İran: Rejim medyası protestoların yıldönümünde siber saldırılara karşı uyardı

İranlı iki kadın gazeteci hapse mahkum edildi

Geçen ekim ayının başında Tahran’da Mahsa Amini’nin ölümü üzerine yapılan protestolardaki İranlı bir kadın (AP)
Geçen ekim ayının başında Tahran’da Mahsa Amini’nin ölümü üzerine yapılan protestolardaki İranlı bir kadın (AP)
TT

İran: Rejim medyası protestoların yıldönümünde siber saldırılara karşı uyardı

Geçen ekim ayının başında Tahran’da Mahsa Amini’nin ölümü üzerine yapılan protestolardaki İranlı bir kadın (AP)
Geçen ekim ayının başında Tahran’da Mahsa Amini’nin ölümü üzerine yapılan protestolardaki İranlı bir kadın (AP)

İran Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) bağlı Tesnim haber ajansı, başörtüsünü düzgün takmadığı gerekçesiyle Ahlak Polisi tarafından gözaltına alındığı sırada hayatını kaybeden Mahsa Amini’nin ölümünün ateşlediği kitlesel protestoların birinci yıldönümünde yabancı istihbarat servislerini siber saldırı düzenlemekle suçladı.

İran’ın yolcu taşımacılığı hizmetleri alanında faaliyet gösteren Tebsi Şirketi, kimliği bilinmeyen bilgisayar korsanları tarafından siber saldırıya uğradı. Bu, tüm sürücü ve yolcuların verilerinin sızdırılmasına neden oldu.

Şarku’l Avsat’ın DMO’ya bağlı Tesnim Haber Ajansından aktardığı habere göre ajans “Ayaklanmaların yıl dönümünde art arda gerçekleşen saldırılar ve gizemli sızmalar, yabancı istihbarat teşkilatlarının rolünün ciddiye alınmasını gerektiriyor” ifadelerini kullandı. Ajans bu girişimlerin “kamuoyunu hedef alan aldatmaca ve psikolojik savaş taktiklerinden biri” olduğunu vurgulayarak “kanıtlar karmaşık ve çok yönlü süreçleri takip ettiklerini gösteriyor” diye ekledi.

Ajans, İstihbarat Bakanlığı ve DMO İstihbarat Birimi’nin yanı sıra İran Yargı Erki’ne ve Siber Suçlarla Mücadele Polisi’ne “yeni siber dalgalarını engellemek için duruma derhal müdahale etmeleri” çağrısında bulundu.

Rejim karşıtı protestoların birinci yıldönümünü sebebiyle 17 Eylül’de protestoların yeniden başlaması bekleniyor. İranlı yetkililer buna hazırlık olarak sıkı güvenlik önlemleri aldı.

Bir İran gazetesi, protestoların başlangıcından beri İran’da kamuya açık alanlarda başörtü takmayan kadınların sayısının artmasıyla bağlantılı olarak yetkililerin ülke genelinde 77 otel ve turizm merkezini kapattıklarını bildirdi.

Reformist çizgideki İtimad gazetesinin İran Turizm Kurumu’nun bir yetkilisinden aktardığına göre İsfahan eyaleti, yüzde 27’lik bir oranla başörtüsü sebebiyle turistik yerlerin en fazla kapatıldığı yer oldu.

Yetkililerin protestoları dindirmek için başlattığı baskı kampanyası sonucunda 500’den fazla protestocu hayatını kaybederken, bu gösteriler sırasında onlarca Besic unsuru ve polis memuru da hayatını kaybetmişti.

İran güvenlik servisleri, İran’ın bölgedeki ezeli düşmanı İsrail ve Batılı ülkeler tarafından planlanan ‘isyanlara’ katılmakla suçladığı 20 binden fazla göstericiyi gözaltına almıştı.

Fransız haber ajansı AFP’nin yerel basından aktardığına göre Tahran’daki bir mahkeme, ‘komplo kurmak’ ve ‘suça iş birliği’ yapma suçlamalarıyla yargılanan iki kadın gazeteciyi üç yıl tecil edilmiş hapis cezasına çarptırdı.

Avukatları Emir Raisiyan reformist çizgideki Ham Mihan gazetesine yaptığı açıklamada, Ham Mihan gazetesinden Elnaz Muhammedi ve Haft Subh gazetesinden Nekin Bakıri’nin bir aydan az hapis cezasına çarptırıldıklarını söyledi.

“Cezanın geri kalanının beş yıl süreyle erteleneceğini” ifade eden avukat, bu süre zarfında hükümlülerin ‘meslek etiği’ dersleri alacaklarını ve seyahat etmekten mahrum bırakılacaklarını kaydetti.

Muhammedi şubat ayında henüz bilinmeyen bir nedenle bir haftalığına gözaltına alınmıştı.

Muhammedi’nin kız kardeşi Elahe Muhammedi de aynı gazete için çalışırken Mahsa Amini’nin defnedilme anını haber yaptığı için 2022 Eylül ayından beri tutuklu bulunuyor.

Geçtiğimiz ay Tahran Gazeteciler Sendikası Yönetim Kurulu Başkanı Ekber Muntecebi, “gazeteciliğin kara çağı” olarak tanımladığı bu son yılda 100’den fazla gazetecinin tutuklandığını söyledi.

İlgili bir bağlamda İtimad gazetesinin bir avukattan aktardığına göre İran Yargı Erki, İran’ın orta kesimindeki Arak kentindeki protestolarda ölenlerden biri olan genç şef Mehrshad Shahidi’nin cenaze törenine katıldıkları için dokuz kişiyi kırbaçlama ve hapis cezasına çarptırdı.

Avukat Muhammed Rıza Kerker Bişe Mukaddem, Aşura günü arifesinde Arak kentindeki mezarlıkta bulunmaları nedeniyle dokuz kişinin ‘kutsal yerlere hakaret’ ve ‘kamu düzenini bozma’ suçlarından hüküm giydiğini söyledi. Avukata göre sanıklar, izleyicilere oğlu hakkında konuşan Shahidi’nin babasıyla dayanışma içinde olduklarını ifade ederek alkış tuttular.

Yetkililer, son günlerde protestoların tekrarlanmasını önlemek amacıyla aldıkları önlemler kapsamında mağdurların ailelerinden bazılarını gözaltına aldı. Yetkililer, mağdur ailelerin çocukları için birinci yıl dönümü törenleri düzenlemesini engellemeye çalışıyor.

Öte yandan 300’den fazla sivil ve siyasi aktivist cumartesi günü ortak bir bildiri yayınlayarak iktidar yapısında radikal değişiklikler için halk referandumu yapılması gerektiğini vurguladı.

Bildiriye imza atanlar “İran’ın son yıllardaki kötü yönetimden kaynaklanan toplumsal, siyasi ve ekonomik krizlerin birikmesi sebebiyle acı olaylarla karşı karşıya olduğunu” ifade ettiler. Son protestolardan kaynaklanan ve “derin bölünmelere”, “iktidar için ağır maliyetlere” ve “ciddi iç çöküşlere” neden olan “çatlaklara” dikkat çektiler.

BBC Farsça servisine göre Birleşmiş Milletler (BM) İran Özel Raportörü Javaid Rehman, Oslo’dan yaptığı açıklamada, “Mahsa Amini’nin Ahlak Polisi’nin gözaltındayken hayatını kaybetmesi, İran’da kadınların ve genç kızların durumunu yansıtıyor ve ülkedeki baskının boyutunu gözler önüne seriyor” ifadelerini kullandı.

Javaid Rehman İran İnsan Hakları Örgütü tarafından düzenlenen ‘Geçiş Döneminde Adalet: Zorluklar ve Çözümler’ başlıklı bir konferansa katıldı. Uluslararası hukuk uzmanları, Batılı diplomatlar ve siyasiler ile yurtdışında ikamet eden İranlıların da yer aldığı bu konferansta İran’da demokrasiye doğru barışçıl bir geçişin yolları tartışıldı.



Zelenskiy, Rusya'yı Ukrayna savaşını Romanya ve Polonya'ya yaymaya çalışmakla suçluyor

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (Reuters)
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (Reuters)
TT

Zelenskiy, Rusya'yı Ukrayna savaşını Romanya ve Polonya'ya yaymaya çalışmakla suçluyor

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (Reuters)
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (Reuters)

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, bugün Rusya'yı, Romanya ve Polonya hava sahasını ihlal eden İHA'lar fırlatarak savaşı genişletmeye çalışmakla suçladı.

Zelenskiy, X platformunda Rusya'nın gönderdiği insansız hava aracının (İHA) Romanya hava sahasına 10 kilometre girdiğini, bunun üzerine Romanya'nın onu kovalamak için savaş uçakları gönderdiğini söyledi.

Zelenskiy, Rus İHA’sının gün boyunca Belarus sınırındaki Ukrayna'nın çeşitli bölgelerinin üzerinde uçtuğunu belirterek, Rusya'nın Belarus hava sahasını kullanarak Ukrayna hava sahasına kuzeyden girdiğini ifade etti.

Zelenskiy, Rusya'nın yaptırımlar uygulanarak eylemlerinin sonuçlarına katlanmak zorunda olduğunu vurguladı ve Ukrayna'nın ortaklarına Rus İHA’ları ve balistik füzelerine karşı bir savunma sistemi kurulmasını önerdiğini açıkladı.

Rusya geçen hafta Polonya hava sahasına İHA gönderdi ve bu hareket geniş çapta kınandı. Avrupa Birliği'nin dışişleri ve güvenlik politikası sorumlusu Kaja Kallas, bu olayı üç buçuk yıldan fazla süre önce başlayan Rusya-Ukrayna savaşından beri Moskova'nın “Avrupa hava sahasına yönelik en ciddi ihlali” olarak nitelendirdi.

Zelenskiy bugün, “Rusya'nın savaşma gücünü zayıflatmak için Rus petrol tüketimini azaltmak” çağrısında bulunarak, “Rusya'dan petrol ithalatı konusunda ABD'nin tutumuna kulak verilmesi gerektiğini” belirtti.

ABD Başkanı Donald Trump bugün yaptığı açıklamada, tüm NATO ülkeleri Rus petrolü satın almayı durdurur ve benzer önlemler (yaptırımlar) alırsa, ABD'nin enerji sektöründe Rusya'ya yeni yaptırımlar uygulamaya hazır olduğunu ifade etti.


İspanya'nın başkenti Madrid'de bir barda meydana gelen patlamada 25 kişi yaralandı

İspanyol polisi (Arşiv- Reuters)
İspanyol polisi (Arşiv- Reuters)
TT

İspanya'nın başkenti Madrid'de bir barda meydana gelen patlamada 25 kişi yaralandı

İspanyol polisi (Arşiv- Reuters)
İspanyol polisi (Arşiv- Reuters)

İspanyol yetkililer bugün Madrid'de bir barda meydana gelen patlamada üçü ağır olmak üzere 25 kişi yaralandığını bildirdi.

Madrid acil servisleri X'te yaptığı duyuruda, itfaiyecilerin başkentin Vallecas semtindeki binadan enkazları temizlediğini duyurdu.

Patlama nedeniyle kapılar tahrip oldu, cam parçaları yola saçıldı.

Görgü tanığı Fernando Sanchez, RTVE'ye şunları söyledi: “Dairedeydik ve patlamayı hissettik, hemen dışarı çıktık... Kaos vardı.”

Sanches, olay yerine itfaiye araçları, ambulanslar ve polis memurlarının sevk edildiğini belirtti.

Şarku’l Avsat’ın İspanyol medyasından aktardığına göre patlama gaz kaçağından kaynaklandı.

Ancak Madrid'in güvenlik ve acil durum hizmetleri şefi Imaculada Sans, patlamanın nedeni hakkında “spekülasyon yapmak için henüz çok erken” olduğunu söyledi.

 İspanyol polis memurları (Arşiv- Reuters)İspanyol polis memurları (Arşiv- Reuters)

Sivil savunma ve ambulans ekipleri 25 kişiyi tedavi etti; bunlardan üçü “ciddi”, ikisi ise “potansiyel olarak ciddi” durumda.

Acil servis ekipleri, müdahale çalışmalarını desteklemek için polis köpekleri ve insansız hava araçlarının gönderildiğini söyledi.

Sans gazetecilere, “Enkaz altında mahsur kalan insanlar olma ihtimalini dışlıyoruz” dedi.

Patlamadan etkilenen binadaki dokuz dairenin sakinlerine “en azından önümüzdeki birkaç gün için barınak sağlanacağını” belirtti.


Britanyalı çift, 7 aydır Afganistan'da tutuklu: "Gerçekten ölüyorlar"

Çiftle birlikte Faye Hall ve bir çevirmen de gözaltına alınmıştı (BBC)
Çiftle birlikte Faye Hall ve bir çevirmen de gözaltına alınmıştı (BBC)
TT

Britanyalı çift, 7 aydır Afganistan'da tutuklu: "Gerçekten ölüyorlar"

Çiftle birlikte Faye Hall ve bir çevirmen de gözaltına alınmıştı (BBC)
Çiftle birlikte Faye Hall ve bir çevirmen de gözaltına alınmıştı (BBC)

Afganistan'ın 1 Şubat'ta gözaltına alıp tutukladığı Peter ve Barbie Reynolds çiftinden yeni haber var.

80 yaşındaki Peter Reynolds ve ondan 4 yaş küçük eşi Barbie'yle birlikte tutuklanan Amerikalı bir kadın, çiftin durumunu BBC'ye anlattı.

Serbest kaldıktan sonra ilk kez röportaj veren Faye Hall, gözyaşlarına boğularak çifte seslendi: 

Onları çok seviyorum. Kısa süre içinde dışarıya çıkacaklarını biliyorum. Pes etmeyin.

Hall, cezaevi koşullarının zorlu olduğunu belirtti. Çok kilo veren Barbie'nin yürümekte zorlandığını gördüğünü aktardı. 

Kalp ameliyatı olmuş ve kanser tedavisi görmüş Peter ilaçlarını alsa da sağlık durumunun kötüleştiğini vurguladı:

Gerçekten ölüyorlar, zaman tükeniyor. Sağlıklı bir ortamda değiller.

Reynolds çiftinin yaşadığı Bamyan Vilayeti'ne birlikte dönerlerken gözaltına alındıklarını belirten Faye Hall, Katar'ın arabulucuğuyla yürütülen müzakerelerin ardından iki ay içinde özgürlüğüne kavuşmuş.

Cezaevinde kendilerinden başka yabancı görmediğini söylüyor. 

Birleşik Krallık Dışişleri Bakanlığı, çiftin ailesine destek sağlandığını bildirdi. 

1970'te Kabil'de evlenen çift, 18 yıldır Afganistan'da yaşarlarken gözaltına alındı. 4 kere mahkemeye çıksalar da neyle suçlandıkları açıklanmadı.

Afganistan pasaportlarına sahip ikili, Taliban'ın da onayladığı bir yardım programını yürütüyordu. 

BM, çiftin tutulduğu koşullarla ilgili olarak Taliban yönetimini temmuzda uyarmıştı. 

Afganistan Dışişleri Bakanlığı ise aynı ay yaptığı açıklamada Barbie ve Peter'a yeterli bakımın sağlandığını savunmuştu. 

Serbest bırakılmalarına yönelik çalışmaların sürdürüldüğünü belirten Taliban yönetimi, "Henüz gereken adımlar tamamlanmadı. İnsan hakları güvence altında. Tedavi görüyorlar, aileleriyle sürekli olarak iletişim halindeler" de demişti. 
Independent Türkçe, BBC, AP