Nijer ordusu Fransız kuvvetlerinin çekilmesine yönelik talebini sürdürüyor

Cumartesi günü Niamey’deki Fransız askeri üssün önündeki protestolar (AFP)
Cumartesi günü Niamey’deki Fransız askeri üssün önündeki protestolar (AFP)
TT

Nijer ordusu Fransız kuvvetlerinin çekilmesine yönelik talebini sürdürüyor

Cumartesi günü Niamey’deki Fransız askeri üssün önündeki protestolar (AFP)
Cumartesi günü Niamey’deki Fransız askeri üssün önündeki protestolar (AFP)

Nijer’deki askeri konseyin, Fransa’nın Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte’nin ülkeden ayrılması için verdiği süre, her iki taraftan da herhangi bir adım atılmadan geçti.

Nijer’in başkenti Niamey’de Cumartesi günü Fransız askeri üssü önünde toplanan on binlerce protestocu, geniş halk desteğine sahip olan askeri darbenin ardından Fransız güçlerinin çekilmesini talep etti.

Fransa, bazı Afrika ülkeleri ve Birleşmiş Milletler (BM), askeri konseyin meşruiyetini tanımıyor.

26 Temmuz’da gerçekleşen darbe, 2020’den bu yana sekiz darbeye tanık olan Batı ve Orta Afrika’da askeri yönetime geçişten korkan dünya güçlerinin endişelerini artırdı.

Batı Afrika’daki eski sömürgeleri üzerindeki nüfuzu son yıllarda azalan Fransa, bu darbelerden en çok etkilenen ve kendisine yönelik eleştirilerin arttığı ülke konumunda.

Komşu Mali ve Burkina Faso, bu iki ülkede yaşanan iki darbe sonrasında Fransız güçlerini sınır dışı ederek, bölgede çok sayıda cana mal olan terörle mücadeledeki rollerini azalttı.

Fransa karşıtlığı

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre, Nijer’de darbeden bu yana Fransız karşıtı duygular yükseliyor. Ancak geçen hafta Fransa’nın Niamey Büyükelçisi Sylvain Itte’nin ülkeden ayrılması için verilen süreyi görmezden gelmesiyle bu durum daha da kötüleşti.

Askeri konsey, polise onu sınır dışı etme talimatı verildiğini bildirdi.

BFGRYH
Cumartesi günü askerler göstericilerle Niamey’deki Fransız üssüne giden yol arasında duruyor (EPA)

Fransız askeri üssü önünde toplanan protestoculardan Yakup Issoufou, “Bugün kendimizi feda etmeye hazırız. Çünkü gururluyuz. Kaynaklarımızı yağmaladılar, biz bunun farkındayız. Yani gidecekler” dedi.

Öte yandan Fransa, devrik Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum ile dostane ilişkiler sürdürüyor ve Nijer’de yaklaşık bin 500 asker konuşlandırmış durumda.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Cuma günü yaptığını açıklamada, “Cumhurbaşkanı Bazoum ile her gün konuşuyorum. Biz onu destekliyoruz. Darbeyi gerçekleştirenleri tanımıyoruz. Alacağımız kararlar, her ne olursa olsun, Bazoum ile yapacağımız görüş alışverişine dayanacaktır” dedi.

Afrika ve Avrupa’nın endişeleri

Nijer’deki askeri konsey, Macron’un açıklamalarını ‘bölücü söylem’ olarak nitelendirerek, Fransa’yı eski sömürgesiyle olan yeni sömürgecilik ilişkisini sürdürmeye çalışmakla suçladı.

Nijer darbesinden endişe duyan tek ülke Fransa değil.

Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), Niamey’e yaptırım uyguladı ve son çare olarak askeri müdahaleye başvurma tehdidinde bulundu.

ABD ve diğer Avrupa ülkelerinin de ülkede konuşlanmış kuvvetleri bulunuyor.

SDVFEGR
Cumartesi günkü gösteride Rus bayrağı taşıyan göstericiler (AFP)

ECOWAS’ın dönem başkanlığını yürüten Nijerya’nın Devlet Başkanı Bola Tinubu, sivil yönetime dönüş için dokuz aylık bir geçiş döneminin bölge yetkilerini tatmin edebileceğini söyledi.

Nijer cuntası, daha önce üç yıllık bir zaman çizelgesi önermişti.



Arap Birliği: Bölgeyi istikrara kavuşturmanın yolu iki devletli çözümdür

Arap Birliği'nin ‘Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü’ oturumundan (Arap Birliği)
Arap Birliği'nin ‘Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü’ oturumundan (Arap Birliği)
TT

Arap Birliği: Bölgeyi istikrara kavuşturmanın yolu iki devletli çözümdür

Arap Birliği'nin ‘Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü’ oturumundan (Arap Birliği)
Arap Birliği'nin ‘Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü’ oturumundan (Arap Birliği)

Arap Birliği dün (Pazar) Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü'nü anarak, ‘İsrail'in baskı ve adaletsizlik makinesi karşısında verdikleri mücadele ve kararlılıkları dolayısıyla Filistin halkına bir dayanışma mesajı’ gönderdi. Bu mesaj, Kahire tarafından Gazze Şeridi'ndeki insani müdahaleyi arttırmak üzere çağrısı yapılan bakanlar konferansı öncesinde geldi.

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, Filistin davasının mevcut durumunu ‘tarihi ve zor’ olarak nitelendirdi. Ebu Gayt ayrıca, ‘İsrail'in Filistin'in varlığını sona erdirme ve Filistin devleti projesini tasfiye etme planına ve Gazze Şeridi ile Batı Şeria'daki Filistin toplumu için hayatı yaşanması imkânsız hale getirerek zorla yerinden etme olgusuna’ atıfta bulundu.

Ebu Gayt, “İsrail planını dünyanın gözü önünde, sessizlik ve çaresizlikle kabul etmek, bu tarihi suça, utanç verici olarak tanımlanabilecek bir sahneye iştirak etmektir” dedi.

Filistin devletini tanıyan ülkelere övgüde bulunan Ebu Gayt sözlerini şöyle sürdürdü: “Gazze Şeridi'nde yaşananlar etnik temizlik ve imha savaşıdır. İsrail işgalini pekiştirmekten ve iğrenç ırk ayrımcılığı sistemini nehirden denize kadar yaymaktan başka bir amacı yoktur. İki devletli çözüm ve 4 Haziran 1967 sınırlarında başkenti Kudüs olan bağımsız bir Filistin devleti kurulmadan bölgede barış ya da istikrar olmayacaktır.”

dsvf
İsrail'in Batı Şeria'nın Tulkerim kenti yakınlarındaki Nur Şems Mülteci Kampı’na düzenlediği operasyon sırasında dumanlar yükseliyor. (EPA)

‘Hesap verebilirliğin ve işgal suçlarının cezalandırılmasının işgale son vermenin anahtarı olduğunu’ vurgulayan Ebu Gayt, bu bağlamda Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) İsrailli liderler hakkında yakalama kararı çıkarma yönündeki cesur adımını övdü. Ebu Gayt, “Bu tedbirleri memnuniyetle karşılamakla birlikte, saldırganlığı durdurma ve soykırıma son verme hedefine ulaşmak için henüz yeterli olmadıklarını kabul ediyoruz” dedi.

Arap Birliği Genel Sekreteri, dünya ülkelerine ‘İsrail işgalinin devamının bir bütün olarak uluslararası sisteme olan güveni zedelediği gerçeğini kabul etmeleri’ çağrısında bulundu. İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi’nin kasım ayında İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’na katılımının dondurulması için uluslararası desteği harekete geçirme çağrısına atıfta bulunan Ebu Gayt, “İşgalin uluslararası barış ve güvenlik için oluşturduğu tehdit ve hatta İsrail'in 75 yıl önce BM'ye kabul edilme koşullarını ihlal etmesi ışığında bu yaklaşımı mantıklı buluyoruz” şeklinde konuştu.

Diğer yandan Filistin'in Arap Birliği Daimî Temsilcisi Muhanned el-Akluk yaptığı konuşmada, ‘mağdurların hakkını vermeyen ve suçluyu cezalandırmayan uluslararası adaletin, insanlara fayda sağlamayan dengesiz bir terazi olduğunu’ söyledi. El-Akluk, “İsrail'in 422 gün boyunca Filistin halkına karşı işlediği soykırım suçunu durdurmayan dayanışma, kanseri ağrı kesiciyle tedavi etmeye benzer” dedi.

Kuveyt'in Arap Birliği Daimî Temsilcisi Talal el-Mutayri de ülkesinin ‘kardeş Filistin halkının, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız devletini kurmak için uluslararası referanslara uygun olarak elde ettiği hak ve kazanımları destekleme konusundaki kararlı tutumunu’ vurguladı.

cdvf
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki askeri operasyonu sırasında el-Meğazi Mülteci Kampı’nda yıkılan evler. (EPA)

Konuyla ilgili olarak Arap Birliği, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nı (UNRWA), Duvar ve Yerleşim Direniş Otoritesi’ni, Filistinli Tutuklular ve Eski Mahkumlarla İlişkiler Dairesi’ni, Filistin Gazeteciler Sendikası Başkanı Nasır Ebu Bekir’i ve geçtiğimiz eylül ayında Batı Şeria'nın Nablus kentinde yerleşimlere karşı düzenlenen barışçıl protestolar sırasında işgalciler tarafından öldürülen Ayşenur Ezgi Eygi'yi onurlandırdı.

Mısır Dışişleri Bakanlığı Filistin Dairesi Başkanı Büyükelçi Mahmud Ömer'e göre Mısır, ‘savaşı durdurmak ve Gazze Şeridi'ne insani ve yardım malzemesi ulaştırmak için tüm çabaları’ seferber ediyor. Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü münasebetiyle dün düzenlenen bir seminerde konuşan Ömer, ‘Gazze Şeridi'ndeki insani müdahaleyi güçlendirmek ve Filistin halkına insani acılarını hafifletmek amacıyla insani yardım sağlamak için uluslararası desteği harekete geçirmek üzere bugün Kahire'de BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in katılımıyla düzenlenecek uluslararası bakanlar konferansının önemini’ vurguladı.

Mısırlı diplomat, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın ilk gününden bu yana Kahire'nin çabalarına dikkat çekti ve Mısır'ın ‘Filistin davasını tasfiye etme ve Filistinlileri topraklarından sürme planını kararlılıkla reddettiğini’ yineledi. Kahire, kış mevsimine girerken Gazze Şeridi sakinlerinin içinde bulunduğu zor insani koşullar ışığında Gazze'ye Yardım Konferansı’na geniş bir bölgesel ve uluslararası katılım hedefliyor.