Tahran’da fonların harcanması konusunda anlaşmazlık

İran Merkez Bankası, Washington’un anlatımını doğruladı.

Amfibi hücum gemisi USS Bataan geçen salı günü Kızıldeniz’de (AP)
Amfibi hücum gemisi USS Bataan geçen salı günü Kızıldeniz’de (AP)
TT

Tahran’da fonların harcanması konusunda anlaşmazlık

Amfibi hücum gemisi USS Bataan geçen salı günü Kızıldeniz’de (AP)
Amfibi hücum gemisi USS Bataan geçen salı günü Kızıldeniz’de (AP)

Tahran, Umman-Katar’ın arabuluculuğunda Tahran ile Washington arasındaki tutuklu takası anlaşmasının ilk adımlarının bir parçası olarak Güney Kore’deki dondurulmuş varlıklarının tamamen serbest bırakıldığını duyurdu. Buna karşın, İran fonlarının harcanma şekli konusunda ABD Başkanı Joe Biden yönetimiyle bir anlaşmazlık söz konusu.

Beyaz Saray, İran’ın serbest bırakılan herhangi bir fonla yapabileceklerinin sınırları olacağını vurguladı. Ancak İran haber ajanslarının aktardığına göre Parlamento Ulusal Güvenlik Komitesi üyesi Milletvekili Feda Hüseyin Maliki, Tahran’ın çok net bir “stratejisi” olduğunu söyleyerek “Batının iddialarını” yalanladı.

İran Merkez Bankası Başkanı Muhammed Rıza Ferzin dün (Cumartesi) yaptığı açıklamada, Seul’ün ülkesinin varlıkları üzerindeki blokajı kaldırarak serbest bıraktığını bildirdi. Rıza Ferzin, tüm bu euro kaynaklarının yakında İran bankalarının Katar’daki hesaplarına aktarılacağını belirterek, bunların yaptırımlara tabi olmayan malların alımında kullanılacağını kaydetti. Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığına göre güvenilir kaynaklar, İsviçre üzerinden Katar’a para gönderme işleminin muhtemelen 30 ila 45 gün süreceğini bildirdi.

Öte yandan The Wall Street Journal’ın bir haberinde İran’ın uranyum üretiminin yüzde 60 oranında düştüğü iddiasına karşılık üstü kapalı bir yanıt olarak, İran Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) bağlı Fars Haber Ajansı ismi belirtilmeyen ‘güvenilir bir kaynağa’ dayandırdığı haberinde, İran’ın “nükleer faaliyetlerinin tüm alanlarda kesintisiz şekilde devam ettiğini” vurguladı.



Arakçi: Zenginleştirme teknolojisi bombardımanla yok edilemez, hasarı hızlı bir şekilde onarabiliriz

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)
TT

Arakçi: Zenginleştirme teknolojisi bombardımanla yok edilemez, hasarı hızlı bir şekilde onarabiliriz

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi dün yaptığı açıklamada, nükleer program konusunda ABD ile görüşmelerin hızlı bir şekilde yeniden başlaması ihtimalini dışlayarak, ülkesinin Washington'un kendisine karşı yeni askeri saldırılar düzenlemeyeceğinden emin olması gerektiğini vurguladı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Washington ile Tahran arasındaki görüşmelerin bu hafta yeniden başlayabileceği yönündeki açıklamasının sorulması üzerine Arakçi, “Müzakerelerin bu kadar çabuk başlayacağını sanmıyorum” dedi.

“Görüşmelere yeniden başlamaya karar verebilmemiz için öncelikle ABD'nin müzakereler sırasında bizi yeni bir askeri saldırıyla hedef almayacağından emin olmalıyız. Zamana ihtiyacımız var” diyen Arakçi, ‘diplomasi kapılarının asla kapanmayacağını’ belirtti.

Arakçi'ye Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Rafael Grossi'nin İran'ın birkaç ay içinde uranyum zenginleştirmeye yeniden başlayabilecek teknik kapasiteye sahip olduğu yönündeki son açıklaması da soruldu. Arakçi bu soruya şu cevabı verdi: “Zenginleştirme teknolojisi bombardımanla yok edilemez. Bu alanda yeni ilerlemeler kaydetme irademiz varsa ve bu irade mevcutsa, hasarı hızla onarabilir ve kaybedilen zamanı telafi edebiliriz.”

Arakçi'nin açıklaması, yardımcısı Mecid Taht Revançi'nin BBC'ye verdiği röportajda Washington ile diplomatik görüşmelerin ancak Washington'un ülkesine yeni saldırılar düzenlememesi halinde yeniden başlayabileceğini söylemesinden bir gün sonra geldi. Pazar akşamı yayınlanan röportajda Revançi, “Washington'un bizimle konuşmak istediğini duyuyoruz. Belirli bir tarih üzerinde anlaşmış değiliz. Mekanizmalar üzerinde de anlaşmış değiliz. Şu soruya yanıt arıyoruz: Biz diyalog halindeyken bir saldırganlık eyleminin tekrarlandığını görecek miyiz?” dedi ve ABD'nin ‘henüz pozisyonunu netleştirmediğini’ kaydetti.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Revançi, Tahran'a Washington'un Dini Lider Ali Hamaney'i hedef alarak ‘İran'da rejim değişikliğine gitmek’ istemediği bilgisinin verildiğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İran devlet televizyonundan aktardığına göre Hükümet Sözcüsü Fatma Muhacirani bugün yaptığı açıklamada, ABD ile müzakereler için henüz bir tarih belirlenmediğini yineledi ve bu tarihin yakın olmayacağını da açıkça ifade etti.

İsrail 13 Haziran'da, İran'ın askeri ve nükleer tesislerini hedef alan, askeri liderlere ve nükleer bilim adamlarına suikastlar içeren sürpriz bir saldırıyla savaşı başlattı ve İran'ın nükleer bomba elde etmesini engellemeye kararlı olduğunu ilan etti. Tahran ise nükleer silah edinme iddialarını reddederek sivil nükleer enerjiye sahip olma hakkını savundu.

21-22 Haziran gecesi ABD, İran'ın üç büyük nükleer tesisine saldırı düzenledi. 12 gün süren savaşın ardından ABD Başkanı Donald Trump 24 Haziran'da İran ile İsrail arasında ateşkes ilan etti. Trump daha sonra, askeri kullanım için uranyum zenginleştirmesi halinde ABD'nin İran'ı tekrar vuracağı sözünü verdi.

Revançi pazar günü yayınlanan röportajında, İran'ın enerji üretimi için uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştirme hakkını yineledi.

Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı UAEA’ya göre İran, 2015 anlaşmasında yüzde 3,67 ile sınırlandırılmış olan uranyumu yüzde 60'a kadar zenginleştirebilen tek nükleer olmayan güç.

Nükleer savaş başlığı yapmak için uranyumu yüzde 90 oranında zenginleştirmek gerekiyor.