ABD ve Çin, Biden ile Şi arasında görüşme ayarlayacak

ABD Başkanı Joe Biden Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile el sıkıştı ( AFP)
ABD Başkanı Joe Biden Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile el sıkıştı ( AFP)
TT

ABD ve Çin, Biden ile Şi arasında görüşme ayarlayacak

ABD Başkanı Joe Biden Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile el sıkıştı ( AFP)
ABD Başkanı Joe Biden Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile el sıkıştı ( AFP)

ABD'li bir yetkili dün yaptığı açıklamada, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile üst düzey ABD'li diplomatlar arasında Washington'da yapılan toplantının ardından ABD ve Çin'in önümüzdeki ay Başkan Joe Biden ve Şi Cinping arasında beklenen bir toplantı düzenlemek için işbirliği yapma konusunda anlaştıklarını söyledi.

Bir Çin dışişleri bakanının 2018 yılından bu yana yaptığı ilk ziyarette Bakan Yi, Biden ile bir saat görüştü ve Beyaz Saray'ın, siyasi farklılıkları bulunan iki ülke arasındaki iletişim hatlarını açık tutmak için ‘iyi bir fırsat’ olarak nitelendirdiği görüşmelerde bulundu.

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Washington'daki Dışişleri Bakanlığı'ndaki toplantılar öncesinde Çinli mevkidaşı Wang Yi ile konuşuyor ( AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington'daki Dışişleri Bakanlığı'ndaki toplantılar öncesinde Çinli mevkidaşı Wang Yi ile konuşuyor ( AFP)

ABD’li yetkililer Wang'ın ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile yaptığı görüşmelerin iki gün boyunca dokuz saat sürdüğünü belirterek, bu temasları ‘samimi ve ayrıntılı’ olarak nitelendirdi.

ABD’li yetkililer, Biden'ın üst düzey yardımcılarının görüşmelerde Washington'un temel endişelerini dile getirdiğini açıkladı. Bu endişelerin, iki ülke arasındaki askeri kanalları yeniden tesis etme ihtiyacı, Pekin'in Doğu ve Güney Çin denizleri ile Tayvan'daki eylemleri, insan hakları ve Çin'de gözaltına alınan ABD’liler meselesi olduğu ifade edildi.

Blinken ve Wang arasında Ortadoğu'daki şiddetli çatışmaya ilişkin ‘açık sözlü görüş alışverişleri’ gerçekleşti.

ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, heyetleriyle Washington'da görüştü (AP)
ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, heyetleriyle Washington'da görüştü (AP)

İsminin açıklanmaması kaydıyla gazetecilere konuşan üst düzey bir ABD’li yetkili, "Biden ve Şi arasında bir toplantının hazırlıklarını yapıyoruz" dedi.

Ortadoğu endişesi

İsrail ile Hamas arasındaki çatışma, iki süper güç arasındaki gergin ilişkiye yeni bir faktör daha ekledi. Washington, Pekin'in Ortadoğu'da daha geniş bir savaşın tırmanmasını önlemek için İran üzerindeki nüfuzunu kullanabileceğini umuyor.

ABD'li yetkililer, konunun Wang'ın toplantıları sırasında defalarca gündeme getirildiğini söyledi ancak Washington'un Pekin'i, çatışmayı kontrol altına almak için nüfuzunu kullanma sözü vermeye ikna edip edemediği belli değil.



Kremlin'in eski Sovyet coğrafyasındaki nüfuzuna yönelik zorluklar

Putin, Aliyev ile Kremlin'de, 8 Ekim (Reuters)
Putin, Aliyev ile Kremlin'de, 8 Ekim (Reuters)
TT

Kremlin'in eski Sovyet coğrafyasındaki nüfuzuna yönelik zorluklar

Putin, Aliyev ile Kremlin'de, 8 Ekim (Reuters)
Putin, Aliyev ile Kremlin'de, 8 Ekim (Reuters)

Rusya'da Azerbaycan vatandaşlarına yönelik toplu tutuklamaların ardından, Moskova ile Bakü arasında ilişkiler gerildi. Rusya, suç işleyenlerin peşine düştüğünü iddia etse de bu gerekçe Azerbaycan tarafını ikna etmedi ve bu dosyanın şu anda açılmasının ardında başka nedenler olduğu şüphesi uyandırdı.

İki ülke arasındaki gerginlikler, eski Sovyet coğrafyasındaki dengelerin önemli bir şekilde değiştiğini yansıtıyor ve Kremlin'e doğrudan meydan okuma mesajları gönderebilecek bölgesel güçlerin ortaya çıktığını gösteriyor. Bu durum, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Moskova'daki zafer geçit törenine katılmaktan vazgeçmesine neden oldu.

Washington'daki Kenan Enstitüsü'nün uzmanı Maxim Trudolyubov, “Bakü'nün Moskova'ya meydan okuma hazırlığı, bölgesel güç dengesinde bir değişime işaret ediyor. Azerbaycan, daha bağımsız bir aktör olarak konumunu sağlamlaştırıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Şarku’l Avsat’ın elde ettiği bilgilere göre Rus gazeteleri ve önde gelen yazarlar, Bakü'nün “Ukrayna senaryosunu izlediğini”, yani “ilişkilerin koparılması, ortak temellerin zayıflatılması ve iki ülkenin askeri çatışmaya sürüklenmesi” yönünde hareket ettiği konusunda uyarıyor.