Taliban lideri: Birisi cihad amacıyla Afganistan dışına çıkarsa, bu cihad sayılmaz

Taliban hareketinin dini lideri Hibetullah Ahundzade’nin bilinen tek fotoğrafı (Reuters)
Taliban hareketinin dini lideri Hibetullah Ahundzade’nin bilinen tek fotoğrafı (Reuters)
TT

Taliban lideri: Birisi cihad amacıyla Afganistan dışına çıkarsa, bu cihad sayılmaz

Taliban hareketinin dini lideri Hibetullah Ahundzade’nin bilinen tek fotoğrafı (Reuters)
Taliban hareketinin dini lideri Hibetullah Ahundzade’nin bilinen tek fotoğrafı (Reuters)

Taliban’ın dini ve siyasi lideri Hibetullah Ahundzade, Pakistan’ın Afganların ülkede bir dizi intihar saldırısına karıştığını iddia etmesinden günler sonra, Taliban üyelerini yurtdışında saldırı düzenlenmemesi konusunda uyardı.

Şarku’l Avsat’ın Afgan medyasından aktardığı habere göre, Savunma Bakanı Muhammed Yakup Mücahid, Cumartesi günü devlet televizyonunda yayınlanan konuşmasında komutanlar ve Taliban unsurlarına hitap etti.

Mücahid konuşmasında, Ahundzade’nin “Birisi cihad amacıyla Afganistan dışına çıkarsa, bu cihad sayılmaz” dediğini aktardı.

Savunma Bakanı Mücahid konuşmasında konuya ilişkin şunları söyledi;

“Emir (İslam Emirliği lideri), mücahidlerin savaşmasını engellerse, ancak yine de savaşmaya giderlerse, bu savaşın cihad olmadığını söyledi. Bu, Emir’in emridir ve itaat zorunludur. Bir kimse cihad amacıyla Afganistan dışına çıkarsa, o kişinin cihadı cihad sayılmaz.”

Mücahid, Taliban üyelerinin görevdeki hükümetin kazanımlarına zarar verecek bir eylemde bulunmaması gerektiğini de söyledi.

İslamabad kısa bir süre önce, Pakistan’daki bir dizi intihar saldırısının arkasındaki militanlara sınırdan ‘Afgan uyruklular’ tarafından yardım edildiğini öne sürdü.

Pakistan Başbakanı Şehbaz Şerif, Taliban hükümetini kendi topraklarından saldırı düzenlenmesine izin vermekle doğrudan suçlamadı, ancak Pakistan unsurlarının komşu bir ülkedeki ‘sığınaklardan’ faaliyet gösterdiğini söyledi.

Taliban’ın iki yıl önce Afganistan’da yeniden iktidara gelmesinden bu yana, Pakistan’da batı sınır bölgelerinde yoğunlaşan militanlar tarafından gerçekleştirilen saldırılarda önemli bir artış yaşandı.

Bu saldırılar, Afgan Talibanı’nın müttefiki olan Pakistan Talibanı ve DEAŞ tarafından üstlenildi.

sd
Taliban unsurları, Cuma günü Afganistan’ın ücra bir bölgesindeki bir köyde dua ediyor (Reuters)

Taliban yetkilileri ise, diğer ülkelere saldırmayı planlayan silahlı grupların kendi topraklarını kullanmalarına izin vermedikleri konusunda ısrar ediyor.



Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
TT

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’, Libyalı analistlerin ABD Özel Temsilcisi Richard Norland'ın Libya'nın güneyine yaptığı benzeri görülmemiş ziyaretin sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerini gölgede bıraktı.

Norland'ın bu hafta başında güneydeki Sebha kentinde Mareşal Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter ile yaptığı görüşmelerin ayrıntıları yeterince açıklanmadı. Ancak gözlemciler Norland'ın Sebha'ya yaptığı ziyaretin ‘sembolik’ olduğunu bildirdi. Derne Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Yusuf el-Farisi, söz konusu ziyaretin ‘önceki güvensizlik dalgalarının ardından istikrarlı güvenlik koşulları ışığında bir ABD yetkilisinin güney kentine yaptığı ilk ziyaret’ olduğunu belirtti.

cdvfg
ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Sebha ziyareti sırasında gerçekleşen görüşmede konuşurken (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Johns Hopkins Üniversitesi Dış Politika Enstitüsü üyesi Hafız el-Guveyl'e göre, Libya'ya yönelik on yıllık stratejik planın ve Rus nüfuzunu sınırlama girişimlerinin gölgeleri, ABD Özel Temsilcisi’nin Güney Libya ziyaretinde de kendisini gösterdi. El-Guveyl'e göre Rusya'nın Libya'nın güneyindeki nüfuzunu arttırması, ABD'nin kırılgan bölgelere yönelik stratejisinden ve Norland'ın ziyaretinden daha uzak değil. Bu noktada, geçtiğimiz mart ayından bu yana Rus askeri kargo uçaklarının ülkenin güneyinde yer alan Brak eş-Şati Üssü’ne yönelik birden fazla hava ikmalinden söz eden sızıntıların ortaya çıktığını da belirtmek gerekir.

Xujık8
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile CIA Direktörü William Burns arasında Trablus'ta daha önce yapılan bir görüşmeden (UBH)

İki yıldan kısa bir süre önce Biden yönetimi, ‘Çatışmayı Önlemek ve İstikrarı Teşvik Etmek için ABD Stratejisi - Libya için On Yıllık Stratejik Plan’ olarak bilinen planı başlattı. Bu plan, diğer hususların yanı sıra, Libya'nın tarihsel olarak marjinalleştirilmiş güneyini ulusal yapılara entegre etmeyi, daha geniş bir birleşmeye yol açmayı ve güney sınırını güvence altına almayı amaçlıyor.

Norland, Hafter'le görüştükten sonra Libya'nın güneyinin istikrara kavuşturulması, Libya'nın egemenliğinin korunması ve bölünmelerin aşılmasında oynadığı hayati rol hakkında genel bir konuşma yapmakla yetindi. Trablus Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed el-Atraş'a göre söz konusu ziyaret Moskova'nın nüfuz mücadelesi ve Rusya'nın bölgedeki genişlemesini keşfetme bağlamının ötesine geçemeyebilir.

Diğer yandan Norland’ın Libya'nın güvenlik kurumlarını birleştirme çabalarını ülkenin dört bir yanından Libyalı askeri liderlerle ilişki kurarak desteklemekten bahsetmesi de dikkat çekiyor. El-Atraş Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu ziyaretin gerçekleri gizlemek için yapıldığını belirtti. El-Atraş’a göre bu ziyaret öncelikle Moskova'yı hedef alıyor ve ülkenin batısından sorumlu İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile Saddam arasında daha önce yapılan ve tek taraflı bir eylem olan görüşmeye dayanan vizyonları önemsizleştiriyor.

 sc
Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı ve Rus hükümetinden üst düzey bir heyetin daha önce Bingazi'ye yaptığı ziyaretten (Şarku’l Avsat)

Öte yandan bir grup analist, Çin'in Libya'daki faaliyetlerinin genişlemesine ilişkin ABD'nin güçlü endişelerinden bahsetti. Siyasi analist İzzeddin Akil'e göre güney Libya, Çin İpek Yolu'nun kesilmesinde önemli bir istasyon olabilir ve aynı zamanda Afrika'da Çinlileri rahatsız etmek ve onlara karşı koymak için bir üs olarak kullanılabilir.

Akil, Washington yönetiminin Trablus Büyükelçisi olarak atanması planlanan Amerikalı diplomat Jennifer Gavito'nun brifinginde Çin hakkında söylenenleri esas aldı.

Gavito geçtiğimiz haziran ayında Senato Dış İlişkiler Komitesi önünde yaptığı açıklamada, Çin'le bağlantılı şirketlerin Libya'da bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe gösterdikleri derin başarılar konusunda uyarıda bulundu.

Infra Global Partners Vakfı danışmanı Jonathan Bass, Pekin'in Mareşal Halife Hafter'e verdiği desteğe işaret ederek, Çin'in daha önce eski Libya Başbakanı Fethi Başağa döneminde çok cazip koşullarla ülkenin güneyinde Libya altını çıkarma hakkını elde ettiğini söyledi.

Sahel bölgesinin son iki yılda Fransa'ya sadık bazı yerleşik rejimlerin devrilmesine tanık olması ve Rusya'nın yeni rejimlerin müttefiki olarak bölgeye müdahil olması da dikkat çekiyor.

Norland'ın Sebha'yı ziyaretinden bir gün sonra Rusya'nın Libya Büyükelçisi Aydar Aganin'in Rus askeri kamyonu Ural'ın direksiyonuna geçmesi ve Ural’ın Libya pazarına girişini kutlaması da önemli bir noktaydı.