İsveç'in 10 yeni nükleer reaktör inşa etme planı tepki çekti

İsveç hükümeti ekimde ülkenin "%100 yenilenebilir" olan enerji politikasını "%100 fosilsiz" olarak değiştirmiş ve nükleer enerji üretiminin önünü açmıştı (Reuters)
İsveç hükümeti ekimde ülkenin "%100 yenilenebilir" olan enerji politikasını "%100 fosilsiz" olarak değiştirmiş ve nükleer enerji üretiminin önünü açmıştı (Reuters)
TT

İsveç'in 10 yeni nükleer reaktör inşa etme planı tepki çekti

İsveç hükümeti ekimde ülkenin "%100 yenilenebilir" olan enerji politikasını "%100 fosilsiz" olarak değiştirmiş ve nükleer enerji üretiminin önünü açmıştı (Reuters)
İsveç hükümeti ekimde ülkenin "%100 yenilenebilir" olan enerji politikasını "%100 fosilsiz" olarak değiştirmiş ve nükleer enerji üretiminin önünü açmıştı (Reuters)

İsveç'in gelecek 20 yılda en az 10 yeni nükleer reaktör inşa etme planı çevre uzmanlarının tepkisini çekti.

İskandinav ülkesinin nükleer reaktör sayısını iki katından fazlaya çıkarma planının fazla maliyetli olacağına dikkat çeken uzmanlar, yapımı planlanan reaktörlerin ülkenin enerji ihtiyaçlarını karşılamak için geç kalacağını da belirtiyor.

Çarşamba günü konuyla ilgili bir açıklama yapan İsveç İklim Bakanı Romina Pourmokhtari, iklim hedeflerine ulaşmak için gelecek 20 yılda ülkedeki elektrik üretiminin iki katına çıkarılması gerektiğini söylemişti.

Pourmokhtari, "İklim geçişi, elektrik üretimini iki katına çıkarmamızı gerektiriyor ve nükleer enerji bunu başarmamızda belirleyici rol oynayacak" ifadelerini kullanmıştı.

İsveç'te halihazırda Forsmark, Oskarshamn ve Ringhals bölgelerinde 6 nükleer reaktör bulunuyor ve bunlar ülkenin elektrik üretiminin yüzde 30'unu gerçekleştiriyor.

Yeni reaktörlerin maliyetinin vergi mükellefleri üzerine orantısız yük bindireceği tartışmalarının yaşandığı İsveç'te, yeni planın kamuoyundan güçlü bir destek alamadığı da biliniyor.

Hükümetin yeni reaktörlere ihtiyaç duyulduğu açıklamasına karşı çıkan ve kararın "sembolik" olduğunu savunan Lund Üniversitesi'nden profesör Lars J. Nilsson, "Kesin olarak 10 yeni reaktöre ihtiyacınız olduğunu söyleyemezsiniz. Şu anda İsveç'in elektrik üretimi rüzgar enerjisi yoluyla artırılıyor" dedi.

Olası nükleer reaktör inşasının maliyetine dikkat çeken Nilsson, hükümetin geniş kapsamlı garantiler vermemesi durumunda yeni bir reaktör inşa edilmesini beklemediğini söyledi. 

Hükümetin iklim hedefleri için bir şeyler yaptığı göstermek adına sahte hedefler ürettiğini belirten İsveçli bilim insanı, "Bu kararı, gerçek bir değişim yaratmaktan uzak sembolik bir adım olarak görüyorum" diye konuştu.

İsveç'in yeşil enerjide küresel lider olma itibarını kaybettiği belirten Nilsson, bu konudaki ilerici adımların artık Avrupa Birliği'nden geldiğine dikkat çekti.

İsveç'in en büyük çevre örgütü Naturskyddsföreningen'in genel sekreteri Karin Lexen ise, "Yeni rüzgar santralleri kurmak için daha fazla nükleere ihtiyacımız var diyen enerki bakanıyla aynı fikirde değiliz. Bunun biraz eski moda olduğunu düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.

Lexen ayrıca hükümeti, dikkatleri iklim sorunundan başka yöne çekmeye çalışmakla suçladı.

İsveç'te geçen aylarda kurulan koalisyon hükümetinin anlaşmasında nükleer güce yapılacak yatırımların kredi garantileri ve fiyat değişiklikleriyle daha kârlı hale getirilmesi konusunda anlaşmaya varılmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, Tech Times



ABD, Gazze’de “ölüm tuzağı kuran” yardım kuruluşunu fonluyor

GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
TT

ABD, Gazze’de “ölüm tuzağı kuran” yardım kuruluşunu fonluyor

GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)
GHF'nin Gazze'deki yardım faaliyetleri başından beri tartışma yaratıyor (Reuters)

ABD, Gazze İnsani Yardım Vakfı'na (Gaza Humanitarian Foundation/GHF) 500 milyon dolar fon sağlamayı planlıyor. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla Reuters'a konuşan yetkililer, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın GHF'ye gönderilecek parayı ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) fonundan alacağını söylüyor. 

ABD Başkanı Donald Trump, USAID'in faaliyetlerinin askıya alınacağını ve kuruluşun Dışişleri Bakanlığı bünyesine taşınacağını şubatta duyurmuştu.

Kaynaklar, yardımın İsrail tarafından talep edildiğini belirtiyor. Buna göre Tel Aviv yönetimi Washington'la iletişime geçerek GHF'nin 180 günlük faaliyet masraflarının karşılanmasını istedi. 

Gazze'de geçen ay yardım dağıtmaya başlayan ABD ve İsrail destekli kuruluş, çalışmalarını bağımsız şekilde yürüttüğünü savunuyor. Ancak İsrail'in kamu yayıncısı Kan'ın çarşamba günkü haberinde, Binyamin Netanyahu yönetiminin GHF'ye 700 milyon Yeni İsrail Şekeli (yaklaşık 8 milyar TL) fon sağladığı öne sürülmüştü. İsrail Başbakanlık Ofisi ve radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise iddiaları yalanlamıştı. 

GHF'nin Gazze'deki faaliyetleri, İsrail bombardımanı altındaki bölgede kaosu daha da artırdı. Reuters'ın aktardığına göre 1-3 Haziran'da GHF'nin yardım noktalarında yaşanan saldırılarda en az 80 Filistinli öldürüldü. AA'nın rakamlarına göre gıda yardımı almak isterken İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu yaşamını yitiren Filistinlilerin sayısı 27 Mayıs'tan bu yana 115’e yükselirken yaralı sayısı 580’i geçti.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki yardım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. 

İsrail ordusuysa sivillere doğrudan ateş edilmediğini ve düzenin sağlanması için uyarı atışı yapıldığını öne sürüyor.

Tartışmalı yardım kuruluşunun CEO'su Jake Wood, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkeleriyle uyumlu bir şekilde işini yapmasının imkansız olduğunu vurgulayarak 25 Mayıs'ta istifasını açıklamıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Times of Israel