Afrika'da darbelerin tekrarlanma nedeni nedir?

Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)
Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)
TT

Afrika'da darbelerin tekrarlanma nedeni nedir?

Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)
Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)

Gabon'da Bongo ailesinin 55 yıllık iktidarının ardından cumhurbaşkanının devrilmesinin açıklanmasının sonra birçok kişi bunu kutlamak için sokaklara döküldü.

Bu, 2020'den beri sekiz darbeye tanık olan Batı ve Orta Afrika'da tanıdık bir sahne haline geldi.

Başkent Libreville sakinlerinden Hermann N'Golo, “Bu, halkın hoşnutsuzluğunun bir ifadesidir. Kötü yönetim ve gıda fiyatları ile yaşam maliyetlerinin artması nedeniyle her düzeyde derinleşen bir kriz yaşıyorduk” dedi.

AP’nin haberine göre Afrika 1950'lerden bu yana yaklaşık yüz askeri darbe gördü. Analistler, darbelerin tekrarlanmasındaki ana nedenin, demokratik kazançların azalması olduğunu belirtiyor.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani Gelişme Endeksi'ne göre 54 Afrika ülkesinden 27'si dünyanın en az gelişmiş 30 ülkesi arasında yer alıyor. Bu ülkeler doğal kaynaklar açısından zengin olmasına rağmen, bu zenginlik vatandaşlara yansımıyor. Bu ülkelerin çoğu, Afrika'nın batı ve orta kesimlerinde yer alıyor.

Afrobarometer araştırma ağı tarafından 2023'te yürütülen bir anket, ankete katılanların çoğunun seçimleri "liderlerini seçmek için kusurlu ama önemli bir araç" olarak gördüğünü gösterdi.

Geçtiğimiz günlerde Gabon'da gerçekleşen darbe, ilk kez uluslararası gözlemcilerin katılımının engellendiği seçimlerde cumhurbaşkanının zaferinin açıklanmasının hemen ardından gerçekleşti.

Washington'daki Freedom House'un Afrika programları direktörü Tiseke Kasambala'ya göre seçim sahtekarlığıyla bilinen bölgede gözlemcilerin dışlanması alışılmadık bir durum değil. Liderler iktidarda kalma sürelerini uzatmaya veya bu konuda getirilen kısıtlamaları değiştirdikçe vatandaşlar arasında genel bir hoşnutsuzluk ve hayal kırıklığı hâkim oluyor.

Öte yandan, Afrika'daki darbeleri durdurmak için uygulanan uluslararası yaptırımlar genellikle başarısız oluyor. Yaptırımlar, zaten yüksek oranda yoksulluk ve açlıkla mücadele eden halk üzerinde daha fazla oluşmasına yol açıyor.

Bu bağlamda, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Komisyonu Başkanı Omar Touray, dünyanın en az gelişmiş üçüncü ülkesi olan ve insani yardıma muhtaç 4,3 milyon insanın yaşadığı Nijer'de yaşananları aktardı. Burada, geçtiğimiz temmuz ayındaki darbeyi durdurmak için uluslararası yaptırımlar uygulama girişimleri, ciddi bir sosyal ve ekonomik felakete yol açtı.

Adekoya raporun sonunda, "Afrikalılar çok fazla bir şey istemiyor; yalnızca ülkelerinin zenginliği, güvenlik duygusu ve adil seçimler açısından birkaç basit düzenleme istiyorlar." değerlendirmesinde bulundu.



Şi, Çin ve Latin Amerika arasındaki "uzun süredir devam eden" dostluğa övgüde bulundu

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping  (Reuters)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping  (Reuters)
TT

Şi, Çin ve Latin Amerika arasındaki "uzun süredir devam eden" dostluğa övgüde bulundu

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping  (Reuters)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping  (Reuters)

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, bugün Pekin'de düzenlenen büyük bir bölgesel forumda yaptığı konuşmada, ülkesi ile Latin Amerika ülkeleri arasındaki "kökten gelen" dostluğa övgüde bulundu.

Çin-CELAC (Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu) Forumu'nun dördüncü bakanlar toplantısının açılış töreninde yaptığı konuşmada Şi, "Çin'in Latin Amerika ve Karayipler bölgesinden uzak olmasına rağmen, iki tarafın dostane ilişkilerinin köklü bir geçmişe sahip olduğunu” belirterek, zirveyi ‘devasa bir ağaç’ benzetmesiyle nitelendirdi.

Latin Amerika ve Karayipler bölgesinden liderler ve yetkililer, bu hafta Çin-CELAC Forumu'na katılmak üzere Pekin'e akın etti. Pekin, son yıllarda Latin Amerika ülkeleriyle ekonomik ve siyasi iş birliğini güçlendirdi ve ticari ortaklarını, ABD Başkanı Donald Trump'ın son dönemde uyguladığı yüksek gümrük vergilerine karşı ortak cephe oluşturmaya çağırdı.

Şi konuşmasında, ülkesinin bölgeyle ilişkilerine övgüde bulundu. "Çin, Latin Amerika ve Karayipler'den uzakta yer almasına rağmen, iki taraf arasında uzun bir dostça alışveriş geçmişi bulunuyor" dedi. "Ülkeler ancak birlik ve iş birliği yoluyla küresel barışı ve istikrarı koruyabilir, dünya çapında kalkınmayı ve refahı teşvik edebilirler" diyen Şi, ABD'ye yönelik örtülü bir saldırıda bulunarak "zorbalık ve hegemonyayı" kınadı.

Çin Devlet Başkanı, forumda yaptığı konuşmada, Latin Amerika ve Karayip ülkelerine 9,2 milyar dolar kredi verme sözü verdi.