Eski ABD Başkanı Donald Trump ve Trump'a yakın 18 kişi, 2020’de Georgia eyaletinden çıkan başkanlık seçim sonucunu değiştirmek ve mevcut Başkan Joe Biden'ın zaferinin tescillenmesini engellemek için eyalet seçim yetkililerine baskı yapmakla ve onları manipüle etmekle suçlandılar.
Georgia eyaletinin Fulton İlçesi Bölge Savcısı Fani Willis tarafından açıklanan iddianame dışında, eski Başkan Trump’ın, önce yaklaşan başkanlık seçimleri öncesinde kendisinden çok önde olan Cumhuriyetçi Parti’den rakipleri, ardından mevcut Demokrat Partili Başkan Joe Biden karşısında seçim kampanyası yürüttüğü bir dönemde birkaç eyaletteki mahkeme salonları arasında mekik dokumasına neden olacak üç iddianame daha var.
Bölge Savcısı Willis, mafya patronlarına karşı yapılan küçük düşürücü operasyonları çağrıştıran bir dille, Trump aleyhine 98 sayfalık bir iddianame açıkladı. İddianamede Trump’ın başkanlık dönemi sırasında Beyaz Saray Genel Sekreterliğini yapan Mark Meadows, Trump’ın avukatı Rudolph Giuliani, eski Beyaz Saray avukatı John Eastman, eski Adalet Bakanı Asistanı Jeffrey Clark, Trump'ın hukuk ekibinin eski üyesi Avukat Sidney Powell, Trump’ın avukatlarından Kenneth Chesibro ve diğerleri, Trump'ın Beyaz Saray'da kalması için Georgia ve diğer eyaletlerde yasadışı işlere karışan bir ‘suç örgütünün’ üyesi olmakla suçlandılar.
İddianamede, 19 sanık hakkında bazıları 20 yıla kadar hapis cezasının öngörüldüğü 41 suçlama yer aldı.
İddianamede, Trump’ın Georgia Eyalet Sekreteri Brad Raffensperger’i arayarak ‘sonucu değiştirmeye yetecek kadar oy bulun’ dediği ses kaydı, asılsız hile iddialarıyla karşılaşan bir eyalet seçim görevlisini taciz etmek, eyalet üyelerini seçmenlerin iradesini göz ardı etmeye ikna etmeye çalışmak ve Trump lehine yeni bir Seçim Kurulu atamaya ikna etmeye çalışmak gibi Trump ve 18 ‘müttefiki’ hakkında seçim yenilgisine karşı yaptıkları onlarca eylem sıralandı.
İddianamede ayrıca, Trump'ın avukatlarından birinin Georgia eyaletinin kırsal bölgesinde oylama makinelerine müdahale etmek ve bir oylama makinesi şirketinden veri çalmak için plan yaptığı öne sürüldü.
“Suç teşkil eden şantaj”
Davayı açan Fulton Bölge Savcısı Willis iddianamesinde, sanıkların seçim sonuçlarına yönelik itiraz için yasal sürece uymak yerine, Georgia'nın başkanlık seçim sonuçlarını bozmak amacıyla suç teşkil eden bir şantaj girişiminde bulunduklarını iddia etti. Sanıkların 25 Ağustos günü öğlene kadar gönüllü olarak adalete teslim olmaları için izin verileceğini açıklayan Savcı Willis, altı ay içinde bir duruşma tarihi talep etmeyi ve sanıkları bir grup olarak yargılamayı planladığını bildirdi.
New York, Florida ve Washington eyaletlerinde açıklanan üç iddianamenin ardından 5 ay içinde dördüncü iddianameyle karşı karşıya kalan Trump, 2024 seçimlerini kazanmaya çalışan bir başkan adayı olarak çalışmalarına devam ederken duruşmalara katılmak zorunda kalacak.
Adalet Bakanlığı tarafından ABD Kongre Binası'na yönelik 6 Ocak 2021'deki baskının ardından yürütülen soruşturmalar bir buçuk yıl sürdü. Trump’ın Biden karşısında kaybettiği 2020 seçimi sonuçlarına müdahale iddiası ve geçen yıl Florida’daki konutunda bulunan devlete ait gizli belgelerle ilgili soruşturmaları yürütmek üzere özel savcı Jack Smith atandı. Smith’in atanmasından iki hafta sonra yaşanan bu gelişme, savcıların Trump'ı ABD'de ‘demokrasinin temellerine saldırdığı’ suçlamasıyla cezalandırılmasını sağlayacak adımlar atmaya hazır olduklarını teyit ediyor.
“Cadı avı”
Trump, Truth Social platformunda Willis'e karşı eleştirilerini yineleyerek hakkındaki iddianameyi başkanlık adaylığı sırasında başlatılan ‘cadı avının’ parçası olarak nitelendirdi. Trump, “Neden iki buçuk yıl önce dava açmadılar? Çünkü bunu benim başkanlık kampanyamın ortasında yapmak istediler” diye yazdı.
Georgia’daki iddianame, Trump ve müttefiklerinin 6 Ocak 2021'de Kongre Binası'ndaki seçim oylarının sayımı sürecini bozmak için yaptıkları girişimler de dahil olmak üzere, Smith'in Washington’da Trump hakkında açıkladığı son iddianamenin bazı temel unsurlarını barındırıyor.
Ancak 19 sanığın yer aldığı iddianame, Özel Savcı Smith tarafından açılan ve şimdiye kadar sadece Trump'ın sanık olarak anıldığı davadan bir noktada ayrılıyor. Georgia iddianamesi, Smith'in yalnızca ‘işbirlikçi’ olarak adlandırdığı Trump’a yakın isimlere belirli suçlamalarda bulunurken, suç teşkil eden şantaj kapsamının eski Başkan’ın ötesine geçtiğini öne sürüyor.
Georgia iddianamesi, eyaletin Fulton County Government adlı resmi internet sitesinde eski Başkan’a yöneltilen suçlamaların bir listesinin yayınlanması nedeniyle mahkeme salonunda geçen uzun ve kaotik bir günün sonunda açıklandı. Ancak liste hızla siteden silindi. Bölge Savcısı Willis’in Sözcüsü öğleden sonra yaptığı açıklamada, iddianamenin başsavcılığa iade edildiğini söylemenin ‘yanlış’ olacağını söyledi. Sözcü, soruşturmaların bütünlüğünü sorgulayan Trump'ın avukatlarıyla yaşanan anlaşmazlıkla ilgili açıklama yapmaktan kaçındı.
Trump ve müttefikleri hiç vakit kaybetmeden bu açık hatayı kullanarak soruşturmayı ‘siyasi amaçlı’ olarak tanımladılar. İddianamenin yayınlanmasının ardından Trump'ın avukatları yaptıkları açıklamada, yaşananları ‘iddianamenin resmi olarak yayınlanmadan, tanıklar ifade vermeden ve büyük jüri konuyu müzakere etmeden önce sızdırılmasıyla başlayıp, savcının herhangi bir açıklama yapamamasıyla son bulan korkunç ve saçma bir süreç’ olarak nitelendirdiler. Avukatlar, iddianameleri hazırlayan savcıların ‘kendi kişisel ve siyasi çıkarları olan tanıklara güvendiklerini ve bazılarının sanıklara karşıt olan çalışmaları destekleyen kampanyalar başlattığının’ altını çizdiler.
Bağlantılar ve baskılar
Georgia iddianamesine göre 2 Ocak 2021 tarihinde gerçekleşen ve Trump’ın Eyalet Genel Sekreteri Raffensperger'ı seçimleri kazanması için gereken 11 bin 780 oyu bulmasını istediği bir telefon konuşmasının ses kaydı gibi Trump ve müttefikleri tarafından işlenen 161 eylemin birçoğu geniş ilgi görüyor. Savcılara göre söz konusu ses kaydı, bir devlet görevlisine yasal yeminini bozması için baskı yapılmasını yasaklayan Georgia eyaleti yasalarının bir ihlali. Trump ayrıca, yanlış beyanlarda bulunmakla ve Raffensperger ve eyaletteki diğer seçim yetkililerine karşı, ‘2020 seçimlerinde 300 bin kadar oy pusulasının bilinmeyen bir şekilde seçim listelerine düşürülmesi’, 4.500'den fazla kişinin düşmediği ve oy kullandıkları da dahil olmak üzere çeşitli ihlaller gerçekleştirmekle suçlanıyor. İddianamede Fulton County seçim çalışanı Ruby Freeman da ‘seçimlerde hile yapmakla’ suçlandı.
İddianamede ayrıca, Trump’ın avukatı Giuliani, Georgia’ya postayla gönderilen 96 binden fazla oy pusulasının seçim ofisine iade edildiğine dair hiçbir kayıt olmamasına rağmen oyların sayıldığını açıklayarak ve Michigan'daki bir oylama makinesinin, Trump’ın 6 bin oyunu yanlışlıkla Biden adına kaydettiğini iddia ederek, eyalet üyelerine yalan beyanda bulunmakla suçladı.
İddianamede Trump ve müttefiklerine Georgia’da sahada seçim çalışanlarını etkilemek ve yıldırmak için yardım etmekle suçlanan kişiler de yer aldı. İddiaya göre Stephen Cliffgard Lee adlı bir kişinin, Ruby Freeman'ın evine ‘ifadesini etkilemek amacıyla’ gitti. Ruby Freeman ve kızı Shaye Moss geçtiğimiz yıl Kongre'de, Trump ve müttefiklerinin 2020 kasımında güvenlik kamerası görüntülerini kullanarak her iki kadını da seçim sahtekarlığı yapmakla suçladıklarına dair ifade vermişlerdi. İddialar hızla çürütülse de muhafazakar çizgideki medya kuruluşları tarafından geniş çapta yayıldı ve iki kadın, seçimden sonra birkaç ay boyunca ölüm tehditleri aldılar.
İddianamede Trump'ın hukuk ekibinin eski üyesi Powell ve başka isimler, Georgia eyaletinin Coffee ilçesindeki oy makinelerine müdahale etmek ve uzun bir süre komplo teorilerinin odak noktası olan oy makinelerinin üreticisi Dominion Voting Systems'den veri çalmakla suçlandılar. Kongre Baskını olayını soruşturan Kongre komitesi tarafından yayınlanan kanıtlara göre Trump'ın müttefikleri seçim sahtekarlığı yapıldığına ilişkin teorilerini destekleyecek kanıtlar bulmak amacıyla Coffey ilçesini hedef aldılar.
Dört iddianame
Trump, tartışmalı başkanlık seçimleriyle ilgili iki davanın yanı sıra Florida Mar-a-Lago'daki evinde gizli belgeleri yasadışı olarak saklamakla suçlandığı bir başka iddianameyle de karşı karşıya. Bu iddianameyle ilgili mahkeme önümüzdeki yıl mayıs ayında başlayacak. Bunun yanında bir porno yıldızına para verdiğine ilişkin 2024 martında New York’ta bir eyalet davası daha başlayacak. Trump, her iki davada da hakkındaki suçlamaları reddetti.
Washington'daki bir diğer iddianamede ise Trump, 2020 başkanlık seçimlerindeki yenilgisini yasa dışı bir şekilde tersine çevirmeye çalışmakla suçlanıyor. İddianameyle ilgili mahkemenin başlayacağı tarihi henüz netleşmedi.
Hakkındaki iddianameler arttıkça, 2024 başkanlık seçimlerinde şimdiye kadar Cumhuriyetçilerin en önde gelen adaylarından olmaya devam eden Trump, ‘suçlamalarla karşı karşıya kalan tek eski Başkan’ olma özelliğini sık sık dile getirirken kampanyasını bu çerçevede yürütüp bağış topluyor ve kendisini ‘Demokrat Parti yanlısı savcıların kurbanı’ olarak gösteriyor. Dördüncü iddianamenin yayınlanmasının ardından, Trump destekçisi Cumhuriyetçiler bir kez daha Trump'ı savunmaya başladılar. Cumhuriyetçi Parti'den Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy, (eski adı Twitter olan) X hesabından yaptığı paylaşımda, “ABD’liler bu çaresiz sahtekarlığı görüyor” diye yazdı.