Çin'de bir bakanlık yetkilisi, "ABD için casusluk yaptığı" şüphesiyle gözaltına alındı

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın Virginia'daki karargahı (arşiv - Reuters)
ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın Virginia'daki karargahı (arşiv - Reuters)
TT

Çin'de bir bakanlık yetkilisi, "ABD için casusluk yaptığı" şüphesiyle gözaltına alındı

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın Virginia'daki karargahı (arşiv - Reuters)
ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın Virginia'daki karargahı (arşiv - Reuters)

Çin'de bir bakanlık görevlisinin ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) için casusluk yaptığı şüphesiyle gözaltına alındığı bildirildi.

İstihbarattan sorumlu Devlet Güvenliği Bakanlığının sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, soyadının "Hao" olduğu belirtilen 39 yaşındaki yetkilinin, Japonya'da öğrenimini sürdürürken CIA tarafından "işe alındığı" öne sürüldü.

Açıklamada, hangi bakanlıkta çalıştığı belirtilmeyen yetkilinin casusluk faaliyetinin farkına varılmasının ardından gözaltına alındığı, hakkındaki soruşturmanın sürdüğü kaydedildi.

Hao'nun Japonya'da öğrenciyken vize başvurusu için gittiği ABD'nin Tokyo Büyükelçiliğinde "Ted" adlı Amerikalı görevliyle tanıştığı ifade edilen açıklamada, görevlinin "yemek davetleri ve hediyelerle Hao ile yakın ilişki kurduğu", "ondan para karşılığı makaleler yazmasını istediği" anlatıldı.

Açıklamada Ted'in, ilerleyen zamanda Hao'yu "Li Cün" adlı, Çin asıllı olduğu anlaşılan meslektaşıyla tanıştırdığı, ikilinin birlikte çalıştıkları, Japonya'daki öğreniminin sonuna doğru Li Cün'in Hao'ya CIA'in Tokyo istasyonunda çalıştığını itiraf ederek ona casusluk önerdiği ve "Çin'in kilit kurumlarında çalışmasını" telkin ettiği öne sürüldü.

Hao'nun teklifi onaylayarak ABD ile "casus sözleşmesi imzaladığı", sınav ve eğitimlerden geçmeyi kabul ettiği" ileri sürülen açıklamada, Çin'e dönüşünde adı verilmeyen bakanlıkta çalışmaya başlayan şüphelinin, bilgi aktarmak amacıyla CIA personeliyle çok kez buluştuğu ve casusluk ücreti aldığı iddia edildi.

Devlet Güvenliği Bakanlığı, 10 Ağustos'ta da devlet ait silah şirketinin 52 yaşındaki çalışanını casusluk şüphesiyle gözaltına almış, zanlının İtalya'da öğrenim görürken CIA için çalışmaya başladığı öne sürülmüştü.

Bakanlığın yeni oluşturduğu sosyal medya hesabında her iki vakayla ilgili paylaşımlarında doğrudan CIA'e işaret etmesi dikkati çekti.

Bakanlık, 1 Ağustos'ta yaptığı paylaşımda ülkedeki casusluk faaliyetlerinin "vahim ve karmaşık durumda" olduğunu belirterek, vatandaşlardan karşı casusluk faaliyetlerine destek olmaları çağrısında bulunmuştu.

CIA Direktörü William Burns, geçen ay ülkesindeki Aspen Güvenlik Forumu'nda yaptığı konuşmada, CIA'in 10 yıl önce yaşadığı ciddi kayıpların ardından "Çin'deki casus ağını yeniden kurmakta mesafe kaydettiğini" ifade etmişti.

Pekin yönetimi, "ulusal güvenliği korumak için her türlü karşı tedbiri alacağını" belirterek açıklamaya tepki göstermişti.



Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
TT

Rusya tepkili: "Hindistan'da üretilen mühimmat Ukrayna'ya gidiyor"

Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)
Ukrayna, Kursk'ta harekat başlattıktan sonra Rusya da Donetsk'te kritik öneme sahip Pokrovsk şehrine doğru ilerliyor (AP)

Avrupalı firmaların, Hindistan'daki silah üreticileri aracılığıyla son bir yıldır Ukrayna'ya top mermisi tedarik ettiği bildiriliyor.

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Rusya'nın transferlere tepki gösterdiğini fakat Hindistan'ın bunları durdurmak için herhangi bir adım atmadığını yazıyor. 

Kimliğinin açıklanmasını istemeyen Avrupalı ve Hindistanlı yetkililere göre, Hindistan'da üretilen top mermilerini Ukrayna'ya gönderen ülkeler arasında İtalya ve Çekya yer alıyor. Ürettiği top mermileri cephede kullanılan firmalardan biri de Hindistan devletine ait Yantra India.

İsveç merkezli düşünce kuruluşu Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün verilerine göre Hindistan 2018-2023'te en az 3 milyar dolarlık silah ihracatı yaptı. 

Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh, 30 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, savunma sanayisindeki ihracatın geçen mali yılda 2,5 milyar doları aştığını ve 2029'a kadar bu rakamı 6 milyar dolara çıkarmak istediklerini söylemişti. 

Reuters'ın incelediği gümrük kayıtlarına göre, 2020'den savaşın başladığı Şubat 2022'ye kadar Hindistanlı üç büyük mühimmat üreticisi Yantra India, Munitions India ve Kalyani Strategic Systems; İtalya, Çekya, İspanya ve Slovenya'ya 2,8 milyon dolarlık mühimmat ihraç etmişti.

Ancak Şubat 2022-Temmuz 2024'te bu rakamın 135,25 milyon dolara yükseldiği bildiriliyor. 

Analizde, dünyanın en büyük silah ithalatçısı konumundaki Hindistan'ın, Avrupa'da uzayan savaşı bir fırsat olarak gördüğü yorumu paylaşılıyor. 

ABD'nin prestijli üniversitelerinden Stanford'da görev yapan savunma uzmanı Arzan Tarapore, Yeni Delhi yönetiminin silah ihracatını genişletmek istediğini ve söz konusu artışın bu politikayla ilgili olduğunu belirtiyor. 

Diğer yandan Yeni Delhi'nin silah ithalatının yüzde 60'ından fazlasını karşılayan Rusya, Hindistan için değerli bir ortak. Hindistan Başbakanı Narendra Modi, üçüncü dönem için seçilmesinin ardından temmuzda yaptığı ilk uluslararası gezide Moskova'ya gitmişti. 

Modi, görüşmenin ardından barış için diplomatik çözüm çağrısı yaparken, Rusya lideri Vladimir Putin de Modi'ye ülkenin en önemli devlet nişanı olarak bilinen Aziz Andreas Nişanı'nı takdim etmişti.

Reuters, aynı ay Kazakistan'daki bir toplantıda Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar'la Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'un mühimmat meselesini görüştüğünü de aktarıyor. 

Kaynaklar, Lavrov'un bazıları Hindistan devletine ait firmalar tarafından üretilen mühimmatların Ukrayna cephesinde kullanılmasından rahatsızlık duyduklarını dile getirdiğini söylüyor. Diğer yandan Jaishankar'ın Lavrov'a ne yanıt verdiğine dair bilgi paylaşılmıyor.

Reuters, Rusya ve Hindistan yönetimlerinin yorum taleplerini reddettiğini aktarıyor. Aynı şekilde Ukrayna, İspanya, İtalya ve Çekya da yorum yapmayı reddediyor.

Soğuk Savaş boyunca Hindistan'la Sovyetler Birliği arasında güçlü bir stratejik, askeri, ekonomik ve diplomatik ilişki sürdürülmüştü. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra da iki ülke arasındaki yakın bağlar korundu. 

BRICS'in ortak kurucu üyelerinden Rusya ve Hindistan, "özel ve ayrıcalıklı bir stratejik ortaklığa" sahip. Ayrıca Hindistan; Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da kurduğu Şanghay İşbirliği Örgütü'ne de 2017'de katılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Hindustan Times