ABD Ukrayna’ya gizlice ATACMS füzeleri ve misket bombaları gönderdi

Moskova savaş cephelerine yönelik saldırıların engellendiğini açıkladı

Washington yakında Kiev'e uzun menzilli ATACMS füzeleri gönderebilir (Reuters)
Washington yakında Kiev'e uzun menzilli ATACMS füzeleri gönderebilir (Reuters)
TT

ABD Ukrayna’ya gizlice ATACMS füzeleri ve misket bombaları gönderdi

Washington yakında Kiev'e uzun menzilli ATACMS füzeleri gönderebilir (Reuters)
Washington yakında Kiev'e uzun menzilli ATACMS füzeleri gönderebilir (Reuters)

Rusya’nın devlete bağlı haber ajansı RIA Novosti, Batılı kaynakların, Washington’ın son günlerde Ukrayna’ya, ABD’nin haftalar önce Kiev'e tedarik etme sözü verdiği bazı gelişmiş silahlardan biri olan MGM-140 Ordu Taktik Füze Sistemi (ATACMS) gönderdiğini söylediklerini aktardı. Ancak ATACMS’ların misket bombalarıyla birlikte ‘gizli bir operasyonla’ Ukrayna’ya gönderildiğini söylemesi dikkati çekti. Ukrayna'ya yönelik askeri sevkiyatları yakından takip eden kaynaklara göre, ATACMS’lar geçtiğimiz günlerde Ukrayna’ya çok dikkatli bir şekilde gönderildi. Ancak kaynaklar, kaç adet ATACMS gönderildiğine değinmedi.

Öte yandan Washington'ın, Ukrayna’ya ‘az sayıda füze ve parça tesirli mühimmat gönderildi’ şeklindeki açıklaması, daha önce duyurduğu Ukrayna'ya söz konusu mühimmatı tedarik etme niyetini teyit eder nitelikteydi. ABD’li kaynaklar, Ukrayna'ya başlangıçta ‘sınırlı sayıda’ gönderim yapılacağını açıklamıştı.

Bu konu, özellikle Rusya’nın ‘söz konusu silahlar Ukrayna’ya ulaşır ulaşmaz hedef alacağı’ tehdidinde bulunmasının ardından ABD'de tartışmalara yol açmıştı. ABD yönetimi, uzun menzilli füze sistemlerinin Rusya topraklarını vurmak için kullanılmayacağını duyurdu. Ancak konuyla ilgili tartışmalar, Batı ülkelerinin, Kırım’ı ve Moskova’nın geçtiğimiz yıl ilhak ettiğini duyurduğu Ukrayna’nın güneydoğu bölgelerini Rusya toprağı olarak kabul edilmediğinin teyit edilmesiyle birlikte daha da alevlendi. Bu da Washington'ın, Ukrayna’nın bu silahları bahsi geçen bölgelerde kullanmasına karşı çıkmayacağı anlamına geliyor. Bu durum ise Moskova ile Washington arasındaki ilişkilerin daha da kötüleşmesi riski oluşturuyor.

RIA Novosti, ‘ABD Başkanı Joe Biden'ın başlarda Ukrayna'ya ATACMS gönderilmesi kararını ertelediğini, ancak daha sonra ABD yönetiminin fikrini değiştirdiğini ve Ukrayna ordusunun zayıflayan karşı saldırısı nedeniyle, mühimmatın Kiev'e gönderilmesinin kararlaştırıldığını’ bildirdi.

Ukrayna Yüksek Şurası Üyesi Oleksiy Goncharenko, dün yaptığı açıklamada, ATACMS’ların ‘Ukrayna ordusunun envanterinde halihazırda var olduğunu’ söyledi. Goncharenko, ATACMS’ların Zaporijya bölgesinin Berdyansk şehrindeki saldırı girişiminde kullanıldığını da sözlerine ekledi. Bu açıklamanın ardından Politico dergisi, Ukrayna ordusunun ATACMS’larla ilk kez dün Rusya’ya ait mevzileri hedef aldığını bildirdi.

Öte yandan Washington’dan Ukrayna’ya ATACMS sevkiyatı yapıldığına dair herhangi resmi bir açıklama yapılmadı. Ancak Rus ajansı, ABD Başkanı'nın birkaç gün önce, bir gazetecinin konuyla ilgili sorusuna, “(Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir) Zelenskiy'nin tüm taleplerine yanıt verildi” yanıtını hatırlattı.

fgnh
Rusya'nın Belgorod şehrinden fırlatılan bir füze (AFP)

Rusya Dışişleri Bakanlığı, 300 kilometre menzilli ATACMS’ların Ukrayna'ya ulaşması halinde bunun doğrudan Rusya'nın iç kesimlerini vurmak için kullanılacağı anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu. Rusya'nın Washington Büyükelçisi Anatoly Antonov, bu gelişmenin “Washington'ı doğrudan Moskova ile askeri bir çatışmaya sürüklemek anlamına geldiği’ konusunda uyardı. Rusya, geçtiğimiz baharda, NATO ülkelerine Ukrayna’ya silah tedariği konusunda bir muhtıra göndermişti. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, NATO üyesi ülkelerin Kiev'e silah sağlamaya devam ederek ‘ateşle oynadığını’ söylemişti. Ayrıca, Ukrayna ordusuna yapılan her türlü silah tedarikinin Moskova için yasal hedef haline geleceğini vurgulamıştı.

Sahadaki son gelişmeler

Rusya Savunma Bakanlığı tarafından dün, son 24 saatte gerçekleşen muharebe operasyonlarıyla ilgili sunulan günlük brifingde, Rusya ordusunun, Ukrayna ordusu tarafından Donetsk cephesinde başlatılan 9 saldırının başarıyla püskürtüldüğü belirtildi. Brifinge göre Ukrayna ordusu, Donetsk cephesinde askeri araçlar ve mühimmatın yanı sıra aralarında ölen ve yaralananların da olduğu yaklaşık 485 zayiat verdi.

vfdh
Rusya'nın Belgorod şehrinden fırlatılan bir füze (AFP)

Rusya ordusundan bir sözcü, Batı Askeri Grubu birimlerinin Ukrayna’nın Harkiv bölgesindeki Kupyansk köyünde, hava ve topçu desteği ile Ukrayna ordusunun İvanovka ve Timkovka yerleşim bölgelerine düzenlediği 7 saldırıyı püskürttüğünü, ancak çok büyük insani ve maddi kayıpların olduğunu açıkladı. Rus basını da Rusya ordusunun, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Chervona, Dibrova, Shipilova ve Kuzmino köyleri yakınlarında gerçekleştirdiği iki saldırıyı püskürttüğünü aktardı.

Sözcü, Rusya ordusunun, dün tüm gün boyunca füzeler, savaş uçakları, obüsler ve silahlı insansız hava araçları (SİHA) kullanarak, Ukrayna'nın 117 bölgesini hedef aldığını duyurdu. Bunun yanında Rus hava savunma sistemleri de Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine ait bir Mi-8 helikopteri ve 34 SİHA’yi düşürdü. Ayrıca, 5 operasyonel-taktik füze ve ABD yapımı 4 adet GLSDB güdümlü füzeyi de etkisiz hale getirdi.



Ukrayna: "Bizi vuran Kuzey Kore füzelerinde Batı menşeli parçalar var"

KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
TT

Ukrayna: "Bizi vuran Kuzey Kore füzelerinde Batı menşeli parçalar var"

KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)
KN-23 füzeleri 500 kilogram ağırlığa kadar nükleer başlık taşıyabiliyor (Kore Merkezi Haber Ajansı)

Ukrayna topraklarına saldırılarda kullanılan Kuzey Kore menşeli füzelerin, Batı yapımı devrelerle çalıştığı belirtiliyor. 

Amerikan medya kuruluşu CNN'in, Ukrayna Hava Kuvvetleri'ne ait verilerden derlediği rakamlara göre bu yıl Ukrayna topraklarına düzenlenen saldırılarda toplamda 194 balistik füze kullanıldı. Kuzey Kore yapımı KN-23 füzeleri bunun üçte birini oluşturuyor. 

Ukrayna Başsavcılığı, Kuzey Kore üretimi füzelerle bu yıl düzenlenen saldırılarda toplamda en az 28 kişinin öldürüldüğünü, 213 kişinin de yaralandığını belirtiyor. 

Ukraynalı yetkililer, KN-23 kalıntıları üzerinde yapılan incelemelerde, füzelerde ABD ve Avrupa yapımı devrelerin kullanıldığının tespit edildiğini savunuyor. 

Bağımsız Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu (NAKO) adlı sivil toplum kuruluşunun (STK) 17 Ekim tarihli raporuna göre, sözkonusu devrelerin çoğu ABD merkezli 5 firma tarafından üretildi.

Bunun yanı sıra füzelerde İsviçre'den iki şirketin, Hollanda ve Birleşik Krallık'tan da birer firmanın mikroelektronik devrelerinin tespit edildiği savunuluyor. Raporda devrelerin 2021, 2022 ve 2023'te üretildiği, 2021-2024'te Kuzey Kore'ye gönderildiği ileri sürülüyor.

Kiev Adli Uzmanlık Bilimsel Araştırma Enstitüsü'nden Andriy Kulçitski, incelemelere dair şu değerlendirmeyi paylaşıyor: 

Füzeyi yönlendiren ve uçuran her aksam yabancı menşeli parçalardan oluşuyor. Tüm elektronik aksam yabancı, Kuzey Kore yapımı hiçbir şey yok.

Britanyalı araştırma kuruluşu Conflict Armament Research'ün (CAR) bu yıl şubatta yayımladığı raporda da Kuzey Kore yapımı füzelerdeki aksamın yüzde 75'inin ABD merkezli firmalar tarafından üretildiği iddia edilmişti. 

CNN, Batı menşeli aksamların Kuzey Kore'ye nasıl gönderildiğinin henüz tespit edilemediğini aktarıyor. Ancak uzmanlar, parçaların Çin üzerinden Pyongyang'a ulaştırılabileceğine işaret ediyor. CAR'dan Damien Spleeters, Çin'deki bazı şirketlerin bu parçaları alıp Kuzey Kore'ye sattığını savunuyor. NAKO'dan araştırmacı Victoria Vişnivska ise şu iddiaları paylaşıyor: 

Bu bileşenlerin bazı parçaları fason olabilir, Çin'de üretilme ihtimali var.

Diğer yandan araştırmacı, şirketlere ulaşamadıklarından bunu doğrulayamadıklarını söylüyor. 

Başta ABD ve Ukrayna olmak üzere birçok Batılı ülke, Kuzey Kore'nin Ukrayna cephesine en az 10 bin asker gönderdiğini iddia etmişti. CNN, KN-23 füzelerinin, Pyongyang-Kremlin hattındaki askeri dayanışmanın bir göstergesi olduğu yorumunu paylaşıyor.

Independent Türkçe, CNN, Moscow Times