Kovid-19'un yeni varyantı Eris, yetkilileri harekete geçirdi

Adını Yunan mitolojisinde fitne ve fesat tanrıçasından alan Eris varyantının hızla yayılmasının ardında son haftalarda dolup taşan sinema salonları da olabilir (Reuters)
Adını Yunan mitolojisinde fitne ve fesat tanrıçasından alan Eris varyantının hızla yayılmasının ardında son haftalarda dolup taşan sinema salonları da olabilir (Reuters)
TT

Kovid-19'un yeni varyantı Eris, yetkilileri harekete geçirdi

Adını Yunan mitolojisinde fitne ve fesat tanrıçasından alan Eris varyantının hızla yayılmasının ardında son haftalarda dolup taşan sinema salonları da olabilir (Reuters)
Adını Yunan mitolojisinde fitne ve fesat tanrıçasından alan Eris varyantının hızla yayılmasının ardında son haftalarda dolup taşan sinema salonları da olabilir (Reuters)

Birleşik Krallık'taki sağlık yetkilileri, Kovid-19 virüsünün yeni bir varyantının hızla yayılmasının ardından yeniden alarma geçti.

Bilimsel adı EG.5.1 olan bu alt varyant, ilk kez 31 Temmuz'da tespit edilmişti. Ancak esasen mayıs ayının sonlarına doğru yayılmaya başladığı düşünülüyor.

Eris adı da verilen alt varyantın Sars-Cov-2'nin Omicron varyantından türediği ifade ediliyor. Uzmanlar henüz paniğe kapılacak bir durum olmadığı görüşünde.

Dünya Sağlık Örgütü'nden (DSÖ) gelen açıklamada ülkelerin yeni vakalara karşı tetikte olmaları ve Kovid belirtileri gösteren hastaları yakından takip etmeleri tavsiye edildi.

Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA), ülkedeki Kovid vakalarının sayısının arttığını bildirdi. Sağlık kurumu, son dönemde kayda geçen 4 bin 396 solunum hastalığı vakasının yüzde 5,4'ünün Kovid-19 teşhisi aldığını belirtti.

 

7 Kovid vakasından biri Eris

UKHSA verilerine göre Eris halihazırda 7 Kovid vakasından birinin sebebi haline geldi. Bu da yeni alt varyantın diğerlerine göre epey hızlı biçimde yayıldığı ve giderek daha baskın hale geldiği anlamına geliyor.

Kurum, 20 Temmuz itibarıyla Eris'in tüm Kovid vakalarının yüzde 14,55'ini oluşturduğunu tahmin ediyor.

Yine UKHSA verilerine göre, XBB.1.16 diye adlandırılan ve Omicron'dan türeyen bir diğer alt varyant, tüm vakaların yüzde 39'undan sorumlu olan, en baskın suştu.

Britanya'nın önde gelen bulaşıcı hastalık uzmanlarından Profesör Paul Hunter, Eris'in "muhtemelen bir noktada baskın hale geleceğini ve toplam enfeksiyon sayısını artıracağını" belirtti.

Yine de varyantın etkisinin muhtemelen korkulduğu kadar çarpıcı olmayacağını düşünen bilim insanına göre, yeni vakaların ülkeyi nasıl etkileyeceğini söylemek için de henüz erken.

Virüs değişmeye devam ediyor

Londra'daki Reading Üniversitesi'nden mikrobiyolog Dr. Simon Clarke, Daily Mail'e verdiği röportajda, "Kovid değişmeye ve yeni koşullara uyum sağlamaya devam edecek" diye konuştu:

"Bu yüzden, yeni varyantlar ortaya çıktığında ve artan sayıda enfeksiyona neden olduğunda şoka girmemeli veya endişelenmemeliyiz."

"Aşılamanın ağır hastalığa karşı sağladığı koruma hâlâ iyi durumda. Vaka sayıları azalıp artarken, hastaneye yatışlar ve ölüm oranları düşük kalıyor. Bu güven verici" diyen bilim insanı, şöyle devam etti:

Çok sayıda insan yeniden hastaneye kaldırılmadıkça insanlar hayatlarını normal şekilde yaşamalı.

"Barbenheimmer varyantı" diye de anılıyor

Bu noktada akla şu soru geliyor: Eris'in hızla yayılmasının ardında bu yaz seyircilerin sinemaya akın etmesini sağlayan iki film mi var?

Pandemi önlemlerinin etkisiyle insanlar dijital platformlara yönelirken geçen ay vizyona giren Barbie ve Oppenheimmer, sinema salonlarını yeniden canlandırmıştı.

Eris'in kalabalık salonlarda daha fazla yayılma imkanı bulup bulmadığı, bu yüzden tartışma konusu oldu. Bazıları Eris'i "Barbenheimmer varyantı" diye anmaya başadı.

Warwick Üniversitesi'nden virolog Profesör Lawrence Young ise Birleşik Krallık'taki vakaların artışını bir dizi faktöre bağlıyor.

Daily Mail'e konuşan Young, "Birleşik Krallık'taki vakalardaki artış muhtemelen koruyucu bağışıklığın azalmasından kaynaklanıyor" dedi:

İnsanların son doz aşılarını almalarının veya enfekte olmalarının üzerinden uzun bir süre geçti. Kapalı ve yetersiz havalandırılan alanlarda sosyalleşmenin artması da etkili olabilir.

Başka hangi ülkelere yayıldı?

Eris, şimdiden Asya'daki Kovid vakalarının yaklaşık yüzde 20'sini, Avrupa'dakilerin yüzde 10'unu ve Kuzey Amerika'dakilerin de yüzde 7'sini oluşturuyor.

İsrail de yeni varyanttan etkilenenler arasında. Yetkililer, 24 Temmuz itibarıyla İsrail'deki en az 18 vakada bu varyantın tespit edildiğini söylüyor. Dünya genelinde ise toplam 36 ülkede 2 binden fazla vakadan bu varyant sorumlu.

Varyantın Türkiye'de görülüp görülmediğine dairse henüz herhangi bir açıklama yapılmadı.

 

Yararlanılan Kaynaklar: Forbes, Livemint, Jerusalem Post, Daily Mail, Belfast Telegraph 



ABD, Gazze’de “ölüm tuzağı kuran” yardım kuruluşunu fonluyor

GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
TT

ABD, Gazze’de “ölüm tuzağı kuran” yardım kuruluşunu fonluyor

GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)

ABD, Gazze İnsani Yardım Vakfı'na (Gaza Humanitarian Foundation/GHF) 500 milyon dolar fon sağlamayı planlıyor. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla Reuters'a konuşan yetkililer, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın GHF'ye gönderilecek parayı ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) fonundan alacağını söylüyor. 

ABD Başkanı Donald Trump, USAID'in faaliyetlerinin askıya alınacağını ve kuruluşun Dışişleri Bakanlığı bünyesine taşınacağını şubatta duyurmuştu.

Kaynaklar, yardımın İsrail tarafından talep edildiğini belirtiyor. Buna göre Tel Aviv yönetimi Washington'la iletişime geçerek GHF'nin 180 günlük faaliyet masraflarının karşılanmasını istedi. 

Gazze'de geçen ay yardım dağıtmaya başlayan ABD ve İsrail destekli kuruluş, çalışmalarını bağımsız şekilde yürüttüğünü savunuyor. Ancak İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın çarşamba günkü haberinde, Binyamin Netanyahu yönetiminin GHF'ye 700 milyon Yeni İsrail Şekeli (yaklaşık 8 milyar TL) fon sağladığı öne sürülmüştü. İsrail Başbakanlık Ofisi ve radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise iddiaları yalanlamıştı. 

GHF'nin Gazze'deki faaliyetleri, İsrail bombardımanı altındaki bölgede kaosu daha da artırdı. Reuters'ın aktardığına göre 1-3 Haziran'da GHF'nin yardım noktalarında yaşanan saldırılarda en az 80 Filistinli öldürüldü. AA'nın rakamlarına göre gıda yardımı almak isterken İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu yaşamını yitiren Filistinlilerin sayısı 27 Mayıs'tan bu yana 115’e yükselirken yaralı sayısı 580’i geçti.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki yardım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. 

İsrail ordusuysa sivillere doğrudan ateş edilmediğini ve düzenin sağlanması için uyarı atışı yapıldığını öne sürüyor.

Tartışmalı yardım kuruluşunun CEO'su Jake Wood, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkeleriyle uyumlu bir şekilde işini yapmasının imkansız olduğunu vurgulayarak 25 Mayıs'ta istifasını açıklamıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Times of Israel