Washington İran’ı ve vekillerini savaşı genişletmemeleri konusunda uyardı

Muhammed bin Selman, Biden’a “askeri operasyonları durdurmanın yollarını görüşmek üzere acilen harekete geçilmesi” gerektiğini vurguladı.

Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta bir hastanede dün diyalize giren hastalar (AFP)
Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta bir hastanede dün diyalize giren hastalar (AFP)
TT

Washington İran’ı ve vekillerini savaşı genişletmemeleri konusunda uyardı

Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta bir hastanede dün diyalize giren hastalar (AFP)
Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta bir hastanede dün diyalize giren hastalar (AFP)

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin dünkü hararetli oturumunda İran’ı, Gazze Şeridi’nde İsrail ile Hamas arasındaki savaşa doğrudan veya vekilleri aracılığıyla müdahil olmaması ve bölgedeki ABD vatandaşlarını ve ABD çıkarlarını hedef almaya devam etmemesi konusunda uyardı. Bilinken, İran’ın savaşın kapsamını genişletme yönündeki her türlü girişimine ülkesinin “kararlı ve hızlı” bir şekilde yanıt vereceğini de vurguladı.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise oturumda, çatışan iki tarafın gayri meşru davranışlarını eleştirerek, derhal ateşkes sağlanması ve Gazze Şeridi’nde kuşatma altındaki Filistinlilere acil yardım ulaştırılması çağrısında bulundu. Guterres, Hamas’ın yakın zamanda alıkoyduğu rehinelerin “derhal ve kayıtsız şartsız” serbest bırakılması çağrısında bulundu.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı Ortak Arap koordinasyonu çerçevesinde, Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan’ın, Mısırlı mevkidaşı Samih Şukri, Filistinli mevkidaşı Riyad el-Maliki ve Ürdünlü mevkidaşı Eymen es-Safadi ile BM Güvenlik Konseyi oturumuna katıldığını bildirdi. Prens Faysal bin Ferhan, Arap bakanların “derhal ateşkes ilan edilmesi, Gazze’deki ablukanın hemen kaldırılması, barış sürecine geri dönülmesi ve Filistin halkının maruz kaldığı haksızlıkların çözümüne yönelik gerçek ve ciddi bir yaklaşım benimsenmesi” çağrısında bulunduklarını söyledi.

Bu sırada Filistin Radyosu dün akşam, İsrail uçaklarının Gazze Şeridi’nin güneyinden kuzeyine kadar çeşitli bölgelerine şiddetli hava saldırıları düzenlediğini bildirdi.

Macron’un İsrail ziyareti

Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Hamas’a karşı savaşında İsrail’le dayanışma içinde olduğunu gösteren bir grup Batılı siyasi liderin safında yer aldı ve dün İbrani devletini ziyaret etti. Macron burada DEAŞ ile Mücadele Uluslararası Koalisyonu gibi Hamas’a karşı da uluslararası bir koalisyon kurulması ve çabaların iki yönde yoğunlaştırılması çağrısında bulundu; birincisi rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak, ikincisi Filistin barış kampını güçlendirip terörizmi zayıflatacak siyasi ufuklar açmaya çalışmak.

Macron daha sonra Ramallah’ta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile bir araya geldi. Abbas konuğuna, İsrail devletini ve onun 40 yıllık varoluş hakkını tanıdığını ancak aynı zamanda İsrail’den de Filistin devletini ve onun var olma hakkını tanımasını istediğini bildirdi.

Gazze’ye yardımlar

Yardımın Gazze Şeridi’ne ulaşmasıyla ilgili olarak Mısır, çeşitli ülkelerin yanı sıra yerel hayır kurumlarından da yardım sevkiyatları almaya devam etti. Mısır Kızılayı, Refah Sınır Kapısı üzerinden Filistin Kızılayı’na dördüncü yardım sevkiyatını ulaştırdığını duyurdu. Kahire dün, Gazze’ye yardımların girmesinin “sürdürülebilirliğini” desteklemek ve “bunun değişken müzakerelere tabi olmasını” önlemek amacıyla uluslararası düzeyde daha fazla hareketlilik için çaba gösterdiğini ifade etti. Kahire, Refah Sınır Kapısı’nın “hiçbir zaman kapatılmadığını ve kapatılmayacağını” da vurguladı.



Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
TT

Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)

Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazlarının ardından telsiz, radyo ve güneş enerjisi panellerinin patlatılmasıyla bölge topyekun savaşa doğru sürükleniyor. 

17 Eylül'de Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar yaşanmış, ikisi çocuk 12 kişi hayatını kaybetmiş, 2 bin 800 kişi de yaralanmıştı. 

Dün de ülkedeki telsiz, radyo ve güneş enerji sistemlerinde patlama gerçekleşti. En az 20 kişinin öldüğü, 450'den fazla kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Lübnanlı yetkililer, olaydan İsrail'i sorumlu tutarken Tel Aviv'den henüz açıklama gelmedi.

Diğer yandan saldırıyla ilgili bilgiye sahip olan fakat adlarının gizli tutulmasını isteyen kaynaklar, Amerikan gazetesi New York Times'a (NYT) operasyonun ardında İsrail'in olduğunu doğruluyor. 

Mossad'ın BAC Consulting adlı bir paravan şirket kurduğu ve çağrı cihazlarını bubi tuzağına dönüştürerek Lübnan'a soktuğu iddia ediliyor. Macaristan merkezli bu paravan şirket, kağıt üstünde Tayvanlı Gold Apollo firması adına çağrı cihazı üretiyor. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen İsrailli istihbaratçılar, buna ek olarak operasyonda en az iki paravan şirket daha oluşturulduğunu belirtiyor. 

Kaynaklar, AR-924 model numaralı cihazların bataryalarına patlayıcı bir madde olan pentaeritritol tetranitrat (PENT) yerleştirildiğini ve bunların 2022 yazında Lübnan'a gönderildiğini ifade ediyor.

Hizbullah, İsrail istihbaratı tarafından takip edilmemek için cep telefonlarını bırakıp çağrı cihazı kullanmaya başlamıştı. Kaynaklar, bu kararın ardından milyonlarca dolarlık yatırımla üretimin artırıldığını ve Lübnan'a bubi tuzağı haline getirilmiş binlerce cihaz sokulduğunu söylüyor.

Öte yandan ikinci dalga saldırıda telsiz ve güneş enerji panellerinin nasıl patlatıldığı henüz bilinmiyor.

NYT'nin patlayan telsizlerin görüntülerinden yola çıkarak yaptığı analizde, bunların çağrı cihazlarından daha ağır ve büyük olduğuna, bu yüzden daha fazla hasar yarattığına işaret ediliyor. 

Ayrıca telsizlerin patlamasıyla daha büyük yangınlar çıktığına, bunun da çağrı cihazlarına kıyasla telsizlere daha fazla patlayıcı yerleştirilmiş olabileceğini gösterdiğine dikkat çekiliyor.

Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre telsizlerin patlatılmasıyla en az 71 ev ve dükkanla 18 sivil araç ve motosiklet yandı. 

Telsizlerden bazılarında Japon firması Icom'un amblemi görülüyor. Ancak şirket, IC-V82 model numaralı telsizlerin ve bunlarda kullanılan bataryaların üretiminin neredeyse 10 yıl önce durdurulduğunu belirtiyor. Patlayıcıların bu cihazlara nasıl yerleştirildiğiyse henüz netleştirilemedi. Icom, bu telsizlerin sahte olabileceğini öne sürüyor.

Lübnan medyasındaki haberlerde, saldırıda en az iki güneş enerjisi panelinin de alev aldığı bildiriliyor. Saldırılarda çıkan küçük çaplı yangınların söndürüldüğü bildirilirken, patlamada bir kız çocuğunun yaralandığı aktarılıyor. Ancak bu panellerin infilak ettirilen diğer cihazların etkisiyle mi alev aldığı yoksa uzaktan kumandayla mı patlatıldığı belli değil. 

Amerikan düşünce kuruluşu Soufan Center'dan Clara Broekaert, CNN'e açıklamasında saldırı dalgasının Lübnan halkının psikolojisini olumsuz etkilediğini ve Hizbullah üzerinde misilleme baskısı oluşturduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:

Saldırılarda günlük hayatın böylesine korkunç, beklenmedik ve geniş ölçekte kesintiye uğratılması, misilleme yapılmasına yönelik ekstra bir baskı yaratacaktır diye düşünüyorum. İnsanlar yaşananların hesabının sorulduğunu görmek istiyor.

Üst üste gelen saldırıların ardından dün Hizbullah, İsrail sınırındaki el-Merc bölgesine füze fırlattı. İkisi ağır 8 İsraillinin yaralandığı bildirilirken, bu kişilerin sivil veya asker olduğuna ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Independent Türkçe, Times of Israel, New York Time, Japan Times, CNN, France 24