Ryabkov: Mahkum takası Washington ile Tahran arasındaki ilişkileri değiştirmeyecek

İran'ın Siyasi İşlerden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Baş Nükleer Müzakerecisi Ali Bagheri Kani, geçtiğimiz ay Tahran'da Rus mevkidaşı Sergey Ryabkov'u ağırladı. (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran'ın Siyasi İşlerden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Baş Nükleer Müzakerecisi Ali Bagheri Kani, geçtiğimiz ay Tahran'da Rus mevkidaşı Sergey Ryabkov'u ağırladı. (İran Dışişleri Bakanlığı)
TT

Ryabkov: Mahkum takası Washington ile Tahran arasındaki ilişkileri değiştirmeyecek

İran'ın Siyasi İşlerden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Baş Nükleer Müzakerecisi Ali Bagheri Kani, geçtiğimiz ay Tahran'da Rus mevkidaşı Sergey Ryabkov'u ağırladı. (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran'ın Siyasi İşlerden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Baş Nükleer Müzakerecisi Ali Bagheri Kani, geçtiğimiz ay Tahran'da Rus mevkidaşı Sergey Ryabkov'u ağırladı. (İran Dışişleri Bakanlığı)

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov dün (perşembe) yaptığı açıklamada, Moskova'nın ABD ile İran arasındaki mahkûm değişiminin Tahran ile Washington arasındaki ilişkilerde radikal değişikliklere yol açmayacağına inandığını söyledi.

Ryabkov, Sputnik'e yaptığı açıklamada, ABD ile İran arasındaki mahkûm değişimi ile Kapsamlı Ortak Eylem Planı’na ilişkin diyaloğun yeniden başlaması arasında doğrudan bir ilişki olmadığını, ancak bunun karşılıklı anlayışın mümkün olduğu anlamına geldiğini ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın Sputnik’ten aktardığına göre Ryabkov, Mart 2022'den beri sekteye uğrayan nükleer müzakerelere atıfta bulunarak, “Batılı meslektaşları sağlam mantık gösterirse, Rusya'nın Viyana'daki Kapsamlı Ortak Eylem Planı üzerinde çalışmaya devam etmeye hazır olduğunu” doğruladı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, geçtiğimiz Temmuz ayında nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılması yönünde herhangi bir ek anlayış beklentisinin “2024 ABD başkanlık seçimlerine bir yıldan biraz fazla süre kaldığı mevcut koşullar altında gerçekçi olmadığını” söyleyerek nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılmasına karşı çıktı.

Beş kişi, Washington ile Tahran arasında, ABD'nin müttefiki Güney Kore tarafından dondurulan altı milyar dolar değerindeki varlıkların serbest bırakılmasını öngören bir mahkûm değişim anlaşmasının parçası olarak serbest bırakıldı.

Ryabkov'un açıklaması, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun ülkenin en yüksek güvenlik aygıtından bir yetkiliyle görüşmelerde bulunduğu Tahran'a yaptığı ziyaretin ertesi günü geldi. Şoygu, İran Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) ait balistik füzeler ve insansız hava araçlarından (İHA) oluşan sergiyi gezmeden önce İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ve İran Savunma Bakanı Muhammed Rıza Aştiyani ile görüştü.

Rusya’nın 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Batı'nın yaptırımlara başvurması nedeniyle Tahran ve Moskova özellikle askeri alandaki ikili ilişkilerini güçlendirdi.

Ryabkov geçtiğimiz ay, Washington'un Tahran'dan Moskova'ya İHA satmayı bırakmasını istediğini belirten bir raporun ardından Rusya'nın İran'la askeri iş birliğinin jeopolitik baskıya maruz kalmayacağını söylemişti.

İran, Rusya'ya İHA gönderdiğini kabul ediyor, ancak bunların Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden önce gönderildiğini söylüyor. Moskova, askerî kuvvetlerinin Ukrayna'da İran İHA’larını kullandığını reddediyor.



Öcalan, 26 yıl hapis yattıktan sonra kendisini ‘barış elçisi’ olarak nitelendiriyor

Dünyanın dört bir yanındaki Kürtler Öcalan'ı bir kahraman olarak görüyor ve serbest bırakılmasını talep ediyor. (AFP)
Dünyanın dört bir yanındaki Kürtler Öcalan'ı bir kahraman olarak görüyor ve serbest bırakılmasını talep ediyor. (AFP)
TT

Öcalan, 26 yıl hapis yattıktan sonra kendisini ‘barış elçisi’ olarak nitelendiriyor

Dünyanın dört bir yanındaki Kürtler Öcalan'ı bir kahraman olarak görüyor ve serbest bırakılmasını talep ediyor. (AFP)
Dünyanın dört bir yanındaki Kürtler Öcalan'ı bir kahraman olarak görüyor ve serbest bırakılmasını talep ediyor. (AFP)

PKK’nın feshedildiğini ve silah bıraktığını açıklayan kurucu lider Abdullah Öcalan, Türkiye tarihine ‘barış elçisi’ olarak adını yazdırdı.

27 Şubat'ta yüz binlerce Kürt Türkiye'nin güney ve doğusundaki şehirlerde, Suriye'nin kuzeydoğusunda binlerce Kürt  sokaklara dökülerek Öcalan'ın PKK'ya yaptığı dağılma ve silah bırakma çağrısına destek verdi.

76 yaşındaki Öcalan, 26 yıldır Türkiye'nin batısındaki Marmara Denizi'nin güneyinde, İstanbul'a 51 kilometre uzaklıkta Bursa iline bağlı İmralı Adası’ndaki izole bir cezaevinde tek başına tutulmasına rağmen, Türkiye'deki Kürt sorununun çözümü konusunda halen ‘anahtar’ ve ‘gerekli adam’ olarak görülüyor.

hyuı
Öcalan'ın PKK'ya silah bırakma ve dağılma çağrısını duyururken çekilen son fotoğrafı (EPA)

4 Nisan 1949'da Şanlıurfa'nın Halfeti ilçesine bağlı Ömerli köyünde bir çiftçi ailesinin çocuğu olarak dünyaya gelen Öcalan’ın fikirleri, 1970'lerde solcular ve sağcılar arasında yaşanan şiddetli sokak çatışmalarıyla şekillendi.

Kürtlerin ‘kahraman’ olarak gördüğü Öcalan, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden ayrıldıktan sonra bağımsız bir Kürt devletinin kurulması için mücadele etmeye yemin ederek Türk solundan ayrıldı ve 28 Kasım 1978'de Diyarbakır'ın Lice ilçesinde PKK’yı kurdu.

1984'ten bu yana Suriye'de on binlerce insanın ölümüne neden olan bir isyana liderlik etti (kurbanların sayısına ilişkin tahminler 15 bin ila 40 bin arasında değişmekte). Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği (AB) PKK’yı terör örgütü olarak tanımlıyor.

zxcdfgt
Öcalan'ın 1999'da Kenya'da yakalandıktan sonra Türkiye'ye getirilişi sırasında çekilmiş fotoğrafı (Arşiv - Türk medyası)

Türkiye'nin 1998'de Öcalan yüzünden Suriye'yi savaşla tehdit etmesinin ardından Şam, savaşın patlak vermesini önlemek için Mısır ve İran'ın araya girmesiyle Öcalan'ı sınır dışı etmek zorunda kaldı ve bunun sonucunda Türkiye'ye, güvenliğine yönelik bir tehdit oluşması halinde PKK üyelerini kovalamak için Suriye topraklarına 5 kilometre mesafeye kadar girme hakkı veren Adana Anlaşması imzalandı.

Öcalan, 15 Şubat 1999'da Kenya'nın başkenti Nairobi'de yakalanıp Türk özel kuvvetlerinin koruması altında Ankara'ya getirilmeden önce Rusya'ya, ardından İtalya ve Yunanistan'a sığınmıştı. 29 Haziran 1999'da terör örgütü kurmak ve yönetmek suçundan idama mahkûm edildi.

Türkiye'nin 2004 yılında AB'ye katılım müzakereleri çerçevesinde idam cezasını kaldırması üzerine cezası infaz edilmedi ve İmralı Cezaevi’ndeki bir hücrede tek başına tutulmak üzere şartlı tahliye imkânı olmaksızın müebbet hapis cezasına çevrildi.

xsdfgrt
Öcalan, 1992 (AFP)

Öcalan'ın 27 Şubat'ta yaptığı ‘barış ve demokratik toplum’ çağrısı, 2000'li yılların başında ve 2013'te başarısızlıkla sonuçlanan iki girişimin ardından üçüncü ateşkes çağrısıydı. Müzakerelerde varılan mutabakatın reddedilmesi ve Türkiye'de Kürt sorunu olmadığı iddia edilmesiyle çatışmaların tetiklemesiyle ikinci çağrı da çöktü. Ancak Erdoğan'ın AK Parti'nin büyük gerilemeler yaşadığı bir seçim dönemine denk gelen önceki tutumuna rağmen, bizzat Öcalan, Kürtler ve Türkler arasında kardeşliği sağlamak ve topluma barış getirmek umuduyla yeni bir barış çağrısıyla, PKK'nın feshedilmesi ve silahsızlandırılması arzusuyla geri döndü... Ancak bu yeni çağrının Türkiye'de ve bölgede Kürt sorununa kalıcı bir çözüm getirip getirmeyeceğini ya da siyaset koridorlarında ve seçim taktiklerinde kaybolup gitmeyeceğini kimse bilmiyor.