Afrika'da darbelerin tekrarlanma nedeni nedir?

Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)
Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)
TT

Afrika'da darbelerin tekrarlanma nedeni nedir?

Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)
Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)

Gabon'da Bongo ailesinin 55 yıllık iktidarının ardından cumhurbaşkanının devrilmesinin açıklanmasının sonra birçok kişi bunu kutlamak için sokaklara döküldü.

Bu, 2020'den beri sekiz darbeye tanık olan Batı ve Orta Afrika'da tanıdık bir sahne haline geldi.

Başkent Libreville sakinlerinden Hermann N'Golo, “Bu, halkın hoşnutsuzluğunun bir ifadesidir. Kötü yönetim ve gıda fiyatları ile yaşam maliyetlerinin artması nedeniyle her düzeyde derinleşen bir kriz yaşıyorduk” dedi.

AP’nin haberine göre Afrika 1950'lerden bu yana yaklaşık yüz askeri darbe gördü. Analistler, darbelerin tekrarlanmasındaki ana nedenin, demokratik kazançların azalması olduğunu belirtiyor.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani Gelişme Endeksi'ne göre 54 Afrika ülkesinden 27'si dünyanın en az gelişmiş 30 ülkesi arasında yer alıyor. Bu ülkeler doğal kaynaklar açısından zengin olmasına rağmen, bu zenginlik vatandaşlara yansımıyor. Bu ülkelerin çoğu, Afrika'nın batı ve orta kesimlerinde yer alıyor.

Afrobarometer araştırma ağı tarafından 2023'te yürütülen bir anket, ankete katılanların çoğunun seçimleri "liderlerini seçmek için kusurlu ama önemli bir araç" olarak gördüğünü gösterdi.

Geçtiğimiz günlerde Gabon'da gerçekleşen darbe, ilk kez uluslararası gözlemcilerin katılımının engellendiği seçimlerde cumhurbaşkanının zaferinin açıklanmasının hemen ardından gerçekleşti.

Washington'daki Freedom House'un Afrika programları direktörü Tiseke Kasambala'ya göre seçim sahtekarlığıyla bilinen bölgede gözlemcilerin dışlanması alışılmadık bir durum değil. Liderler iktidarda kalma sürelerini uzatmaya veya bu konuda getirilen kısıtlamaları değiştirdikçe vatandaşlar arasında genel bir hoşnutsuzluk ve hayal kırıklığı hâkim oluyor.

Öte yandan, Afrika'daki darbeleri durdurmak için uygulanan uluslararası yaptırımlar genellikle başarısız oluyor. Yaptırımlar, zaten yüksek oranda yoksulluk ve açlıkla mücadele eden halk üzerinde daha fazla oluşmasına yol açıyor.

Bu bağlamda, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Komisyonu Başkanı Omar Touray, dünyanın en az gelişmiş üçüncü ülkesi olan ve insani yardıma muhtaç 4,3 milyon insanın yaşadığı Nijer'de yaşananları aktardı. Burada, geçtiğimiz temmuz ayındaki darbeyi durdurmak için uluslararası yaptırımlar uygulama girişimleri, ciddi bir sosyal ve ekonomik felakete yol açtı.

Adekoya raporun sonunda, "Afrikalılar çok fazla bir şey istemiyor; yalnızca ülkelerinin zenginliği, güvenlik duygusu ve adil seçimler açısından birkaç basit düzenleme istiyorlar." değerlendirmesinde bulundu.



Rusya, Suriye Devlet Başkanı'na desteğini yineledi... Halep kırsalında muhalif grupların mevzilerine yönelik hava saldırıları devam ediyor

Suriye rejim güçlerinin İdlib kentini bombalamasının ardından Beyaz Baretliler'den bir kişi koşuyor (AP)
Suriye rejim güçlerinin İdlib kentini bombalamasının ardından Beyaz Baretliler'den bir kişi koşuyor (AP)
TT

Rusya, Suriye Devlet Başkanı'na desteğini yineledi... Halep kırsalında muhalif grupların mevzilerine yönelik hava saldırıları devam ediyor

Suriye rejim güçlerinin İdlib kentini bombalamasının ardından Beyaz Baretliler'den bir kişi koşuyor (AP)
Suriye rejim güçlerinin İdlib kentini bombalamasının ardından Beyaz Baretliler'den bir kişi koşuyor (AP)

Kremlin bugün yaptığı açıklamada, Rusya'nın, muhalif grupların başta Halep kenti olmak üzere ülkenin kuzeyindeki geniş bölgeleri kontrol altına almalarını sağlayan büyük saldırısının ardından Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'i ‘durumu istikrara kavuşturmak için desteklemeye devam ettiğini’ belirtti.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov gazetecilere yaptığı açıklamada, “Elbette Beşşar Esed'i desteklemeye devam ediyoruz. Buna göre temaslarımızı sürdürüyor ve durum analizi yapıyoruz. Suriye'deki durumun istikrara kavuşturulması için gerekli duruş belirlenecek” ifadelerini kullandı. Kremlin cuma günü, Suriye hükümetinin bir an önce anayasal düzeni yeniden tesis etmesini istediğini söyledi ve muhalif güçlerin saldırısını Suriye'nin egemenliğinin ihlali olarak niteledi.

Rus askeri blog yazarları dün (Pazar) Moskova'nın Suriye'deki Rus güçlerinden sorumlu komutan Sergey Kissel'i görevden aldığını ve yerine General Alexander Chaiko'nun getirildiğini söyledi. Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre Rusya Savunma Bakanlığı bu değişikliği resmi olarak doğrulamadı.

Diğer yandan Suriye Bakanlar Kurulu tarafından yapılan açıklamaya göre, Suriye ve Rusya hava kuvvetleri Halep'in doğu kırsalında muhalif grupların mevzilerini bombaladı. Açıklamada, “Suriye ve Rusya savaş uçakları Halep'in doğu kırsalındaki es-Sefire beldesinin dış mahallelerinde teröristlerin toplanma ve hareket eksenlerine art arda saldırılar düzenleyerek onlarca teröristi etkisiz hale getirdi. Ayrıca ellerinde bulunan çok sayıda araç ve gereci de imha etti” denildi.

Bu arada Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne (SOHR) göre bugün Rusya ve Suriye'nin İdlib vilayetine düzenlediği hava saldırılarında beşi çocuk en az 11 sivil hayatını kaybetti.

SOHR, ‘Rusya ve Suriye savaş uçaklarının İdlib şehri ve kuzeyinde yerlerinden edilmiş insanların kaldığı bir kamp da dahil olmak üzere çeşitli bölgeleri hedef alan ortak saldırıları’ sonucunda ‘beş çocuk ve iki kadın da dahil olmak üzere 11 sivilin öldüğünü ve onlarca kişinin de yaralandığını’ bildirdi.

Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) (El Kaide'den ayrılmadan önceki adıyla Nusra Cephesi) ve diğer silahlı muhalif gruplar çarşamba günü, komşu İdlib ve Hama vilayetlerindeki onlarca kasaba ve köyün kontrolüne paralel olarak ilerlemeyi başardığı Halep vilayetinde son yılların en şiddetli saldırısını başlattı.

Şarku’l Avsat’ın SOHR’dan aktardığına göre Suriye'nin ikinci büyük kenti Halep, çatışmaların başlamasından bu yana ilk kez rejim kontrolünden çıktı ve muhalifler kentte ordu güçlerinin konuşlandığı tüm mahallelerin kontrolünü ele geçirdi.