Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Türkiye ve AB’ye ilişkilerinin geleceği konusunda ortak bir anlayışa varmaları çağrısında bulundu.
AB Komisyonu Komşuluk ve Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi, Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurulu’nda, AB Komisyonu’nun hazırladığı 2022 Türkiye Raporu görüşüldüğü oturumda bir konuşma yaptı.
Varhelyi, “Türkiye ile ilişkilerimiz bizim için çok önemli. Türkiye, aday ülke olmaya, NATO müttefiki, yakın komşu ve Orta Doğu, Güney Kafkasya ve Karadeniz bölgelerinin istikrar ve güvenliği açısından kilit ortak olmaya devam ediyor” dedi.
AB’nin Türkiye ile işbirliğine dayalı ve karşılıklı fayda sağlayan bir ilişkinin geliştirilmesini istediğine vurgu yapan Varhelyi şu ifadelerle devam etti;
“İlişkilerin geleceği konusunda ortak bir anlayışa ihtiyacımız var. Başarılı olmak için her iki tarafın da çaba göstermesi gerekiyor. Gümrük Birliği, vize kolaylığı, enerji ve teknoloji, yatırımlar, gıda güvenliği hızla ilerleyebileceğimiz alanlardan bazıları.”
Ancak ilişkilerin gelişebilmesi için Türkiye’de iç reformlara ve ikili ilişkilerde elverişli siyasi ortama ihtiyaç olduğunun altını çizen Varhelyi, “AB Komisyonu kaygılarını dile getirmeye ve siyasi farklılıkları ele almaya devam edecek” dedi.
Geçtiğimiz hafta Türkiye’yi ziyaret eden Varhelyi, AB’nin Türkiye’nin yıllardır mültecilere ev sahipliği yapmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi ve AB’nin bu konuda da destek vermeye devam edeceğini söyledi.
Varhelyi ayrıca, “Türkiye’nin Ukrayna’ya ve toprak bütünlüğüne verdiği desteği ve küresel gıda güvenliğinin sağlanmasında önemli rol oynayan Karadeniz Tahıl Girişimi’ni canlandırma yönündeki çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz” ifadelerini kullandı.
Doğu Akdeniz’de istikrar ve güven ortamının tesisinin büyük önem taşıdığını vurgulayan Varhelyi, “Kıbrıs sorununda ilerleme sağlanması vazgeçilmezdir” ifadesini kullandı.
AP’de kabul edilen Türkiye hakkında hazırlanan 2022 yılı raporunda, Türkiye’deki demokratik gerileminin artarak devam ettiği iddia edilerek, yargı bağımsızlığının eksikliği ve yargı sisteminin siyasi olarak araçsallaştırılması kınandı.
Raporda, Türk hükümetine, AB kurumlarına ve üye ülkelere mevcut çıkmazdan çıkılması ve daha yakın, dinamik ve stratejik ortaklığa doğru ilerleme çağrısı yapıldı.
Söz konusu raporda, Türkiye’de iddia edilen kovuşturma ve sansürün yanı sıra, gazetecilere ve bağımsız medyaya yönelik baskılar da kınandı.
İsveç konusu
Türkiye’nin siyasi, ekonomik, enerji ve dış politika açısından stratejik öneme sahip bir ülke olduğuna dair vurgu yapılan raporda, “Türkiye, geniş bölgenin istikrarı için kilit bir ortak ve NATO dahil olmak üzere önemli bir müttefiktir” ifadelerine yer verildi.
Türkiye’ye, İsveç’in NATO üyeliğini daha fazla gecikmeden onaylamaya çağrısı yapılan raporda, bir ülkenin NATO’ya katılım sürecinin, hiçbir şekilde başka bir ülkenin AB’ye katılım süreciyle ilişkilendirilemeyeceğinin altı çizildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Temmuz ayında Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenen NATO zirvesinin arifesinde yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanmıştı;
“Türkiye’yi 50 yılı aşkın bir zamandır Avrupa Birliği kapısında bekleten ülkelere sesleniyorum, önce gelin, Türkiye’nin Avrupa Birliği’nde önünü açın, biz de Finlandiya’nın önünü nasıl açtıysak İsveç’in de önünü açalım.”
Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, AP’nin Avrupa Komisyonu raporunu görüşmesi öncesi Die Welt gazetesine verdiği röportajda, Türkiye ile AB tam üyelik müzakerelerinin sona erdirilmesini isteyerek, “Ankara ve Brüksel arasındaki yakınlaşmayı destekliyoruz ancak Türkiye’nin AB’ye tam üye olması bizim için düşünülemez” dedi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy (AP)