Paris İran Maslahatgüzarını Dışişleri Bakanlığına çağırdı

Geçen ocak ayında Tahran’daki Fransız Büyükelçiliği önünde toplanan bir grup Besic üyesi (Fars Haber Ajansı)
Geçen ocak ayında Tahran’daki Fransız Büyükelçiliği önünde toplanan bir grup Besic üyesi (Fars Haber Ajansı)
TT

Paris İran Maslahatgüzarını Dışişleri Bakanlığına çağırdı

Geçen ocak ayında Tahran’daki Fransız Büyükelçiliği önünde toplanan bir grup Besic üyesi (Fars Haber Ajansı)
Geçen ocak ayında Tahran’daki Fransız Büyükelçiliği önünde toplanan bir grup Besic üyesi (Fars Haber Ajansı)

Fransa Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Tahran’daki Fransız İran Araştırma Enstitüsü’nün (IFRI) kapılarına mühür vurulduktan sonra İran Büyükelçiliği maslahatgüzarını Dışişleri Bakanlığına çağırdığını duyurdu.

Fransız Haber Ajansı’na (AFP) göre Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında “Fransa’nın IFRI’nın kapısına mühür vurulmasını kınadığı” belirtilerek,“İran’ın Ocak 2023’te IFRI’yı kapatma yönündeki tek taraflı kararına tamamen uyuyorduk” ifadeleri kullanıldı.

Açıklamanın devamı şöyleydi:

“Kapıların mühürlenmesi, Fransa’nın, nesiller boyu Fransız ve İranlı araştırmacılar tarafından bir asırdan fazla süredir toplanan son derece değerli eserler koleksiyonuna erişimden mahrum kalması anlamına geliyor. Bu eserlerin yaşı ve değeri göz önüne alındığında, bu eylem bilimsel araştırmalarda geri dönüşü olmayan hasar ve kayıplara yol açabilir.”

Tahran, geçtiğimiz ocak ayında Fransız mizah dergisi Charlie Hebdo’nun, Dini Lider Ali Hamaney’e hakaret ettiği düşünülen karikatürleri yayınlamasının ardından IFRI’yı kapatmıştı.

Mühürler ise ağustos ayının ortasında vurulmuştu.

Paris, ocak ayında Fransa’daki basın özgürlüğünü hatırlatarak, enstitünün kapatılmasını kınamıştı.

Bakanlık IFRI’yı “İran’daki Fransız Arkeoloji Misyonu (kuruluşu 1897) ile (Fransız filozof ve oryantalist) Henry Corbin’in 1947’de kurduğu Tahran’daki Fransız Arkeoloji Enstitüsü’nün 1983’te birleşmesinden doğan bir kültür ve paylaşım merkezi” olarak tanımladı.

Bakanlık dün Tahran’ı “bu karardan geri dönmeye” çağırırken, “Fransa ile İran arasındaki bilimsel ve entelektüel iş birliğinin en eski sembollerinden birine zarar vermenin, İranlı yetkililerin gerilimi tırmandırma arzusunu kanıtladığını” vurguladı.



Focaccia, İtalya'dan değil Türkiye'den mi çıktı?

Bilim insanları focaccia ekmeğinin 9 bin yıllık bir geçmişi olabileceğini düşünüyor (Unsplash)
Bilim insanları focaccia ekmeğinin 9 bin yıllık bir geçmişi olabileceğini düşünüyor (Unsplash)
TT

Focaccia, İtalya'dan değil Türkiye'den mi çıktı?

Bilim insanları focaccia ekmeğinin 9 bin yıllık bir geçmişi olabileceğini düşünüyor (Unsplash)
Bilim insanları focaccia ekmeğinin 9 bin yıllık bir geçmişi olabileceğini düşünüyor (Unsplash)

İtalya'nın meşhur focaccia ekmeği, Mezopotamya'da ortaya çıkmış olabilir. 

İspanya'daki Barselona Özerk Üniversitesi, Türkiye'den Koç ve Roma'daki La Sapienza üniversiteleriyle işbirliği yaparak Cilalı Taş Devri'nden kalan seramik parçalarını inceledi. 

Şanlıurfa'daki Mezraa-Teleilat ve Akarçay Tepe höyüklerinin yanı sıra Suriye'deki arkeolojik kazı alanı Tell Sabi Abyad'da bulunan parçalar, MÖ 7 bin ila 5 bin yıl önceye tarihlendi.

Arkeologlar parçaların, Cilali Taş Devri'nde kullanılan kilden yapılmış bir tür oval tepsi kalıntısı olduğunu düşünüyor.

Çalışmalarını hakemli dergi Scientific Reports'ta detaylandıran ekip, tarih öncesi insanların yemek kültürüne ışık tuttu.

Analizler sonucu tepsi kalıntılarının, buğday ve arpa gibi tahılların izlerini taşıdığı tespit edildi. 

Ayrıca hayvansal yağ ve bitkisel çeşnilerin de kalıntılarına rastlayan ekip, Mezopotamya halkının farklı tarifler denediğini düşünüyor.
 

xuj7k
Araştırmacılar oval tepside ekmek pişirerek teorilerini test etti (Sergio Taranto)

Kullanım sonucu aşınma belirtilerinin yanı sıra organik kalıntıların 420 derecede bozunmaya uğradığı da bulundu. Araştırmacılar bütün bunların, tepsilerin foccacia gibi yassı emekler yapmada kullanıldığını "açıkça" gösterdiğini söylüyor.

Bilim insanları, tabanında oyuklar olan bu oval tepsilerde 3 kilogramlık ekmekler pişirilebileceğini ifade ediyor.

Bu da ekmeklerin muhtemelen bütün topluluk tarafından paylaşıldığna işaret ediyor. 

Araştırmacılar oval tepsinin replikasını ve Cilali Taş Devri'de kullanılanlar gibi bir ocak yaparak ekmek pişirmeyi denedi.

Deneyleri, tahminlerini destekleyerek tepsilerde büyük ekmekler yapılabildiğini gösterdi. Tepsinin tabanındaki oyuklar, pişen ekmeğin kolayca çıkarılmasını sağladı. 

Makalenin başyazarı Sergio Taranto bulguları şöyle değerlendiriyor:

Çalışmamız, yetiştirdikleri tahılları kullanarak çeşitli malzemelerle zenginleştirilmiş ve gruplar halinde tüketilen ekmekler ve 'focaccia' hazırlayan toplulukların canlı bir resmini sunuyor.

Araştırmacılar, Geç Cilalı Taş Devri'ne ait bu pişirme tekniğinin 600 yıl boyunca gelişim gösterdiğini ve Yakın Doğu'da geniş bir alana yayıldığını düşünüyor. 

Daha sonra başka bölgelere de geçen tekniğin, İtalya'ya bu şekilde ulaşmış olabilceğini söylüyorlar. 

Independent Türkçe, Popular Science, Greek Reporter, Scientific Reports