عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

ABD'de 5 ülkenin istihbarat başkanları Çin'in teknoloji casusluğuna karşı bir araya geldi

ABD'de FBI Direktörü Christopher Wray ile California'da bir araya gelen İngiltere, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelenda istihbarat birimlerinin başkanları, Çin'in yürüttüğü teknolojik casusluğu "çağın en büyük tehditlerden biri" olarak niteledi

(AA)
(AA)
  • New York: AA
TT
  • New York: AA
TT

ABD'de 5 ülkenin istihbarat başkanları Çin'in teknoloji casusluğuna karşı bir araya geldi

(AA)
(AA)

California'nın Silikon Vadisi Palo Alto'da buluşan, "Beş Göz" olarak bilinen ittifakı oluşturan istihbarat başkanları, CBS'in 60 Dakika programında konuştu.

FBI Direktörü Wray, Çin Halk Cumhuriyeti'nin bu neslin, bu çağın belirleyici tehdidini temsil ettiğini belirterek "Fikirlerimize, yeniliklerimize, ekonomik güvenliğimize ve nihayetinde ulusal güvenliğimize bundan daha geniş, daha kapsamlı bir tehdit oluşturan başka bir ülke yok." ifadelerini kullandı.

Çin hükümetinin doğrudan veya dolaylı olarak ABD genelinde fikri mülkiyet haklarını, ticari sırları ve kişisel verileri çalma çabalarına tanık olduklarını aktaran Wray, "Fortune 100 şirketlerinden, daha küçük girişimlere kadar her şeyden, tarımdan, biyoteknolojiden, sağlık hizmetlerinden, robot biliminden, havacılıktan, akademik araştırmalardan bahsediyoruz. Çin hükümetinin bilgi çalma çabalarıyla ilgili ABD'de yaklaşık 2 bin aktif soruşturmamız var." dedi.

Wray, Çin'in diğer büyük ulusların toplamından daha büyük "hack" programına sahip olduğunu savunarak "Bu birçok açıdan yaşam tarzımıza yönelik bir tehdittir. Bu, Amerikalıların işleri, aileleri, Amerikalıların geçim kaynakları ve hırsızlıktan doğrudan etkilenen 5 ülkemizin her biri için aynı şey anlamına geliyor." şeklinde konuştu.

Çin'in teknoloji casusluğuna karşı ortak mücadele için 5 ülke istihbarat başkanlarının bir araya geldiğini ve Silikon Vadisi'nde dev teknoloji şirketlerinin liderleriyle görüştüklerini belirten Wray, "Hepimiz bu toplantıya inovasyonlarımızı ve fikri mülkiyetimizi nasıl daha iyi koruyabileceğimizi bulmak amacıyla geldik." ifadesini kullandı.

DAHA FAZLA OKU

Kremlin: Washington’un bahsettiği ‘ABD merkezli’ yeni bir dünya düzeni gelecekte var olmayacak

Kremlin: Washington’un bahsettiği ‘ABD merkezli’ yeni bir dünya düzeni gelecekte var olmayacak

Washington Post: CIA bağlantılı Ukraynalı istihbarat servisleri Rusya'ya karşı "gölge savaş" yürütüyor

Washington Post: CIA bağlantılı Ukraynalı istihbarat servisleri Rusya'ya karşı "gölge savaş" yürütüyor

Çin'in casusluğu "gelecek vadeden, yeni kurulan şirketlerle ilgili"

İngiltere iç istihbarat servisi MI5'in Başkanı Ken McCallum da Çin'in casusluğunun sadece hükümet ya da askeri sırlarla ilgili olmadığına dikkat çekerek "Konu sadece kritik altyapıyla ilgili değil, üniversitelerimizdeki akademik araştırmalarla ilgili, gelecek vadeden yeni kurulan şirketlerle ilgili." dedi.

McCallum, teknoloji hırsızlığının çok değişik şekillerde gerçekleştiğine işaret ederek Çin'in İngiltere'de güvenlik iznine sahip olan veya teknolojinin ilginç alanlarında çalışanlara gizli yollardan ulaşmak için profesyonel ağ sitelerini kullandığını gördüklerini, bunun 20 binden fazla örneği olduğunu söyledi.

"Bu çaptaki hırsızlık insanlık tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir olaydır"

Kanada Güvenlik İstihbaratı Servisi Direktörü David Vigneault de Çin Halk Cumhuriyeti’nin, başka ülkelerde arazi ve şirket satın alınması gibi yolları da kullandığına işaret ederek Kanada'da casusluk amacıyla yapıldığını düşündükleri, Çin'in ülkedeki hassas, stratejik varlıklarına yakın yerleri ele geçirme girişimlerini engelledikleri bilgisini paylaştı.

Avustralya Güvenlik İstihbarat Teşkilatı Başkanı Mike Burgess de bütün ülkelerin “stratejik avantaj” için casusluk yaptığına işaret ederek "Ancak burada bahsettiğimiz davranış geleneksel casusluğun çok ötesine geçiyor. Bu çaptaki hırsızlık insanlık tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir olaydır." diye konuştu.

Yeni Zelanda Ulusal Güvenlik Ajansı Başkanı Andrew Hampton, Çin'in teknolojik casusluğuna karşı birlikte mücadele etmeleri gerektiğini belirterek "Beş Göz"ün ortaklığının en güçlü yönlerinden birinin bu konuda temel değerleri paylaşmak olduğunu kaydetti.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Baba İran’ın dağılmasının ardından yetimlerin kaderi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT
TT

Baba İran’ın dağılmasının ardından yetimlerin kaderi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Rüstem Mahmud

Bölgede şu anda İran ile bağlantılı siyasi grupların ve silahlı örgütlerin kaderinde radikal bir değişime yol açacak iki bileşik olay yaşanıyor.

İran rejiminin bölgede bir asrın üçte biri boyunca askeri bir istisna olarak övündüğü stratejik askeri yapının “örümcek ağından daha zayıf olduğu” kanıtlandı. Bu durum, devlet yapılarının, kurumlarının ve toplumlarının İran’a bağlı olan grup ve örgütlere karşı seslerini yükseltmelerinin kapısını aralayacaktır.

Diğer olay da açıklanan ve üzerinde mutabakata varılan Türkiye ile Kürdistan İşçi Partisi (PKK) arasındaki askeri/siyasi bağlamdır. Bu bağlam, özellikle uzun vadede İran için büyük bir jeopolitik meydan okuma oluşturacaktır.

PKK'nın en zorlu coğrafi bölgelerden birinde 40 yıl boyunca biriktirdiği silah cephaneliği ile askeri altyapıyı dağıtması, özellikle bölgemizde, direniş hareketlerinin nihayetinde, başarabileceklerine dair bir model sunmaktadır ve bu hareketlerin çoğu İran ile siyasi araçlarına bağımlıdırlar.

PKK'nın olağanüstü kararıyla inşa edeceği şey, bölgemizin siyasi deneyimleri boyunca eksik olan bir “model” sunmak olacaktır. Zira yaşanacak olan bölgenin, 40 yıldır silahlı eylemde bulunan bir örgütün deneyimiyle, çözümsüz sorunlarını çözmek için tamamen farklı bir mekanizma ve süreçle karşılaşacak olmasıdır. 40 yıldır silahlı eylemini sürdüren ve bölgenin askeri açıdan en güçlü ve uluslararası karar alma merkezleriyle en yakın bağlantıları olan ülkelerinden birinin, bu süre boyunca kendisini yenemediği bu örgüt, buna rağmen, silahlı örgütlerin devletlere karşı askeri eylemlerinin etkisizliğini kabul ederek silahlarını bırakmaya, açık ve şiddet içermeyen siyasi eylemle temsil edilen farklı bir faaliyet alanına girmeye karar verdi.

Burada İran’a, Lübnan Hizbullahı, Irak Haşdi Şabi Güçleri, Yemen'de Husi hareketi ve diğerleri gibi örgütlerin davranışları hakkında büyük sorularla karşı karşıya kalacağı için büyük bir  parantez açılmalı. “Bu örgütlerin nihai kaderi ve etkinliği nedir?” türünden sorular sorulacak ve bunlar, bu ülkelerde siyasi faaliyetlerde bulunan çeşitli tarafların yanı sıra, uluslararası alanda bu tür modellere net bir biçimde son verilmesini isteyen, aktif güçler tarafından gündeme getirilecektir. Ancak herkesten önce bu yerel silahlı örgütlere sadık ve onlarla bağlantılı olanlar başta olmak üzere, bu ülkelerdeki yerel topluluklar, bu soruları dillendirecektir.

Başka bir düzeyde, örneğin Türkiye ile PKK arasındaki anlaşma, özellikle bölgesel olarak Kürt sorununun tarihinde bir dönüm noktası oluşturacaktır. Bu da onlarca yıldır durgun ve şiddetli baskının baskısı altında kalan İran'ın kendi içindeki Kürt sorununda meydana gelebilecek dönüşümlere kapı açacaktır.

Devletin kimliğine ve yerleşik coğrafyasına temas ettiği, Türk devletinin kuruluşunu, resmi tarihini ve devlet yapısını inşa eden kuruluş mitlerini yerle bir etme gücüne sahip olduğu için, Kürt meselesinin “dördüncü imkansız” olarak görüldüğü Türkiye, şimdi tüm bunların bulunduğu sayfayı çeviriyor. Siyasi sistemi ile Kürt toplumu arasında daha ılımlı, değerli ve ortaklığa dayalı bir ilişki öngörüyor. Geçmişin mirasını aşıyor ve devletin yapısının, tarihi boyunca olduğu gibi, mutlak milliyetçilik, merkezileşme ve kendi içine kapanma olmayacağını vaat ediyor.

İran'ın askeri gücünü kaybetmesi, Irak gibi hükümetleri bu örgütleri dağıtma ve açık dış desteğe güvenmelerinden korkmadan onları ulusal bağlama tabi kılma konusunda daha cesur ve cüretkar yapacaktır

 Bunu yaparak Türkiye, imkansız görüneni başarmış olacaktır ve bunun ardından İran, uzun süreli ve etnik kökenli bir protestolar aşaması yaşamayı beklemelidir. Bu protestoları öncelikle kendi Kürtlerinden, ancak aynı zamanda Farslıların yanı sıra ülkenin kurucu etnik grupları olan Azeriler, Araplar ve Beluciler’den de beklemelidir. Bu etnik gruplar, Fars milliyetçiliğinin dini/mezhepsel söylemle örtülü olsa da merkeziliği nedeniyle ulusal benlikten dışlanma ve bir marjinalleştirilme mirasını taşımakta ve biriktirmektedir. Uzun zamandır araştırma merkezlerinde “tarihin son iki milliyetçi devleti” olarak Türkiye ve İran anılırken, bundan sonra tek bir devlet, İran anılacaktır. Bu ise rejimin istikrarı için önemli bir meydan okuma oluşturacaktır.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre İran, zayıflıklarının biriktiği bir dönemde buna karşılık vermezse, şüphesiz uzun vadeli ve kökleşmiş iç isyanlara tanık olacaktır.

Bu aynı zamanda, genel bağlamda bu barış süreci aracılığıyla Kürt-Türk uyumu ve sadece Türkiye'dekiler değil, bölgedeki tüm Kürtlerin siyasi, ruhsal ve kültürel olarak Türkiye ile yakınlaşması anlamına gelecektir. Bu ise Türkiye'nin bölgesel konumuna doğrudan önemli bir siyasi değer katacaktır hem de İran’ın payını azaltarak. Bütün bunlar İran için en hassas ve önemli ülkelerde yani Suriye ve Irak’ta, ama aynı zamanda İran'ın kendisinde de yaşanacaktır. Zira Türk-Kürt uyumu, İran içindeki Kürtler ve Azeriler arasındaki geleneksel gergin ilişkilere dramatik bir gelişme olarak yansıyacaktır ki İran siyasi rejimi onlarca yıldır bundan kaçınmaya çalışıyor.

Son olarak, İran'ın stratejik askeri cephaneliğini kaybetmesi, Irak gibi bazı hükümetleri, bu örgütleri dağıtma, birkaç gün öncesine kadar askeri gücü fazla olan bir devletin açık dış desteğine güvenmelerinden korkmadan, onları ulusal bağlama tabi kılma konusunda daha cesur ve cüretkar yapacaktır.