عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Gabonlu darbe lideri geçici cumhurbaşkanı olarak yemin etti

Gabonlu darbe lideri geçici cumhurbaşkanı olarak yemin etti
TT
TT

Gabonlu darbe lideri geçici cumhurbaşkanı olarak yemin etti

Gabonlu darbe lideri geçici cumhurbaşkanı olarak yemin etti

Gabon'da geçtiğimiz hafta yönetime el koyan Kurumların Geçişi ve Restorasyonu Komitesi (CTRI) isimli geçiş hükümetinin lideri General Brice Oligui Nguema yemin etti.

Nguema yemin töreninin ardından yaptığı konuşmada, “Yeni hükümete, sürgündeki siyasilerin geri dönüşüne ilişkin prosedürlerin başlatılması yönünde talimat verildi” ifadelerini kullandı.

AFP’nin haberine göre, Nguema bir tarih belirtmeden ‘özgür, şeffaf ve güvenilir seçimler’ yoluyla ‘iktidarı sivillere iade etme’ sözü verdi.

Batı ve Orta Afrika'da üç yıl içinde gerçekleşen sekizinci darbede, General Brice Olegy Nguema liderliğindeki subaylar, Ali Bongo'nun seçimleri üçüncü kez kazandığını duyurduktan hemen sonra 30 Ağustos'ta iktidarı ele geçirdi.

Geçtiğimiz haftadan beri ordu tarafından yönetici olarak seçilen Nguema, bugün geçici cumhurbaşkanı olarak yemin etti.

Bongo ailesinin 56 yıllık iktidarını sona erdiren darbe, coşkulu kalabalıkları başkent Libreville sokaklarına çekti ancak yurt dışından kınamalarla karşılandı. Orta Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) liderleri, Ali Bongo hükümetinin devrilmesiyle ilgili tepkilerini tartışmak üzere bugün bir araya gelecek.

Geçtiğimiz hafta, Birleşmiş Milletler ve Afrika Birliği ülkeleri, anayasal düzene hızlı bir şekilde dönme çağrısında bulunuldu.

Askeri konsey henüz ne kadar süre iktidarda kalması beklendiğini bildirmedi.

Nguema Cuma günü ‘hızlı ama emin adımlarla’ ilerleyeceğini söyledi ancak çok fazla acelenin güvenilirliği olmayan bir seçime yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu.

26 Ağustos seçimlerinin meşru galibi olduğunu söyleyen Gabon'un ana muhalefet grubu Değişim İttifakı, uluslararası topluma cuntayı iktidarı sivillere iade etmesi yönünde çağrıda bulunmaya çağırdı.

Değişim İttifakı’ndan kaynaklar Reuters’a yaptığı açıklamada, koalisyon üyelerinin daha fazla ayrıntı vermeden görüşmeler için dün Nguema ile bir araya geldiğini söyledi.

Hali hazırda ev hapsinde tutulan Bongo, 1967'de iktidara gelen merhum babasının yerine 2009 yılında göreve başladı.

Eleştirmenler, Bongo ailesinin petrol zengini ve 2,3 milyon insanının yaşadığı ülkeye pek fazla yatırım yapmadığını söylüyor.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

İsrail'in İran'ın en ağır tahkimatlı Fordo Nükleer Tesisi’ni yok etmek için neye ihtiyacı var?

Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (Reuters)
Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (Reuters)
TT
TT

İsrail'in İran'ın en ağır tahkimatlı Fordo Nükleer Tesisi’ni yok etmek için neye ihtiyacı var?

Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (Reuters)
Fordo Nükleer Tesisi’nin uydu görüntüsü (Reuters)

New York Times, İran'ın Fordo Nükleer Tesisi’nin ülkedeki diğer nükleer tesislere kıyasla en güçlendirilmiş tesis olduğuna dair analitik bir araştırma yayınladı.

Araştırmaya göre Fordo Nükleer Tesisi herhangi bir saldırıdan korunmak için bir dağın derinliklerine inşa edildi. Sadece ABD ordusu buraya ulaşabilecek 30 bin poundluk bir bombaya sahip. ‘Bunker buster’ (Sığınak avcısı) olarak bilinen bu bomba, derin yeraltı sığınaklarını ya da yüksek korumalı tesislerde gömülü silahları yok etmek üzere tasarlanmış. Fordo bölgesini imha edebilecek tek havadan atılan bombanın bu olduğuna inanılıyor.

Bombanın kalın bir çelik gövdesi var ve benzer büyüklükteki çok amaçlı bombalardan daha az patlayıcı içeriyor. Ağır muhafazalar, patlamadan önce toprağa, kayaya ya da betona nüfuz ederken mühimmatın bozulmadan kalmasını sağlar. Boyutu (20 feet uzunluğunda, 30 bin pound) ise onu sadece ABD'nin B-2 hayalet bombardıman uçağının taşıyabileceği anlamına geliyor.

Fordo uranyum zenginleştirme tesisi (AFP)Fordo uranyum zenginleştirme tesisi (AFP)

İsrail'in Fordo'yu tek başına yok edemeyeceği görüşü yaygın. Askeri yetkililere göre ABD, İsrail'e sığınak imha bombası vermeyi reddetti ve İsrail'in bu bombayı taşıyabilecek ağır bombardıman uçakları yok. Ancak İsrail, İran'ın en gelişmiş santrifüjlerini içeren tesisi çalıştırmak için gerekli enerji santrallerini vurabilir. Fordo yakınlarındaki tesislerin hedef alınması tesisin uranyum zenginleştirmeye devam etme kabiliyetini önemli ölçüde yavaşlatabilir.

Fordo'nun vurulması İran'ın nükleer silah üretme kabiliyetini yok etmeye yönelik her türlü çabanın merkezinde yer alıyor. Mart 2023'te Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Fordo'da yüzde 83,7 saflıkta zenginleştirilmiş uranyum tespit ettiğini bildirdi ki bu oran nükleer silah yapmak için gereken yüzde 90 zenginleştirme seviyesine yakın. İran ise nükleer teknolojiyi silah yapımında değil barışçıl amaçlarla kullanmayı amaçladığını savunuyor.

ABD, olası askeri operasyonları desteklemek için yakıt ikmal uçakları ve ilave savaş uçakları da dahil olmak üzere Ortadoğu'daki askeri kabiliyetlerini arttırmaya devam ederken, Başkan Donald Trump İsrail'e sığınak delici bombalar tedarik etmekten kaçınma politikasını değiştirmedi.

Bu bağlamda Trump'ın ilk döneminde ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı olan Joseph Votel şunları söyledi: “İsraillilere bu silahları vermeme politikasını sık sık izledik, çünkü kullanmalarını istemiyoruz.”

Sığınak delici bombalarını caydırıcı ve ulusal güvenliğin hayati bir unsuru olarak gören Washington, İsrail'e İran ile savaş başlatmasını teşvik edecek bir silah vermek istemiyordu.

İsrail’e ait bir F-35 savaş uçağı Netanya şehri üzerinde yakıt ikmali yapıyor. (AFP)İsrail’e ait bir F-35 savaş uçağı Netanya şehri üzerinde yakıt ikmali yapıyor. (AFP)

Tesisin tahkimatı

İran, Fordo Nükleer Tesisi’ni, saldırıya uğramasını ve Irak'ın inşa etmekte olduğu ancak 1981 yılında yer üstünde inşa edildiği için İsrail güçleri tarafından kolayca imha edilen Tammuz Nükleer Santrali’nin akıbetine uğramasını önlemek için yer altında inşa etti.

Şarku’l Avsat’ın New York Times’tan aktardığına göre İsrail yıllar içinde Fordo'yu vurmak için çeşitli planlar geliştirdi. Barack Obama yönetimindeki üst düzey yetkililere sunulan bir plana göre, komandoları taşıyan İsrail helikopterleri bölgeye gidecek ve burayı havaya uçuracaktı. İsrail geçen yıl Suriye'de benzer bir operasyonu başarıyla gerçekleştirmiş ve Hizbullah'a ait bir füze üretim tesisini imha etmişti.

Votel'in halefi Kenneth F. McKenzie, “İsrailliler son dönemde çok sayıda gizli operasyon gerçekleştirdi ama sorun şu ki Fordo Nükleer Tesisi çok zor bir hedef olmaya devam ediyor” dedi.

İsrail'in ABD Büyükelçisi Yechiel Leiter pazar günü bir televizyon kanalına verdiği demeçte, “Fordo Nükleer Tesisi ile başa çıkmamızı sağlayacak seçenekler mevcut. Her şey havalanıp uzaktan bombalamaya bağlı değil” ifadelerini kullandı.