ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC) tarafından dün yapılan açıklamada, İran’ın insansız hava aracı (İHA) geliştirme programının önemli parçalarının satın alınmasına yardımcı olduğu öne sürülen İran Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) bağlı Kendi Kendine Yeterlilik Cihad Örgütü’ne yaptırım uygulandığı bildirildi. Ayrıca açıklamada Tahran, ‘Rusya’ya İHA sağlamak ve böylece Rusya’nın Ukrayna'yı işgaline katkıda bulunmakla’ suçlandı.
Yeni yaptırımların İran’ın kamikaze İHA geliştirme programı için hassas parçaların satın alınmasıyla ilgili olarak uygulandığı da belirtildi. Açıklamada, Kendi Kendine Yeterlilik Cihad Örgütü tarafından İran Şahed-136 model kamikaze İHA’larda kullanılan kritik bir bileşen olan servo motorların satın alınmasını, sevkiyatları ve finansal işlemleri kolaylaştırdığı belirtildi.
İran’ın, Ukrayna işgalini desteklemek için Rusya'ya Şahed-136 model kamikaze İHA’lar sağlamakla suçlandığı kaydedildi. Açıklamaya göre Kendi Kendine Yeterlilik Cihad Örgütü tarafından satın alınan servo motorlardan biri, geçtiğimiz günlerde Ukrayna'da düşürülen Rusya’ya ait bu İHA’lardan birinin enkazında bulundu.
Bu adım, bundan kısa bir süre önce İran’a uygulanan diğer yaptırımların sonuncusu olarak atıldı. İHA üretimine destek olan ve hassas parçalar sağlayan İran, Çin ve Türkiye’den 5 kuruluş ile 2 kişi yaptırım listesine eklendi.
ABD Hazine Bakanlığı Terörizm ve Mali İstihbarattan Sorumlu Hazine Müsteşarı Brian Nelson, İran yapımı İHA’ların, Ukraynalıları ve Ukrayna’nın kritik altyapısını hedef alan saldırılarda Rusya için önemli bir araç olmaya devam ettiğini söyledi.
Nelson, ABD’nin müttefikleri ve ortaklarıyla koordinasyon içinde, İran’ın Rusya'ya, Ortadoğu'daki vekillerine ve diğer istikrarsızlaştırıcı aktörlere İHA tedarik etmesine katkıda bulunanlardan hesap sormayı sürdüreceğini vurguladı.
OFAC, 2022 yılının eylül ayından bu yana İran'ın İHA geliştirme programına karşı 9 kez yaptırım uygulandığını duyurdu.
Açıklamada, son yaptırımların OFAC tarafından İran’ın Şahed-136 kamikaze İHA'sı da dahil olmak üzere Şahed serisi İHA çeşitlerini üreten DMO’ya bağlı Şahed Havacılık Sanayi Araştırma Merkezi için 15 Kasım 2022 tarihinde yayınlanan 13382 sayılı karar çerçevesinde uygulandığı belirtildi.
Yaptırım uygulanan şirketler arasında merkezi İran’da bulunan ve Hamid Reza Cangurbani tarafından yönetilen İran şirketi Pishgam Electronic Safeh (PESC) bulunuyor. Ayrıca PESC için değeri bir milyon doları aşan birçok motor siparişini gerçekleştiren Çin merkezli ve Fan Yang tarafından yönetilen Hong Kong şirketi Hongkong Himark Electron Model Limited de yer aldı. Açıklamada, şirketin Yemen'deki Husilere yüz bin doları aşan değere sahip servo motorlar sağladığı da belirtildi.
OFAC, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) bazı şirketleri de yaptırım listesine dahil etti. Yaptırımlar, PESC'nin yüzbinlerce dolarlık mali işlemler yapmasını kolaylaştırarak Türkiye'den servo motorlar satın almasını destekleyen, İran'ın ABD ve uluslararası mali sistemlere erişmesini sağlayan ‘finansal ve lojistik kolaylaştırıcılara’ uygulandı.
Los Angeles İlçe Şerif Eğitim Merkezi'nde meydana gelen patlamanın ardından çekilen bir fotoğraf (AFP)