BRICS'e yeni katılan ülkeler kararı memnuniyetle karşıladı

Çin Devlet Başkanı Cinping, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa BRICS 2023 zirvesinde (AFP)
Çin Devlet Başkanı Cinping, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa BRICS 2023 zirvesinde (AFP)
TT

BRICS'e yeni katılan ülkeler kararı memnuniyetle karşıladı

Çin Devlet Başkanı Cinping, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa BRICS 2023 zirvesinde (AFP)
Çin Devlet Başkanı Cinping, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa BRICS 2023 zirvesinde (AFP)

Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS grubuna yeni katılan ülkelerin liderleri 5 ülkeden oluşan ekonomik blokta yer almaktan memnun olduklarını dile getirdi.

Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa bugün Johannesburg’da Suudi Arabistan, Arjantin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), İran, Mısır ve Etiyopya'yı BRICS üyeliğine davet etme kararı aldıklarını ifade etti.  BRICS örgütünün kurucuları, 1 Ocak 2024’ten itibaren birliğe tam üyelikleri için bu ülkelere davette bulunduklarını duyurdu.

BRICS liderleri Johannesburg'daki zirvede (EPA)
BRICS liderleri Johannesburg'daki zirvede (EPA)

BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid, sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda “BRICS liderlerinin vizyonuna saygı duyuyor, bu önemli birliğe BAE’nin de dahil edilmesini memnuniyetle karşılıyoruz” ifadelerini kullandı.

Arap Haber Ajansı’nın (ANA) haberine göre, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ise bugün yaptığı açıklamada, BRICS’in ülkesini gruba katılmaya davet etmesinin duyurusunu takdir ettiğini belirterek, Mısır'ın önümüzdeki dönemde grupla işbirliği ve koordinasyon içinde olacağını söyledi.

Mısır Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Sisi, Kahire'nin BRICS'e katılmaya davet edilen ülkelerle işbirliği yapma arzusunu da dile getirerek, 'blokun aralarındaki ekonomik işbirliğini güçlendirmeye yönelik hedeflerine ulaşmak ve birliğin sesini yükseltmek için çalışmak' istediğini ifade etti.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, BRICS'in genişlemesinin grubun işbirliği mekanizmasına yeni bir ivme kazandıracağını ifade etti.

Diğer yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise Güney Afrika Cumhurbaşkanına BRICS zirvesindeki liderliği ve bloğu genişletme çabaları nedeniyle teşekkür etti. Putin bugün video konferans yöntemi ile Johannesburg’da düzenlenen zirveye bağlanarak açıklamalarda bulundu.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BRICS zirvesinde video görüşmesi sırasında konuşuyor (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BRICS zirvesinde video görüşmesi sırasında konuşuyor (Reuters)

Tahran ise BRICS grubuna katılımını ‘dış politikası açısından stratejik bir başarı’ olarak gördü.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ise gelişmekte olan ülkelerle işbirliğini canlandırma zamanı geldiğine dikkati çekti.

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed de sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda, ülkesinin ‘kapsayıcı ve müreffeh bir küresel düzen’ için işbirliği yapmaya hazır olduğunu ifade etti.

Çin, ABD ile şiddetli rekabetin yaşandığı ortamda BRICS'i hızla genişletmeye çalışıyor.

Güney Afrikalı yetkililer, şu anda dünya nüfusunun yüzde 40'ını ve küresel ekonominin dörtte birini temsil eden gruba katılmak için yaklaşık 24 ülkenin resmi talepte bulunduğunu söyledi.

Kararlarını oybirliğiyle alan BRICS grubu, Güney Afrika'nın 2010'daki katılımından bu yana yeni bir üyeyi bünyesine dahil etmedi.



Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
TT

Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)

Çin ve Rusya'nın ortak askeri tatbikatları artırması ABD'yi endişelendiriyor.

Amerikan medya kuruluşu CNN'in analizinde, Pekin ve Kremlin'in geçen hafta düzenlediği geniş kapsamlı Okyanus-2024 tatbikatı, "ABD'ye yönelik bir gövde gösterisi" diye niteleniyor. 

Pasifik ve Arktik okyanusları başta olmak üzere Akdeniz, Hazar ve Baltık sularında gerçekleştirilen ve pazartesi günü sonlanan 7 günlük tatbikata 90 binden fazla asker, 500'den fazla savaş gemisi ve denizaltının yanı sıra en az 120 helikopter ve jet katıldı. 

Rusya lideri Vladimir Putin, bunun son 30 yıldır düzenlenen en büyük tatbikat olduğunu belirterek şunları söyledi:

Dost ülkelerimizle işbirliğimizi güçlendirmeye özel önem atfediyoruz. Bu, dünya genelinde jeopolitik gerilimin arttığı günümüzde özellikle önemlidir.

Alaska açıklarında temmuzda düzenlenen tatbikatta da Rus ve Çin ordularına ait bombardıman jetleri ilk kez birlikte uçuş yaparken görüntülendi. Diğer yandan Rusya'nın Alaska civarında son dönemde artan faaliyetlerinden rahatsız olan Amerikan ordusu, dün bölgeye asker sevk etti.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin verilerine göre 2014-2023'te iki ülke orduları her yıl en az 4, en fazla 10 ortak askeri tatbikat ya da devriye gerçekleştirdi. 

Analizde, son dönemde Rusya ve Çin arasında artan askeri işbirliğinin Washington'da tedirginlik yarattığına dikkat çekilerek şu ifadelere yer veriliyor:

Ortak tatbikatlar, nükleer silaha sahip iki gücün gelecekte olasi bir çatışmada birlikte harekete edip etmeyeceğine dair soruları gündeme getiriyor.

Putin, ABD'nin Ukrayna cephesinde saldırganlığını artırması durumunda birçok kez nükleer silah kullanma tehdidinde bulunmuştu. 

Sidney'deki Yeni Güney Galler Üniversitesi'nden Alexander Korolev, Rusya-Çin işbirliğine dair şu yorumları paylaşıyor: 

NATO müttefikleri kadar etkili biçimde birlikte çalışacak seviyede değiller fakat stratejik ortaklıklarını ve uyumluluklarını geliştirip pekiştiriyorlar.

Analize göre Putin, NATO'nun genişlemesini engellemeyi hedeflerken, Çin lideri Şi Cinping de Tayvan'ın kontrolünü ve Güney Çin Denizi'nin hakimiyetini ele geçirmek istiyor. 

Diğer yandan bazı analistlerse Rusya ve Çin arasındaki işbirliğinin henüz net bir hedefi takip etmediğini savunuyor. ABD merkezli araştırma kuruluşu CNA'den Elizabeth Wishnick, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Örneğin Tayvan'a yönelik bir Çin saldırısını destekleyen Rus uçakları görecek miyiz ya da Filipinler'le bir çatışmada Rus gemileri Çin donanmasını destekleyecek mi? Pek zannetmiyorum. Sırf daha fazla askeri tatbikat yaptıkları için birbirleriyle uyum içinde hareket ettiklerini varsayamayız.

Independent Türkçe, CNN, CBS News, Moscow Times