Nijer’de Bazoum iktidarının sonu

Niamey’deki ordu destekçileri (AFP)
Niamey’deki ordu destekçileri (AFP)
TT

Nijer’de Bazoum iktidarının sonu

Niamey’deki ordu destekçileri (AFP)
Niamey’deki ordu destekçileri (AFP)

Nijer’de Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum’un Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı tarafından alıkonulmasının ikinci gününde olaylar netlik kazanmaya başladı.

Kendilerine ‘Vatanı Koruma Ulusal Konseyi’ ismini veren bir grup asker, Çarşamba günü Bazoum’un devrildiğini, anayasanın askıya alındığını, ülke sınırlarının kapatıldığını ve sokağa çıkma yasağı getirildiğini duyurdu.

Nijer Silahlı Kuvvetleri ise, dün ülkede kan dökülmemesi adına yönetime el koyan Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı’na bağlı unsurları desteklediklerini açıkladı.

Açıklamaya göre, Nijer Genelkurmay Başkanı Abdou Sidikou ve diğer askeri liderler, cumhurbaşkanı ve ailesinin güvenliğini sağlamak, çeşitli silahlı oluşumlar arasında kan gölüne yol açacak ve halkın güvenliğini tehdit edecek kanlı çatışmalardan kaçınmak için bu kararı aldı.

Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum (14 Nisan 2022) (DPA)
Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum (14 Nisan 2022) (DPA)

Ancak Nijer’de askeri liderler arasında sık sık şiddetli tartışmalar yaşandığı için ordu komutanlıklarının homojen olduğu söylenemez.

Ordu ayrıca, kaynağı ne olursa olsun, herhangi bir yabancı askeri müdahalenin halk için feci ve hesapsız sonuçlara yol açacağı ve ülkeyi kaosa sürükleyeceği konusunda uyarıda bulundu.

Bu, gözlemciler tarafından, Nijer’de askeri üslerde konuşlanmış bin 500’den fazla Fransız kuvvetlerine yönelik üstü kapalı bir uyarı olarak değerlendirildi.

Ancak diğer gözlemciler, ordunun uyarısının, darbeyi reddettiğini açıklayan ve daha önce doğrudan askeri müdahale yoluyla önceki darbe girişimlerini engelleyen Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’na (ECOWAS) yönelik olduğunu söyledi.

Darbe yanlıları Perşembe günü Niamey’de Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum’un partisinin genel merkezine saldırdı (AFP)
Darbe yanlıları Perşembe günü Niamey’de Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum’un partisinin genel merkezine saldırdı (AFP)

Ordu yaptığı açıklamanın sonunda, Nijer’in silahlı terör örgütleri ve diğer organize suç gruplarının yaydığı güvensizlik ve istikrarsızlığa karşı bir siper olmaya devam edeceğini teyit etti.

Darbeciler okudukları bildiride, ‘Vatanı Koruma Ulusal Konseyi’ adı altında askeri bir konsey kurulduğunu ilan etti, ancak konsey başkanının ismini vermedi.

Kaynaklar, son on yıldır Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı’na liderlik eden General General Omar Tchiani’nin darbenin lideri ve ülkenin yeni hükümdarı olduğu konusunda hemfikir.

Nijer, 1960’ta Fransa’dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana beşinci askeri darbesini yaşarken, başkent Niamey sokakları sakin ve hareketli görünüyordu.

Herkes cumhurbaşkanlığı sarayında tutuklu bulunan Bazoum’un akıbetini beklerken, bazı sokaklar darbe yanlısı gösterilere sahne oldu.

Darbe destekçileri iktidar partisinin binasını basarken, bazı eylemcilerin Rus bayrağı taşıdığı görüldü.

Bazı gazeteler yaşananları ‘askeri darbe’ başlığıyla verirken, diğerleri olayı ‘darbe girişimi’ olarak nitelendirdi.

Ülkedeki bir diğer gazete ise ‘Bazoum iktidarının sonu’ başlığıyla olayı manşetlere taşıdı.

Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum’un destekçileri Niamey’deki cumhurbaşkanlığı sarayının girişinde Bazoum’un alıkonulmasını protesto etti (AFP)
Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum’un destekçileri Niamey’deki cumhurbaşkanlığı sarayının girişinde Bazoum’un alıkonulmasını protesto etti (AFP)

Cumhurbaşkanlığı sarayında ailesiyle birlikte tutulan 63 yaşındaki Muhammed Bazoum’un akıbeti henüz bilinmezken, darbeciler güvenliğini garanti altına aldıklarını açıkladı.

Birleşmiş Milletler (BM), dün Bazoum’un derhal serbest bırakılması çağrısını yineledi.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk konuya ilişkin açıklamasında, “Nijer’deki askeri darbe girişimi karşısında şok oldum ve bu durumdan endişe duyuyorum ve bunu en güçlü şekilde kınıyorum. Anayasal düzeni ve hukukun üstünlüğünü yeniden tesis etmek için her türlü çaba gösterilmelidir” dedi.



Trump: Kazakistan İbrahim Anlaşmaları'na katılacak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
TT

Trump: Kazakistan İbrahim Anlaşmaları'na katılacak

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump, bugün Kazakistan'ın İsrail ile Müslüman çoğunluklu ülkeler arasındaki ilişkileri normalleştiren İbrahim Anlaşmaları'na katılacağını duyurdu.

Bu açıklama, Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev arasında gerçekleşen bir telefon görüşmesi sonrasında yapıldı.

Trump, Truth Social platformunda şunları yazdı: "Normalleşmeyi resmileştirmek için yakında bir imza töreni duyuracağız ve bu güçler kulübüne katılmak isteyen birçok ülke daha var."

 Kazakistan'ın İsrail ile halihazırda tam diplomatik ve ekonomik bağları var, bu da hareketin büyük ölçüde sembolik olacağı anlamına geliyor.

Trump, ABD'nin uzun süredir Rusya'nın hakimiyetinde olan ve giderek Çin'in de ilgi odağı haline gelen bölgede nüfuz kazanmaya çalıştığı bir dönemde, dün Beyaz Saray'da Tokayev ve dört Orta Asya lideriyle bir araya geldi.


Güvenlik Konseyi, Suriye Devlet Başkanı ve İçişleri Bakanı'na yönelik yaptırımları kaldırdı

TT

Güvenlik Konseyi, Suriye Devlet Başkanı ve İçişleri Bakanı'na yönelik yaptırımları kaldırdı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

BM Güvenlik Konseyi, pazartesi günü Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi planlanan Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'ya yönelik yaptırımları kaldırdı.

ABD tarafından dün hazırlanan bir karar tasarısı, Suriye İçişleri Bakanı Enes Hattab'a yönelik yaptırımları da kaldırdı.

Karar tasarısına 14 ülke destek verirken, Çin çekimser kaldı.

Güvenlik Konseyi, "Suriye'nin egemenliğine, bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne ve ulusal birliğine tam saygı" taahhüdünü yineledi. Ayrıca, Suriye'nin tam, güvenli, hızlı ve engelsiz insani yardım erişimi sağlama ve terörizmle mücadele etme taahhüdünü memnuniyetle karşıladı. Güvenlik Konseyi kararı ayrıca, Suriye'nin "yabancı terörist savaşçıların" oluşturduğu tehdidi ele almasını, tüm Suriyelilerin insan haklarını korumasını, uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele etmesini, geçiş dönemi adaletini ilerletmesini, kalan kimyasal silahları ortadan kaldırmasını ve kapsayıcı, Suriye liderliğinde bir siyasi süreç başlatmasını beklediğini belirtti.

ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, kararı memnuniyetle karşılayarak, "Konsey, bu metnin kabulüyle Suriye'nin yeni bir döneme girdiğine dair güçlü bir siyasi mesaj vermiştir" dedi. Çin ise oylamada çekimser kalırken, Çin Büyükelçisi Fu Cong, Suriye'de "kırılgan güvenlik durumundan" "faydalanabilecek" "yabancı terörist savaşçıların" varlığından özellikle endişe duyduğunu belirterek, Konsey'in durumu tam olarak değerlendirmemiş olmasından duyduğu üzüntüyü dile getirdi.

Suriye'ye Hoş Geldiniz

Suriye Dışişleri Bakanlığı ise Güvenlik Konseyi oylamasının ardından Suriye'ye ve halkına verdiği destekten dolayı ABD'ye teşekkürlerini iletti. Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani, "X" platformunda yaptığı paylaşımda, "Suriye, ABD ve dost ülkelere Suriye'ye ve halkına verdikleri destekten dolayı teşekkürlerini sunar" ifadesini kullandı. Şeybani, Suriye diplomasisinin "engelleri ortadan kaldırma ve daha açık ve istikrarlı bir Suriye geleceğine giden yolu açmada aktif varlığını ve istikrarlı ilerleme kaydetme yeteneğini" bir kez daha teyit ettiğini belirtti.

Eş-Şara'ya yönelik yaptırımların resmen kaldırılması büyük ölçüde sembolik nitelikte; zira benzer adımlar, başkanlık görevi sırasında Suriye dışına çıkmak zorunda kaldığı her seferinde atılmıştı. Varlık dondurma ve silah ambargosu da kaldırılacak. ABD Başkanı Donald Trump, eş-Şara'nın savaştan zarar görmüş ülkesinde barışa doğru "iyi ilerleme" kaydettiğini söylemesinin ardından, 10 Kasım'da Suriye Devlet Başkanı'nı görüşmeler için ağırlayacak.

sdfg
Trump ve Eş-Şara'nın geçen mayıs ayında Riyad'da gerçekleştirdiği görüşmeden (AP)

Bu, eş-Şara'nın Washington'a ilk ziyareti olsa da eylül ayında Birleşmiş Milletler'e yaptığı ve on yıllardır New York'ta BM Genel Kurulu'na hitap eden ilk Suriye devlet başkanı olduğu tarihi ziyaretinin ardından ABD'ye yapacağı ikinci ziyaret olacak. Geçtiğimiz yılın sonlarında yönettiği güçler tarafından Beşşar Esed'i deviren eş-Şara, mayıs ayında ABD başkanının bölge turu sırasında Riyad'da Trump'la ilk kez bir araya geldi. Washington, eş-Şara liderliğindeki silahlı grup Heyet Tahrir eş-Şam'ı geçen temmuz ayında terör örgütleri listesinden çıkardı. Şam, pazar günü yaptığı açıklamada, Suriye devlet başkanının Washington'da kalan yaptırımların kaldırılması, yeniden yapılanma ve terörle mücadele gibi konuları görüşeceğini belirtti.


Trump, uluslararası istikrar gücünün "çok yakında" Gazze'ye konuşlandırılmasını bekliyor

Gazze Şeridi'ndeki Kerem Ebu Salem sınır kapısında teslim edilmeyi bekleyen insani yardım paketlerinin yanında duran İsrail askeri (DPA)
Gazze Şeridi'ndeki Kerem Ebu Salem sınır kapısında teslim edilmeyi bekleyen insani yardım paketlerinin yanında duran İsrail askeri (DPA)
TT

Trump, uluslararası istikrar gücünün "çok yakında" Gazze'ye konuşlandırılmasını bekliyor

Gazze Şeridi'ndeki Kerem Ebu Salem sınır kapısında teslim edilmeyi bekleyen insani yardım paketlerinin yanında duran İsrail askeri (DPA)
Gazze Şeridi'ndeki Kerem Ebu Salem sınır kapısında teslim edilmeyi bekleyen insani yardım paketlerinin yanında duran İsrail askeri (DPA)

ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin BM Güvenlik Konseyi'ne Trump'ın barış planını desteklemeyi amaçlayan bir karar taslağı sunacağını açıklamasından bir gün sonra, uluslararası istikrar gücünün Gazze'ye "çok yakında" ulaşmasını beklediğini söyledi.

Cumhuriyetçi başkan, Beyaz Saray'da Orta Asya ülkelerinin liderleriyle yaptığı bir toplantıda, İsrail ile Hamas arasındaki ateşkesin yürürlüğe girmesinden yaklaşık bir ay sonra hala vahim bir insani durumla karşı karşıya olan Gazze Şeridi'ne uluslararası gücün konuşlandırılmasıyla ilgili bir gazetecinin sorusuna yanıt olarak, "Çok yakında olacak. Ve Gazze'de işler çok iyi gidiyor" ifadelerini kullandı.

Öte yandan Trump, İran'ın ABD yaptırımlarının kaldırılmasını talep ettiğini ve konuyu görüşmeye açık olduğunu ifade etti.

"Açıkçası, İran yaptırımların kaldırılması olasılığını soruyor. ABD'nin İran'a uyguladığı çok ağır yaptırımlar var ve bu da işleri zorlaştırıyor" diyen Trump, "Bunu duymaya açığım ve neler olacağını göreceğiz, ancak bu fikre de açığım" şeklinde konuştu.