Dört Afgan, Taliban'la geçen iki yılı anlattı

AFP, bir iş kadını, bir çiftçi, bir polis memuru ve bir tıp öğrencisiyle konuştu

BM verilerine göre 2009-2020'de Afganistan'da en az 38 bin sivil yaşamını yitirdi (AFP)
BM verilerine göre 2009-2020'de Afganistan'da en az 38 bin sivil yaşamını yitirdi (AFP)
TT

Dört Afgan, Taliban'la geçen iki yılı anlattı

BM verilerine göre 2009-2020'de Afganistan'da en az 38 bin sivil yaşamını yitirdi (AFP)
BM verilerine göre 2009-2020'de Afganistan'da en az 38 bin sivil yaşamını yitirdi (AFP)

Afganistan'da Taliban'ın iktidarı yeniden devralmasının üzerinden iki yıl geçti. 

Aradan geçen süre başta kadınlar olmak üzere birçok kişinin hayatını değiştirirken, Afgan yurttaşlar Taliban yönetimi altında yaşadıklarını AFP'ye anlattı.

Yeniden kullanılabilir hijyen pedleri üreten 30 yaşındaki Afgan iş kadını Arezo Osmani, Taliban iktidarı devraldığında dehşete düştüğünü ve çok üzüldüğünü belirtirken, "10 gün boyunca odamdan çıkmadım. Benim için her şeyin bittiğini düşündüm. Bu tüm Afganlar için geçerliydi" diye konuştu.

Osmani, "Dışarı çıkıp insanların hayatlarına devam ettiğini görünce bu bana umut verdi ve burada kalmam gerektiğini kendime söyledim" dedi.

80 kadının çalıştığı iş yerini ilk etapta kapattığını ancak iki ay sonra yeniden açtığını söyleyen Osmani, "Koşullara yavaş yavaş uyum sağladık. Neyse ki, biz sağlık sektöründe çalışan bir şirketiz ve çalışmaya devam edebildik. Şimdi kendimi iyi hissediyorum" ifadelerini kullandı.

Ülkedeki sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerinin azaltılmasının şirketi etkilediğini belirten Osmani, halen 35 kadın çalışanı olduğunu ancak müşterilerinin azaldığını söyledi.

Çiftçi Azizi savaşın bitmesinden memnun

AFP'ye konuşan bir diğer Afgan olan 35 yaşındaki çiftçi Rahatullah Azizi, Taliban iktidara geldikten sonra çatışmalar bittiği için memnun olduğunu söyledi.

Kabil'in kuzeyindeki Parwan bölgesinde yaşayan Azizi, "Allah'a şükür gece ve gündüz dışarda dolaşabiliyorum. Ağustos 2021'den beri çok fazla değişiklik oldu. Önceden savaş vardı, şimdiyse sakin" dedi.

Ekonomik koşullardan memnun olmadığını belirten Azizi, "İnsanlar artık ürünümüzü çok fazla almıyor. Önceden 7 kilo domatesi 200 Afgani'ye (2 dolar) satardım, şimdiyse 80 Afgani'ye satıyorum" dedi.

Tahıldan elde ettiği geliri de kaybettiğini söyleyen Azizi, sadece geçinecek kadar para kazandığını ve hiç birikim yapamadığını belirtti.

Polis olan Taliban savaşçısı

23 yaşındaki Lal Muhammed içinse Taliban'ın iktidara dönüşü daha fazla ekonomik istikrarın kapısını açmış.

4 yıl önce Taliban'a katılan ve bir isyancı olarak evden uzakta olan Muhammed, şimdi Afganistan'ın en büyük ikinci kenti Kandahar'da polis memuru olarak görev yapıyor.

Ayda 12 bin Afgani (142 dolar) kazandığını söyleyen Muhammed, bunun ailesi için yeterli olduğunu ve düzenli bir maaşa sahip olduğu için mutlu olduğunu belirtti. 

Azizi, "Çok mutluyuz. Herhangi bir sorunumuz yok. Savaş ve çatışma yok. Emirlik'e ve halkımıza hizmet ediyoruz" diye konuştu.

Eski tıp öğrencisi yeni bir gelecek arıyor

Bir zamanlar tıp alanında bir gelecek hayal eden Hümaşah Baver ise, Taliban'ın kadınların üniversiteye gitmesini yasaklamasının ardından sadece yurt dışında bir umut görmeye başladığını aktardı.

20 yaşındaki Baver, "Üniversitelerin kapatılması yıkıcıydı. Sadece benim için değil, tüm sınıf arkadaşlarım için. Başımıza gelmesini hayal edebileceğimiz en kötü şeydi ve oldu" diye konuştu.

Taliban tarafından kapatılan bir klinikte staj yaptığını söyleyen Baver, "Eğer bir kız eğitimliyse, tüm aile eğitimli olur. Eğer bir aile eğitimliyse, tüm toplum eğitimli olur. Eğer bir nesli eğitimsiz bırakırsak cahil kalırız" diye konuştu.

Geleceği ve eğitimi için Afganistan'dan ayrılmak zorunda olduğunu söyleyen Baver, kendisinin ve tüm Afgan kadınların özgürlüklerini geri istediğini vurguladı.

Independent Türkçe, AFP



"Putin'in beyni" Dugin, ABD'de kıymete bindi

Dugin, Rusya liderini "Putin'in beyni" diye nitelendirilecek kadar etkilemediğini düşünüyor (AP)
Dugin, Rusya liderini "Putin'in beyni" diye nitelendirilecek kadar etkilemediğini düşünüyor (AP)
TT

"Putin'in beyni" Dugin, ABD'de kıymete bindi

Dugin, Rusya liderini "Putin'in beyni" diye nitelendirilecek kadar etkilemediğini düşünüyor (AP)
Dugin, Rusya liderini "Putin'in beyni" diye nitelendirilecek kadar etkilemediğini düşünüyor (AP)

Rus siyaset uzmanı, sosyolog ve filozof Aleksandr Dugin, ABD'de ilgi görmeye başladı.

Donald Trump'ın başını çektiği Amerika'yı Yeniden Harika Yap (Make America Great Again/MAGA) hareketine bağlı kişilerin podcast'lerinde gittikçe daha fazla görünüyor. 

Wall Street Journal (WSJ) "Putin'in beyni" diye anıldığını bildirdiği 63 yaşındaki Rus'u okuyucularına tanıttı. 

Rus radikal sağının önde gelenlerinden Dugin'in Moskova'ya Batı tarzı liberal demokrasiye sırtını dönüp Ortodoks Hıristiyan değerlerine dayanan Rusya İmparatorluğu'nu yeniden kurma çağrısını uzun süredir yaptığı ve Vladimir Putin'in de zamanla bu fikre yanaştığı bildirildi. 

Tucker Carlson ve Alex Jones gibi ünlü sunuculara röportaj veren Dugin'in George Soros, duyarcılık (wokeism) ve trans aktivizmi karşıtlığıyla Trump destekçilerinin ilgisini çektiği aktarıldı. 

Rusya'yla ABD'nin ilişkilerini geliştirmeye çalışan Trump döneminde, Dugin'in de kültürel olarak benzer bir yakınlaşmanın peşinde olduğu savunuldu. 

WSJ'ye yazılı açıklama gönderen Dugin, "Trump ve Trumpçılıkla ilgileniyorum. Trumpçılar da muhtemelen benim fikirlerim, teorilerim ve felsefi-ideolojik keşiflerimle ilgileniyor" dedi. 

Yeni kitabı Trump Devrimi'nde, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'nı (USAID) kapatma planlarını öven Dugin, bu hamleyi "Küreselciliğin genel merkezine yönelik bir füze saldırısı" diye nitelemişti.

Bunu hatırlatan WSJ, Rusya'nın eski Sovyetler Birliği topraklarını yeniden ele geçirmesi için ABD'nin küresel süpergüç olma iddiasından vazgeçmesinin önemli olduğunu belirtiyor. 

Diğer yandan onu eleştirenler, Dugin'in Kiev yönetimini Nazi diye adlandırarak Ukrayna'da soykırım yapılmasını savunduğunu söylüyor. 

Örneğin Stockholm Doğu Avrupa Çalışmaları Merkezi'nden Andreas Umland şöyle diyor:

O yalnızca bir Rus faşisti. Çok aşırı tarafta, toksik bile denebilir.

Ağustos 2022'de bir festivale katılan Dugin, Rus devlet kanallarında yorum yapan kızı Darya'nın bindiği otomobile son anda binmedi. 

Bu hamle onun hayatını kurtarsa da 30 yaşındaki Darya Dugina, içinde bulunduğu aracın Moskova bölgesindeki Odintsovo yakınlarında infilak etmesi sonucu öldü.

Moskova, Ukrayna'nın bu saldırıyı düzenlediğini bildirirken ülkedeki yayın organları asıl hedefin Aleksandr Dugin olduğunu iddia etti. 

ABD istihbaratı da Washington'ın haberi olmadan Ukrayna'nın böyle bir işe giriştiğini belirtse de Kiev sorumluluğu reddediyor. 

Dugin bu olay sonrasında verdiği röportajlarda kızının siyah beyaz bir fotoğrafını arkasına yerleştiriyor. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, AP