İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rus Yönetimi (GKRY) liderleri arasında gerçekleşen üçlü zirvede, enerji alanındaki iş birliğini güçlendirme kararı çıkarken üç lider, Doğu Akdeniz doğalgazını Avrupa’ya ulaştırmanın ve elektrik ağlarını bağlamanın yollarını bulma sözü verdiler.
Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığı habere göre büyük bir kısmı İsrail ve Mısır açıklarında olmak üzere son on yılda Doğu Akdeniz’de çok büyük doğal gaz rezervleri keşfedildi. Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı savaşın Avrupa'ya enerji akışını etkilemesiyle Doğu Akdeniz doğalgazına ilgi de arttı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Lefkoşa'da Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve GKRY lideri Nikos Hristodulidis ile gerçekleşen üçlü zirve sonrasında gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Yakında İsrail doğalgazını nasıl ihraç edeceğimize karar vermemiz gerekiyor. GKRY de bu konuyla ilgili kararlar almalı. Bu alanda iş birliği olanaklarını araştırıyoruz. Söz konusu kararların önümüzdeki üç ila altı ay içinde ve belki de üç aydan daha kısa bir sürede alınacağını düşünüyorum.”
GKRY bu yıl, İsrail’in Doğu Akdeniz’deki doğalgaz sahalarını kendi topraklarındaki bir doğalgaz sıvılaştırma tesisine bağlayacak kısa bir boru hattı inşa ederek doğalgazı pazara daha hızlı bir şekilde ulaştırma önerisinde bulundu.
GKRY lideri Hristodulidis, üçlü zirve sonrası yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Doğalgaz ve yenilenebilir enerjinin bölgedeki iş birliğinin iki temel sac ayağı olduğunda hemfikiriz. Özellikle Avrupa’da son dönemde yaşanan jeopolitik gelişmeler, enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve karşılıklı bağımlılığın artırılması gerektiğini ortaya koydu.”
Netanyahu, ülkesinin denizaltından elektrik bağlantısı projesi olan ‘EuroAsia Interconnector Projesi’nin bir parçası olmayı ‘sabırsızlıkla beklediğini’ söyledi. İsrail ve GKRY’den gelen hatları Yunanistan’a bağlayacak olan Avrupa Birliği (AB) destekli denizaltı kablo projesinin 2 bin megawatta kadar elektriği Avrupa’ya taşıması bekleniyor.
Netanyahu, İsrail'le ve belki İsrail’den daha doğuya doğru açık bir bağlantının olmasını istediklerini söyledi.
İsrail, GKRY ve Yunanistan arasında yıllar içinde güçlü bağlar kuruldu. Netanyahu, özellikle gıda sektörünün ekonomik karşılıklı bağımlılığın doğrudan bir örneği olduğunu ifade etti.
Diğer yandan Yunanistan Başbakanı Miçotakis’in açıklamasını bitirmesinin hemen ardından Netanyahu sözlerine şunları ekledi:
“Yemeklerinizi seviyoruz. Süt ürünlerinizi seviyoruz. Yoğurdunuzu seviyoruz.”
Yerli üretimi yüksek ithalat vergileriyle koruyan ülkesinde en kısa zamanda süt ürünleri pazarının ‘açılacağını’ açıklayan Netanyahu, “Süt ürünleri pazarını çok yakında Yunanistan, GKRY ve diğer ülkelere açmayı ve en lezzetli yoğurdu üretmeyi hedefliyoruz. Kazanma şansı sizin elinizde” diye konuştu.