Lukaşenko'dan 'Prigojin' açıklaması: 'Putin’in bunu yapacağını hayal edemiyorum'

Ukrayna, Kırım’a İHA’yla, Rusya’nın iç kesimlerine ise S-200’lerle saldırıyor.

Prigojin (AP)
Prigojin (AP)
TT

Lukaşenko'dan 'Prigojin' açıklaması: 'Putin’in bunu yapacağını hayal edemiyorum'

Prigojin (AP)
Prigojin (AP)

Kremlin, dün (25 Ağustos) Wagner grubu lideri Yevgeniy Prigojin’in hayatına mal olan uçak kazasıyla herhangi bir ilgisi olduğunu yalanladı. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Batılı çevrelerden gelen doğrudan veya dolaylı suçlamalara ve Rus liderliğinin olaya karıştığı iddiasına sert sözlerle yanıt verdi. “Batı medyasının Kremlin’in bağlantısı olduğu yönündeki iddiaları tamamen yalandır” diyen Peskov, Rus yetkililerin olayla hiçbir ilgisi olmadığını vurguladı.

Peskov, gazetecilere yaptığı açıklamada “Bu felaket hususunda, Yevgeniy Prigojin de dahil olmak üzere uçaktaki yolcuların trajik ölümüyle ilgili pek çok spekülasyon var. Tabi ki Batı’da tüm bu spekülasyonlar belli bir açıdan sunuluyor. Bunların hepsi kesinlikle yalan” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Belarus Devlet Başkanı Aleksander Lukaşenko da müttefiki Vladimir Putin’in Prigojin’in ölümünde parmağı olabileceğini yalanladı. Dün açıklamalarda bulunan Lukaşenko, Rus mevkidaşının ‘her şeyi dikkatle hesaplayan, çok sakin ve hatta daha az karmaşık konularda karar verirken yavaş davranan bir kişi olduğunu’ dile getirirken, “Bu yüzden Putin’in bunu yapacağını hayal edemiyorum” dedi.

Dün Putin, Wagner de dahil olmak üzere düzensiz silahlı grup üyelerinin ordudaki askerler gibi yemin etmelerini gerektiren bir kararnameyi imzaladı.

Kararname metnine göre bu unsurların, Rusya’ya ‘bağlılık’ taahhüdünde bulunması zorunlu hale geldi.

Öte yandan cephelerde çatışmalar devam ederken Moskova, Ukrayna’daki birçok şehre yoğun saldırılar başlattı. Aynı şekilde Ukrayna kuvvetlerinin 42 insansız hava aracı (İHA) kullandığı, Kırım yarımadasına yönelik büyük bir saldırısına karşılık verdiğini açıkladı.

Rusya Savunma Bakanlığı da hava savunmasının, Ukrayna kuvvetlerinin S-200 füzesi kullandığı Rusya topraklarındaki bölgelere saldırı girişimini engellediğini duyurdu.



UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
TT

UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında çıkardığı tutuklama emrinin yankıları sürüyor. 

İsrail'in köklü gazetelerinden Haaretz'in savunma analisti Amos Harel'in kaleme aldığı yazıda, UCM kararının İsrail'e karşı silah ambargosu taleplerini artırabileceğine dikkat çekiliyor.  

Gazetenin görüştüğü Kudüs merkezli düşünce kuruluşu İsrail Demokrasi Enstütüsü'nden Eran Şamir-Borer, UCM'nin kararını eleştirirken, sürecin bu noktaya varmasında Tel Aviv yönetiminin yol açtığına işaret ediyor. 

Analist, İsrail'de Gazze savaşıyla ilgili bağımsız bir inceleme yürütülse UCM'nin böyle bir karar vermek durumunda kalmayacağını savunarak şunları söylüyor: 

Devlet hiçbir şey yapmadı, kafasını kuma gömdü.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla patlak veren Gazze savaşında muhalefet kanadı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki radikal sağcı koalisyonun kararlarının incelenmesi için defalarca komisyon kurulmasını talep etmişti. Ancak Netanyahu, araştırma komisyonu kurulmasına savaş bitene kadar karşı olduğunu söylemişti. 

İsrail'in ekonomi gazetelerinden Globes'taki analizde UCM kararının, İsrail'in Gazze işgalini eleştirenlerle Tel Aviv'e silah satışının yasaklanmasını isteyenlerin elini güçlendirdiği yorumu paylaşılıyor. 

Haberde, İsrail'in askeri teçhizatının yüzde 30'unun Almanya tarafından gönderildiği hatırlatılıyor. UCM kararının, Berlin hükümetinin İsrail'e silah tedariki konusundaki ısrarcılığının zayıflamasına yol açabileceği değerlendirmesi yapılıyor. 

UCM'nin merkezi Hollanda'nın Lahey şehrinde yer alıyor. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, mahkemenin tutuklama emrini uygulayacaklarını duyurmuştu. 

Ancak sivil toplum kuruluşları (STK), Hollanda'nın İsrail'e silah gönderen ülkeler arasında yer aldığına dikkat çekerek ambargo talebiyle Lahey'de hükümete karşı dün dava açtı. Mahkeme, talebe ilişkin kararını 13 Aralık'ta açıklayacak.

Diğer yandan Times of Israel, UCM kararından önce de son dönemde İsrail'e silah tedarikinin durdurulması çağrılarının arttığına işaret ediyor. Haberde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın İsrail'e ambargo talep ettiği mektubu 1 Kasım'da Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne gönderdiği hatırlatılıyor. Ortak mektupta aralarında Rusya ve Çin'in de yer aldığı 52 ülkenin imzası var. 

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen ayki açıklamasında Gazze savaşının sonlandırılması için İsrail'e silah ambargosu çağrısı yapmıştı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macron'a destek verirken, Netanyahu açıklamaya tepki göstermişti. 

İsrail'in en büyük silah tedarikçisi olan ABD, UCM'yi kuran Roma Statüsü'ne taraf değil. ABD Başkanı Joe Biden, UCM kararını "rezalet" diye nitelerken, Netanyahu mahkemeyi "Yahudi düşmanlığıyla" suçlamıştı. İsrail de üye devletler arasında yer almıyor ve UCM'nin yargı yetkisini tanımıyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Globes, Times of Israel, AP