Araştırma: Çin’in Kovid-19 kısıtlamalarını aniden sona erdirmesinin ardından yaklaşık 2 milyon ölüm gerçekleşti

Pekin’de bir kadın, koronavirüsün patlak vermesi nedeniyle kapatılan bir yerleşim kompleksine yiyecek teslim ediyor (Reuters)
Pekin’de bir kadın, koronavirüsün patlak vermesi nedeniyle kapatılan bir yerleşim kompleksine yiyecek teslim ediyor (Reuters)
TT

Araştırma: Çin’in Kovid-19 kısıtlamalarını aniden sona erdirmesinin ardından yaklaşık 2 milyon ölüm gerçekleşti

Pekin’de bir kadın, koronavirüsün patlak vermesi nedeniyle kapatılan bir yerleşim kompleksine yiyecek teslim ediyor (Reuters)
Pekin’de bir kadın, koronavirüsün patlak vermesi nedeniyle kapatılan bir yerleşim kompleksine yiyecek teslim ediyor (Reuters)

ABD’de yapılan yeni bir araştırmaya göre, Çin’in, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadeleye yönelik katı önlemlerine son verme yönündeki ani hamlesi, virüsün 1,4 milyarlık ülkede yayılmasına yol açtı.

Ayrıca bu adım, kısıtlamaların kaldırılmasından sonraki iki ayda yaklaşık 2 milyon ölüme neden oldu.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre, federal olarak finanse edilen Seattle’daki Fred Hutchinson Kanser Merkezi tarafından yapılan çalışmada, Çin’deki bazı üniversiteler tarafından yayınlanan ölüm verileri ve internet aramaları baz alındı.

Çalışma sonucunda, Aralık 2022 ile Ocak 2023 arasında 30 yaş üstü insanlar arasında tüm nedenlerden dolayı tahminen 1,87 milyon ‘açıklanandan fazla ölümün’ meydana geldiği ve bu ölümlerin Tibet hariç Çin ana karasındaki tüm eyaletlerde gözlemlendiği tespit edildi.

Çin’in geçtiğimiz Aralık ayında toplu testler ile sıkı karantinaları da içeren üç yıllık ‘Sıfır Kovid’ politikasını sona erdirme kararı, sağlık uzmanlarının büyük ölçüde hükümet tarafından rapor edilmediğini söylediği hastaneye yatışlar ve ölümlerde büyük bir artışa yol açtı.

Pekin’de maske takan bir vatandaş (EPA)
Pekin’de maske takan bir vatandaş (EPA)

JAMA Network Open’da dün yayınlanan çalışmaya göre, aşırı ölüm sayısı, Sıfır Kovid politikasının terk edilmesinden bir ay sonra, Çin hükümetinin Ocak ayında yaptığı, 60 bin Kovid-19 hastasının hastanede öldüğü yönündeki resmi tahminlerini çok aştı.

Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, çalışmaya ilişkin yorum talebine yanıt vermedi.

Küresel sağlık uzmanları, hastaneye kaldırılan vakalar ve ölümlerin arttığına dair haberlerin ortaya çıkması ve özellikle yeni varyantların endişe yaratmaya başlamasının ardından Çin’e defalarca ‘daha fazla veri açıklaması’ yönünde çağrıda bulundu.



Silahlı saldırganlar Nijerya'nın orta kesiminde 100 kişiyi öldürdü

Nijerya'daki militanlar (Sosyal medya)
Nijerya'daki militanlar (Sosyal medya)
TT

Silahlı saldırganlar Nijerya'nın orta kesiminde 100 kişiyi öldürdü

Nijerya'daki militanlar (Sosyal medya)
Nijerya'daki militanlar (Sosyal medya)

Uluslararası Af Örgütü cumartesi günü yaptığı açıklamada, Nijerya'nın orta kesiminde yer alan Benue eyaletindeki Yelewata köyüne silahlı kişiler tarafından düzenlenen saldırıda en az 100 kişinin öldüğünü belirtti.

zxscdfgth
Nijerya polis güçleri, 12 Haziran 2025 tarihinde Lagos eyaletinin başkenti Ikeja’da Nijerya Demokrasi Günü anısına düzenlenen bir sokak gösterisi sırasında yol kenarında duruyor. (Reuters)

Kuruluş, X platformu üzerinden yaptığı paylaşımda, saldırının cuma akşamından cumartesi sabahının erken saatlerine kadar sürdüğünü belirtti.

Paylaşımda, “Birçok kişiden halen haber alınamıyor... Onlarca kişi yaralandı ve yeterli tıbbi bakımdan yoksun bırakıldı... Aileler kapıları kilitlendikten sonra yatak odalarında yakıldı” ifadeleri yer aldı.

Benue, Nijerya'nın Orta Kuşak bölgesinde, ağırlıklı olarak Müslüman olan kuzey ile Hıristiyanların çoğunlukta olduğu güney bölgelerinin kesiştiği yerde bulunuyor.

Hayvanları için otlak arayan çobanlar ile ekilebilir araziye ihtiyaç duyan çiftçiler arasındaki çatışmaların ortasında arazi kullanımı için rekabet kızışıyor. Etnik ve dini bölünmeler sık sık üst üste gelerek gerilimi artırıyor.

Geçtiğimiz ay aynı eyaletin Gwer West bölgesinde silahlı çobanlara atfedilen bir dizi saldırıda en az 42 kişi hayatını kaybetti.

jukıo
Nijerya'nın Lagos kenti sokaklarında hükümet karşıtı protestolar için toplanan insanlar, 12 Haziran 2025 Perşembe (AP)

Araştırma şirketi SPM Intelligence'a göre bölgede 2019'dan bu yana devam eden şiddet olayları 500'den fazla can aldı ve yaklaşık 2,2 milyon kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.

Bir insan hakları örgütü Facebook sayfası üzerinden yaptığı açıklamada, terör saldırısının cuma gecesi ile cumartesi günü sabahın erken saatleri arasında Benue eyaletinin Yelewata köyünde gerçekleştiğini belirtti.

Örgüt, onlarca kişiden halen haber alınamadığını, yüzlerce kişinin de yaralandığını ve tıbbi bakım eksikliğinden mustarip olduğunu bildirdi.

zgthy
Nijerya'nın orta kesiminde bir saldırıdan (Arşiv)

Uluslararası Af Örgütü tarafından yapılan açıklamada, “Birçok aile yatak odalarına kilitlendi ve ateşe verildi. Birçok ceset tanınmayacak şekilde yanmıştı” denildi. Benue Eyaleti Polis Sözcüsü Udeme Edet, Yelewata bölgesindeki saldırıyı doğruladı ancak ölü sayısını vermedi.

Cinayetlerden kimin sorumlu olduğu bilinmemekle birlikte, sınırlı toprak ve su kaynakları üzerindeki anlaşmazlıklar nedeniyle çobanlar ve yerel çiftçiler arasında sık sık çatışmaların yaşandığı kuzey Nijerya'da bu tür saldırılar yaygın.