Ukrayna’nın SİHA saldırılarının Rusya’nınkinden daha etkili olmasının nedeni nedir?

Polisler, bir SİHA’nın düşmesinin ardından Moskova’nın ticari merkezindeki hasarlı bir binanın yanında (EPA)
Polisler, bir SİHA’nın düşmesinin ardından Moskova’nın ticari merkezindeki hasarlı bir binanın yanında (EPA)
TT

Ukrayna’nın SİHA saldırılarının Rusya’nınkinden daha etkili olmasının nedeni nedir?

Polisler, bir SİHA’nın düşmesinin ardından Moskova’nın ticari merkezindeki hasarlı bir binanın yanında (EPA)
Polisler, bir SİHA’nın düşmesinin ardından Moskova’nın ticari merkezindeki hasarlı bir binanın yanında (EPA)

Ukrayna’nın silahlı insansız hava araçları (SİHA) ile düzenlediği son saldırılar, Rusların kendilerini savunabileceğine dair inancını yerle bir etti. 

Şarku’l Avsat’ın The Telegraph gazetesinden aktardığı habere göre, Ağustos ortasında Moskova’nın merkezini hedef alan saldırılardan, bu hafta çok sayıda Rus askeri havaalanına ve üssüne düzenlenen saldırıya kadar, Ukrayna, tek yönlü saldırı SİHA’ları veya kamikaze drone’ları olarak bilinen silahların akıllıca kullanılmasının modern hava savunma sistemleri için sorun teşkil edebileceğini gösterdi.

Dikkatli gözlemciler, Ukrayna’ya ait SİHA’ların, Rusya’nın geçen yıl Ekim ayından bu yana Ukrayna şehirleri ve sivilleri vurmak için kullandığı İran yapımı Şahid kamikaze drone’lardan şekil ve işlev açısından pek farklı görünmediğini fark etti.

Ukrayna’ya ait SİHA’lar, Şahid tipi kamikaze drone’larla pek çok benzerliğe sahip gibi görünüyor. Bunların her ikisi de pervanelerle çalışıyor ve yüzlerce kilometre uzaktaki hedefleri vurmak için yavaşça uçabiliyor. 

Rusya liderleri, İran yapımı Şahid tipi kamikaze drone’ları kritik altyapıyı tehdit etmek, Ukrayna’nın hava savunma füzelerini tüketmek ve şimdi de Kiev’in yurt dışına tahıl ihraç etme kabiliyetini tehdit etmek için kullandı. 

Bu silahlar, füzelere göre daha az güce sahip olmalarına rağmen, önemli ölçüde daha ucuzlar.

Ukrayna’ya ait SİHA’lar ve Rusya’nın kullandığı İran yapımı Şahid kamikaze drone’lar eğer bu kadar benziyorlarsa, Ukrayna’nın SİHA’ları neden daha fazla etkili oluyor? 

ABD Savunma Bakanlığı’nda eski bir analist olan Marcel Plichta imzalı habere göre, bu iki silah arasındaki temel fark Ukrayna’nın hedeflediği şeydir. 

Rusya’nın üslerine, gemilerine ve uçaklarına yapılan saldırılar, Rusya’nın savaşma kabiliyetini önemli derecede zayıflatıyor.

Çünkü bu saldırılar, Rus yetkilileri sınırın yüzlerce kilometre yakınındaki her tesis için yeterince koruma sağlamaya zorluyor.

Rusya, Ukrayna uçaklarını yeterince tehdit edecek ve her potansiyel hedefi koruyacak yeterli hava savunmasına sahip değil.

Buna karşın Rusya’nın saldırıları ise, doğrudan sivil nüfusu hedef alıyor.

Ukrayna’nın işgal altındaki Kırım’ı Rusya’ya bağlayan Kerç Köprüsü’nü vurmasının hemen ardından gerçekleşenler gibi bazı Rus saldırılarının zamanlaması, Ukrayna’yı vurma kararlarının askeri faydadan ziyade intikam ve çatışmanın anlatısını kontrol etme amaçlı olduğunu gösteriyor.

Moskova’daki bir yerleşim bölgesine yapılan saldırı gibi bazı Ukrayna saldırıları misilleme amaçlı yapılmış olabilir, ancak çoğunluğu ya Rus ordusunu ya da önemli bir gelir kaynağı olan petrolü hedef alıyor.

Ukrayna’nın dış ortaklardan sürekli istihbarat ve maddi desteğe ihtiyaç duyduğu bir dönemde, savaşı Rus topraklarına taşımak isteseler bile, ahlaki üstünlüğü kaybetmek Ukraynalı komutanların çıkarına değil.

Kiev’in daha fazla SİHA üretme yeteneği arttıkça, Moskova yetkilileri sıkıntıyı hissetmeye başlayacak. 

Uçak ve gemiler hızlı bir şekilde hareket ettirilebilir ancak hangarlar, havaalanları ve depolar sabit olduğu için Ukrayna ticari uydu görüntülerini kullanarak buradaki faaliyetleri izleyebilir. 

Ukrayna’nın saldırıları henüz Rusya’nınki kadar kapsamlı ve yoğun olmasa da, Kremlin yakın zamanda her gün düzinelerce SİHA saldırı ihtimaliyle karşı karşıya kalabilir.



İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
TT

İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, İsrail'in ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella’sız ‘İran'ı vurmak istemediğini’ yazdı.

Gazete, ABD ve İsrail'in kilit bir müttefiki olan General Corella'nın İran'ın nükleer tesislerine yönelik ortak bir saldırıyı desteklediğini ve İsrailli yetkililerin General Corella'nın görev süresinin sona ermesine birkaç ay kala Tahran'a karşı harekete geçmeyi istediğini ve ABD’li Generalin askeri bağlantılarıyla ‘bölgesel bir şemsiye’ inşa ettiğini kaydetti.

ABD merkezli New York Times (NYT) gazetesi dün yayınladığı bir haberde General Michael Corella’nın İsrail'in ABD savunma güçleri içindeki en güçlü müttefiklerinden biri ve ABD ordusu içinde İran'ın nükleer tesislerine karşı İsrail ile ortak bir saldırı çağrısında bulunan tek ses olduğunu yazdı.

efrgthy
CENTCOM Komutanı General Michael Eric Corella, Ürdün'ün başkenti Amman'daki bir hava üssünde düzenlenen basın toplantısında konuşurken, 12 Eylül 2022 (Reuters)

Yedioth Ahronoth, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e yönelik saldırısından bu yana General Corella'nın, ABD uçak gemilerinin bölgeye konuşlandırılması da dâhil olmak üzere ABD ile İsrail arasındaki askeri koordinasyonun güçlendirilmesinde önemli bir rol oynadığını belirtti.

General Corella şimdi, görev süresinin bitmesine sadece birkaç ay kala, Washington'da İran'a karşı koordineli bir askeri harekat için baskı yapan bir grup isme liderlik ediyor. Ancak, Donald Trump'ın yönetiminde diplomasiden yana olan diğer isimler bu tutuma karşı çıkıyor.

Şarku’l Avsat’ın NYT'den aktardığı habere göre son aylarda ABD içindeki tartışmalar, General Corella'nın başını çektiği ve ortak bir askeri saldırıdan yana olanlar ile İran'ın nükleer hırslarını engellemek için diplomasiden yana olanlar olmak üzere iki tarafa bölündü. Sonunda Başkan Donald Trump ikinci tarafın yanında yer alarak İsrail'in Tahran’a karşı operasyon planlarını erteledi.

Basında yer alan haberlere göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump'ı operasyonu onaylamaya ikna etmek için son bir çabayla Washington'a gitti, ancak başarısız oldu.

NYT'ye konuşan İsrailli yetkililer, İsrail ordusunun hava saldırısı ve özel kuvvetlerin ortak saldırısını içeren bir plan geliştirdiğini, fakat bu planın ekim ayına kadar operasyonel olarak hazır olmayacağını söyledi.

Sonuç olarak İsrail, ABD'nin desteğine ihtiyaç duyduğu tek taraflı bir hava saldırısı planlamaya yöneldi.

General Corella ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ABD'nin böyle bir durumda İsrail’e nasıl yardımcı olabileceğini değerlendirdi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), bölgeye iki uçak gemisi, Patriot ve THAAD füze sistemleri ve bombardıman uçakları gönderdi. Bu hareketlilik, İsrail'in İran’a karşı olası saldırısına hazırlık olarak yorumlandı.

İsrailli savunma analistlere göre İran'ın nükleer programına yönelik başarılı bir saldırı ihtimali hızla azalıyor.

İsrail’in ve ABD’nin istihbarat kaynaklarına göre İsrail'in Gazze'deki son askeri kazanımları, İran'daki iç karışıklık ve mevcut jeopolitik uzlaşıların birleşimi, etkili bir saldırı için nadir bir fırsat sunuyor. Halefinin kim olacağı belirsizliğini koruduğu için General Corella görevi bıraktığında bu fırsat dramatik bir şekilde zayıflayabilir.

General Corella, işbirlikçi ve kuralsız olmayan liderlik tarzı, orta düzey İsrailli generallere doğrudan ulaşması ve onların görüşlerini alması nedeniyle hem Tel Aviv'de hem de Washington'da büyük övgü topluyor.

gtyhujı
CENTCOM Komutanı General Michael Corella (AP)

CENTCOM, General Corella döneminde büyük bir teknolojik dönüşüm geçirerek siber altyapısını geliştirdi. CENTCOM içinde özel bir teknoloji bölümü kuruldu. General Corella, tüm bunları yaparken bir yandan da Husiler, Iraklı milisler ve İran'a karşı günlük operasyonları yürüttü.

Yedioth Ahronoth gazetesi haberinde şu ifadelere yer verdi:

“General Corella, CENTCOM Komutanlığı görevini sonlandırmaya hazırlanırken, halefinin İran'a karşı aynı saldırgan tutumu sürdürüp sürdürmeyeceği ve görevinden ayrılmasıyla İsrail'in İran’a karşı olası askeri operasyon fırsatının kaybolup kaybolmayacağı soruları gündemde kalmaya devam ediyor.”