Çin'de bir bakanlık yetkilisi, "ABD için casusluk yaptığı" şüphesiyle gözaltına alındı

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın Virginia'daki karargahı (arşiv - Reuters)
ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın Virginia'daki karargahı (arşiv - Reuters)
TT

Çin'de bir bakanlık yetkilisi, "ABD için casusluk yaptığı" şüphesiyle gözaltına alındı

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın Virginia'daki karargahı (arşiv - Reuters)
ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın Virginia'daki karargahı (arşiv - Reuters)

Çin'de bir bakanlık görevlisinin ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) için casusluk yaptığı şüphesiyle gözaltına alındığı bildirildi.

İstihbarattan sorumlu Devlet Güvenliği Bakanlığının sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, soyadının "Hao" olduğu belirtilen 39 yaşındaki yetkilinin, Japonya'da öğrenimini sürdürürken CIA tarafından "işe alındığı" öne sürüldü.

Açıklamada, hangi bakanlıkta çalıştığı belirtilmeyen yetkilinin casusluk faaliyetinin farkına varılmasının ardından gözaltına alındığı, hakkındaki soruşturmanın sürdüğü kaydedildi.

Hao'nun Japonya'da öğrenciyken vize başvurusu için gittiği ABD'nin Tokyo Büyükelçiliğinde "Ted" adlı Amerikalı görevliyle tanıştığı ifade edilen açıklamada, görevlinin "yemek davetleri ve hediyelerle Hao ile yakın ilişki kurduğu", "ondan para karşılığı makaleler yazmasını istediği" anlatıldı.

Açıklamada Ted'in, ilerleyen zamanda Hao'yu "Li Cün" adlı, Çin asıllı olduğu anlaşılan meslektaşıyla tanıştırdığı, ikilinin birlikte çalıştıkları, Japonya'daki öğreniminin sonuna doğru Li Cün'in Hao'ya CIA'in Tokyo istasyonunda çalıştığını itiraf ederek ona casusluk önerdiği ve "Çin'in kilit kurumlarında çalışmasını" telkin ettiği öne sürüldü.

Hao'nun teklifi onaylayarak ABD ile "casus sözleşmesi imzaladığı", sınav ve eğitimlerden geçmeyi kabul ettiği" ileri sürülen açıklamada, Çin'e dönüşünde adı verilmeyen bakanlıkta çalışmaya başlayan şüphelinin, bilgi aktarmak amacıyla CIA personeliyle çok kez buluştuğu ve casusluk ücreti aldığı iddia edildi.

Devlet Güvenliği Bakanlığı, 10 Ağustos'ta da devlet ait silah şirketinin 52 yaşındaki çalışanını casusluk şüphesiyle gözaltına almış, zanlının İtalya'da öğrenim görürken CIA için çalışmaya başladığı öne sürülmüştü.

Bakanlığın yeni oluşturduğu sosyal medya hesabında her iki vakayla ilgili paylaşımlarında doğrudan CIA'e işaret etmesi dikkati çekti.

Bakanlık, 1 Ağustos'ta yaptığı paylaşımda ülkedeki casusluk faaliyetlerinin "vahim ve karmaşık durumda" olduğunu belirterek, vatandaşlardan karşı casusluk faaliyetlerine destek olmaları çağrısında bulunmuştu.

CIA Direktörü William Burns, geçen ay ülkesindeki Aspen Güvenlik Forumu'nda yaptığı konuşmada, CIA'in 10 yıl önce yaşadığı ciddi kayıpların ardından "Çin'deki casus ağını yeniden kurmakta mesafe kaydettiğini" ifade etmişti.

Pekin yönetimi, "ulusal güvenliği korumak için her türlü karşı tedbiri alacağını" belirterek açıklamaya tepki göstermişti.



Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
TT

Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)

Çin ve Rusya'nın ortak askeri tatbikatları artırması ABD'yi endişelendiriyor.

Amerikan medya kuruluşu CNN'in analizinde, Pekin ve Kremlin'in geçen hafta düzenlediği geniş kapsamlı Okyanus-2024 tatbikatı, "ABD'ye yönelik bir gövde gösterisi" diye niteleniyor. 

Pasifik ve Arktik okyanusları başta olmak üzere Akdeniz, Hazar ve Baltık sularında gerçekleştirilen ve pazartesi günü sonlanan 7 günlük tatbikata 90 binden fazla asker, 500'den fazla savaş gemisi ve denizaltının yanı sıra en az 120 helikopter ve jet katıldı. 

Rusya lideri Vladimir Putin, bunun son 30 yıldır düzenlenen en büyük tatbikat olduğunu belirterek şunları söyledi:

Dost ülkelerimizle işbirliğimizi güçlendirmeye özel önem atfediyoruz. Bu, dünya genelinde jeopolitik gerilimin arttığı günümüzde özellikle önemlidir.

Alaska açıklarında temmuzda düzenlenen tatbikatta da Rus ve Çin ordularına ait bombardıman jetleri ilk kez birlikte uçuş yaparken görüntülendi. Diğer yandan Rusya'nın Alaska civarında son dönemde artan faaliyetlerinden rahatsız olan Amerikan ordusu, dün bölgeye asker sevk etti.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin verilerine göre 2014-2023'te iki ülke orduları her yıl en az 4, en fazla 10 ortak askeri tatbikat ya da devriye gerçekleştirdi. 

Analizde, son dönemde Rusya ve Çin arasında artan askeri işbirliğinin Washington'da tedirginlik yarattığına dikkat çekilerek şu ifadelere yer veriliyor:

Ortak tatbikatlar, nükleer silaha sahip iki gücün gelecekte olasi bir çatışmada birlikte harekete edip etmeyeceğine dair soruları gündeme getiriyor.

Putin, ABD'nin Ukrayna cephesinde saldırganlığını artırması durumunda birçok kez nükleer silah kullanma tehdidinde bulunmuştu. 

Sidney'deki Yeni Güney Galler Üniversitesi'nden Alexander Korolev, Rusya-Çin işbirliğine dair şu yorumları paylaşıyor: 

NATO müttefikleri kadar etkili biçimde birlikte çalışacak seviyede değiller fakat stratejik ortaklıklarını ve uyumluluklarını geliştirip pekiştiriyorlar.

Analize göre Putin, NATO'nun genişlemesini engellemeyi hedeflerken, Çin lideri Şi Cinping de Tayvan'ın kontrolünü ve Güney Çin Denizi'nin hakimiyetini ele geçirmek istiyor. 

Diğer yandan bazı analistlerse Rusya ve Çin arasındaki işbirliğinin henüz net bir hedefi takip etmediğini savunuyor. ABD merkezli araştırma kuruluşu CNA'den Elizabeth Wishnick, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Örneğin Tayvan'a yönelik bir Çin saldırısını destekleyen Rus uçakları görecek miyiz ya da Filipinler'le bir çatışmada Rus gemileri Çin donanmasını destekleyecek mi? Pek zannetmiyorum. Sırf daha fazla askeri tatbikat yaptıkları için birbirleriyle uyum içinde hareket ettiklerini varsayamayız.

Independent Türkçe, CNN, CBS News, Moscow Times