Mossad, İsrail’deki yargı değişikliği konusunda ne düşünüyor?

İsrail’deki yargı değişikliklerine ilişkin tepkiler Mossad’a kadar uzandı

Başbakan Binyamin Netanyahu (solda), 7 Aralık 2015’te Mossad’ın başına getirdiği Yossi ile (Getty Images)
Başbakan Binyamin Netanyahu (solda), 7 Aralık 2015’te Mossad’ın başına getirdiği Yossi ile (Getty Images)
TT

Mossad, İsrail’deki yargı değişikliği konusunda ne düşünüyor?

Başbakan Binyamin Netanyahu (solda), 7 Aralık 2015’te Mossad’ın başına getirdiği Yossi ile (Getty Images)
Başbakan Binyamin Netanyahu (solda), 7 Aralık 2015’te Mossad’ın başına getirdiği Yossi ile (Getty Images)

İsrailli Amir, her sabah bir protesto standı kurarak, mahkemelerin gücünü sınırlamak için tasarlanmış tartışmalı yasalar nedeniyle İsrail demokrasisinin tehlikede olduğu konusunda yoldan geçenleri uyarıyor. 

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre Amir, bir zamanlar yurtdışındaki görevlerinde uğruna hayatını riske attığı devleti daha önce hiç sorgulamamış olan eski bir Mossad ajanı. Bu yüzden de diğerlerinden oldukça farklı bir protestocu.

Daha önceki gizli görevlerinin hassas olması nedeniyle soyadını açıklamayı reddeden Amir, hükümetin kabul ettiği yargı değişikliğini protesto etmek için sokaklara dökülen İsrail dış istihbarat servisi Mossad’ın gazileri arasında yer alıyor.

FOTO: İsrail polisi, 5 Temmuz’da Binyamin Netanyahu hükümetinin planlarına karşı Tel Aviv’de düzenlenen bir protesto sırasında bir otoyolu kapatan göstericileri tazyikli suyla dağıttı (AP)
İsrail polisi, 5 Temmuz’da Binyamin Netanyahu hükümetinin planlarına karşı Tel Aviv’de düzenlenen bir protesto sırasında bir otoyolu kapatan göstericileri tazyikli suyla dağıttı (AP)

Başbakan Netanyahu’nun milliyetçi-dindar koalisyonu, yüzbinlerce İsraillinin aylarca süren protestolarına rağmen, Yüksek Mahkeme’nin ‘mantıksız’ bulunan hükümet kararlarını bozma yetkilerini sınırlayan yasanın ilk aşamasını geçtiğimiz hafta onayladı.

Göstericiler, seçkin Özel Kuvvetler birimindeki yedek askerler ve görevlerini yerine getirmemekle tehdit eden savaş pilotlarının da desteğini aldılar.

Hatta protestolar, Mossad’ın eski üyelerine kadar uzandı.

İki eski subay Reuters’e verdiği demeçte, bazı Mossad görevlilerinin de protestolara katıldığını söyledi.

Amir, emekli olduktan sonra Mossad’a sağladığı danışmanlık yardımını şimdilik askıya aldığını dile getirdi.

Amir, protesto standının bulunduğu Herzliya’da Reuters’a yaptığı açıklamada şunları söyledi;

“Son 20 yılda farklı hükümetlere, hatta siyasi görüşlerimi yansıtmayan yönetimlere bile sadakatle hizmet ettim. Geçen yıl yapılan seçimin sonucunu kabul ettim ama onlar (mevcut hükümet) oyunun kurallarını değiştirdiğinde durum bu hale geldi. Kırmızı çizgiyi aştılar ve yasayı ihlal ettiler. Benim gibi insanlar artık görevimize bağlı değiller.”

FOTO: Yedek subaylardan oluşan Brothers in Arms protesto grubu, geçtiğimiz Mart ayında İsrail’in Kiryat Ono kentinde yeni askerler için bir askeri üssün önünde gösteri yapıyor (Reuters)
Yedek subaylardan oluşan Brothers in Arms protesto grubu, geçtiğimiz Mart ayında İsrail’in Kiryat Ono kentinde yeni askerler için bir askeri üssün önünde gösteri yapıyor (Reuters)

Reuters tarafından görülen sohbet mesajlarına göre, bu konuda Mossad içinde de endişeler ortaya çıktı ve son derece gizli teşkilat içindeki bazı kişiler erken emekliliği düşünüyor.

Başbakanlık Ofisi Sözcüsü, konu hakkında yorum yapmaktan kaçındı.

Hükümet, Yüksek Mahkeme’nin ‘aşırı müdahaleci’ olduğunu öne sürerek, yargı reformlarının demokrasiyi tehlikeye attığına dair suçlamaları reddediyor.

Mossad eski Başkanı Efraim Halevy, Reuters’e verdiği demeçte, böyle bir hoşnutsuzluğun, Mossad’ın hayati yeteneklerini etkilediğine dair hiçbir işaret olmadığını söyledi.

Reuters, protestolara katılan ve yasanın İsrail’in güvenlik sistemi üzerinde yaratacağı etkiden endişe eden diğer iki eski Mossad yetkilisiyle görüştü.

Efsanevi istihbarat kurumu

Eski ajanların protestolara katılma kararı, İsrail’in birçok ihtilafta Arap devletlerini yenmesine ve baş düşmanı İran’a karşı bir gölge savaşı yürütmesine yardımcı olan efsanevi kurumu etkilediği için meseleyi daha da kötüleştiriyor.

Mossad’ın istihbarat toplama bölümü ve uluslararası irtibat kanadının eski başkanı Haim Tomer konuya dair şu yorumu yaptı;

“Birlikte hizmet ettiğim birçok arkadaşım ve meslektaşım, olanların İsrail’in güvenlik gücünü baltaladığını düşünüyor. Mossad, yurtdışında büyük bir saygıyla izlendi. Bu derin saygı duygusu kalır mı, bilmiyorum.” 

Mossad uzun zamandır dünyanın en yetenekli casus teşkilatlarından biri olarak görülüyor. Nazi savaş suçlusu Adolf Eichmann’ı yakalamak gibi olağanüstü görevler üstlendi.

Tam adını vermeyen başka bir “Mossad gazisi” Gil ise, “Bir operasyondayken, sisteme inanmanız ve geri kalan her şeye gözünüzü kapatmanız gerekir. Hayatınızı riske attığınızda buna değip değmeyeceğinden şüphe duymazsınız. Bu hükümette olup bitenlerin ışığında artık buna değeceğini kim söyleyebilir?” dedi.

FOTO: 17 Temmuz’da İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii’nin ülkenin kuzeyindeki Ein Shemer’deki karargahına uçan bir insansız hava aracından alınan veriler (Reuters)
17 Temmuz’da İsrail Havacılık ve Uzay Sanayii’nin ülkenin kuzeyindeki Ein Shemer’deki karargahına uçan bir insansız hava aracından alınan veriler (Reuters)

Reuters’a konuşan kaynaklara göre, İsrail’in caydırıcılık yeteneklerine ilişkin endişeler, ‘kargaşayı ve bundan nasıl yararlanabileceklerini tartmak’ için üst düzey toplantılar düzenleyen Ortadoğu’daki bazı ‘düşmanlar’ tarafından not ediliyor.

Bir diğer eski Mossad şefi Yossi Cohen, ‘İsrail’in acil ulusal güvenliği’ konusundaki endişelerinden bahsetti.

Cohen, Yedioth Ahronoth gazetesinde 23 Temmuz’da yayınlanan makalesinde, “İran tehdidinin birçok cepheden üzerimize geldiği bir zamanda, İsrail’in güvenlik direncinin zarar görmemesini sağlamalıyız” diye yazdı.



Biden, görevden gitmeden Ukrayna'ya 725 milyon dolarlık yardım gönderecek

Ukraynalı askerler, Donetsk'teki Rus ilerleyişini durdurmak için tanksavar mayınlar döşüyor (AP)
Ukraynalı askerler, Donetsk'teki Rus ilerleyişini durdurmak için tanksavar mayınlar döşüyor (AP)
TT

Biden, görevden gitmeden Ukrayna'ya 725 milyon dolarlık yardım gönderecek

Ukraynalı askerler, Donetsk'teki Rus ilerleyişini durdurmak için tanksavar mayınlar döşüyor (AP)
Ukraynalı askerler, Donetsk'teki Rus ilerleyişini durdurmak için tanksavar mayınlar döşüyor (AP)

ABD Başkanı Joe Biden, görevden çekilmeden önce Ukrayna için 725 milyon dolarlık bir yardım paketi daha hazırlıyor. 

İsmini açıklamayan ABD'li yetkililerin, Reuters'a verdiği bilgilere göre pakette kara mayınları, drone'lar, Stinger füzeleri ve Yüksek Hareket Yetenekli Topçu Roket Sistemi (HIMARS) mühimmatları yer alıyor. 

Kaynaklar, Kongre'nin pazartesi günü paketle ilgili bilgilendirileceğini söylüyor.

ABD Başkanı, müttefiklere acil durumda yardım sağlamak için doğrudan Amerikan ordusunun cephaneliğinden silah gönderme yetkisine sahip. Reuters, bu yöntemle genellikle tek seferde 125 ila 250 milyon dolar değerinde yardım yapıldığına dikkat çekerek, son silah paketinin bu rakamların çok üstüne çıktığına işaret ediyor. 

ABD'nin Ukrayna'ya antipersonel kara mayını gönderme kararı da tepki toplamıştı. ABD ve Rusya, bu mayınların kullanımını ve transferini yasaklayan Mayın Yasağı Anlaşması olarak da bilinen Ottawa Sözleşmesi'nin tarafları arasında yer almıyor. İnsan hakları örgütleri, kara mayınlarının sivil kayıplara yol açabileceğine dikkat çekerek Washington'a tepki göstermişti.  

Diğer yandan Washington'ın, askere alma yaşını 25'ten 18'e düşürmesi için Kiev'e baskı yaptığı aktarılıyor. 

Biden yönetiminden adının açıklanmasını istemeyen bir yetkilinin AP'ye verdiği bilgiye göre, Ukrayna ordusunda savaşacak daha fazla asker bulunabilmesi için bu yönde bir baskı uygulanıyor. 

Kiev güçlerinin Rus ordusuna karşı sayıca kötü bir durumda olduğuna işaret eden yetkili, Ukrayna'nın kayıplarını telafi etmek ve Rus birliklerin ilerleyişini önlemek için yeterli sayıda savaşçı seferber edemediğini belirtiyor.

Resmi rakamlara göre Ukrayna ordusunda yaklaşık 1 milyon kişi var. Ukraynalılar savaş alanındaki ihtiyaçları karşılayabilmek için 160 bin ek askere ihtiyaç olduğunu bildirmişti ancak Washington'a göre ihtiyaç bundan daha yüksek. Kiev, nisanda askere alma yaşını 27'den 25'e indirmişti.

Washington merkezli muhafazakar düşünce kuruluşu Demokrasileri Savunma Vakfı, Bradley Bowman, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Ukrayna'nın ciddi bir insan gücü açığı var ve bunu gidermenin kolay bir çözümü yok. Fakat askere alma yaşının düşürülmesi durumu rahatlatabilir. Rus işgali nedeniyle zaten çok şey yaşamış bir hükümet ve toplum için bunların zor kararlar olduğu açık.

Independent Türkçe, Guardian, AP, Reuters