinden suçlu buldu.

Brüksel mahkemesi, Brüksel'deki 2016’da yaşanan bombalı saldırılarda rol oynayan sekiz kişiyi cinayetten ve cinayete teşebbüsten suçlu buldu. Bunlar arasında Brüksel saldırılarından dört gün önce tutuklanan 2015 Paris saldırılarıyla ilgili davanın baş zanlısı Salah Abdeslam da bulunuyor.

12 Eylül 2022'deki mahkeme oturumunu gösteren bir çizim. Sol baştan Muhammed Abrini, Usame Kerim, Salah Abdeslam ve Süfyan Ayari’nin Mart 2016’da Brüksel'de kaydedilen saldırılar dolayısıyla yargılandığı davanın açılış oturumu (AFP)
12 Eylül 2022'deki mahkeme oturumunu gösteren bir çizim. Sol baştan Muhammed Abrini, Usame Kerim, Salah Abdeslam ve Süfyan Ayari’nin Mart 2016’da Brüksel'de kaydedilen saldırılar dolayısıyla yargılandığı davanın açılış oturumu (AFP)

Kasım 2015'te Paris'teki saldırıları gerçekleştiren gruptan hayatta kalan tek kişi olan Salah Abdeslam (Abdusselam), terör ve cinayetten hüküm giymişti.

Salah Abdeslam, 130 kişinin ölümüne yol açan, silahların ve bombaların kullanıldığı Paris saldırılarına dahil olduğu için müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı.

Mahkeme, 19'u terörizmle suçlanan 20 kişiyi de suçlu buldu.

FOTO: Mart 2016'daki intihar saldırılarına katılmakla suçlananların yargılanması öncesinde Brüksel'deki Justicia binasındaki mahkeme salonunda Belçikalı bir polis memuru (AFP)
Mart 2016'daki intihar saldırılarına katılmakla suçlananların yargılanması öncesinde Brüksel'deki Justicia binasındaki mahkeme salonunda Belçikalı bir polis memuru (AFP)

Modern Fransız tarihinin en büyük saldırısı açılan soruşturmaların ardından Eylül 2021'de dava açılmıştı.

Kurbanlar, gazeteciler ve kurbanların aileleri, 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana Fransa'da kaydedilen en büyük şiddet saldırısının ayrıntılarını takip etmek için Paris'teki mahkeme salonunun önünde sıraya girdi.

Mart 2016’da Brüksel Havalimanı ve metro istasyonunda DEAŞ saldırısı sonucu 32 kişi hayatını kaybetmişti.

Yargılanan kişilerin çoğu, 2015 Kasım ayındaki Paris saldırılarına katıldığı için de hüküm giymişti.

33 yaşındaki Salah Abdeslam, Brüksel’deki saldırıdan günler önce tutuklanmıştı. Abdeslam geçen yıl Fransa’da, 2015’te Paris’te 130 kişinin hayatını kaybettiği DEAŞ saldırıları yüzünden suçlu bulunmuştu. Abdeslam Kasım 2015’teki saldırılardan sonra Belçika’ya kaçmıştı. Paris saldırılarından birkaç ay sonra Brüksel’de gerçekleşen saldırılardaki rolünü reddetmişti.

Abdeslam gibi Muhammed Abrini de hem Paris hem Brüksel saldırılarının faillerinden. Abrini, üzerindeki patlayıcılar infilak etmeyince Brüksel Havalimanı’ndan kaçarken görüntülenmişti. Güvenlik kameralarına yansıyan görüntüleri yüzünden Abrini “Şapkalı adam” olarak tanınıyor. Abrini hakkındaki tüm suçlamaları kabul etmişti.

Brüksel’deki saldırılar 22 Mart 2016’da bir saat arayla meydana geldi. Sabah 08:00’den kısa bir süre önce Brüksel Havalimanı’ndaki patlayan iki bomba ile 16 kişi hayatını kaybetti. Bir saatten biraz fazla bir süre sonra ise Brüksel’in Avrupa Birliği kuruluşlarının yoğun olduğu bir bölgesindeki metro istasyonunda bir patlama daha meydana geldi. Bu patlamada da 16 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı.

13 Kasım 2015’te Paris’te gerçekleşen saldırılarda ise terör örgütü DEAŞ, altı farklı noktayı hedef almıştı. Fransa-Almanya arasında milli maç oynandığı sırada Stade de France ve kalabalık bir konsere ev sahipliği yaptığı esnada Bataclan’a da saldıran terör örgütü, 130 kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuştu.



Güney Asya'da kırılgan barış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Güney Asya'da kırılgan barış

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Kaswar Klasra

Hindistan ve Pakistan arasında, Hindistan yönetimindeki Keşmir'de gerçekleşen yeni bir terör saldırısıyla tetiklenen son şiddet patlaması, dünyanın dikkatini Güney Asya'daki gergin cephe hatlarına yeniden odakladı. ABD öncülüğündeki uluslararası arabuluculuk çabaları, iki nükleer silahlı komşuyu savaşın eşiğinden geri çekmeyi başarmış olsa da, bu ihtiyatlı sakinlik kalıcı bir barış olarak kabul edilemez.

İki ülke arasındaki anlaşmazlığın merkezinde yer alan Keşmir anlaşmazlığına bir çözüm bulunmaması nedeniyle, bölge 1 milyardan fazla insanın hayatını tehdit eden bir gerilimi tırmandırma döngüsünün esiri olmaya devam ediyor.

Bu hadise, on yıldan kısa bir sürede yaşanan üçüncü büyük tırmandırma sayılıyor ve her dalga bir öncekinden daha tehlikeli. Hindistan'ın Pakistan topraklarında faaliyet gösteren militanları sorumlu tuttuğu Pahalgam'daki saldırı, her iki taraftaki askeri tesisleri hedef alan bir dizi füze ve insansız hava aracı saldırısını tetikledi. Gerginliğin tırmanma hızı ve yoğunluğu, durumun kırılganlığını ve yarımadanın büyük bir felakete kaymaya hazır olduğunu teyit ederek, tehlike seviyesini yükseltti. Önceki örneklerde olduğu gibi, ABD, krizi kontrol altına almak için arabuluculu olarak müdahalede bulundu. Kendisine duyurulmayan Çin ve Körfez çabaları da destek verdi.

Bu model tanıdık hale geldi; Keşmir'de bir terör olayı gerçekleşiyor, onu Hindistan’ın yanıtı,  ardından Pakistan'ın askeri yanıtı takip ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre Son şiddet dalgasını diğerlerinden ayıran husus yalnızca yoğunluğu değil, aynı zamanda kullanılan savaş araçlarının gelişmişliğiydi. Her iki taraf da geleneksel askeri güç kullanımının yanı sıra siber operasyonlara ve insansız hava araçlarına başvurdu. Bu çatışma, yapay zekanın, otonom insansız hava araçlarının ve siber savaşın savaş alanını yeniden şekillendirmeye başladığı Güney Asya'nın askeri tarihinde yeni bir bölümü işaret ediyor. Bununla birlikte, siyasi söylem durgun kaldı ve önemli bir dönüşüme sahne olmadı.

 Hindistan, çok daha büyük olan ekonomisi ve Batı'ya giderek daha yakın hale gelmesi sebebiyle stratejik bir ivmeye sahip olduğunu hissedebilir, fakat devam eden istikrarsızlık büyük hedeflerini tehdit ediyor. Tedarik zincirlerini Hindistan'a taşımayı düşünen küresel şirketler, çalkantılı bir bölgesel tablo karşısında tereddüt ediyor. Kalkınma veya kuzeydeki Çin tehdidi ile yüzleşmede kullanılabilecek kaynaklar kronik sınır krizi tarafından tüketiliyor. Dahası, Keşmir'de devam eden huzursuzluk, yerel halkı devletten daha da uzaklaştırıyor ve Yeni Delhi'nin son vermeye çalıştığı ayaklanmayı körüklüyor.

Pakistan’a gelince, yüksek gerilimin maliyeti onun için daha ağır. Uluslararası kredilere bağımlı ve yakın zamanda terörizm finansmanı artırılmış izleme listesinden çıkarılan kırılgan ekonomisi, her tırmandırmada ağır kayıplar yaşıyor.

Pakistan'ın Pahalgam saldırısıyla ilgili ortak soruşturma teklifi -Hindistan'ın bu tür girişimleri tekrar tekrar reddetmesine rağmen- ciddiye alınmayı hak ediyor. Bu tür konularda şeffaflık ve iş birliği, karşılıklı şüphe döngüsünü kırmaya yardımcı olabilir. Hindistan gerçekten sadece geçici bir ateşkes değil, uzun vadeli bir barışı hedefliyorsa, yanlış değerlendirme riskini azaltacak mekanizmalar kurmak için İslamabad ile ciddi bir diyaloğa girmelidir.

Sadece krizleri yönetmek yerine, iki ülke çatışmanın kökenlerini ele alma gibi daha zor bir göreve girişmelidir. Nükleer silaha sahip iki komşu arasındaki son gerginlik, Keşmir sorununun acilen ele alınması gereken bir nükleer patlama noktası olduğunu teyit etti. Bu kriz Hindistan ve Pakistan'daki 1 milyardan fazla insanın hayatını tehdit ediyor.

Uluslararası aktörler, özellikle de Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Körfez ülkeleri, doğrudan askeri iletişim kanalları da dahil olmak üzere etkili bir kriz yönetim mekanizmasının kurulması için bu anı değerlendirmelidir

Pakistan, Keşmir sorununun çözümünün ancak diyalog yoluyla mümkün olduğunu kabul ederken, Hindistan askeri baskının siyasi bir çözüme alternatif olmadığını kabul etmelidir. Keşmir'de adil ve kalıcı bir çözüm sadece bölgeyi istikrara kavuşturmakla kalmayacak, aynı zamanda onlarca yıldır arzu edilen ekonomik ve ticari iş birliğinin ve ilişkilerin normalleşmesinin önünü açacaktır.

Dış baskıyla durdurulan son turun sonucu, sahadaki gerçekleri değiştirmedi. Her iki tarafın askeri kuvvetleri halen yüksek alarm durumunda ve resmi bir barış anlaşması imzalanmadı. Ancak, her iki başkent de kısa vadeli taktik hesapların ötesine geçmeye karar verirse, bu tırmandırma bir dönüm noktası olabilir.

Uluslararası aktörler, özellikle de Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Körfez ülkeleri, doğrudan askeri iletişim kanalları, bağımsız soruşturma organları ve şeffaflığa yönelik karşılıklı taahhütler de dahil olmak üzere etkili bir kriz yönetim mekanizmasının kurulması için baskı yapmak üzere bu anı değerlendirmelidir. Aynı şekilde Pakistan ekonomisini ticaret ve yatırım teşvikleri yoluyla desteklemek, alışılmadık yöntemlere olan bağımlılığını azaltabilirken, Hindistan'ın daha ölçülü bir duruşu Keşmirliler ile genel olarak bölgenin sakinleri arasındaki güveni yeniden inşa edebilir.

Bu ganimet için yapılmış bir savaş değildi ve taraflardan hiçbiri zafer kazanmadı. Aksine bu savaş, Güney Asya'nın uçurumun eşiğinde olduğunun acı bir hatırlatıcısı ve Delhi ile İslamabad liderlerine kalıcı bir barış için gereken sıkı ve zorlu çalışmaya başlamaları yönünde acil bir çağrıydı.