Çin bankaları Batı yaptırımlarının ardından Rusya’ya milyarlarca dolar sağladı

Çin Sanayi ve Ticaret Bankası, Rusya’daki varlığını genişleten bankalar arasında yer alıyor (API)
Çin Sanayi ve Ticaret Bankası, Rusya’daki varlığını genişleten bankalar arasında yer alıyor (API)
TT

Çin bankaları Batı yaptırımlarının ardından Rusya’ya milyarlarca dolar sağladı

Çin Sanayi ve Ticaret Bankası, Rusya’daki varlığını genişleten bankalar arasında yer alıyor (API)
Çin Sanayi ve Ticaret Bankası, Rusya’daki varlığını genişleten bankalar arasında yer alıyor (API)

Batılı kurumların, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ilk yılında ülkedeki faaliyetlerini durdurması üzerine, Çin merkezli kredi veren kuruluşlar Rus bankalarına milyarlarca dolar sağlamak üzere devreye girdi.

Şarku’l Avsat’ın The Financial Times gazetesinden aktardığı analize göre, Çin’in en büyük bankalarından dördünün söz konusu hamleleri, Pekin’in yuanı dolara alternatif bir küresel para birimi olarak tanıtma çabalarının bir parçası.

Kiev Ekonomi Okulu tarafından sunulan son verilere göre, Çin’in Rus bankacılık sektörü üzerindeki etkisi bu yıl Mart sonuna kadar olan 14 ayda dört katına çıktı.

Uluslararası yaptırımlar iş yapmayı daha da zorlaştırırken, kendi ülkelerindeki düzenleyiciler ve politikacıların Rusya’dan çıkmaları konusunda yoğun baskı altında kalan Batılı bankaların yerini Çin merkezli kredi verenler aldı.

Rusya Merkez Bankası’nın verilerine göre, Çin Sanayi ve Ticaret Bankası, Çin Bankası, Çin İnşaat Bankası ve Çin Ziraat Bankası, Rusya’daki toplam varlıklarını 14 ayda 2,2 milyar dolardan 9,7 milyar dolara çıkardı.

Aynı dönemde, Rusya’da en fazla faaliyet gösteren yabancı banka Avusturya merkezli Raiffeisen Bank, ülkedeki varlıklarını yüzde 40’tan fazla artırarak, 20,5 milyar dolardan 29,2 milyar dolara çıkardı.

Raiffeisen, ülkeden çekilmenin yollarını aradığını ve varlıklarını Mart ayından bu yana 25,5 milyar dolara düşürdüğünü bildirdi.

Söz konusu analize göre, Çin bankalarının adımları, Rusya’nın rezerv para birimi olarak ABD doları veya euro yerine yuanı benimseme yönündeki hamlesinin bir parçası.

Kiev Ekonomi Okulu’nda Kalkınma Direktör Yardımcısı olan Andrii Onopriienko, “Çin bankalarının Rus bankaları ve kredi kuruluşlarına verdiği krediler, ki çoğu dolar ve euronun yerini alan yuandır, yaptırımların işini yaptığını gösteriyor” ifadelerini kullandı.

Yuan ticaretindeki artış, iki ülke arasındaki ticaretin 2022’de 185 milyar dolarlık rekor seviyeye ulaşmasıyla birlikte Rusya’nın ekonomik açıdan Çin’e yöneldiğinin altını çiziyor.

Geçen yıl başlayan işgalden önce, Rusya’nın ihracatına ilişkin ödemelerinin yüzde 60’ından fazlası, ülke yetkililerinin artık ‘zehirli para birimleri’ olarak tanımladığı dolar ve euro gibi para birimleriyle yapılıyordu, yuan ise bu ödemelerin yüzde 1’den azını oluşturuyordu.

Rusya Merkez Bankası’nın verilerine göre, o zamandan bu yana ‘zehirli para birimleri’ ihracat ödemelerinin yarısından daha azına düşerken, yuan yüzde 16’sını oluşturuyor.

Raiffeisen, birçok yabancı kredi kuruluşunun geçen yıl bağlarını kesmesi ve iştiraklerini satmasının ardından, Rusya’da önemli varlığını sürdüren az sayıdaki Batılı bankadan biri.

Ancak Kremlin’in geçen yaz gerçekleştirdiği reformlar, yabancı bankaların Rus iştiraklerini satmasını çok daha zorlaştırdı.

Rusya Maliye Bakanı Yardımcısı Alexei Moiseev Cuma günü yaptığı açıklamada, hükümetin yabancı banka satışlarını engelleme tutumunu yineledi.

Raiffeisen’in Rusya’daki işletmesinin karı bu yılın ilk altı ayında yüzde 9,6 artışla 867 milyon euroya yükselirken, Avusturya merkezli kredi kuruluşu Rusya’daki personeline yönelik bütçeyi 200 milyon euro artırdı.

Avrupa Merkez Bankası, Raiffeisen de dahil olmak üzere denetlediği kredi kuruluşlarının Rusya’dan çıkması yönündeki baskıyı artırıyor.

Raiffeisen, yerel ve uluslararası yasa ve düzenlemelere uyum sağlarken, Rusya’daki işletmesini satmanın veya devre dışı bırakmanın yollarını bulmaya çalıştığını bildirdi.

Bankanın açıklamasında, “Bu tür potansiyel işlemleri ilerletmeye devam ederken, Rusya’daki ticari faaliyetleri daha da azaltmayı taahhüt ediyoruz” denildi.

Genel olarak, yabancı kredi verenlerin Rus bankacılık varlıklarının oranı Mart ayına kadar olan 14 ayda yüzde 6,2’den yüzde 4,9’a düştü.



Hamas liderleri Katar'dan Türkiye'ye mi taşınıyor?

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 210'u çocuk, 11 bin 742'si kadın 43 bin 508 Filistinli öldü, 102 bin 684 kişi yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 210'u çocuk, 11 bin 742'si kadın 43 bin 508 Filistinli öldü, 102 bin 684 kişi yaralandı (AFP)
TT

Hamas liderleri Katar'dan Türkiye'ye mi taşınıyor?

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 210'u çocuk, 11 bin 742'si kadın 43 bin 508 Filistinli öldü, 102 bin 684 kişi yaralandı (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 210'u çocuk, 11 bin 742'si kadın 43 bin 508 Filistinli öldü, 102 bin 684 kişi yaralandı (AFP)

Amerikan medya kuruluşu CNN, ABD'nin baskısının ardından Hamas yöneticilerinin Katar'dan gönderileceğini yazıyor. 

Kimliğinin paylaşılmasını istemeyen kaynaklar, Washington'ın Katarlı yetkililere bu mesajı yaklaşık iki hafta önce ilettiğini söylüyor. Doha yönetiminin de talebi kabul edip, Hamas'ın üst düzey yetkililerinden geçen hafta ülkeyi terk etmesini istediği aktarılıyor. 

ABD'li bir üst düzey yetkili, Hamas'ın ateşkes ve rehine takası anlaşmalarını reddettiğini savunarak, bu nedenle daha fazla Katar'da kalamayacağını belirtiyor. 

CNN'in aktardığına göre Hamas üyelerinin Katar'dan tam olarak ne zaman çıkarılacağı ve nereye gönderileceği belirsiz. Amerikalı yetkililer, örgüte uzun bir süre tanınmadığını belirtiyor. 

Üst düzey Hamas yetkililerinin gidebileceği olası ülkeler arasında Türkiye'nin yer aldığı fakat ABD'nin buna sıcak bakmadığı da ifade ediliyor.

Birleşik Krallık'ın tanınmış gazetelerinden Financial Times (FT) da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın örgüte destek verdiğine dikkat çekerek, Hamas yetkililerinin Türkiye'ye gidebileceğini yazıyor. 

Hamas'ın eski lideri İsmail Haniye'yle 20 Nisan'da İstanbul'da görüşmeden önce "Milli Mücadele sırasında Türkiye'deki Kuvayımilliye ne ise Hamas da işte aynen odur" diyen Erdoğan'ın bu sözleri gündem olmuştu.

Haniye daha sonra Tahran'da İsrail ordusunun 31 Temmuz'da düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. Onun yerine örgütün başına geçen Yahya Sinvar da 16 Ekim'de Gazze'de İsrail'in saldırısı sonucu hayatını kaybetmişti.

FT, Türkiye Dışişleri Bakanlığı'nın yorum taleplerine yanıt vermediğini aktarıyor. 

FT'ye konuşan ve kimliğinin açıklanmasını istemeyen bir Arap diplomat, Hamas yetkililerinin son dönemde Türkiye, İran, Cezayir ve Moritanya'ya giderek olası yer değişikliği için yetkililerle görüştüğünü savunuyor. Diplomat, Doha yönetiminin kararına ilişkin şu değerlendirmeleri yapıyor: 

Katar, Hamas liderlerini ilk etapta Amerikalılardan yeşil ışık aldıktan sonra ağırlamıştı. ABD'nin tutumu değiştiğinde onlardan kurtulmaya çalışmaları anlaşılabilir geliyor.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla başlayan Gazze savaşında Katar, örgütle İsrail devleti arasında önemli arabuluculardan biri olmuştu. 

Suriye'de iç savaşın başlamasının ardından Şam'daki Hamas yöneticileri, 2012'de Doha'ya gitmişti. Diğer yandan Washington yönetimi, Hamas'ın Katar'daki varlığını ateşkes ve rehine takası taleplerini kabul etmesi için örgüte baskı yapmak amacıyla koz olarak kullanıyordu. 

Independent Türkçe, CNN, Financial Times