Petrol, manganez, gıda: Fransa'nın Gabon'daki ticari çıkarları ‘darbe’ aldı

Gabon 24 kanalı tarafından yayınlanan ve devrilen Cumhurbaşkanı Ali Bongo'nun başkanlık muhafızlarının başı olan General Brice Oligui Nguema’yı (ortada) taşıyan Gabonlu askerleri gösteren bir videodan bir görüntü. Nguema, 30 Ağustos 2023'te geçiş döneminin lideri ilan edilmişti (AFP)
Gabon 24 kanalı tarafından yayınlanan ve devrilen Cumhurbaşkanı Ali Bongo'nun başkanlık muhafızlarının başı olan General Brice Oligui Nguema’yı (ortada) taşıyan Gabonlu askerleri gösteren bir videodan bir görüntü. Nguema, 30 Ağustos 2023'te geçiş döneminin lideri ilan edilmişti (AFP)
TT

Petrol, manganez, gıda: Fransa'nın Gabon'daki ticari çıkarları ‘darbe’ aldı

Gabon 24 kanalı tarafından yayınlanan ve devrilen Cumhurbaşkanı Ali Bongo'nun başkanlık muhafızlarının başı olan General Brice Oligui Nguema’yı (ortada) taşıyan Gabonlu askerleri gösteren bir videodan bir görüntü. Nguema, 30 Ağustos 2023'te geçiş döneminin lideri ilan edilmişti (AFP)
Gabon 24 kanalı tarafından yayınlanan ve devrilen Cumhurbaşkanı Ali Bongo'nun başkanlık muhafızlarının başı olan General Brice Oligui Nguema’yı (ortada) taşıyan Gabonlu askerleri gösteren bir videodan bir görüntü. Nguema, 30 Ağustos 2023'te geçiş döneminin lideri ilan edilmişti (AFP)

Fransız şirketlerinin Gabon'da büyük ve çeşitli ekonomik çıkarları var. Fransa bu sebeple Batı Afrika'daki eski Fransız sömürgesi Gabon'da meydana gelen askeri darbeden etkilendi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre Fransa Afrika Yatırımcıları Konseyi Başkanı Etienne Giros, üyelerinin kıtadaki dörtte üçünü temsil eden bir kuruluş olan CIAN'ın başkanı, Gabon'da yaklaşık 80 Fransız şirketinin kayıtlı olduğunu açıkladı. Giros, AFP'ye verdiği demeçte, bu sayıya onlarca küçük işletme, zanaatkar, restoran, avukat, sigorta şirketi ve finansal hizmet şirketi eklenebileceğini söyledi.

2022 yılında, Gabon, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Kongo ve Ekvator Ginesi'nin de dahil olduğu Orta Afrika Ekonomik ve Parasal Topluluğu (CEMAC) üyesi altı ülke arasında en önemli Fransız ihracat destinasyonu haline geldi.

Fransız şirketleri, Gabon'da 2022 yılında, Maliye Bakanlığı verilerine göre, 536 milyon euro (585 milyon dolar) değerinde mal sattı. Bu satışların büyük bir kısmı, tarım ürünleri ve gıda maddeleri, makine ve ekipman, elektrikli ve elektronik ürünler, bilişim ekipmanları, ara mallar ve ilaç ürünleri gibi sektörlerden geliyordu.

Gabon'da gerçekleşen darbenin ardından, ülkedeki en büyük Fransız şirketlerinden biri olan Eramet madencilik şirketi, ‘personel güvenliği ve operasyonların güvenliği için’ faaliyetlerini durdurduğunu duyurdu. Ancak daha sonra, faaliyetlerini ‘kademeli olarak’ yeniden başlatacağını, ilk olarak dün akşam başlayacağını açıkladı.

Çarşamba akşamı Eramet, "demiryolu taşımacılığını derhal yeniden başlatmaya ve yarın sabah, 31 Ağustos Perşembe günü çıkarma faaliyetlerine yeniden başlamaya karar verdi" dedi.

Personel güvenliği

Eramet, Orta Afrika'daki petrol zengini ülkede 8 bin kişiyi istihdam ediyor ve yerel şubesi, çelik ve pil yapımında kullanılan bir metal olan mangan cevheri çıkarıyor. Bu cevher, dünyanın en büyük manganez madeni olan Moanda'dan çıkarılıyor.

Gabon, Güney Afrika'dan sonra dünyanın ikinci büyük manganez üreticisidir. Gabon'daki manganezin yüzde 90'ını Fransız şirketi Comilog çıkarırken, kalanını Çinli şirket CICMHZ çıkarıyor.

Aynı zamanda, Eramet şirketinin bir birimi olan Setrag, Gabon'un tek demiryolu hattı olan Trans-Gabon demiryolunu işletiyor.

Dev enerji şirketi TotalEnergies, 1928'den beri Gabon'da faaliyet göstermektedir. Afrika'nın güneyinde dördüncü büyük petrol üreticisi ve OPEC üyesi. TotalEnergies, darbenin ardından Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, şirketin güvenliğini ve operasyonlarını sağlamak için harekete geçtiğini ve bunun en önemli önceliklerinden biri olduğunu bildirdi.

TotalEnergies, Gabon'da yedi petrol çıkarma sahası ve birkaç düzine benzin istasyonu ağı işletiyor. Şirket, geçen yıl Gabon'un ormancılık sektörüne yatırım yaptı.

Maurel & Prom, başka bir hidrokarbon arama ve üretim şirketi, dün, Gabon'daki durumun kendi sahalarını etkilemediğini ve çalışmaların normal şekilde devam ettiğini açıkladı.

Giron, darbenin Fransız şirketler üzerindeki nihai etkisini belirlemenin henüz erken olduğunu söyledi, ancak şirketlerin Gabon'dan toplu veya ani bir şekilde ayrılmasını beklemediğini belirtti.



Ateşkesin sona ermesinden saatler sonra Ukrayna'nın yarısı saldırı tehdidi altında

Ukraynalı askerler Harkiv yakınlarında Paskalya ritüelleri gerçekleştiriyor (Reuters)
Ukraynalı askerler Harkiv yakınlarında Paskalya ritüelleri gerçekleştiriyor (Reuters)
TT

Ateşkesin sona ermesinden saatler sonra Ukrayna'nın yarısı saldırı tehdidi altında

Ukraynalı askerler Harkiv yakınlarında Paskalya ritüelleri gerçekleştiriyor (Reuters)
Ukraynalı askerler Harkiv yakınlarında Paskalya ritüelleri gerçekleştiriyor (Reuters)

Ukrayna'nın başkenti Kiev'de ve ülkenin doğu yarısında hava saldırısı uyarısı için sirenler çalarken, bu sabah erken saatlerde doğudaki Mykolaiv kenti patlamalarla sarsıldı.

Bu olay, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Paskalya pazarı günü ilan ettiği bir günlük ateşkesin sona ermesinden saatler sonra meydana geldi. Putin Şubat 2022'de Ukrayna'nın işgali emrini vermişti. Kiev ve Moskova, Kremlin'in dün uzatılmayacağını belirttiği ateşkesi ihlal eden binlerce saldırıyla ilgili suçlamalarda bulundu.

Washington ateşkesin uzatılmasını memnuniyetle karşılayacağını söylerken, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de Ukrayna'nın savaşa 30 günlük bir ara vermeye hazır olduğunu defalarca yineledi. Ancak Putin ateşkesin uzatılması emrini vermedi ve cumartesi günü cephe hattındaki tüm askeri faaliyetlerin pazar günü Moskova saatiyle gece yarısına (2100 GMT) kadar durdurulması emrini verdi.

Şarku’l Avsat’ın Rus TASS haber ajansından aktardığına göre Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov ateşkesin uzatılmasıyla ilgili bir soruya cevaben “Başka bir emir yok” ifadesini kullandı.

Hava kuvvetleri verilerine göre, gece yarısından dakikalar sonra Ukrayna'nın doğusundaki bazı bölgelerde hava saldırısı uyarıları başladı ve uyarılar kademeli olarak ülkenin orta bölgelerine doğru yayıldı. Kiev askeri yönetimi yerel saatle 04:41'de yaptığı sosyal medya paylaşımında “Şehir sakinlerini derhal en yakın sığınaklara gitmeye ve tehlike geçene kadar orada kalmaya çağırıyoruz” dedi.

Mykolaiv Belediye Başkanı Alexander Sinkevich Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, patlamaların şehri sarstığını söyledi ancak patlama seslerinin düşman saldırılarına karşı koyan hava savunma sistemlerinden mi yoksa bir hedefi vuran Rus hava silahlarından mı kaynaklandığı konusuna açıklık getirmedi. Dün Ukrayna'da herhangi bir hava saldırısı uyarısı yapılmadı, ancak Ukrayna güçleri Rusya tarafından Paskalya Pazarında ilan edilen ateşkesin yaklaşık 3 bin kez ihlal edildiğini bildirdi.

Rusya Savunma Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Ukrayna güçlerinin Rus mevzilerine 444 kez ateş açtığını ve Ukrayna insansız hava araçları tarafından 900'den fazla saldırı kaydedildiğini belirterek sivil ölüm ve yaralanmalara dikkat çekti. Reuters savaş alanından gelen raporları bağımsız olarak doğrulayamadı.