İsrail’de hükümetten yerleşimleri desteklemek için ek bütçe adımı

Filistinliler, Batı Şeria'daki El Halil yakınlarındaki İsrail yerleşimlerinin genişletilmesine karşı protestolarını sürdürüyor.  (EPA)
Filistinliler, Batı Şeria'daki El Halil yakınlarındaki İsrail yerleşimlerinin genişletilmesine karşı protestolarını sürdürüyor.  (EPA)
TT

İsrail’de hükümetten yerleşimleri desteklemek için ek bütçe adımı

Filistinliler, Batı Şeria'daki El Halil yakınlarındaki İsrail yerleşimlerinin genişletilmesine karşı protestolarını sürdürüyor.  (EPA)
Filistinliler, Batı Şeria'daki El Halil yakınlarındaki İsrail yerleşimlerinin genişletilmesine karşı protestolarını sürdürüyor.  (EPA)

İsrail büyük bir siyasi ve yargı krizi ile meşgul. Ancak tüm bu sorunlar sürerken Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, devlet hazinesi üzerindeki yetkilerini kullanarak Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimini teşvik etmek için iki büyük adım atmaya hazırlanıyor. Smotrich, mevcut yerleşim yerlerindeki projeleri finanse etmek için devlet bütçesinden 700 milyon şekel (yaklaşık 180 milyon dolar) tahsis edilmesine karar verdi. Ayrıca Ashiel ve Avigil adlı iki ileri karakolun alanı da genişliyor.

Savunma Bakanlığı Sivil İdaresi, İsrail hükümetinin daha önce aldığı bir karara göre El Halil Dağı'nın güneyindeki Ashiel ve Avigil adlı iki ileri karakola ilişkin yasal statü verilmesi çerçevesinde haritalar yayınladı. ABD'nin itirazı üzerine geçen Şubat ayında bu adım ertelenmek zorunda kalmıştı.

gbrt
Yerleşimciler geçen Temmuz'da Batı Şeria'daki El Halil'de bulunan Kiryat yerleşiminin yakınındaki bir karakolu işgal etti. (EPA)

İsrail'in Batı Şeria'da uyguladığı yerleşim ve toprak müsadere politikasını izleyen barış hareketlerinden İsrailli kar amacı gütmeyen kuruluş Kerem Navot şu açıklamada bulundu:

“Bu haritalar, Sivil Yönetim’in Ashiel yerleşim karakolunun alanını yerleşimciler tarafından ele geçirilen 55 dönümden 880 dönüme çıkararak 18 kat genişlettiğini gösteriyor. Yerleşim karakolu Avigil’in alanı ise yerleşimciler tarafından ele geçirilen 75 dönümden 201 dönüme çıkarılarak iki buçuk kat genişletildi.”

Söz konusu iki ileri karakol, mevcut İsrail hükümetinin resmi yerleşim birimlerine dönüştürmeye karar verdiği 10 ileri karakoldan ilkleri. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Sivil İdare, iki haritaya 21 gün içinde itiraz edilebileceğini duyurdu. Avigil ileri karakolunun haritasından, oradaki bazı binaların 918 Nolu Atış Bölgesi içinde inşa edilmesi nedeniyle ‘yasa dışı’ kalacağı anlaşılıyor.

Sivil İdare ayrıca Ashiel karakolu alanına, coğrafi temas olmamasına rağmen ‘çiftlik’ niteliğinde bir karakol dahil etti.

Ashiel ve Avigil karakolları, hükümetin herhangi bir kararı olmaksızın Batı Şeria'da Yahudi yerleşimciler tarafından gelişigüzel kurulan 146 karakoldan ikisi. Bakan Smotrich yasallaştırma sürecini hızlandırmaya çalışıyor. Netanyahu hükümeti tarafından bu karakollardan dokuzunun resmi yerleşim yerine dönüştürülmesi kararı alındı.

ferg
Nablus ile Ramallah arasındaki Eli yerleşimine giden yolda nöbet tutan İsrail güvenlik birimleri. (EPA)

Tel Aviv'deki siyasi kaynaklara göre, mevcut karakollar üzerinde tasarrufta bulunulacağı zaman duyuru yapılmadan prosedürler hayata geçiriliyor. Böylece hükümet kararı ile yeni bir yerleşim kurulmasına karar verildiğinde gelen eleştirilerin benzerlerinin gelmesinin önüne set çekiliyor. Bu bağlamda yakın zamanda iki yerleşim yeri olan Bilge Yam ve Heovel, Eli yerleşimine ait mahallelere dönüştürüldü. Bundan önce gelişigüzel ileri karakollar olan Nofei Nehemia, Zayt Ra'anan, Derekh Havot ve Bnei Kedem mevcut yerleşim yerlerinin ‘mahalleleri’ olarak ilan edilerek dönüştürüldü.

İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, işgal altındaki Batı'daki yerleşimi güçlendirmek amacıyla tahmini 700 milyon şekellik bir bütçe ayırmak için çalışıyor.  Resmi İsrail kanalı Kan 11’e göre Smotrich, bu fonları hükümet bakanlıklarının bütçelerinden aktarmaya karar verdi. Böylece Eğitim Bakanlığı bütçesinden tahmini olarak 130 milyon şekel tahsis edilecek. İçişleri Bakanlığı bütçesinden ve diğer bakanlıklardan yaklaşık 200 milyon şekel kesinti yapılacak.

gtrh
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, geçen haziran ayındaki kabine toplantısı öncesinde konuşma yaptı. (AP)

Hukukçular, yaklaşan belediye seçimleri nedeniyle Smotrich'in kararının ‘yasal sorunlar’ doğuracağını düşünüyorlar. İsrail hukuku, seçim döneminde hükümet tarafından verilen kararlarda gayrimenkule tahsis edilen fonların transferini yasaklıyor. Barış Şimdi Hareketi’nin açıklamasına göre işgal altındaki topraklarda yerleşimin yasa dışı veya kanunsuz bir faaliyet olduğunu belirten ‘uluslararası hukuka’ aykırı olarak şu an Batı Şeria'daki 145 yerleşim yeri ve 146 ileri karakolda 666 binden fazla yerleşimci yaşıyor.

 



Arakçi: Görüşmelerde gerçekçilik ve iyi niyet devam ederse ‘olumlu sonuçlar elde etmek’ mümkün

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)
TT

Arakçi: Görüşmelerde gerçekçilik ve iyi niyet devam ederse ‘olumlu sonuçlar elde etmek’ mümkün

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (EPA)

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ABD ile dolaylı görüşmelerde gerçekçilik ve iyi niyetin devam etmesi halinde ‘olumlu sonuçlar elde etmenin’ mümkün olduğunu vurguladı.

Şarku’l Avsat’ın Mehr haber ajansından aktardığına göre İran ile ABD arasındaki dolaylı görüşmelerin ikinci turuna katılmak üzere Roma'yı ziyaret eden Arakçi, Tahran'a dönmeden önce İtalyan mevkidaşıyla bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Arakçi söz konusu telefon görüşmesinde, İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani'yi görüşmelerin sonucu hakkında bilgilendirdi.

Tajani, İtalya'nın bu yolun sürdürülmesinde her türlü yardıma hazır olduğunu açıkladı.

İran ile ABD arasındaki ikinci tur müzakereler dün Roma'da sona erdi ve uzman toplantıları yoluyla teknik hattın harekete geçirilmesi konusunda mutabakata varıldı. Görüşmeler üçüncü turda Umman'ın başkenti Maskat'ta devam edecek.

Bir hafta içindeki ikinci dolaylı görüşmelerinde Arakçi, Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile Roma'da yaklaşık dört saat süren müzakereler gerçekleştirdi ve Umman Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi iki taraf arasındaki mesajları iletti.

Umman Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, iki tarafın ‘adil, kalıcı ve bağlayıcı bir anlaşmaya varmayı amaçlayan görüşmelerin bir sonraki aşamasına geçme’ konusunda mutabık kaldığı belirtildi.

Açıklamada olası bir anlaşmanın İran'ın ‘nükleer silahlardan ve yaptırımlardan tamamen arınmasını’ ve ‘barışçıl nükleer enerji geliştirme kabiliyetini sürdürmesini’ sağlayacağı ifade edildi.

Açıklamanın devamında, “Diyalog ve açık iletişimin, hem bölgesel hem de uluslararası düzeyde ilgili tüm tarafların çıkarına olacak güvenilir bir anlaşma ve karşılıklı anlayışa ulaşmanın anahtarı olduğu vurgulandı” denildi.