Meksikalı uyuşturucu baronu "El Chapo"nun oğlu Ovidio Guzman ABD'ye iade edildi

Meksika'da "El Chapo" lakaplı uyuşturucu baronu Joaquin Guzman'ın oğullarından Ovidio Guzman Lopez'in ABD'ye teslim edildiği bildirildi.

Ovidio Guzman Lopez'in ABD'ye teslim edildiği bildirildi (AP)
Ovidio Guzman Lopez'in ABD'ye teslim edildiği bildirildi (AP)
TT

Meksikalı uyuşturucu baronu "El Chapo"nun oğlu Ovidio Guzman ABD'ye iade edildi

Ovidio Guzman Lopez'in ABD'ye teslim edildiği bildirildi (AP)
Ovidio Guzman Lopez'in ABD'ye teslim edildiği bildirildi (AP)

ABD Adalet Bakanlığından yapılan açıklamada, Guzman'ın Meksikalı yetkililerce ABD'ye iade edildiği doğrulandı.

Başsavcı Merrick Garland da açıklamasında, Guzman'ın iade edilmesi sürecinde desteği için Meksika'ya teşekkür ederek, "Bu faaliyet, Adalet Bakanlığının Sinaloa karteline yönelik tüm operasyonlarının son adımıdır. Topluma zarar verenlerin adalete hesap vermesi için çabalarımızı sürdüreceğiz." ifadesini kullandı.

Washington'a göre dünyanın en güçlü kartelleri arasında yer alan Sinaloa, ABD'de fentanilin yayılmasında ve kullanılmasında en büyük sorumlu olarak geçiyor.

ABD, Aralık 2021'den bu yana Guzman'ın yakalanması için 5 milyon dolar para ödülü koymuş ve Meksika'ya da bu hususta baskı uygulamıştı.

Ovidio Guzman'ın yakalanması

ABD'nin en çok aranan uyuşturucu kaçakçılarından olan Sinaloa çetesinin önde gelen liderlerinden 28 yaşındaki Ovidio Guzman, 5 Ocak'ta, Meksika'nın kuzeyindeki Culiacan kentinde düzenlenen operasyonda gözaltına alınmıştı.

Ana yolları barikatlarla kapatan ve araçları ateşe veren Sinaloa çetesi mensupları, güvenlik güçleriyle çatışmış 10 askerin ölümüne, 35 askerin de yaralanmasına neden olmuştu.

Ordunun operasyonlarında ise 19 çete mensubu öldürülmüş, 21 kişi ise gözaltına alınmıştı.

Culiacan Uluslararası Havaalanı yakınlarında silahlı kuvvetlerle çatışmaya giren çete üyelerinin silahlarından çıkan 2 mermi ticari uçağa isabet etmiş, yolcular büyük korku yaşamıştı.

Yakalanan Ovidio Guzman Lopez ise 2015'te babası "El Chapo"nun da tutulduğu Meksika Eyaletindeki Almoloya Hapishanesi olarak bilinen Federal Sosyal Uyum Merkezine (CEFERESO) götürülmüştü.

Ovidio Guzman kimdir?

Ovidio Guzman, en son yakalandığı 17 Ocak 2019'da bir dizi şiddet dalgasına yol açmıştı.

"El Chapo"nun oğullarından Ovidio Guzman'ın söz konusu tarihte yakalanmasının ardından çıkan olaylarda çok sayıda asker yaralanmış, 51 mahkum cezaevinden firar etmişti. Onlarca araç ve iş yerinin ateşe verildiği olaylar sonucunda Guzman serbest bırakılmıştı.

"El Chapo" ABD'ye iade edilmişti

"El Chapo" lakaplı Joaquin Guzman ise ABD'nin New York eyaletinde görülen davada temmuzda müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı.

2001 ve 2015'te Meksika'da iki yüksek güvenlikli cezaevinden kaçan Joaquin Guzman, en son Ocak 2016'da yakalanmış ve ABD'ye iade edilmişti.



Mücteba Hamaney, babasının izinden giden dini lider Ali Hamaney’in oğlu

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
TT

Mücteba Hamaney, babasının izinden giden dini lider Ali Hamaney’in oğlu

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)

İran’ın Dini Lideri (Rehber)Ayetullah Ali Hamaney'in oğlu olan Mücteba Hamaney, babasının başkanlık ettiği dini kurumlarda en etkili şahsiyetlerden biri ve ülkenin liderliğini devralması muhtemel adaylar arasında gösteriliyor.

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı. Hamaney'in 1989 yılından beri liderliğini yaptığı, İran'ı korumakla görevli Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) ile yakın ilişkileri olan muhafazakâr bir isim.

Huccetu’l-İslam unvanına sahip olan Mücteba (55), İran hükümetinde hiçbir resmi görevde bulunmadı. İranlı gözlemcilere göre babasının muhafızı olarak perde arkasında nüfuzunu kullandı.1979'da ABD destekli Şah'ı deviren bir ülkede, aile siyasetine herhangi bir atıfta bulunulmasını reddeden eleştirmenler ve Hamaney'in kendisinin aile veraseti fikrine karşı olduğunu ifade etmesi nedeniyle, rolü İran içinde tartışmalara neden oldu.

ABD yaptırımları

ABD Hazine Bakanlığı, 2019 yılında Mücteba Hameney’i yaptırımlar uygulanan kişiler listesine ekledi ve onun, babasının ofisinde çalıştığı dönem dışında hiçbir zaman seçilmediği veya atanmadığı halde resmi olarak en üst düzey isim olduğunu vurguladı.

Bakanlığın internet sitesinde, Hamaney'in bazı sorumluluklarını, DMO’nun yurtdışı kolu Kudüs Gücü ve Besic Güçleri komutanlarıyla yakın iş birliği içinde çalıştığı belirtilen Mücteba'ya devrettiği bildirildi.

Kaynaklar, 20 yıl boyunca Devrim Muhafızları ile yakın ilişkiler kurduğunu ve bu sayede siyasi ve güvenlik kurumlarında ilave nüfuz kazandığını belirtti. Mücteba, 2009 yılından bu yana, özellikle 2022 yılında ülkedeki katı kıyafet kurallarını ihlal ettiği iddiasıyla gözaltına alınan bir genç kızın polis nezaretindeyken ölmesi üzerine İran'ın dört bir yanında başlayan ayaklanmalar sırasında, protestocuların öfkesinin hedefi olmuştu.

Mücteba, rejimi destekleyen toplantılarda boy gösterdi, ancak kalabalığın önünde nadiren konuştu. 2024 yılında, Kum'da verdiği İslam hukuku derslerini askıya aldığını duyurduğu birçok kez paylaşılırken, bu açıklamanın nedenleri hakkında spekülasyonlar başladı.

Dini niteliklerin eksikliği

Babasına çok benzeyen Mücteba, siyah takke takıyor, bu da onun seyyidlerden olduğunu, yani ailesinin Hz. Muhammed'in soyundan geldiğini gösteriyor. Mücteba’yı eleştirenler, onun en yüksek liderlik pozisyonu için gerekli dini niteliklerden yoksun olduğunu söylüyorlar, çünkü Huccetu’l-İslam rütbesi, babasının ve İran İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu Ruhullah Humeyni'nin ulaştığı Ayetullah rütbesinden daha düşük bir rütbedir.

Liderliğe giden yol

2007 yılında yazılan ve WikiLeaks tarafından yayınlanan bir Amerikan diplomatik telgrafında, üç İranlı kaynağın Mücteba'yı Hamaney'e ulaşmanın yolu olarak tanımladığı ve Mücteba'nın Batı ile iş birliğini tercih eden ve eski cumhurbaşkanları Muhammed Hatemi ve Hasan Ruhani gibi isimlerin temsil ettiği İranlı reformistlere karşı çıktığı belirtildi. Mücteba Hamaney’in 2005 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhafazakâr aday Mahmud Ahmedinejad'ın ani yükselişinin arkasında olduğu düşünülüyordu. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre 2005 seçimlerinde aday olan reformist din adamı Mehdi Kerrubi, o dönemde Hamaney'e bir mektup yazarak Mücteba’nın Ahmedinejad'ı desteklediğini iddia etti, ancak Hamaney bu iddiayı reddetti.

frgtyhu7
İran Dini Lideri Ali Hamaney (Reuters)

Mücteba, 2009 yılında yeniden aday olan ve tartışmalı seçimlerde ikinci kez göreve gelen Ahmedinejad’ı bir kez daha destekledi. Seçim sonuçlarının duyurulmasıyla hükümet karşıtı protestolar başladı. Protesto gösterileri, Besic ve diğer güvenlik güçleri tarafından şiddetle bastırıldı.

Bir diğer detay olarak Mücteba’nın eşi, eski parlamento başkanı ve en önde gelen muhafazakârlardan biri olan Gulam Ali Haddad Adil'in kızıdır.

Mücteba Hameney, 1969 yılında Meşhed şehrinde doğdu ve Şah'a karşı muhalefet hareketini yöneten babasının yanında büyüdü. Gençliğinde de İran-Irak savaşına katıldı.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.