Ruslar, Wagner liderinin öldüğüne inanmıyor: 'Putin, Prigojin'in dublörünü öldürdü'

Dr. Valeri Solovey, Prigojin'in suikast girişiminden sıyrıldığını ve halihazırda intikam planları yaptığını iddia ediyor

St. Petersburg'daki eski "PMC Wagner Merkezi"nin yanındaki gayri resmi anma köşesinde "Bu cehennemde en iyisi sendin" yazan bir notla çiçekler bırakıldı (AP)​​​​​​​
St. Petersburg'daki eski "PMC Wagner Merkezi"nin yanındaki gayri resmi anma köşesinde "Bu cehennemde en iyisi sendin" yazan bir notla çiçekler bırakıldı (AP)​​​​​​​
TT

Ruslar, Wagner liderinin öldüğüne inanmıyor: 'Putin, Prigojin'in dublörünü öldürdü'

St. Petersburg'daki eski "PMC Wagner Merkezi"nin yanındaki gayri resmi anma köşesinde "Bu cehennemde en iyisi sendin" yazan bir notla çiçekler bırakıldı (AP)​​​​​​​
St. Petersburg'daki eski "PMC Wagner Merkezi"nin yanındaki gayri resmi anma köşesinde "Bu cehennemde en iyisi sendin" yazan bir notla çiçekler bırakıldı (AP)​​​​​​​

Rus bir siyasi analist, Wagner lideri Yevgeni Prigojin'in hâlâ hayatta olduğunu ve geçen haftaki uçak kazasında askeri liderin değil, dublörünün öldüğünü iddia ediyor.

Moskova'daki Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nün eski öğretim üyelerinden Dr. Valeri Solovey, Prigojin'in Rusya Devlet Başkanı Putin'in onayladığı suikast girişiminden sıyrıldığını ve halihazırda intikam planları yaptığını öne sürüyor.

Dr. Solovey, "Birincisi, Yevgeni Prigojin'in içinde olması gereken uçağı Rus hava savunma sistemi düşürdü" diyor.

Uçağın içinde patlama olmadı. Uçak dışardan düşürüldü.

Dr. Solovey bu saldırıyı gerçekleştiren gizli operasyonun "[Rusya] Güvenlik Konseyi'nde geliştirildiğini ve bizzat Rusya Devlet Başkanı tarafından onaylandığını" iddia ediyor.

Prigojin'in kendisi uçakta değildi. Onun yerine dublörü uçuyordu. Ayrıca Vladimir Putin de bunun gayet farkında.

Dr. Solovey, Wagner lideri için "hayatta, iyi ve özgür" diyerek Prigojin'in "intikam hazırlığı" yaptığında ısrar ediyor.

Eski öğretim üyesi, "Onu yok etmek isteyen ve kendisine yakın kişileri yok edenlerden intikam alma niyetinde" diyor.

Moskova merkezli siyasi analist, Prigojin'in intikam almak için kullanacağı 1,6 milyar sterlinlik (yaklaşık 54 milyar 300 milyon TL) Bitcoin'e erişimi olduğunu da öne sürüyor.

Uzun zamandır Kremlin'in içinden bilgi aldığını iddia eden ve sık sık Putin'in ağır hasta olduğunu ve rahatsızlığını gizlemek için onun da dublör kullandığını öne süren Dr. Solovey, Prigojin'in yerini gelecek ay açıklayacağını söylüyor fakat buranın, Wagner'in özel ordusunun konuşlandığı Afrika olmadığına ısrar ediyor.

Siyasi analist, Prigojin'in bu yılın sonuna gelindiğinde kendisini göstermeyi amaçladığını iddia ediyor. Dr. Solovey'in iddialarına dair herhangi bir kanıt sunulmadı.

Rusya Soruşturma Komitesi'nin Prigojin'in geçen hafta Moskova yakınlarındaki bir uçak kazasında öldüğünü teyit etmesinden sonra Dr. Solovey bu iddiaları ortaya attı.

Komite pazar günü yaptığı açıklamada, adli tıp testleri sonrası kaza mahallinde bulunan 10 cesedin hepsinin kimliğinin tespit edildiğini ve kimliklerin "yolcu listesiyle uyuştuğunu" belirtmişti.

Rusya sivil havacılık otoritesi geçen hafta, Prigojin'in bazı üst düzey yardımcılarıyla birlikte çarşamba günü düşen uçakta bulunanlar listesinde yer aldığını açıklamıştı.

Prigojin'in özel jeti Moskova'nın kuzeybatısında düşmüş ve uçaktaki herkes hayatını kaybetmişti. Video görüntülerinde Rusya'nın Kuzhenkino bölgesine gökyüzünden düşen parçalar görülürken, enkazın fotoğrafları da ortaya çıktı. Wagner liderinin sağ kolu Dmitri Utkin de diğer 5 yolcu ve üç uçuş görevlisiyle birlikte Embraer Legacy 600 tipi jetteydi.

Prigojin'in ölümü, Rusya'nın askeri yönetimine karşı kısa ömürlü bir silahlı isyan başlatarak 23 yıllık iktidarı boyunca Devlet Başkanı Putin'in otoritesine karşı en büyük meydan okumayı düzenlemesinden tam iki ay sonra gerçekleşti.

Kazadan sorumlu olduğu yönündeki spekülasyonları reddeden Kremlin, uçak kazasının olası nedenleri arasında "kasıtlı suiistimalin" de olduğunu açıklamıştı.

Independent Türkçe



Ekonomistler, İsrail-İran savaşının küresel ticarete sert yansımaları konusunda uyardı

Tahran'da İsrail hava saldırılarında hasar gören bir alanda çalışan itfaiye ekipleri (Reuters)
Tahran'da İsrail hava saldırılarında hasar gören bir alanda çalışan itfaiye ekipleri (Reuters)
TT

Ekonomistler, İsrail-İran savaşının küresel ticarete sert yansımaları konusunda uyardı

Tahran'da İsrail hava saldırılarında hasar gören bir alanda çalışan itfaiye ekipleri (Reuters)
Tahran'da İsrail hava saldırılarında hasar gören bir alanda çalışan itfaiye ekipleri (Reuters)

Ekonomistler, İsrail-İran savaşının uzaması sonucu ortaya çıkacak ciddi küresel ekonomik ve ticari sonuçlar konusunda uyardı. Uzmanlar, savaşın olumsuz etkilerinin bölgenin ötesine geçerek, özellikle enerji ve gaz fiyatları, havacılık, sigorta, dış ticaret ve denizcilik gibi küresel piyasaları da kapsamasını bekliyor.

Suudi Arabistan Şura Konseyi Üyesi Fadl el-Buayneyn Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, İsrail ve İran arasındaki askeri çatışmanın küresel enerji sektörünü etkilediğini, bunun da savaşın başlamasından hemen sonra petrol fiyatlarının rekor seviyelere yükselmesine yansıdığını ve fiyatların halen üst sınırlarda seyrettiğini söyledi.

İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma tehdidi ışığında enerji fiyatlarının yükselmeye devam edeceğini öngören el-Buayneyn, bunu tüketici ülkelere yönelik düşmanca bir eylem olarak değerlendirdi. El-Buayneyn söz konusu adımın zaten birçok zorlukla karşı karşıya olan küresel ekonomiyi olumsuz etkileyeceğini belirtti.

El-Buayneyn, enerji sektörünün savaşlara ve askeri çatışmalara karşı en hassas sektör olduğunu açıkladı. Üretici ülkelerin petrollerini ya da üretimlerini ihraç etme kabiliyetlerinin etkilenmesi halinde, bunun rekor düzeyde yüksek petrol ve gaz fiyatlarına sebep olacağını ifade eden el-Buayneyn, küresel ekonomi üzerinde doğrudan olumsuz yansımaları olacağına da dikkat çekti.

El-Buayneyn, askeri hedeflerin üretim ve ihracat üzerindeki etkilerinin şu ana kadar nispeten sınırlı kaldığını söyledi, ancak iki sektöre yönelik doğrudan saldırıların petrol fiyatlarının hızla yükselmesine, muhtemelen varil başına 100 doları aşmasına neden olabileceği uyarısında bulundu.

Etkilenen ekonomik sektörler

Savaşın uçuşların aksamasına ve uçak rotalarının yeniden belirlenmesine yol açtığını belirten el-Buayneyn, savaşın havayolları için daha yüksek işletme maliyetlerine ve artan risklerin bir sonucu olarak sigorta maliyetlerinde önemli bir artışa neden olduğunu söyledi. Ayrıca dış ticaretin ve deniz seyrüseferinin de artan gerilimden doğrudan etkileneceği öngörüsünde bulundu.

Savaşın etkisinin bölge ülkeleri arasında farklılık göstereceğini de sözlerine ekleyen el-Buayneyn, Suudi Arabistan'ın stratejik konumu nedeniyle Kızıldeniz'deki limanları aracılığıyla dış ticaretinin sürdürülebilirliğini sağlayabildiğini ve petrolün doğudan batıya taşınmasını sağlayan boru hatlarının varlığının krizin petrol ihracatı ve dış ticaret üzerindeki yansımalarını sınırladığını belirtti.

Enerji sektörünü ‘küresel ekonominin gerçek motoru’ olarak tanımlayan el-Buayneyn, enerji ve dış ticaretin ekonomik açıdan savaştan en çok etkilenen sektörler olduğunu, yıkım ve insan kayıplarının ise kalkınma ve insani düzeylerde savaşların en kötü sonuçları arasında yer aldığını ifade etti.

Hızlı çözümler için fırsatların sınırlı olduğunu ifade eden el-Buayneyn, savaşları başlatmanın durdurmaktan daha kolay olduğunu ve çatışmaların hızının artmasını beklediğini kaydetti. İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma tehdidini yerine getirmesi halinde, pratikte bunu başarmanın zorluğuna rağmen, başta ABD ve diğer Batılı ülkeler olmak üzere dünya güçleriyle kapsamlı bir çatışmanın kapısını aralayabileceğini söyledi. El-Buayneyn, ABD'nin çıkarlarını hedef almanın Washington'u savaşa doğrudan dahil edeceğini ve savaşın kapsamının endişe verici bir şekilde genişleme potansiyeli taşıdığını vurguladı.

Pazar sıkıntısı ve tedarik zinciri aksaklıkları

Kahire'deki Uluslararası Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Halid Ramazan, Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, savaşın devam etmesinin, özellikle de İsrail'in günde 700 bin varil üretim kapasitesine sahip Abadan Rafinerisi gibi İran enerji tesislerini hedef alması halinde, petrol ve gaz arzını azaltma tehdidi oluşturduğunu söyledi. Ramazan, Kuzey yarımkürede kış talebi artarken olası bir kesintinin piyasalarda kıtlık yaratabileceği uyarısında bulundu.

İsrail saldırılarının ardından petrol fiyatlarının şimdiden yüzde 8 ila 13 arasında arttığını ve Brent ham petrolünün varil başına 78 doları aştığını belirten Ramazan, çatışmanın devam etmesi halinde, özellikle de Hürmüz Boğazı'nın kapatılması durumunda fiyatların rekor seviyelere çıkabileceği konusunda uyardı.

Ramazan, savaşın yansımalarının özellikle Hürmüz Boğazı üzerinden küresel tedarik zincirlerinin aksamasına kadar uzanacağını, bunun da elektronik ve gıda maddeleri gibi petrol dışı emtia ticaretine yansıyacağını, nakliye ve sigorta maliyetlerinin artacağını, bunun da emtia fiyatlarının yükselmesine ve ticaret oranlarının düşmesine yol açacağını vurguladı.

Ramazan, artan enerji ve nakliye maliyetleri ile düşük piyasa güvenine atıfta bulunarak, buğday ve mısır gibi gıda maddelerinin yanı sıra petrokimya ürünleri, giyim, elektronik, teknoloji yedek parçaları ve ilaçları fiyat artışları için en olası adaylar olarak sıraladı.

Savaşın ekonomik sonuçlarına gelince, Ramazan bunların yüksek enflasyon oranları, tedarik zincirlerinin bozulması, özellikle turizm ve teknoloji sektörlerinde yatırımların azalması ve para birimlerinin zayıflaması olduğunu belirtti. İran riyali ve İsrail şekeli, Avrupa'nın alternatif kaynaklara daha fazla bağımlı hale gelmesiyle küresel enerji ittifaklarının yeniden şekilleneceği beklentileri arasında bu yılın en düşük seviyelerini gördü.