Pakistan'da Müslümanlar ile Hristiyanlar, ağustosta yaşanan olayları el ele atlatıyor

Ülkede 16 Ağustos'ta Jaranvala şehrinde yaşanan olaylar sonrası zedelenen sosyal dokunun inşası için büyük bir çaba sarf ediliyor

Rahip Rizvan Malik (sağda) ile Müslüman kanaat önderlerinden Mevlana İskender Zeki (solda) bir arada (AA)
Rahip Rizvan Malik (sağda) ile Müslüman kanaat önderlerinden Mevlana İskender Zeki (solda) bir arada (AA)
TT

Pakistan'da Müslümanlar ile Hristiyanlar, ağustosta yaşanan olayları el ele atlatıyor

Rahip Rizvan Malik (sağda) ile Müslüman kanaat önderlerinden Mevlana İskender Zeki (solda) bir arada (AA)
Rahip Rizvan Malik (sağda) ile Müslüman kanaat önderlerinden Mevlana İskender Zeki (solda) bir arada (AA)

Pakistan'da ağustosta bir Hristiyan'ın, Kur'an-ı Kerim'e saygısızlık yapmasıyla başlayan olaylar sonrası zedelenen sosyal doku, Müslümanlar ve Hristiyanların el ele vermesiyle birlikte onarılıyor.

Pencap eyaletinin Jaranvala şehrinde 16 Ağustos'ta bir Hristiyan'ın Kur'an-ı Kerim'e saygısızlık yapması sonrası kiliselere ve Hristiyan azınlıkların evlerine yönelik saldırılar, kentteki sosyal dokuyu zedeledi.

Ancak Pakistan hükümeti, bölgedeki Müslüman kanaat önderlerinin de desteğiyle zedelenen sosyal dokuyu yeniden inşa etmek için büyük çaba sarf ediyor.

Yaşanan olaylarda, bölgedeki Müslümanların, Hristiyanları evlerine alması ve onları kendi çabalarıyla koruması, toplumsal uyumun yeniden sağlanmasında önemli bir etken oldu.

Hükümetten evleri zarar gören Hristiyanlara 200 bin lira destek

AA, Pakistan hükümetinin davetiyle Jaranvala şehrinde kiliseleri ve Hristiyan ailelerin evlerini ziyaret etti, bölge halkıyla görüştü.

Jaranvala'nın İsa Nagri Mahallesi'nde saldırılar sırasında yanan bir kilisede görevli Rahip Maşuk Masih, polis ve yönetimin kendilerini koruduğuna işaret ederek, şehirdeki rehabilitasyon sürecinin devam ettiğine dikkati çekti.

Aynı mahallede yaşayan Rauf Masih, saldırılarda evinin bir kısmının yanmasından üzüntü duyduğunu belirterek, diğer yandan hükümetin de kendilerine 2 milyon rupi (yaklaşık 200 bin lira) destekte bulunduğunu ve bunun kendileri için çok önemli olduğunu söyledi.

Müslümanlar, Hristiyanları evlerine alarak korudu

İsa Nagri Mahallesi'nde yaşayan Hristiyan Şahbaz Masih, 16 Ağustos’taki olaylarda Müslüman komşusu Şahbaz Ali tarafından kurtarıldı.

Ali, Şahbaz Masih’i kendi evine götürdüğünü anlatarak, “Eve gelen saldırganlara, onun Müslüman olduğunu söyledim. İncil'i de evimdeki Kur’an-ı Kerimlerin arasına sakladım. Böylece onun Müslüman olduğunu düşünerek gittiler.” ifadesini kullandı.

"Müslümanlar, evlerini, camilerini bize açtı"

Bir başka rahip Rizvan Malik ise yönetimin ağustostaki hadiselerde kontrolü eline aldığına dikkati çekerek, “16 Ağustos, karanlık bir gündü. Yönetimden olumlu bir davranış gördük. Müslümanlar, bize yardımcı oldu, evlerini, camilerini açtı.” diye konuştu.

Malik’e kilisedeki konuşmasında eşlik eden Müslüman kanaat önderlerinden Mevlana İskender Zeki de Hristiyan ahalinin güvende hissetmesi için ellerinden gelen çabayı gösterdiklerini ve bunu sürdüreceklerini vurguladı.

Yaşanan olaylarda, bölgedeki Müslümanların, Hristiyanları evlerine alması ve onları kendi çabalarıyla koruması, toplumsal uyumun yeniden sağlanmasında önemli bir etken oldu (AA)
Yaşanan olaylarda, bölgedeki Müslümanların, Hristiyanları evlerine alması ve onları kendi çabalarıyla koruması, toplumsal uyumun yeniden sağlanmasında önemli bir etken oldu (AA)

Hasar gören kiliseler onarıldı

Jaranvala Emniyet Müdürü Ali Ziya, olayların yaşandığı 16 Ağustos'ta polisin hızlı müdahalesiyle herhangi bir ölüm veya yaralanma yaşanmadığını belirterek, "Eğer böyle bir şey yaşansaydı elbette bu durumu onarmak daha zor olurdu. Binalar yeniden inşa edilir ancak giden canlar geri gelmez." dedi.

Gerek güvenlik güçleri gerekse yönetim olarak sosyal dokunun inşası için her türlü çabanın gösterildiğinin altını çizen Ziya, "Şehirdeki 73 kilisenin 23'ü saldırılarda zarar gördü. Bunlardan 21'i onarıldı. Geriye kalan 2 kilisenin onarımı da önümüzdeki günlerde tamamlanacak." diye konuştu.

Ziya, kiliselerin eski hallerinden daha iyi duruma getirildiğini aktararak, güvenlik kamerası, müzik aletleri ve gerekli tüm eşyaların Pakistan devlet tarafından karşılandığını dile getirdi.

Kiliselerin yanı sıra Hristiyan toplumunun da evlerine yönelik saldırıların gerçekleştiğini belirten Ziya, "Toplamda 80 Hristiyan ailenin evi hasar aldı. Bu ailelere 2 milyon rupi (yaklaşık 200 bin lira) destek verildi." dedi.

300 kişi gözaltında

Olaylara karışan 300 kişinin gözaltına alındığını bildiren Ziya, soruşturmaların devam ettiğini ancak bu olayın planlı şekilde gerçekleştirildiğine inandıklarını vurguladı.

Ziya, herhangi bir yabancı devletin bu işin arkasında olup olmadığıyla ilgili soruya ise cevap vermedi.

"Toplumsal uyumun yeniden sağlanması için doğru yolda ilerliyoruz"

Olayların ardından güvenlik endişesi nedeniyle şehirden ayrılan 20-25 ailenin çoğunun geri döndüğünü aktaran Ziya, "Toplumsal uyumun yeniden sağlanması için doğru yolda ilerliyoruz ancak bu zaman alacak." değerlendirmesinde bulundu.

Jaranvala’daki üst düzey yöneticilerden Abdul Hanan Han da 16 Ağustos'un ardından polisin kilise çevrelerinde ve Hristiyanların yaşadığı mahallelerde güvenliği artırdığına işaret ederek, sosyal dokunun inşası için barış komitesi kurulduğunu, Müslümanlar ile Hristiyanlar arasında spor müsabakaları düzenlendiğini ve Hristiyan toplumunun evlerine emniyet güçlerince ziyaretler yapıldığını kaydetti.



ABD'nin Gazze Şeridi'ne yardım için desteklediği plan ne ve BM bunu neden reddediyor?

İsrail'in 6 haftadır tüm tedariği kesmesi Gazzelileri açlıkla tehdit ediyor. (Reuters)
İsrail'in 6 haftadır tüm tedariği kesmesi Gazzelileri açlıkla tehdit ediyor. (Reuters)
TT

ABD'nin Gazze Şeridi'ne yardım için desteklediği plan ne ve BM bunu neden reddediyor?

İsrail'in 6 haftadır tüm tedariği kesmesi Gazzelileri açlıkla tehdit ediyor. (Reuters)
İsrail'in 6 haftadır tüm tedariği kesmesi Gazzelileri açlıkla tehdit ediyor. (Reuters)

ABD destekli bir vakıf, Filistin topraklarında yeni bir yardım dağıtım modelini denetlemek için mayıs ayı sonuna kadar Gazze Şeridi'nde faaliyete geçmeyi hedefliyor. Ancak Birleşmiş Milletler (BM), söz konusu planın dürüstlük ve tarafsızlıktan yoksun olduğunu belirterek, bu planda yer almayacağını ifade etti.

Gazze İnsani Yardım Vakfı nedir?

ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı, Gazze Şeridi'nde yardım dağıtımını denetleyecek. Cenevre Ticaret Sicili, vakfın şubat ayında İsviçre'de kurulduğunu gösterdi.

Plan hakkında bilgi sahibi bir kaynak, vakfın UG Solutions ve Safe Reach Solutions adlı iki ABD'li özel güvenlik ve lojistik şirketiyle çalışmayı planladığını söyledi. Plan hakkında bilgi sahibi olan ikinci bir kaynak ise Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın şimdiden 100 milyon dolardan fazla bağış aldığını bildirdi. Paranın nereden geleceği ise belli değil.

ABD'nin BM Daimî Temsilciliği Geçici Maslahatgüzarı Dorothy Shea bu ayın başlarında BM Güvenlik Konseyi'ne üst düzey ABD'li yetkililerin vakfın faaliyete geçmesi için İsrail'le birlikte çalıştığını söylemiş ve BM ile yardım kuruluşlarını iş birliği yapmaya çağırmıştı. İsrail, vakfın yardım dağıtımına karışmadan faaliyet göstermesine izin vereceğini söyledi.

Yeni plan nasıl işleyecek?

Gazze İnsani Yardım Vakfı, başlangıçta üçü güneyde ve biri Gazze Şeridi'nin orta kesiminde olmak üzere dört güvenli dağıtım bölgesinden faaliyet göstereceğini ve ‘önümüzdeki ay içinde Gazze Şeridi'nin kuzeyi de dâhil olmak üzere ilave bölgelerin açılacağını’ bildirdi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün yaptığı açıklamada, ilk dağıtım bölgelerinin inşasının önümüzdeki günlerde tamamlanacağını ve İsrail'in ‘Gazze'nin güneyinde büyük güvenli bölgeler kurmayı’ planladığını söyledi. Netanyahu, “Biz diğer bölgelerde savaşırken Filistinliler kendi güvenlikleri için oraya taşınacaklar” dedi.

Gazze İnsani Yardım Vakfı, ‘sivillerin zorla yerinden edilmesinin hiçbir biçimine katılmayacağını ya da desteklemeyeceğini’ ve açabileceği tesislerin sayısı ya da yeri konusunda bir sınırlama olmadığını vurguladı. Vakıftan yapılan açıklamada, “Gazze İnsani Yardım Vakfı, yardımları sınır kapılarından güvenli dağıtım alanlarına taşımak için güvenlik yüklenicilerini kullanacak. Yardımlar bölgelere ulaştığında, sivil insani yardım ekipleri tarafından doğrudan Gazzelilere dağıtılacak” denildi.

İsrail'in BM Daimî Temsilcisi Danny Danon bazı yardım kuruluşlarının Gazze İnsani Yardım Vakfı ile çalışmayı kabul ettiğini açıkladı. Bu kuruluşların isimleri henüz bilinmiyor. Vakıf, dağıtım bölgelerine ulaşamayanlara yardım ulaştırmak için mekanizmaları tamamlamakta olduğunu söyledi. Vakıf ayrıca, yardım alanlarla ilgili hiçbir kişisel bilgiyi İsrail ile paylaşmayacağını ve İsrail ordusunun ‘dağıtım alanlarının hemen yakınında bulunmayacağını’ belirtti.

BM neden yeni dağıtım modeliyle iş birliği yapmıyor?

BM, ABD'nin desteklediği dağıtım planının örgütün köklü tarafsızlık, yansızlık ve bağımsızlık ilkelerine uymadığını söylüyor. BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Tom Fletcher, alternatif öneri üzerinde zaman kaybedilmemesi gerektiğini söyledi.

BM Güvenlik Konseyi'ne verdiği brifingde Fletcher, “İsrail tarafından ilk ortaya atılan planla ilgili sorunların daha fazla yerinden edilmeyi dayatması, binlerce insanı tehlikeye atıyor. Yardımı Gazze Şeridi'nin sadece bir bölümüyle sınırlıyor ve diğer kritik ihtiyaçları karşılamıyor. Yardımı siyasi ve askeri hedeflere bağlı kılıyor. Açlığı bir pazarlık kozu haline getiriyor” ifadelerini kullandı.

BM, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nın (UNRWA) Gazze Şeridi'ndeki yardım operasyonlarının belkemiği olduğunu söyledi. Ancak İsrail, UNRWA’yı kendisine karşı kışkırtıcılık yapmakla suçluyor ve çalışanlarını ‘terörist faaliyetlere karışmakla’ itham ediyor. BM tüm bu suçlamaları soruşturma sözü verdi.

Gazze İnsani Yardım Vakfı, ‘pratik bir çözüm bulmak için İsrail ile birlikte çalışmanın insani ilkelerin ihlali anlamına gelmediğini’ savunuyor.

Yardım dağıtımı için neden alternatif bir plan önerildi?

İsrail, Hamas’ı yardımları çalmakla suçlayarak, 2 Mart'tan bu yana tüm yardımların Gazze Şeridi'ne girişini engelliyor. İsrail, 7 Ekim 2023'te İsrail'in güneyindeki kasabalara düzenlenen ve İsrail istatistiklerine göre bin 200 kişinin ölümüne yol açan saldırıda Gazze Şeridi'ne götürülen tüm esirlerin serbest bırakılmasını talep ediyor. Söz konusu saldırı, Gazze Şeridi'nde 53 bin kişinin hayatını kaybettiği savaşı tetikledi.

Geçtiğimiz nisan ayı başında İsrail, Gazze Şeridi'nde ‘yardımların izlenmesi ve girişi için yapılandırılmış bir mekanizma’ önerdi. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, ‘yardımlara daha fazla kısıtlama getirilmesi ve her kalori ve un tanesinin kontrol edilmesi’ tehdidinde bulunduğunu söyleyerek bu öneriyi reddetti.

O zamandan bu yana yardımların yeniden başlamasına izin vermesi için İsrail üzerindeki baskı artıyor. BM destekli bir küresel açlık gözlemcisi olan Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması, geçtiğimiz hafta Gazze nüfusunun dörtte birine denk gelen yarım milyon insanın açlık riski altında olduğu uyarısında bulundu.

ABD Başkanı Donald Trump, ‘Gazze Şeridi'nde çok fazla insanın açlıktan öldüğünü’ kabul etti. İsrail'in önerisi konusundaki çıkmazın ortasında Washington, yardım dağıtımını denetlemek üzere yeni kurulan Gazze İnsani Yardım Vakfı'nı destekledi. Vakıf birkaç gün önce yaptığı açıklamada, mayıs ayı sonuna kadar Gazze Şeridi'nde çalışmaya başlamayı hedeflediğini belirtti. Bu arada İsrail, mevcut mekanizmalar çerçevesinde sınırlı yardımın yeniden başlamasına izin verdi.

Yardımların ulaştırılmasında şu anda hangi mekanizmalar kullanılıyor?

Çatışmaların başlamasından bu yana BM, Gazze Şeridi'ne yönelik insani yardım operasyonlarının İsrail'in askerî harekâtı, Gazze'ye erişim kısıtlamaları ve silahlı çetelerin yağmalamaları nedeniyle aksadığını belirtti.

Ancak BM, yardım dağıtma sisteminin etkili olduğunu ve bunun özellikle İsrail'in mart ortasında askeri operasyonlara yeniden başlamasından önceki iki aylık ateşkes sırasında belirgin olduğunu savundu. Yardımlar önce İsrail tarafından incelenip onaylandıktan sonra Gazze sınırları içine taşındı ve burada BM tarafından teslim alınıp dağıtıldı.

BM Sözcüsü Stephane Dujarric pazartesi günü yaptığı açıklamada, “Bu sisteme geri dönebiliriz. İşleyen bir mekanizmamız var. Tekerleği yeniden icat etmemize gerek yok. Yardım operasyonlarında yeni bir ortağın bize Gazze Şeridi'ndeki işimizi nasıl yapacağımızı söylemesine ihtiyacımız yok” ifadelerini kullandı.

Fletcher pazartesi günü BM'nin yardım hacmini arttırmak için İsrail'den beklentilerini şöyle özetledi: Gazze Şeridi'ne biri kuzeyde diğeri güneyde olmak üzere en az iki sınır kapısının açılması, prosedürlerin basitleştirilmesi ve hızlandırılması, kota olmaması, erişimin engellenmemesi, yardım ulaştırılırken saldırı olmaması ve gıda, su, tuvalet malzemeleri, barınma, sağlık hizmetleri, yakıt ve gaz dahil olmak üzere bir dizi ihtiyacın karşılanmasına izin verilmesi.